✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️باطن «اخلاص» و «ریا» چیست؟ 🔹#عقل_عملی دارای شئون و آثاری مثل #اراده و #اخلاص است، و اين عقل همان نوری است كه وسيله شناخت و پرستش خدا و در نهايت بهشتی شدن انسان میشود. [۱] هرگاه اين نور بدون هيچ مانع و خسوفی تابش داشت، حالت #ايمان و #اخلاص ايجاد می‌شود، و هرگاه اين عقل به سبب پيروى از #هوای_نفس، مكسوف و پوشيده شد، حالت #كفر و #ريا بيدار می‌شود. شيخ كلينى (ره) از امام صادق (ع) روايت كرده است: «لَيْسَ بَيْنَ الْإِيمَانِ وَ الْكُفْرِ إِلَّا قِلَّةُ الْعَقْلِ قِيلَ وَ كَيْفَ ذَاكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللهِ قَالَ إِنَّ الْعَبْدَ يَرْفَعُ رَغْبَتَهُ إِلَى مَخْلُوقٍ فَلَوْ أَخْلَصَ نِيَّتَهُ لِلهِ لَأَتَاهُ الَّذِی يُرِيدُ فِی أَسْرَعَ مِنْ ذَلِك‏». [۲] آری مرز ايمان و كفر چيزى جز #كم_عقلی نيست؛ چون انسان به منظور جلب توجه ديگران عبادت می‌كند در حالی كه اگر اين عبادت را برای خدا خالصانه انجام دهد، خداوند زودتر او را به مطلوبش می‌رساند. شبيه اين روايت نيز از امام باقر (ع) نقل شده كه حضرت فرق بين حق و باطل را «كم ‏عقلی» بيان فرمود. 🔹پس #مخلص، #عاقل است و كسی كه عاقل نيست، مخلص نخواهد بود؛ در نتيجه «ريا» می‌كند. چنانكه عاقل، رياكننده نيست و «رياكار» عاقل نخواهد بود. حذيفة بن يمان می‌گويد: از رسول خدا معنای اخلاص را پرسيدم، حضرت فرمود: «من از جبرئيل و او از خدا سؤال كرد. خدای سبحان فرمود: #اخلاص سرّی است كه در دل محبوب خود قرار ميدهم». [۳] بنده سالك وقتی دوستدار خدای سبحان شد، تابع و پيرو چيزى است كه بر زبان دوست و حبيب خدا نازل شود، و آن كسی نيست جز وجود اقدس رسول اكرم (ص). پيروى او سبب محبوبيت خدای تعالی می‌شود. آرى پيروى از محبوب، محبوبيت می آورد؛ چنانكه خدای سبحان ميفرمايد: «قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللهُ فَاتَّبِعُونی يُحْبِبْکُمُ الله». [آل عمران، ۳۱] در اين صورت، وعده قرب ولایی عملی می‌شود. چون خود وعده فرموده: هر كس به وسيله «نوافل» تقرب جويد، لاجرم محبوب حق تعالی شده به مقامی می‌رسد كه خدا، گوش، چشم و دست وی می‌شود. [۴] 🔹پس «اخلاص» كه اساس در نيت است، حكمتی ملكوتی دارد، كه كسى جز محبوب خدا به آن نمی‏رسد و كسى را خدا دوست ندارد، مگر آنكه نوافل و فرايض را انجام دهد. «ريا»، يعنی اينكه به مردم نشان دهد برای خدا كار ميكنم، در حالی كه برای خدا كار نكند، و معنای «سُمعه» آن است كه به گوش ديگران ميرساند كه برای خدا كار ميكنم، در حالی كه نكند. ريا و سُمعه اگر در متن عمل عبادی باشد، عمل باطل است. لذا در عبادات، نيت را شرط ميكنند و ريا را مبطل عمل می‏دانند. در بعضی از نصوص آمده است كه اگر كسى كار خيری را انجام داد و برای مردم بازگو كرد، مقداری از ثواب آن كم ميشود. اگر چند بار گفت، كم كم بی ‏ثواب ميگردد. مثل اينكه باغبانی زحمت بكشد گُلی را فراهم كند، سپس برگهای لطيف اين گل را مكرر لمس كند اين گل كم كم پژمرده ميشود. عمل خيری كه انسان انجام داد، اگر يكبار برای ديگران گفت، مثل آن است كه يكبار به برگ گل دست بزند، ده بار گفت مثل اينكه ده بار برگ گل را لمس كند، سرانجام، گل به صورت تفاله‌ای درمی‌آيد. 🔹#نيت در عبادات لازم است ولی در مسائل غير عبادی (توصليات) دستوری نيست كه حتماً برای خدا كاری را انجام دهد. ولی اگر همين توصلی را رنگ عبادی داده در آن ريا كند، خود را گرفتار كرده است. مثلا لازم نيست دست آلوده را با قصد قربت بشويد، بلكه برای پاك شدن، صرف شستن كافی است. ولی اگر شخص نشان دهد كه اين عمل را برای رضای خدا ميكنم، شرك و معصيت محسوب ميشود؛ زيرا او مى توانست عمل را مثل ساير توصّليات انجام دهد، اما اگر خواست ثواب ببرد، بايد به قصد قربت باشد. پس شريك قرار دادن حرام است؛ زيرا اگر كسى در گوشه ‏ای از كارهای خود غير خدا را شريك قرار داد، در آن قسمت ديگر عبد خدا نيست. در نتيجه عمل او به خاطر ناقص بودن مورد قبول پروردگار نبوده و او بنده خدا نيست. در خطبه شعبانيه از رسول خدا (ص) رسيده است كه خدا را با نيتهای صادق و قلب طاهر بخوانيد. امام صادق (ع) ميفرمايد: قلب طاهر قلبی است كه در آن خاطره ‏ای غير [از] خاطره «الله» نباشد. پی نوشت‌ها؛ [۱] سئل عن الصادق(ع) ما العقل؟ قال: «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمنُ، وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَان‏» (كافی ج۱ ص۱۱) [۲] همان ص۲۸ [۳] روض الجنان و روح الجنان فى تفسيرالقرآن، ابوالفتوح رازى، بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى، ج۲، ص۱۹۰ [۴] «وَ إِنَّهُ لَيَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّافِلَةِ حَتَّى أُحِبَّهُ فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْت‏...» (كافى، ج۲، ص۳۵۲) 📕حکمت عبادات، جوادی آملی، عبدالله، محقق: شفیعی، حسین، مركز نشر اسراء، چ۱۵، ص۷۵ منبع: وبسایت آیت الله مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #ريا #ریاکار #اخلاص #عقل #عاقل @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️امام علی (ع) چه وصیتی درباره «اصلاح ذات البین» فرموده اند؟ 🔹امام علی (ع) در بخشی از نامه ۴۷ نهج البلاغه (به مخاطبان خود، از فرزندانشان گرفته تا تمام کسانی که تا قيامت اين وصيت نامه به دست ايشان مى رسد، شامل می شود) پس از توصیه به تقوا و نظم، مى فرمايد: «أُوصِيكُمَا وَ جَمِيعَ وَلَدِي وَ أَهْلِي وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتَابِي، بِتَقْوَى اللهِ وَ نَظْمِ أَمْرِكُمْ وَ صَلاَحِ ذَاتِ بَيْنِكُمْ، فَإِنِّي سَمِعْتُ جَدَّكُمَا يَقُولُ: صَلاَحُ ذَاتِ الْبَيْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّةِ الصَّلاَةِ وَ الصِّيَامِ؛ [شما را به] #اصلاح‌ذات‌البين توصيه مى كنم؛ زيرا من از جدّ شما (ص) شنيدم كه مى گفت: اصلاح ميان #مردم از تمام نمازها و روزه ها برتر است». اما «اصلاح ذات البين» كه امام علی (ع) از پيغمبر اكرم (ص) نقل فرموده كه از نماز و روزه هم بالاتر است دليل روشنى دارد؛ زيرا اگر مسأله #اصلاح در ميان #دوستان و رفع كدورت ها و زدودن دشمنى ها و تبديل آن به #صميميت و دوستى نباشد، منجر به تشتت و تزلزل ميان آنها مى شود و به تعبير قرآن به فشل و سستى مى انجامد. 🔹به همين دليل «اصلاح ذات البين» از برترين عبادت ها شمرده شده است. حتى در روايتى به منزله «جهاد فى سبيل الله» عنوان گرديده كه «جَعَلَ النَّبِىُّ (ص) اَجْرَ المُصْلح بَيْنَ النّاسِ كَاَجْرِ المُجاهِدِ عِنْدَ النّاسِ؛ [۱] پيغمبر اكرم (ص) پاداش كسى را كه در ميان مردم #صلح و صفا برقرار سازد، همچون كسى كه در راه خدا جهاد مى كند، قرار داد». بى شك جهاد موجب عزّت اسلام است و كسى كه ميان مردم تفاهم ايجاد مى كند و جامعه اسلامى را به وحدت و اتّحاد سوق مى دهد كار او هم موجب عزت اسلام و مسلمانان است. امام صادق (ع) مى فرمايد:  «صَدَقَةٌ يُحِبُّهَا اللهُ إِصْلاَحُ بَيْنِ النَّاسِ إِذَا تَفَاسَدُوا وَ تَقَارُبُ بَيْنِهِمْ إِذَا تَبَاعَدُوا؛ [۲] بخششى را كه خداوند دوست دارد، همان #اصلاح ميان مردم است، هنگامى كه ميان آنها فسادى شود و نزديك ساختن آنها به يكديگر است به هنگامى كه از هم دور شوند». 🔹اين حديث از امام صادق (ع) معروف است كه به مفضل (يكى از ياران خود) دستور داده بود: «إِذَا رَأَيْتَ بَيْنَ اثْنَيْنِ مِنْ شِيعَتِنَا مُنَازَعَةً فَافْتَدِهَا مِنْ مَالِي؛ هنگامى كه بين دو نفر از پيروان ما مشاجره اى ببينى [كه مربوط به امور مالى باشد] از مال من بپرداز [و آنها را با هم صلح ده]»؛ لذا در روايتى مى خوانيم كه روزى دو نفر از شيعيان با هم اختلافى داشتند، مفضل آنها را به منزل خود دعوت و چهارصد درهم به مدعى پرداخت كرد و نزاع را خاتمه داد، سپس به آنها گفت: بدانيد اين از مال من نبود. [بلكه] از مال امام صادق (ع) بود كه براى حل اين گونه مشكلات در اختيار من گذارده است. [۳] 🔹اين بحث را با حديث ديگرى از احاديث فراوانى كه در اين زمينه وارد شده پايان مى دهيم: رسول خدا (ص) فرمود: «ألا أُخْبِرُكُمْ بِأفْضَل مِنْ دَرَجَةِ الصِّيامِ وَ الصَّلاةِ وَ الصَّدَقَةِ؟ إصْلاحُ ذاتِ الْبَيْنِ فَإنَّ فَسادَ ذاتِ الْبَيْنِ هِيَ الْحالِقَةُ؛ آيا به شما خبر بدهم به چيزى كه از درجه روزه و نماز و صدقه [و زكات] بالاتر است؟ آن #اصلاح_ذات_البين است؛ زيرا فساد و اختلاف در ميان مردم نابوده كننده است». مرحوم علاّمه مجلسى پس از نقل روايت نبوى كه در كلام امام (ع) به آن اشاره شده، از امالى شيخ طوسى نقل مى كند كه پس از ذكر اين روايت مى نويسد: «منظور از «عَامَّةِ الصَّلاَةِ وَ الصِّيَامِ» در اينجا نمازها و روزه هاى مستحب است». [۵] گويا اين توضيح شيخ طوسى به قرينه روايت معتبرى از پيغمبر اكرم (ص) است كه فرمود: «هيچ كس بعد از انجام واجبات، عملى بهتر از اصلاح در ميان مردم انجام نداده است». [۶] پی نوشت‌ها؛ [۱] الكشف و البيان عن تفسير القرآن، ثعلبى نيشابورى، چ اول، ج ‏۹، ص ۸۰ [۲] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، چ چهارم، ج ۲، ص ۲۰۹ [۳] همان، ح ۳ و ۴ [۴] مجموعة ورّام‏، ورام بن أبي فراس، مكتبة فقيه‏، ‏چ اول‏، ج ‏۱، ص ۳۹ [۵] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ دوم، ج ۷۳، ص ۴۴ [۶] الأمالي، طوسى، دار الثقافة، ‏چ اول‏، ص ۵۲۲ 📕پيام امام اميرالمومنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية‏، چ اول‏، ج ۱۰، ص ۲۶۵ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #امام_علی #نهج_البلاغه #اصلاح #صلح @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️بر اساس آیات قرآن کریم «شاهد بر خلق» در هر عصر و زمان بايد دارای چه صفاتی باشد؟ 🔹در «قرآن مجيد»، آياتی هست كه به صراحت می گوید خداوند در ميان هر امتى كسى را به عنوان «شاهد» قرار داده تا در روز قيامت بر آنها احتجاج كند؛ به عنوان نمونه در «آیه ۸۹ سوره نحل» آمده: «وَ یَوْمَ نَبْعَثُ فی‏ کُلِّ اُمَّهٍ شَهیداً عَلَیْهِمْ مِنْ اَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِکَ شَهیداً عَلى‏ هوُلاءِ؛ روزى که ما در هر امتى از میان خودشان گواهى بر آنان برانگیزیم و تو را [اى محمد] بر این امت گواه آوریم». از آيات قرآن استفاده مى شود كه شاهد بر امت یعنی همان #حجت_معصوم بايد داراى صفاتى چند باشد. از جمله اينكه: 1⃣از جنس بشر باشد: «شَهيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِم». [نحل، ۸۹] 2⃣در هر زمان يكى باشد؛ زيرا از صيغه مفرد استفاده شده است: «شَهِيداً». 3⃣داراى احاطه علمى باشد. 4⃣داراى علم به كتاب باشد: «وَ يَقُولُ الَّذينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفى‏ بِاللهِ شَهيداً بَيْنی وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب؛ [رعد، ۴۳] و كافران بر تو اعتراض می كنند كه تو رسول خدا نيستى، بگو تنها گواه بين من و شما، خدا و كسانى كه نزدشان علم كتاب است خواهد بود». ابو سعيد خدرى مى گويد: «از رسول خدا (صلى الله عليه و آله) درباره اين آيه سؤال كردم كه مقصود از آن كيست؟ فرمود: آن، برادرم #علی_بن_ابیطالب است». [۱] پی نوشت: [۱] الميزان فى تفسير القرآن، طباطبايى، سيد محمد حسین، ج ‏۱۱، ص ۳۸۸ 📕موعود شناسی و پاسخ به شبهات، رضوانی، علی اصغر، مسجد مقدس جمکران، چ هفتم، ۱۳۹۰ش، ص ۲۹۳ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #قرآن #امام_علی #امیرالمومنین @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️چرا از «سوء ظن» نهی شده است؟ 🔹هرگاه «بدگمانى» به صورت يك حالت درونى درآيد، از مهمترين رذايل اخلاقى محسوب شده، و موجب از هم پاشيدن خانواده ها، و گروهها و جوامع انسانى می شود. نخستين ثمره شوم «بدگمانى»، عدم اعتماد است و با از بین رفتن اعتماد، همكارى غير ممكن مى شود، و با از ميان رفتن همكارى، جامعه انسانى تبدیل به جهنم سوزانی مى شود كه همه از يكديگر ترسیده و در فكر خنثى كردن فعاليت هاى يكديگرند. 🔹به همين دليل «اسلام» كه براى اعتماد متقابل افراد و امت ها اهميت فوق العاده اى قائل است، از مسأله «بدگمانى» به شدت نهى كرده است، و آنچه را که سبب بدگمانى مى شود ممنوع شمرده و به عكس از آنجا كه «حسن ظن» سبب جوشش محبت، اعتماد، همكارى و پيشرفت و تعالى می شود، آن را از صفات و اعمال برجسته شمرده و با تعبيرات بسيار محكم به سوى آن دعوت می نماید. بى شك ممكن است در بعضی موارد حسن ظن خساراتی را به همراه داشته باشد، اما هرگز خسارات آن با پيامدهاى شوم سوء ظن قابل مقايسه نيست. 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسة الامام على بن ابى طالب (ع)،‏ چ اول‏، ج ۳، ص ۳۲۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #سوءظن #بدگمانی #حسن_ظن @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد