❓ مسئله ی علمی
🤔 آیا یک نظریه ی اجتماعی باید از عهده ی تبیین همه ی مسائل اجتماعی بر بیاید؟ و در غیر اینصورت آن نظریه از اعتبار می افتد؟
🤫یا اینکه این انتظار از یک نظریه بلندپروازانه و غیر واقعی است؟ و ما باید از هر نظریه انتظار حل مسائل مشخصی را داشته باشیم و برای حل مسائل دیگر سراغ نظریات دیگری برویم؟ (تکثر نظریه ها)
🔖 پاسخ های خود را ارسال کنید.
#نظریه_اجتماعی
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌علوم اجتماعی بر بستر حکمت(بخش دهم) ✅ مروری کلی بر نظریه اجتماعی شهید مطهری 🔹 با مروری بر آثار ا
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش هفدهم)
✅مروری بر نظریه ی اجتماعی شهید مطهری
🔻لایه ی سوم: لایه ی تجویزی و حل مسئله
▪️مقدمه:
اول آنکه نظریات اجتماعی در بهترین حالت مشتمل بر لایه های تبیینی و تجویزی بصورت توامان هستند. یعنی هم وضعیت موجود را توصیف و علت یابی می کنند و هم برای حل مسائل آن راه حل دستوری (باید و نباید) ارائه می دهند.
در مقابل برخی دیگر از نظریات صرفا توصیف گرند و فقط وضعیت موجود را تبیین می کنند، اما فاقد لایه ی تجویزی هستند.
📍ویژگیهای لایه ی تجویزی اندیشه اجتماعی شهید مطهری
در اندیشه اجتماعی استاد شهید لایه تجویزی دقیقا در راستای لایه های شناختی و توصیفی قرار دارد. بدان معنی که چنانکه ایشان وضعیت اجتماعی موجود را عمدتا ناشی از نقصان های فکری و عقیدتی می داند، راه حل های ایشان نیز ناظر به اصلاح همین بخش است.
گره گشایی از فهم مسائلی چون انسان و سرنوشت، قضا و قدر، واقعیت، رشد، عدل الهی، نسبیت اخلاق، عقلانیت، فطرت، دین و دنیا، شرور، تفکر، معرفت و ادراک و... نمونه هایی از مسائلی هستند که استاد شهید در پی زدودن ابهام و یا اصلاح معنای آنهاست.
📍در نگاه استاد شهید فطرت فرد و جامعه پرقدرت تر از آن است که تحت تاثیر قدرت های دیگر یکسره منکوب شود و اگر موانع (از جمله موانع فکری و سوء برداشت ها) از جلوی رویش برداشته شود، خود بخود در مسیر اعتلا و پیشرفت قرار خواهد گرفت.
از همین رو استاد شهید هم خود را بر رفع این موانع از سویی و بارور کردن عقلانیت در فرد و جامعه قرار می دهد.
#نظریه_اجتماعی
#شهید_مطهری
#عقلانیت
@taamollat
📌 باز هم پیچیدگی پدیده ی اجتماعی
🔹 یکی از مصادیق پیچیدگی پدیده ی اجتماعی همین وضعیت امروز ماست.
گاهی اوقات جامعه حرفی و گرهی در ذهنش دارد اما نمی تواند بر زبان بیاورد. نه اینکه بترسد، نه؛ ادبیاتش را بلد نیست، یا لفظش را ندارد یا اینکه مطلب را بدرستی نمی تواند تحلیل کند.
برانداز یا حتی ضد نظام هم نیست، مقابله با اغتشاش را هم قبول دارد، اما می فهمد که یک جای کار یک جوری است. مشکل کجاست خودش هم دقیقا نمی داند و نمی داند که چرا با این مقابله و محاکمه دلش ارام نمی شود.
در اینجاها کار خیلی سخت است. جامعه شناسان و روان شناسان باید به کمک حاکمیت بیایند تا زاویه دید مردم را بهتر ببیند و مردم را هم یاری دهند که حرف فروخورده و مبهمشان را رسا بگویند.
الان در جریان اعدام محسن شکاری با همین وضعیت روبرو هستیم.
غیر از بدخواهان و براندازان داخل و خارج که طبیعتا مخالف برخورد هستند، برخورد قشر عمومی جامعه نیز با این قضیه عادی نیست.
قشر عمومی جامعه که مخالف اغتشاش و ناامنی و طرفدار مقابله است در ذهنش گره ها و ابهاماتی هست که خود نمی تواند حل کند.
در تصمیم گیری های اجتماعی، خصوصا در حوادث و بحران ها، باید آن لایه های پنهان را هم لحاظ کرد. و الا از همانجا ضربه می خوریم.
#پیچیدگی_اجتماعی
#لایه_های_پنهان
#مدیریت_اجتماعی
@taamollat
📌حکمت دانی و دولت داری
🔹اوایل کار دولت فعلی، یکی از اساتید فاضل می فرمود: برای این دولت نگرانم.
پرسیدم چرا؟
فرمود: "دولت چنانکه استاد اخلاق می خواهد فیلسوف پشتیبان هم می خواهد."
حرف خیلی عمیق بود ولی آن زمان شاید بدرستی فهم نشد.
در حکمرانی مواضعی هست که تشخیص مصلحت آسان نیست. علوم متداول هم چندان بکار نمی آید. چون علوم جزیی اند و طبیعتا نمی توانند کلیت جامعه و مسائل آن را تحلیل کنند.
از افقی خیلی فراتر از جامعه و کف خیابان باید به پدیده ها و امروز و آینده نگریست و تصمیم گرفت.
در حوادث اجتماعی نوعا اینگونه است که غالب پدیده ها دارای ابعاد خیر و شر بصورت توامان است. یعنی یک تصمیم از جهاتی درست و از جهاتی نادرست است.
تشخیص مصلحت و اینکه چگونه باید عمل کرد که در طولانی مدت به صلاح جامعه تمام شود (اگرچه در کوتاه مدت ممکن است مضراتی داشته باشد) از علوم جزیی ساخته نیست.
دانش حکمتی باید و دانشمند حکیمی که احاطه ی کلی بر جمیع معارف داشته و وقایع را حکیمانه بنگرد و نظر دهد.
معنای این حرف، امروز که با پدیده های چند بعدی سر و کار داریم بیشتر آشکار می شود.
امروز جامعه با مسائلی ازین دست دچار است:
-فضای مجازی
- فهم اجتماعی
-تورم و تحریم
-اغتشاش و ناامنی
-آموزش، تربیت و عقلانیت
-مجازات
-و....
در زمانی که فیلسوف اجتماعی نداریم و یا فیلسوفان مان پا پیش نمی گذارند، از نگاه ها و تصمیمات کوتاه مدت باید هراسناک بود.
#حکمت_عملی
#فلسفه_ی_اجتماع
#مدیریت_اجتماعی
#حکمرانی
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش هفدهم) ✅مروری بر نظریه ی اجتماعی شهید مطهری 🔻لایه ی سوم: لایه
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت(بخش هجدهم)
✅مروری بر لایه ی سوم نظریه اجتماعی شهید مطهری
🔹 مباحث استاد شهید در این لایه بسیار به میدان عمل نزدیک و عملا در پی گره گشایی از مسائل میدانی در امت اسلامی است.
در این لایه جمله ای از مسائل مورد بحث استاد شهید را چنین می توان فهرست نمود:
اصلاحگری اجتماعی
اقتصاد و بانکداری
اخلاق و روابط اجتماعی
زن و خانواده
تعلیم و تربیت
استاد شهید تمام مبانی فلسفی و علمی خود را در حل معضلات اجتماعی عصر خود بکار می گیرد که به نظر می رسد مهمترین حوزه های مورد نظر ایشان، همان باشد که در این فهرست بازنمایی شده است.
در ادامه لایه ی سوم اندیشه استاد شهید را در سه حوزه (اصلاحگری اجتماعی و زن و خانواده و تعلیم و تربیت) مرور می کنیم.
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت(بخش هجدهم) ✅مروری بر لایه ی سوم نظریه اجتماعی شهید مطهری 🔹 مباحث ا
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش نوزدهم)
✅مروری بر لایه ی سوم اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره
🔹 #اصلاحگری_اجتماعی را باید یکی از مهمترین دغدغه های استاد شهید بر شمرد.
ایشان در مقدمه ی کتاب عدل الهی از بی توجهی متولیان امور دینی به سوالها و مسائل عصر و بیفایده بودن منشورات دینی سخت شکوا سر می دهد.
همچنین در مقدمه ی کتاب داستان راستان، در پاسخ به این اشکال که "شما با این جایگاه علمی چرا سراغ داستان انهم برای کودکان رفته اید" تحلیلی کوتاه اما عمیق درباره ی روش اصلاحگری اجتماعی بیان می دارد که بیانگر خط سیر کلی اصلاحگری ایشان است.
مقدمه ی کتاب انسان و سرنوشت -که ذکر آن قبلا گذشت- نیز مشتمل بر مطالب است که روش اصلاحگری اجتماعی ایشان را بیش از پیش بیان می کند.
در میان منابع اثرگذار بر اندیشه ی اصلاحی استاد شهید به نظر می رسد که قرآن کریم بیشترین تاثیر را بر اندیشه ی ایشان داشته است.
علاوه بر این تاریخ را نیز باید یکی از منابع مهم در روش اصلاحگری اجتماعی ایشان قلمداد نمود.
✅ مبانی اندیشه اصلاح اجتماعی در نظریه ی اجتماعی استاد شهید
به نظر می رسد که برخورداری جامعه از هویت مستقل و نتایج آن، مهمترین رکن اندیشه اصلاح اجتماعی ایشان است.
توضیح آنکه بر اساس قول به هویت مستقل جامعه، این مطلب نیز باید پذیرفته شود که جامعه -بصورت مستقل از فرد- دارای احکامی مانند حیات و ممات، صلاح و فساد و صحت و مرض نیز می باشد.
البته این مفاهیم درباره ی جامعه، مفهومی غیر از معنای فردی آن دارد.
چنانکه صلاح و فساد و صحت و مرض درباره ی فرد انسانی یک چیز است و درباره ی جامعه چیز دیگر.
🔹 استاد شهید با همین مبنا اقدام به آسیب شناسی امت اسلامی کرده و برای حل فسادها و امراض آن نسخه ارائه می دهد.
#نظریه_اجتماعی
#شهید_مطهری
#اصلاحگری_اجتماعی
#امتداد_حکمت
@taamollat
11.91M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#به_وقت_پرواز ⚘️🕊
۱:۲۰ بامداد جمعه...
دامن کشان رفتی؛ دلم زیر و رو شد
چشم حرامی، با حرم رو به رو شد
#حاج_قاسم
#شب_جمعه
#انتقام_سخت
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش نوزدهم) ✅مروری بر لایه ی سوم اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره 🔹 #ا
📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش بیستم)
✅مروری بر لایه ی سوم نظریه ی اجتماعی شهید مطهری
🔹بد فهمی و دوری از عمل دو عامل عمده در وضعیت امت اسلامی
🔻بدفهمی تعالیم دین
از نگاه استاد شهید، بد فهمیدن تعالیم اسلامی یکی از علل عمده در عقب افتادگی امت اسلامی است.
آسیب شناسی ایشان از فهم دین، هم توده های مردم و هم عالمان را در بر می گیرد و ایشان هر دو را مورد خطاب و نقد قرار می دهد.
مخاطب بخش عمده ای از انتقادات علمی ایشان در کج فهمی دین فضای عمومی جامعه است. (بنگرید به: انسان و سرنوشت، حماسه حسینی و...) .
از سوی دیگر با تبیین روش صحیح اجتهاد و همگام سازی تعالیم دینی با مسائل روز به نقد خواص و اولیای دین می پردازد. (بنگرید به: اسلام و مقتضیات زمان، خاتمیت و...)
(مع الاسف در این فضای محدود مجال شرح دیدگاه های استاد در این بخش وجود ندارد و به یاری خدا این مطالب را در قالبی موسع بازخواهم گفت.)
🔻دوری از عمل...
#نظریه_اجتماعی
#شهید_مطهری
#اصلاحگری_اجتماعی
@taamollat
هدایت شده از بنیاد شهید مطهری
🟢 یک حسن و یک عیب ما ایرانیان
🔹 ما مردم ایران یک حسن داریم و یک عیب. حسن ما مردم این است که در مقابل حقیقت، تعصب کمی داریم و شاید میتوانیم بگوییم بیتعصب هستیم؛ یعنی اگر با حقایقی برخورد کنیم و آنها را درک کنیم، شاید از هر ملت دیگر زودتر تسلیم آن حقایق میشویم.
🔸 ولی یک عیب بزرگی در ما ملت ایران هست که به موازات اینکه در مقابل حقایق تسلیم میشویم، به حماسهها و ارکان شخصیت خودمان زیاد پایبند نیستیم و با یک حرف پوچ، زود آن را از دست میدهیم و رها میکنیم.
🔹 هیچ ملتی به اندازه ما نسبت به شعائر خودش بیاعتنا نیست. شما هندیها و ژاپنیها و اعراب را دیدهاید؛ آنها هم مثل ما مشرق زمینی هستند، لکن از این نظر مثل ما نیستند. به اندازهای که ما در مقابل لغات و عادات اجنبی تسلیم هستیم، هیچ ملتی تسلیم نیست.
🔸 به عکسهایی که در کتابهای تاریخ علوم هست نگاه کنید. میبینید دانشمندان درجه اول هند با همان عمامه و لباس خودشان هستند... میخواهد به همه مردم دنیا بگوید که من هندی هستم و باید هندی باقی بمانم و در مقابل علم و صنعت تعصب ندارم، که علم و صنعت مربوط به کشور خاصی نیست؛ در مقابل عقاید بزرگ فلسفی و دینی تعصب ندارم اما در مورد شعارهای ملی، هر کسی به شعارهای خودش پایبند است.
🔹 من چرا باید شعار یک ملت دیگر را بپذیرم؟ ولی ما، اگر فرنگی یک زُنّار ببندد، ما دو تا زنّار میبندیم، با اینکه او روی حساب شعار خودش این کار را میکند. در جامعه ما این حسابها نیست.
📗 استاد مطهری، حماسه حسینی، ج۱، ص۴۴
⭕️ کانال رسمی «بنیاد شهید مطهری» در ایتا، تلگرام و سروش👇
eitaa.com/motahari_ir
t.me/motahari_ir
sapp.ir/motahari_ir
تأملات اجتماعی
📌در طی حدود بیست یادداشت گذشته تلاش کردیم تا پرتوی بیفکنیم بر نظریه ی اجتماعی استاد شهید ره.
لازمه ی چنین بحثی، تعریف دقیق خود مفهوم "نظریه ی اجتماعی" و ابعاد آن است.
هر چند ما در اینجا در حد یکی دو یادداشت از کنارش گذشتیم اما در حال تدوین نوشته وسیع تری با همین موضوع هستم که انشالله عرضه خواهم کرد.
تا آن موقع چند کتاب و مقاله از نویسندگان داخلی و خارجی معرفی خواهم کرد که دید ما را نسبت به "نظریه ی اجتماعی" بازتر و دقیق تر می کند.
کتاب فوق (تفکر نظری در جامعه شناسی، ویلیام اسکید مور، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) یکی از منابع مفید در باب معرفی نظریه ی اجتماعی، تعریف، مسائل و سایر ویژگیهای آن است که در انتها هم برخی از نظریات اجتماعی را کاویده و تحلیل کرده.
مجموعا کتاب مفیدی است.
🔹نکته قابل توجه دیگر اینکه ما اصراری نداریم که تعریف های غربی از نظریه را بپذیریم یا به آن پای بند باشیم و اعتقادمان آن است که اگر لازم باشد حتی در این حوزه (تعریف نظریه ی اجتماعی) نیز می توانیم دست به نوآوری بزنیم.
#نظریه_اجتماعی
#معرفی_کتاب
@taamollat