به نام او
🔶در چهله کلیمی چهل مهارت کاربردی
#چهل_مهارت
#روشهای_بیان_احکام
🔺شیوه ها🔺
🔺۱۶.شیوه توضیحی
در این شیوه، نكتههایی از احكام كه كودكان، نوجوانان و #جوانان آنها را نمیدانند ولی مدعی دانستن آنها هستند، توضیح داده میشود. نمونههایی از این نكتهها در ذیل آورده میشود.
🔶نكته اول: بعضی از مراجع بزرگوار تقلید مانند امام رحمه الله چگونگی مسح سر را - حتی در حال اختیار نه اضطرار - به ده صورت #جایز میدانند:
1- با دست راست
2- با دست چپ
3- از بالا به پایین
4- از پایین به بالا
5- با داخل و كف دست
6- با بیرون و پشت دست
7- با ساعد و فاصله میان مچ دست تا آرنج
8- به صورت طولی و عمودی
9- به صورت عرضی و افقی
10- به صورت زیگزاگ. (5)
🔶نكته دوم: برخی گمان كرده اند اگر هنگام مسح سر، دست وضو گیرنده با رطوبت وتری پیشانی او تماس پیدا كند و مخلوط شود، وضوی او #باطل است و حال آن كه طبق نظر اكثر مراجع مساله دو صورت دار د:
1- اگر مسح پا با همان قسمت از دست كه با آب پیشانی تماس پیدا كرده و مخلوط شده است انجام شود، در این صورت وضو باطل است.
2- چنانچه مسح پا با قسمت دیگری از دست كه با آب پیشانی تماس پیدا نكرده و مخلوط نشده است انجام شود، وضو صحیح است. (6) (مثلا كف دست تماس پیدا كند ولی انگشتان تماسی نداشته باشند كه در این صورت با انگشت میتواند مسح كند) .
🔶نكته سوم: هنگامی كه از مردم پرسیده میشود اگر بچهای مهر نماز را از جلوی نمازگزار بردارد وظیفه #نمازگزار چیست؟ گاه پاسخ میدهند: باید به پشت دست یا ناخن هایش بویژه ناخن شست سجده كند و نماز بخواند و حال آنكه مرحوم امام رحمه الله و بسیاری از مراجع دیگر میفرمایند كه وظیفه او به ترتیب زیر است:
اول: اگر چیزی كه سجده بر آن صحیح است مثل كاغذ و... همراه دارد به آن سجده كند.
دوم: اگر چیزی در دسترس نباشد و وقت نماز هم تنگ نباشد باید نماز را بشكند و مهر تهیه كند و نماز خود را بخواند.
سوم: اگر وقت تنگ است به حدی كه اگر نماز را رها كند، نماز قضا میشود، باید به لباسش كه از پنبه یا كتان است سجده كند.
چهارم: اگر لباسش از چیزی غیر از پنبه یا كتان است باید به آن سجده كند.
پنجم: اگر آن هم ممكن نباشد، به پشت دستش سجده كند.
ششم: اگر آن هم امكان ندارد، باید بر چیزی معدنی مانند انگشتر عقیق سجده كند. (پس چیزی به نام ناخن شست برای محل سجده در این مورد وجود ندارد) .
قابل توجه: در فرض مساله، اگر فرصت هست و مهر به فاصله نزدیكی مثل یك یا دو قدمی پرت شده است، نمازگزار باید بدون گفتن ذكر و با رعایت جهت قبله (در صورتی كه امكان دارد) و نگفتن ذكرهای نماز به طرف مهر نماز حركت كند و سپس به نزدیك آن كه رسید، نمازش را ادامه دهد و هنگام سجده، بر آن سجده كند. (7)
🔶شایان ذكر است در صورتی كه بخواهیم این نكتهها را برای نوجوانان و جوانان بازگو كنیم در حالی كه حضور بزرگترها در بین آنها در اكثریت است، حتما ماخذ و نشانی آنها را در نظر داشته باشیم تا پذیرش این گونه مسائل برایشان پیچیده و سخت نباشد، گرچه به تجربه ثابت شده است كه شنیدن این نكات برای فراگیران بسیار جاذب و جالب است و انگیزه بسیار زیادی برای ادامه بیان احكام در آنها ایجاد میكند. البته این نكته را برای دانش آموزان یادآور میشویم كه هر مقلدی باید پس از آگاهی یافتن از فتوی و نظر مرجع تقلید خویش و مطابق بودن آن با نكتههای یاد شده، به آن عمل كند، مگر در مواردی كه این نكات مورد اتفاق نظر همه مراجع تقلید بوده است.
🔖مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی معاونت تبلیغ حوزه علمیه استان مازندران
#چله_مهارتی
📢 کانال رسمی معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه علمیه استان مازندران
@tabligh_mazandaran