☝️گفتگو درباره‌ی «اعتبار سنجی حدیث رضوی؛ روش و رویکردها» ✔️سرکار خانم دکتر شادی نفیسی، دانشیار دانشگاه تهران، در نشست «اعتبار سنجی حدیث رضوی؛ روش و رویکردها» که چندی قبل در محل بنیاد پژوش‌های اسلامی برگزار شد، به روش‌های مستشرقان به موضوع حدیث از زمان شاخت تاکنون اشاره و به بررسی دو مقاله‌ای از رابرت گلیو و توماس پرداخت. (تاحدودی نگاه من با ایشان همپوشانی دارد اگرچه در رویکردها متفاوت است) ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین احسان سرخه‌ای، استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ گزارشی از کتاب مسائل اسماعیل بن عیسی از اصحاب امام رضا(ع) و نوع مواجهه محدثان با روایات ایشان را ارائه کرد. روش تحلیل ایشان بر روش فهرستی مبتنی است که برگرفته از استاد مشترکمان آیت‌الله سید احمد مددی است. (آقای سرخه‌ای در تحلیل فهرستی، کتاب محور است اما من از کتاب به خود روایت می‌رسم و با ایشان مقدار تفاوتی دارم.) ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی دلبری، دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی، نیز زیربناهای حجیت و اعتبار حدیث بر اساس موضوع حدیث و دیگر موارد و همچنین معیارهای اعتبارسنجی روایات را از روایات امام رضا علیه‌السلام گزارش کرد. ✔️من نیز با طرح مباحثی درباره ویژگی‌ها تحلیل فهرستی و نقطه‌ضعف‌های آن و سازوکار اجرایی آن پرداختم و به عنوان نمونه برخی از احادیث را پیاده‌سازی کردم. مباحثی که ارائه شد: مفهوم‌شناسی، بیان تفاوت بین «بررسی رجالی و تحلیل رجالی»، «تفاوت بین حجت انتشاری و حجت انتصابی»، ویژگی‌ها مانند «استفاده از روش‌های ارزیابی حدیث سابق مثل تحلیل رجالی یا تحلیل یکپارچه سندی آیت‌‌الله بروجردی یا تحلیل تاریخی_مضمونی آیت‌الله سیستانی یا تحلیل مصدری-منبع یا تحلیل فتوایی». این نشست در سه پارت به دبیر علمی دکتر محمود ملکی برگزار شد و در انتها درباره چگونگی روش‌ها و کارآمدی یا خلأهای هر روش گفتگو کردیم که بسیار مفید فائده واقع شد. 📝درباره تحلیل فهرستی سه مقاله دارم که به آن می‌توان ارجاع داد: 1- «ارزیابی حدیث به روش «تحلیل فهرستی»: دیدگاه‌ها و مبانی» در دوفصلنامه «مطالعات قرآن و حدیث» پاییز و زمستان 1398 به چاپ رسیده است. 2- «ارائه‌ی سازوکار اجرایی «تحلیل فهرستی» به همراه پیاده‌سازی بر نمونه‌ها» که در دوفصلنامه «مطالعات فهم حدیث» پذیرش شده است. 3- «ارزیابی حدیث عبدالله بن بکیر در قاعده‌ی لاضرر به روش تحلیل فهرستی» که در مجله تحقیقات علوم حدیث دانشگاه الزهرا(س) تهران در حال ارزیابی است. #تحلیل_فهرستی #سید_احمد_مددی #شادی_نفیسی #احسان_سرخه_ای #سید_علی_دلبری #محمود_ملکی #سید_رضا_شیرازی 🆔 @tammolaat

✍️قرائت‌های مختلف از تحلیل فهرستی ✔️چکیده‌ای از كرسی ترويجی «قرائت‌های مختلف از تحلیل فهرستی» که با حضور ناقدان گرامی حجت‌الاسلام دکتر غفوری‌نژاد و دکتر ملکی برگزار شد. می‌توان سه قرائت از تحلیل فهرستی ارائه کرد: ۱- بازسازی کتاب‌های حدیثی(بازسازی متون کهن حدیث شیعه) ۲- اعتبارسنجی کتاب‌محور حدیث(برخی شاگردان استاد) ۳- ارزیابی واقع‌گرا حدیث(دیدگاه مختار) در قرائت اول، تحلیل فهرستی این گونه تعریف شده است: «نقد و بررسی متن حدیث بر اساس کتاب و نسخه‌های مختلف آن و نه بر پایه سلسله راویان حدیث» آنچه از دقت در کتاب بازسازی متون کهن حدیث شیعه فهمیده می‌شود این است که مراد از «نقد و بررسی متن حدیث بر اساس کتاب و نسخه‌های مختلف آن» چهار مورد زیر است: ۱. بازیابی کتاب ۲. بازسازی کتاب ۳.تعیین ویژگی‌های کل کتاب ۴. تعیین صحت و ضعف روایات کتاب به‌صورت کلی و در قالب یک مجموعه است. البته «نقد متن حدیث» در تعریف در معنای مصطلح میان کتاب‌شناسان و تصحیح کنندگان به کار گرفته شده است نه در اصطلاح حدیث شناسان. در حقیقت در این قرائت غایت قصوای تحلیل فهرستی بازسازی کتاب حدیثی کهن است و اعتبارسنجی روایات از فوائد جنبی آن می‌باشد. با این که تصور طرفداران قرائت دوم کاملا یکسان نیست، اما هسته اصلی همه آنها این است: کتاب کهن حدیثی که حدیث در آن ذکر شده، معلوم و اعتبار کتاب معین شود. در نهایت اعتبار حدیث با اعتبار کتاب برابر خواهد بود. برخی از عبارت‌های طرفداران این قرائت مرور می‌شود: «راوی هر چند ضعیف، فاسد المذهب و جعل کننده حدیث باشد، ولی هر گاه یکی از کتابهای حدیث مشهور را نقل کند، روایت او پذیرفته می‌شود و مورد مناقشات رجالی قرار نمی‌گیرد» «بر اساس این شیوه، در کتب مشهور نیازی به بررسی سندی نیست و حتی اگر کتابی به طریق وجاده نقل شده باشد، ارزش و اعتبار آن کاسته نمی‌شود» «جمعی از علماء بسیاری از اسانید و طرق تنها برای را تنها برای تیمن و تبرک می‌دانند» این عبارت‌ها با سخنان صریح آیت‌الله سید احمد مددی و روش ارزیابی حدیث سازگاری ندارد. 🔻نظر مختار: تحلیل فهرستی نوعی موردکاوی تاریخی حدیث با رویکرد واقع‌گرایانه است که با بومی‌سازی تکنیک‌های روشهای ارزیابی دیگر از آنها بهره می‌برد. 🔻مراحل تحلیل فهرستی دارای: ۱. بررسی رجالی(نه تحلیل رجالی) و بررسی فهرستی هدف: جستجوی عدم شذوذ و طرد روایت در «زمان نقل به حال» ۲. به‌دست آوردن فضای صدور روایت ۳.واکاوی مدیریت علمی امامان(ع) ۴. تحلیل فضای انتقال حدیث به فتوا #تحلیل_فهرستی #سید_احمد_مددی #سید_رضا_شیرازی #حوزه_علمیه_خراسان 🆔 @tammolaat

📣برگزاری کرسی علمی ترویجی «سازوکار اجرایی تحلیل فهرستی» 🎙ارائه: سید رضا شیرازی 🎙ناقدان محترم: 👤حجت‌الاسلام والمسلمین محمدابراهیم روشن‌ضمیر (دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی) 👤دکتر محمود ملکی (استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی) 👤مدیر جلسه: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهدی علیزاده (پژوهشگر گروه فقه و اصول) ⏰زمان: سه‌شنبه، سوم آبان‌ماه، ساعت 10 صبح 🏛مکان: بنیاد پژوهشهای اسلامی، تالار شیخ طوسی 🖇دریافت لینک وبینار: https://meet.google.com/opn-yxid-mvi #تحلیل_فهرستی #سید_احمد_مددی #سید_رضا_شیرازی #کرسی_علمی #پژوهشکده_علوم_اسلامی_رضوی #بنیاد_پژوش_های_اسلامی #حوزه_علمیه_خراسان 🆔 @tammolaat

🔆 تحلیل فهرستی در دو نشست 💠 نشست نخست: یکی از روش‌های نوین ارزیابی حدیث، تحلیل فهرستی است. عرضه نشدن سازوکار اجرای این روش یکی از کاستی‌های آن در جهت گشودن راه خود به مجامع علمی و همگانی شدن است. در کرسی علمی «سازوکار اجرایی تحلیل فهرستی» که با ارائه من و نقادی حجت‌الاسلام دکتر محمدابراهیم روشن‌ضمیر (دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی) و دکتر محمود ملکی (استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی) آبان ماه گذشته در محل بنیاد پژوهش‌های اسلامی برگزار شد، پس از تبیین کلی تحلیل فهرستی، سازوکار اجرای آن ارائه شد. 📃در همین باره مقاله‌ای علمی پژوهشی با عنوان «ارائه‌ی سازوکار اجرایی «تحلیل فهرستی» به همراه پیاده‌سازی بر نمونه‌ها» در شماره 17 فصلنامه مطالعات فهم حدیث به تازگی منتشر شده است. 💠 نشست دوم: بررسی دیدگاه تحلیل کتابشناسی درباره تحلیل فهرستی در کتاب «بازشناسی متون کهن شیعه» بود. در این نشست که به صورت برخط برگزار شد، من و جناب دکتر سید محمد عمادی حائری (مؤلف کتاب و استادیار بنیاد دایره‌الممعارف اسلامی) به ارائه دیدگاه‌های خود پرداختیم و مباحثه‌ای پیرامون برخی از دیدگاه‌های جناب عمادی و برداشت‌های من از تحلیل فهرستی در کتاب یادشده، مورد بحث واقع شد که اصلاحاتی صورت گرفت. در این نشست آنلاین حجت‌الاسلام دکتر محمد غفوری‌نژاد (دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب) و حجت‌الاسلام احسان سرخه‌ای (استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) به عنوان استاد داور حضور داشتند و دیدگاه‌های موحود پیرامون روش فهرستی طرح و بررسی شد. #تحلیل_فهرستی #سید_احمد_مددی #سید_رضا_شیرازی #حوزه_علمیه_خراسان #پژوهشکده 🆔 @tammolaat

🔆 دانلود مقاله: ارائه‌ی سازوکار اجرایی «تحلیل فهرستی» به همراه پیاده‌سازی بر نمونه‌ها 📄 نوع مقاله: علمی-پژوهشی ✍️ نویسنده: سید رضا شیرازی (استادیار پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهش‌های اسلامی) 📚 فصلنامه مطالعات فهم حدیث، دوره ۹، شماره ۱ - شماره پیاپی ۱۷ مهر ۱۴٠۱ ✂️چکیده: یکی از روش‌های نوین ارزیابی حدیث، تحلیل فهرستی است. عرضه نشدن سازوکار اجرای این روش یکی از کاستی‌های آن در جهت گشودن راه خود به مجامع علمی و همگانی شدن است. در این مقاله پس از تبیین کلی تحلیل فهرستی، سازوکار اجرای آن ارائه شده و برای ارزیابی دو روایت به کار گرفته می‌شود. سازوکار ارائه شده از لحاظ جمع‌آوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و از لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی است. این سازوکار از استخراج نمونه‌های عینی تحلیل‌های فهرستی از درس‌های خارج آیت‌الله مددی و فراتحلیل آن‌ها حاصل گردیده است. تحلیل فهرستی نوعی موردکاوی تاریخی حدیث با رویکرد واقع‌گرایانه است که با بومی‌سازی تکنیک‌های روش‌های ارزیابی دیگر از آن‌ها بهره می‌برد. در این روش مرحله اول ارزیابی بررسی رجالی و فهرستی است. در صورتی که روایت دارای اعتبار رجالی و فهرستی باشد، مضمون روایت در سه مرحله تاریخی: فضای صدور، واکنش اهل بیت (ع) و مرحله‌ی انتقال به فتوا پیگیری می‌گردد. #ارزیابی_حدیث #تحلیل_فهرستی #سید_احمد_مددی #سید_رضا_شیرازی #حوزه_علمیه_خراسان 🆔 @tammolaat

🔔برگزاری کرسی علمی ترویجی با موضوع «تقریری از مسلک فهرستی» 👤ارائه دهنده: حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر احسان سرخه‌ای 👥 ناقدان: استاد محمدباقر ملکیان و دکتر محمدعلی موحدی 👤دبیر نشست: حجت‌الاسلام دکتر احسان الله درویشی 📅 زمان: دوشنبه ۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۱، ساعت ۱۳ الی ۱۵ 🏢 مکان: قم، میدان معلم، مدرسه علمیه امام کاظم علیه‌السلام، سالن سلمان 🔗لینک مجازی نشست: www.maaref.org/neshast #تحلیل_فهرستی #سید_احمد_مددی #احسان_سرخه_ای #ارزیابی_حدیث 🆔 @tammolaat

🪑کرسی علمی-ترویجی ارزیابی روایت «اجر مغنیه» به روش تحلیل فهرستی 🎤 حجت‌الاسلام سیدرضا شیرازی(استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی) 🔨 حجت‌الاسلام حسن نقی‌زاده(استاد دانشگاه فردوسی) 🔨دکتر محمود ملکی(استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی) ⚙ حجت‌الاسلام محمدمهدی کمالی(استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی) 🕙پنج‌شنبه ۱۳ مهر ۱۴۰۲ ساعت ۱۰ 🏢مشهد، بست طبرسی حرم مطهر، بنیاد پژوهشهای اسلامی، تالار نمایشگاه #تحلیل_فهرستی #کرسی_علمی_ترویجی #پژوهشکده_علوم_اسلامی_رضوی #سید_رضا_شیرازی 🆔 @tammolaat

🔈صوت کرسی علمی-ترویجی 🔴ارزیابی روایت اجر مغنیه به روش تحلیل فهرستی #تحلیل_فهرستی #پژوهشکده_علوم_اسلامی_رضوی #سید_رضا_شیرازی 🆔@tammolaat