✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چگونه به عیوب خود پی ببریم؟
🔸مرحوم #فيض_كاشانى در اين زمينه بحث مفيد و راهگشايى دارد؛ مى گويد، براى پى بردن به #عيوب_خويش چهار راه است؛
1⃣طریق نخست این که: به سراغ #استادى برود كه آگاه از #عيوب_نفس است و بر #خفايا و #آفات_اخلاقى آگاهى دارد، او را حاكم بر نفس خويش سازد و از #ارشادات او بهره گيرد، و اين در زمان ما كم است!
2⃣طریق دوم این که: #دوست‌راستگوى‌آگاه #باايمانى جستجو كند و او را #مراقب خويش سازد تا #احوال و #افعال او را مورد بررسى دقيق قرار دهد؛ هرگاه اخلاق و افعال ناپسند و عيوب پنهان و آشكارى از او ببيند به او اطّلاع دهد، همان گونه كه بعضى از بزرگان دين مى فرمودند: «رَحِمَ اللّهُ امْرَءً اَهْدى اِلَىَّ عُيُوبى»؛ (خدا رحمت كند كسى كه #عيوب مرا به من هديه كند).
🔹(تعبير به #هديه تعبير جالبى است كه دليل بر #اهمّيّت_فوق‌العاده اين مطلب است) ... ولى اين گونه افراد نيز كم اند، زيرا #دوستان غالباً مداهنه و مجامله مى كنند، و بعضى بعكس به خاطر حسد عيوب را بيش از اندازه بزرگ مى سازند. به #داوود_طائى [۱] گفتند: چرا از #مردم كناره گيرى كردى و با آنها آميزش ندارى؟ گفت: من چه كنم با كسانى كه #گناهان مرا از من پنهان مى كنند!
🔹آرى! #افراد_ديندار شديداً علاقه داشتند كه با استفاده از #نصيحت ديگران از #عيوب شان آگاه شوند؛ ولى امروز كار ما به جايى رسيده كه #منفورترين_افراد نزد ما كسانى هستند كه ما را #نصيحت مى كنند و از #عيوب مان آگاه مان مى سازند!؛ نه تنها از #تذكّرات آنها خوشحال نمى شويم، بلكه به #مقابله با آنان بر مى خيزيم و مى گوييم: تو خود نيز داراى اين عيوبى، و چنين و چنان كردى، كينه او را به دل مى گيريم، و از نصايح او محروم مى مانيم!
3⃣طريق سوم آن است كه: انسان #عيوبش را از #زبان_دشمنانش بشنود، چرا كه دشمنان با دقّت تمام مراقب #لغزشها و #عيوب انسانند؛ به همين دليل، گاهى انسان از #دشمن‌كينه‌توزش بيش از #دوست_متملّق و چاپلوسش بهره مى گيرد.
4⃣طريق چهارم اين است كه: انسان با مردم #معاشرت كند؛ آنچه را از #صفات_آنها #نكوهيده مى بيند در مورد خودش نيز بررسى كند كه آيا او نيز داراى اين صفات نكوهيده هست يا نيست؟ زيرا #مؤمن آيينه و مرآت مؤمن است، و مى تواند #عيوب خويش را با مشاهده عيوب ديگران ببيند. به #حضرت_عيسى (عليه السلام) گفتند چه كسى تو را #ادب آموخت؟ گفت كسى مرا ادب نياموخت، ولى من #جهل_جاهل را ديدم و در نظر ناپسند آمد و از آن دورى نمودم. داستان معروف #لقمان را كه به او گفتند #ادب را از كه آموختى گفت از بى ادبان تعبير ديگرى از اين مطلب است. [۲]
پی نوشت‌ها؛
[۱] داود بن نصير طائى را از بزرگان فقها و زهّاد و عبّاد قرن دوم هجرى شمرده اند و همطراز با ابراهيم ادهم و فضيل دانسته اند (لغتنامه دهخدا).
[۲] المحجة البيضاء فی تهذيب الإحياء، ملا محسن فيض كاشانى، مؤسسه انتشارات اسلامى جامعه مدرسين، قم، چ۴، ج۵، ص۱۱۲
📕اخلاق در قرآن، ج ۱، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابیطالب(ع)، قم، چ ۱، ۱۳۷۷ش، ص ۳۳۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#اخلاق
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️مراحل نفوذ «شیطان» در انسان در کلام «امام علی» (علیه السلام) چگونه بیان شده است؟
🔹در خطبه هفتم #نهج_البلاغه چگونگی #نفوذ_شیطان در انسان در چند مرحله دقیقاً بیان شده است و #امام_علی (علیه السلام) آن را با #ظرافت و #فصاحت و #بلاغت_ویژه خود در لابه‌لاى تشبیهات زیبا و گویا به بهترین وجهى شرح میدهد، به گونه اى که بهتر از آن تصوّر نمیشود. در نخستین مرحله به این حقیقت اشاره ميفرمايد که: #نفوذ_شیطان در وجود هر انسانى #اختیارى است، نه اجبارى. این #انسانها هستند که به او «چراغ سبز» نشان میدهند، و جواز ورودش را در کشور وجود خویش صادر ميکنند.
🔹حضرت ميفرمايد: «اِتَّخَذُوا الشَّیْطانَ لاَمْرِهمْ مِلاکاً» ([این زشت سیرتان] #شیطان را ملاک و اساس کار خود قرار دادند). این همان چیزى است که در #قرآن_مجید به روشنى به آن اشاره شده؛ ميفرمايد: «اِنَّهُ لَیْسَ لَهُ سُلطان عَلَى الَّذینَ آمَنُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ اِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذینَ هُمْ بِهِ مُشْرِکُونَ»؛ [نحل، ۹۹و۱۰۰] (او بر کسانى که #ایمان دارند و بر پروردگارشان #توکّل مى کنند تسلّطى ندارد؛ #تسلّط او تنها بر کسانى است که او را به #سرپرستى_خود برگزیده اند و کسانى که به وسیله او #شرک می ورزند و به #فرمانهایش به جاى فرمان خدا گردن مى نهند).
🔹در مرحله دوّم ميفرمايد: «وَاَتَّخَذَهُمْ لَهُ اَشْراکاً» ([بعد از این انتخابى که از سوى گمراهان انجام میشود، شیطان نیز انتخابى میکند و آن این که] آنها را به عنوان #دامها [یا شریکان] خویش برگزیده است). سپس در همین مرحله، به توضیح جمله سربسته فوق پرداخته، ميفرمايد: «فَباضَ وَ فَرَّخَ فى صُدُورِهِمْ» (او در درون سینه هاى آنها #تخم‌گذارى کرد، سپس آن را مبدّل به #جوجه نمود). در این تشبیه جالب #امام (عليه السلام)، «سینه هاى شیطان صفتان» را #آشیانه_ابلیس و «محل تخم‌گذاری» او معرفى میکند و به دنبال آن مى افزاید:
🔹«وَدَبَّ وَ دَرَجَ فی حُجُورِهِمْ» (این جوجه‌هاى شیطانى از درون سینه هاى آنها خارج شده، در دامانشان حرکت کرد و پرورش یافت). سپس به بیان مرحله سوّم این #نفوذ_خطرناک پرداخته، ميفرمايد: «فَنَظَرَ بِأَعیُنِهِمْ، وَ نَطَقَ بِاَلْسِنَتِهِمْ» (کارشان به جایى رسید که #شیطان با چشم آنها نگاه کرد و با زبانشان سخن گفت). یعنى سرانجام این #تخم_شیطانى که مبدّل به جوجه شده بود و پرورش یافت و قوى شد، تبدیل به #شیطانى میشود متّحد با آنها، یعنى در تمام اعضاى آنها #نفوذ میکند، بطورى که «صاحب شخصیت دوگانه‌اى» مى شوند.
🔹از یک نظر #انسان‌اند و از یک نظر #شیطان؛ ظاهرشان شبیه انسان هاست، امّا #باطنشان شیطانى است. چشم و گوش و زبان و دست و پاى آنها همه به فرمان #شیطان است و طبیعى است که همه چیز را به #رنگ_شیطانى مى بینند و گوششان آماده شنیدن نغمه هاى شیطان است. در چهارمین مرحله، به نتیجه نهایى این «سیر انحرافى تدریجى» پرداخته، ميفرمايد: هنگامى که به اینجا رسیدند: «فَرَکِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ، وَ زَیَّنَ لَهُمْ الْخَطَل» (شیطان آنها را بر #مرکب #لغزشها و #گناهان سوار کرد، [مرکبى که آنها را به سوى انواع #معاصى_کبیره و کفر و ضلالت مى کشاند] و #سخنان_فاسد و هزل و باطل را در نظر آنان زینت بخشید).
🔹این سخن شبیه همان چیزى است که #امام (عليه السلام) در کلام نورانى دیگرى ميفرمايد: «آگاه باشید #گناهان و خطاها همچون مرکبهاى سرکش و لجام گسیخته اند که #گناهکاران، بر آن سوار میشوند!». [نهج‌البلاغه، خ۱۶] در پنجمین و آخرین مرحله، ميفرمايد: «اعمال آنها اعمال کسى است که #شیطان او را در #سلطه_خود شریک ساخته و سخنان باطل را بر زبان او نهاده است». اشاره باینکه #اعمال آنها بخوبى گواهى میدهد که #شیطان در آنها #نفوذ کرده و به راهى که میخواهد مى برد. سخنانشان #سخنان_شیطانى و نگاه هاى آنها #نگاههای_شیطانى، و در مجموع اعمال آنها ردّ پاى شیطان بخوبى دیده میشود،
🔹و در واقع #امام (عليه السلام) میخواهد در این مرحله، طریق شناخت اینگونه اشخاص را که همان #اعمال_شیطانى است نشان دهد. آخرین نکته اى که لازم میدانیم در این اشاره کوتاه ذکر کنیم این است که طبق صریح بعضى از آیات قرآن، #شیاطین منحصر به #ابلیس و لشکر پنهانى او نیستند، بلکه گروهى از #انسانها نیز شیطان نامیده شده اند. چرا که کار آنها عیناً همان کار شیاطین است: «اینچنین در برابر هر پیامبرى دشمنى از شیاطین #انس و #جنّ قرار دادیم که بطور سرّى سخنان فریبنده و بى اساس را براى اغفال مردم ـ به یکدیگر مى گفتند». [ترجمه آیه۱۱۲ سوره انعام] باید مراقب وسوسه هاى همه آنها بود.
📕پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۷س، ج۱ ص۴۶۰
منبع:وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شیطان
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد