✔️ تکاملِ عقلی علامه طباطبایی رحمه‌الله در بیان آیةالله جوادی آملی حفظه‌الله
🔹 اوج #تكامل_عقلی و تجرد روح اين #ابرمرد حكمت، به مقامی رسيد كه #كليات_عقلی را بدون دخالت قوّه #تخيل و تمثّل مصداق آن‌ها در مرحله #خيال و تجسّد آن در مرتبه #مثال_متّصل يا با صرف نظر از آن ادراک می‌نمود و خلاصه اين‌كه يكی از ادلّه #تجرد روح، همانا ادراک #كليات_مرسله است كه از هر قيدی مجرد و از هر كثرتی منزّه باشد و روحی كه يک موجود مجرد تام را ادراک می‌كند و می‌يابد، حتماً مجرد است.
🔹 صدر المتألّهين (رحمه‌الله) ضمن قبول اصل دوم، در اصل اول اشكال كرد؛ (الأسفار الأربعه، ج ۸، صص ۲۶۴ تا ۲۶۶) زيرا اكثريت مردم از ادراك كلی مجرد محرومند؛ بلكه #وجود_كلی در اذهان آن‌ها همانند وجود كلی در خارج طبيعت است؛ يعنی كلی در خارج با نعت #كثرت موجود است و در ذهن توده مردم نيز همانند خارج با وصف كثرت يافت می‌شود و تفاوت آن است كه در خارج، مادی است و در ذهن اكثر مردم، در حد #تجرد_برزخی است؛ زيرا آنان كلی را در مرتبه #خيال_منتشر درك می‌كنند و با كمك انتشار #خيالی و تكثّر #مثالی، جامع گسترده در ميان آن‌ها را می‌يابند و هرگز مقدور آن‌ها نيست كه مثلاً مفهوم كلی #درخت را ادراك كنند و هيچ #ريشه و #تنه و #ساقه و #شاخه و #برگ در خيال آن‌ها متمثل نشود و نيز هيچ‌گونه انبساط و كثرت و گستردگی از كلی تخيل نكنند؛ بلكه هم مفهوم جامع شجر را در پرتو تمثّل خيالی درك می‌كنند و هم كلّيت آن را به كمك انتشار و گستردگی و كثرت ذهنی می‌فهمند و يك مفهوم منزّه از ريشه و برگ و مبرّای از #مصداق و #فرد را درك نمی‌كنند؛
بنابراين، برهان #تجرّد_روح از راه ادراك كلی در باره اوحدی از نفوس ناطقه، صادق است؛ نه درباره نفوس همه مردم.
🔹 بعد از پايان بحث مزبور، از حضرت استاد، علامه پرسيدم: آيا شما می‌توانيد كلی را بدون تمثل هيچ فرد خيالی آن و نيز بدون تخيل انتشار آن در بين مصاديق مثالی ادراك كنيد؟ فرمود: تاحدّی.
🔹 اين جواب با توجه به #خفض_جناح و تواضع جبلّی آن بزرگوار كه هرگز #اعجاب و #خودبينی نداشت، يعنی «آری»؛ كه طبق بيان اميرالمؤمنين (عليه‌السلام): «إعجابُ المرء بنفسه، دليلٌ علی ضعف عقله» (اصول كافی، ج ۱، ص ۲۷، كتاب العقل و الجهل)
📚 سرچشمه اندیشه، ج ۳ (مقالات فلسفی)، #سیره_فلسفی استاد علامه طباطبایی رحمه‌الله، صص ۳۴۲ و ۳۴۳
@tafaqqoh
1.3هزار دنبال‌کننده
588 عکس
77 ویدیو
493 فایل
و ما كانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِروا كافَّةً فَلَولَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُم طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا في الدِّينِ وَ لِيُنذِرُوا قَومَهُم إِذا رَجَعوا إِلَيهِم لَعَلَّهُم يَحذَرُونَ (التوبة/ ۱۲۲)
@MehdiGhanbaryan
@jargeh
@tarikht
@halqat
مشاهده در ایتا