بسم الله الرحمن الرحیم
✍️ سید مهدی مرتضوی
پاسخ به سخنان آقای دکتر #بادکوبهای درباره #حجاب در قرآن:
یک. ایشان می فرمایند وجود آیات ناسخ در قرآن، نشانه آن است که هیچ حکمی در قرآن ابدی نیست. به عبارت دیگر چون آیاتی در قرآن وجود دارند که ناسخ آیات پیشین هستند اصل ابدیت احکام زیر سوال می رود.
در فرمایش ایشان یک #مغالطه وجود دارد. وجود آیات ناسخ در قرآن نشان می دهد که ممکن است برخی احکام دیگر قرآن نیز قابل نسخ بوده و ابدی نباشند اما این حکم را نمی توان به تمام احکام قرآن سرایت داد. منطقا ممکن است برخی احکام قرآن ابدی باشند و برخی موقت و غیر ابدی و قابل نسخ. همچنانکه بخاطر وجود احکام ابدی نمی توان همه احکام قرآن را ابدی و غیر قابل نسخ دانست، وجود احکام منسوخ در قرآن نیز نافی ابدیت تمام احکام قرآن نمی باشد.
پس با این استدلال ایشان نمی توان حجاب را حکمی غیر ابدی تلقی کرد. بله این احتمال وجود دارد که حجاب جزء احکام ابدی باشد یا نباشد. برای تشخیص اینکه حجاب ابدی است یا قابل نسخ باید به ادله و قرائن دیگر تمسک کنیم.
دو. برخی علوم قدیمی از جمله علوم حوزوی ممکن است بیش از آنکه علم باشند آغشته به جهل باشند و ما را از حقیقت دور کنند. اما اینکه هر علمی که ریشه در گذشته دارد را جهل بنامیم و رجوع به آن را رفتن به قهقراء تلقی کنیم خود نشان دهنده عجله در اندیشه است. اصول اولیه حساب قدمتی به اندازه عمر بشر دارند. ایشان در ابتدای فرمایش خود اعداد را به دو دسته اعداد به اعداد اصلی و اعداد کثرت تقسیم می کنند. این مطلب متعلق به دانش کهن ادبیات است و ایشان ما را به آن ارجاع می دهند و به آن استناد می کنند. بسیاری از علومی که در حوزه های علمیه مورد مطالعه و مباحثه قرار می گیرد علومی صحیح و مترقی است. همچنانکه برخی از مطالب این علوم نیازمند پالایش و پیرایش است. با بیان چند مطلب از علوم حوزوی نباید کل این علوم را دستمایه #مضحکه و تمسخر قرار داد. این روش شایسته اساتید و دانشمندان و اهل فهم و اندیشه نیست.
البته ایشان حق دارند حکمی مانند حجاب را از منظر علوم غیر حوزوی مورد بررسی قرار دهند و نتایج مطالعات خود را در اختیار فقیهان قرار دهند.
ابراز بیزاری از علوم حوزوی زمینه را برای اصلاح اندیشه دینی فراهم نمی کند. باید از ایجاد #دو_قطبی بین دین و علم و حوزه و دانشگاه بپرهیزیم زیرا موجب سطحی شدن دانش و مانع اندیشیدن عمیق و همه جانبه می گردد.
سه. مقایسه دانشهای دینی با #دزدی و #هروئین_فروشی نیز نوعی مغالطه است که در فرمایش این استاد عزیز به چشم می خورد.
خود ایشان نیز می دانند که برای آنکه بتوانیم درباره حجاب به حکمی جدید برسیم باید به بازخوانی نصوص دینی از جمله قرآن بپردازیم. به همین دلیل ایشان در ابتدای فرمایش خود به آیات ناسخ و منسوخ در قرآن استناد جستند. در واقع ایشان با ابزار دانشهای دینی و حوزوی تلاش کردند دیدگاه خود را اعتبار ببخشند. پس استفاده از علوم قدیمی، به معنای ارتجاع و بازگشت به قهقراء نیست.
البته ایشان می توانند با استدلالهای برون دینی فضایی جدید برای بازاندیشی فقیهان فراهم کنند و این کاری ارزشمند است. اما باید توجه داشته باشیم که در نهایت با متدولوژی فقهی و خوانش نصوص دینی است که می توانیم حکم حجاب و امثال آن را استنباط کنیم.
چهار. فرمایش ایشان درباره قضاوت منصفانه درباره غرب صحیح و بجاست. متاسفانه گاهی گرفتار قضاوت غیر عالمانه و غیر منصفانه می شویم. سیاه دیدن غرب و ندیدن تجارب علمی و اجتماعی و انسانی آن و نفرت از آن غیر منصفانه است. همچنانکه سفید دیدن غرب و ندیدن خللها و اشکالات تمدن غرب و شیفتگی نسبت به آن غیر عالمانه است.
اینکه در ارزیابی روابط زن و مرد در غرب فقط به جلوه های شهوترانی و غریانی بسنده کنیم و حضور زنان در مراکز علمی و توفیق آنها در عرصه های انسانی و اجتماعی را نادیده بگیریم غیر منصفانه است.
اما اینکه فقط توفیق غرب در نظریه پردازی در حوزه حقوق بشر یا حقوق کودک یا حقوق زن یا توفیق جوامع غربی در کسب برخی موفقیتها را ببینیم و جلوه های خشونت و تبعیض و تحمیل فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و نظامی به جوامع دیگر را نادیده بگیریم و غرب را مدینه فاضله ای بدون عیب و نقص بینگاریم نیز غیر عالمانه است.
نه #نفرت از غرب شایسته است و نه #شیفتگی به غرب.
ادامه در یادداشت بعدی👇
✅https://eitaa.com/yad_dashtha
ادامه یادداشت پاسخ به سخنان آقای دکتر #بادکوبهای درباره #حجاب در قرآن 👆:
پنج. آیه الله علم الهدی دغدغه دین و پاکی جامعه را دارند اما متاسفانه لحن و ادبیات ایشان گاهی با توصیه قرآن به قول سدید و قول لین سازگار نیست و زمینه را برای سوء استفاده دشمنان رسانه ای دین و فرهنگ دینی فراهم می کند. فضای بی در و پیکر رسانه های مجازی نیز زمینه را برای نسبت دادن دروغهایی به ایشان فراهم می کند. اشاره دکتر بادکوبه ای به مطلبی که در فضای مجازی درباره صیغه دختران ایرانی با مسافران عرب از زبان آیه الله علم الهدی منتشر گردید یک دروغ رسانه ای بود که براحتی در اینترنت قابل جستجو و اعتبارسنجی است. کاش ایشان و کسانی که براحتی چنین دروغهایی را باور می کنند اولا فضای مجازی را منبع علمی معتبری برای سخنان خود قرار ندهند ثانیا منصفانه از اشتباه خود #پوزش بطلبند.
از استاد فرهیخته ای که نسبت به عالمانه و مستند و مستدل سخن گفتن چنین حساسیت بخرج می دهد بعید است که فضای مجازی را منبع معتبر تلقی کند و در #دام دروغهای غرض ورزانه آن بیفتد.
شش. ایشان با افتخار می فرمایند: غرب این قدر شعور پیدا کرده که می گوید همه انسانها صرفنظر از دین و زبان و قومیت انسانند. و بعد می فرمایند ما مسلمانان و ایرانیان هنوز حقوق بشر را نمی فهمیم.
متاسفانه ایشان دو حکم کلی می کنند و #احکام_کلی و مطلق این چنینی معمولا عالمانه نیستند.
برخی غربیها آن چنان هستند که ایشان می فرمایند. برای انسان احترام قائلند و به حقوق بشر احترام می گذارند. اما برخی غربیها حقوق بشر را دستمایه تجاوز و کشتار و دخالت سیاسی و نظامی قرار می دهند. برخی انسانهای غربی به شکل سیستماتیک هنوز گرفتار تبعیض علیه رنگین پوستان هستند. هنوز برخی غربیان به شرقی جماعت حتی از جنس دکتر بادکوبه ای عزیز که شیفته و حیرتزده تمدن غربی است به عنوان انسان درجه دوم یا چندم می نگرند.
گزاره دیگر ایشان نیز گرفتار #مطلق_اندیشی است. بسیاری از مسلمانان در همین شهرها و محلات ما با کسانی که از مذهب یا دین دیگرند روابط انسانی و دوستانه و محترمانه دارند. رواداری مذهبی و دینی در طول تاریخ در بین شرقیان بیش از غربیان رواج داشته است. البته تکفیر و خشونت مذهبی یا قومی هم در غرب سابقه دارد و هم در شرق.
آقای دکتر بادکوبه ای عزیز کشتار وحشیانه مسلمانان بوسنی و سکوت غرب را به یاد دارید؟ همیشه بزرگترین نسل کشیها در غرب و به دست غربیان اتفاق افتاده است.
البته این نافی وجود خشونت مذهبی و قومی در بین مسلمانان و ایرانیان نیست. برخی این از خشونتها ناشی از بدفهمی متون دینی است و بخشی نیز توسط غرب در بین اقوام و مذاهب ترویج می گردد.
هفت. آنچه استاد عزیز درباره اجتهاد به تجزی فرموده اند به معنای آن است که امثال ایشان در فروع دین می توانند مجتهد شوند.
برای اجتهاد باید با روش علمی به نصوص دینی مراجعه کرد و از کهنه و عقبمانده نامیدن آنها پرهیز کرد. بله ممکن است برخی سخنان فقیهان گذشته عقبمانده یا ارتجاعی باشد اما دین و حکم خدا را باید از نصوص دینی یعنی قرآن کریم و میراث علمی اهلبیت پیامبر اکرم ص استنباط کرد. استنباط حکم خدا از نصوص دینی، ارتجاع نیست.
هشت. متاسفانه ایشان برای کنار زدن فقیهان در مسأله حجاب، حجاب را از ذیل فروع دین و اصول دین خارج می کنند. به این ترتیب حجاب اصلا جزء دین نخواهد بود.
طبق دیدگاه بسیاری از عالمان دینی، اصل حجاب همچون اصل نماز از #ضروریات_دین است و انکار آن به مثابه انکار دین و انکار ربوبیت خداوند و خروج از دین است. بله ضروریات دین قابل تقلید نیستند اما جزئیات نماز و حجاب و حدود آنها مسائلی فقهی هستند که یا باید خودمان فقیه شویم و حکم خدا درباره آنها را استنباط کنیم یا به فقها رجوع کنیم.
✅https://eitaa.com/yad_dashtha