9⃣3⃣1⃣📌اگر انسان کافری، انسان مومنی را بکشد و آن را بخورد، بدن انسان مومن در بدن انسان کافر قرار میگیرد. آنگاه در قیامت، بدن انسان مومن که در بدن انسان کافر قرار گرفته نیز عذاب می شود. آیا چنین امری عادلانه است؟ (شبهۀ آکل و مأکول) ✍️پاسخ 1️⃣بدن، ابزار برای روح است. آنچه که درک و احساس دارد، بدن نیست، بلکه روح است. 2️⃣اگرچه، روح بدون بدن نیز می تواند عذاب یا لذت را احساس کند و بچشد، ولی یکی از راههای عذاب و لذت روح، آسیبها یا منفعتهایی است که به جسم می رسد. 3️⃣در قیامت نیز، همین وضعیت برقرار است. به همین دلیل است که قرآن می فرماید: «به زودى كسانى را كه به آيات ما كفر ورزيده‏اند، در آتشى [سوزان‏] درآوريم كه هر چه پوستشان بريان گردد، پوستهاىِ ديگرى بر جايش نهيم تا عذاب را بچشند» (نساء، 56) 4️⃣اگر کسی تنها معاد روحانی ـ بدون جسم ـ را بپذیرد، این شبهه بر او وارد نیست. نیز اگر کسی معاد جسمانی را با جسم عنصری دیگری غیر از همان جسمی که در دنیا داشته، بپذیرد، این اشکال متوجه او نیز نخواهد شد؛ چراکه اساساً بدن دنیوی مورد عذاب و نعمت نیست. 5️⃣این اشکال و شبهه تنها متوجه کسانی است که معتقدند جسم اخروی دقیقا همان جسم دنیوی است. از طرف این افراد خطاب به شبهه کننده می توان گفت که اشکالتان وقتی وارد است که گفته شود، خداوند قادر نیست اجزای بدن هر انسانی را دوباره جمع کند، حال آنکه خداوند قادر مطلق است. 6️⃣قرآن کریم نیز می فرماید: «آيا انسان مى‏ پندارد كه هرگز ريزه استخوان‏هايش را گرد نخواهيم آورد؟! آرى [بلكه‏] تواناييم كه [خطوط] سر انگشتانش را درست [و بازسازى‏] كنيم». (قیامت، 2و3) ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد 🆔@faryab110

0⃣4⃣1⃣📌آیا بهشتیان در بهشت هر چه بخواهند به آنها داده می‌شود؟ اگر خواستار نعمتی باشند و آن را به دست نیاورند، موجب رنج و ناراحتی آنها در بهشت نمی شود؟ ✍️پاسخ 1️⃣بر پایه‌ی آیات و روایات، بهشت دارای طبقاتی است و بهشتیان بر اساس رتبه‌ی اعمالشان در طبقات مختلف با نعمتهای خاص همان طبقه حضور دارند. 2️⃣فرد بهشتی هرگز فکر داشتن امور پلید را به ذهن نمی آورد، چراکه فرض بر آن است که او حقیقتاً مؤمن است و مؤمن هرگز چنین نمی خواهد. 3️⃣همچنین از اینکه بهشتیانی در مرتبۀ بالاتر هستند که نعمتهای برتری دارند، ناراحت نمی شود؛ چراکه این امر به معنای حسادت و نارضایتی از فعل خداوند است؛ حال آنکه چنین حالتی در بهشت برای مؤمن قابل تصور نیست. 4️⃣از سوی دیگر، رابطه میان عمل و جزا، یک رابطه‌ی واقعی و عینی است نه قراردادی؛ به تعبیر دقیق تر، جزای قیامت ـ نعمت یا عذاب ـ باطن خود عمل است. 5️⃣وقتی کسی در رتبۀ خاصی از بهشت است، اساسأ معلوم نیست درک و معرفتی نسبت به نعمت‌های مرتبه‌ی بالاتر داشته باشد تا بخواهد طالب آن باشد و حتی ممکن است نعمت‌های مرتبه بالاتر برای او نامفهوم است. مانند فرد کافری که درکی نسبت به حرم امام رضا علیه السلام ندارد تا بخواهد از حضور در آن لذت ببرد، لذا هرگز هم آرزوی آن را نمی‌کند. 6️⃣بنابراین، چنین نیست که بهشتیان در بهشت، خواستار هر نعمتی باشند و هر نعمتی در اختیار آنها قرار گیرد. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد #بهشت 🆔@faryab110

1⃣4⃣1⃣📌خلود کافران در دوزخ، چگونه با رحمانیت گسترده خداوند متعال سازگار است؟ آیا خدا می‌تواند شاهد حضور ابدی بندگان خود در این دوزخ باشد؟ ✍️پاسخ 1️⃣رابطه میان عمل و اثر آن یک رابطه قراردادی نیست، بلکه یک رابطۀ عینی و واقعی است. طبق این رابطه، اثر عمل از عمل جدا نمی شود. 2️⃣این آثار واقعی، گاه با تجربه دانسته می شود؛ ضمن آنکه اثر این اعمال متفاوت است. برای نمونه، اثر ریختن آب، مرطوب شدن زمین یا فرش است؛ اثر خوردن زهر، از دست دادن جان است. 3️⃣خداوند متعال نیز جز در موارد خاص، به قوانین تکوینی و علّی میان عمل و اثر عمل دست نمی زند. وقتی شمر با خنجر سر امام حسین ع را می برد، اثر این کار، قطع سر است. خداوند نیز مانع اثربخشی خنجر نمی شود، جز در موارد خاص. 4️⃣آثار برخی از این اعمال برای همیشه دامنگیر انسان است. مثلاً فروکردن سوزن در چشم، موجب کوری میشود، اگر این فرد چندهزار سال نیز عمر کند به همان اندازه نابیناست؛ یعنی یک اثر ابدی می تواند داشته باشد. 5️⃣گاه دین از آثار واقعی برخی اعمال خبر داده است. کفر عامدانه، یک اثر جاودانه دارد و آن هم بقای در جهنم است. شخص کافر نیز با پذیرش این اثر، این عمل ر اپذیرفته است. 6️⃣رحمانیت خدا مبتنی بر احساسات نیست، بلکه مبتنی بر حکمت و عدالت است. عدالت به معنای قراردادن هر چیزی سر جای خود است. وقتی عملی صورت بگیرد، ولی اثر آن تحقق نیابد، چنین چیزی خلاف عدالت است. اگر ششمیر را وارد بدن کسی کنیم، ولی خون جاری نشود و اثر نکند، کار، سر جای خود نیست و عدالت، محقق نشده است. 7️⃣بنابراین حکمت خداوند مقتضی آن است که اثرِ عمل، محقق شود. اثرِ کفر عامدانه نیز بقای جاوادنه در جهنم است؛ پس بقای در جهنم، منطبق بر حکمت است. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد #جهنم 🆔@faryab110

2⃣4⃣1⃣📌 آیا بخشیده شدن گناهکاران در قیامت با این سخن که عذاب و پاداش در قیامت اثر واقعی اعمال است، سازگار می‌باشد؟ ✍️پاسخ 1️⃣از سویی گفته میشود که عذاب و پاداش در آخرت، اثر واقعی اعمال انسان‌ها است. چنانکه اثر شرک و کفر، جاودانه بودن در جهنم است. (یادداشت دیشب)ا 2️⃣ ز سویی گفته می‌شود که خداوند یا شافعان در قیامت، برخی گنهکاران را می‌بخشند.(انبیاء، 28) یعنی بقای در جهنم با ارادۀ خداوند است و ربطی به اینکه اثر واقعی اعمال باشد، ندارد. آیا این دو سخن با یکدیگر سازگار هستند؟ 3️⃣هر عملی اثر خاص به خود را دارد که در قیامت آشکار می‌گردد، در عین حال، آثار اعمال آنگاه که در تعارض با یکدیگر قرار می‌گیرند، می‌توانند همدیگر را خنثی کنند. مانند اینکه در همین دنیا آب یا خاک، اثر آتش را از بین می‌برد. 4️⃣یکی از اموری که می‌تواند اثر برخی اعمال را در قیامت بپوشاند، ارادۀ خداوند مبنی بر بخشش برخی گناهان است. چنانکه در این دنیا نیز خداوند می‌تواند در صورت مصلحت، آتش را به گلستان تبدیل کند یا مانع بریدن کارد حضرت ابراهیم علیه السلام شود و بدین ترتیب اثر واقعی این امور را از بین ببرد. 5️⃣بنابراین، اثر واقعی گناهان، همان عذاب جهنم با مراتب خاص خود است، اما این اثر با برخی امور مانند بخشش خداوند یا شفاعت شافعان می تواند خنثی شود. در عین حال، خداوند متعال خبر داده که اثر کفر و شرک را خنثی نمی کند: «مسلّماً خدا، اين را كه به او شرك ورزيده شود نمى‏بخشايد و غير از آن را براى هر كه بخواهد مى‏بخشايد، و هر كس به خدا شرك ورزد، به يقين گناهى بزرگ بربافته است.» (نساء، 48) ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد 🆔@faryab110

3⃣4⃣1⃣📌با توجه به وجود حور العین و غلامان بهشتی و خوراکی‌های مختلف، بهشت جایگاه انسانهای شهوت ران است و شکمو است. آیا چنین است؟ 1⃣همانطور که اصل وجود بهشت و جهنم را از قرآن شناختیم، پس باید کیفیت بهشت را نیز از قرآن به دست آوریم، نه آنکه خودمان بر اساس ذهنیاتمان آن را شناخته و درباره اش داوری کنیم. 2⃣بهشت غرق در انواع نعمتهاست و هیچگونه عذابی در آن نیست. 3⃣ بر اساس اعتقاد به معاد جسمانی، انسان هم نیازهای جسمانی دارد و هم نیازهای معنوی و روحی. 4⃣ برخی نعمتهای بهشت، پاسخ به نیازهای جسمانی انسان و برخی دیگر از نعمتهای بهشت، پاسخ به نیازهای روحی انسان است. اگر در بهشت، نعمتهای مادی در کار نباشد، بهشتیان در عذاب خواهند بود، حال آنکه بهشت، برای پاداش بهشتیان است نه عذاب. 5⃣ بهشت جای متقین است و برای انسان متقی نعمتهای معنوی بسیار باارزش تر از نعمتهای مادی است؛ ازاین رو است که به تصریح قرآن کریم، بالاترین نعمتهای بهشتی، آن است که خدا از انسان راضی و انسان از خدا راضی باشد. 6⃣انسان متقی در حالیکه امکان استفاده از نعمتهای مادی برای او فراهم است، ولی چنین نیست که نعمتهای معنوی مانند همنشینی با پیامبران و امامان علیهم السلام را فدای نعمتهای مادی کند و چنان به نعمتهای مادی مشغول شود که از نعمتهای معنوی غافل گردد. 7⃣بنابراین بر خلاف تصور شبهه کننده، بهشت جای انسان های هوسران و شهوتران و نعمتهای آنجا هم برای هوسرانی و شهوترانی نیست. #معاد #بهشت 🆔@faryab110

4⃣4⃣1⃣📌آیا امکان کسب کمالات بیشتر در بهشت و جهنم برای افراد وجود دارد؟ ✍️پاسخ 1️⃣ یکی از دلایل بقای انسان پس از مرگ، رسیدن به کمالات بیشتر برای اوست؛ چراکه انسان برای رسیدن به کمال آفریده شده است. 2️⃣انسان ها در این دنیا، معمولاً علم به حقایق دارند ولی چون حقایق را نمی بینند، یقین کامل برای آنها حاصل نمی شود. در قیامت، با مشاهدۀ عینی حقایق، این یقین برای انسان حاصل و موجب افزایش کمال او می شود. 3️⃣مشاهده عینی حقایق هم برای بهشتیان حاصل می شود و هم دوزخیان. به همین دلیل است که دوزخیان حتی در حال احتضار نیز برخی حقایق را مشاهده می کنند و به همین دلیل، درخواست برگشت به این دنیا را می کنند.(مومنون، 99) 4️⃣در قیامت، این حالت برای کافران کاملاً آشکار شده و آنها به خداوند متعال ایمان نیز می آورند که این امر نیز موجب کمال آنهاست: «و كاش هنگامى را كه مجرمان پيش پروردگارشان سرهاشان را به زير افكنده‏اند مى ‏ديدى [كه مى ‏گويند:] «پروردگارا، ديديم و شنيديم ما را بازگردان تا كار شايسته كنيم، چرا كه ما يقين داريم.» (سجده، 12) 5️⃣برای بهشتیان، افزون بر آنچه گفته شد، اصل ورود به بهشت، یک کمال است. همنشینی با اولیای الهی، بهره مندی از رضوان الهی، همگی از عواملی هستند که موجب افزایش کمال آنها می شود. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد #بهشت #جهنم 🆔@faryab110

5⃣4⃣1⃣📌محاسبه اعمال خوب و بد در قیامت چگونه است؟ آیا امکان خروج جهنمیان از جهنم و ورود آنها به بهشت وجود دارد؟ ✍️پاسخ 1⃣از آنجا که رابطه میان عمل و جزا، یک رابطه‌ی واقعی و عینی است، نوع اعمال افراد تعیین میکند که سرانجام افراد در قیامت چگونه است. 2⃣ممکن است اعمال نیک یک انسان چنان باشد که اثر واقعی اعمال بد او را خنثی کند. این فرد، وارد جهنم نمی‌شود. 3⃣ممکن است اعمال بد یک انسان چنان باشد که اثر واقعی اعمال خوب او را خنثی کند و او را روانه جهنم کند. 4⃣ پس از محاسبه اعمال، برخی وارد جهنم می‌شوند و برخی روانه بهشت. 5⃣از ادله قرآنی به دست می‌آید که تنها یک گروه هستند که در جهنم، جاودانه خواهند ماند. آن افراد، کافران و مشرکان هستند. 6⃣بنابراین، غیر از این دو گروه، تمام گنهکارانی که به جهنم می‌روند، پس از مدتی وارد بهشت می‌شوند. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد 🆔@faryab110

6⃣4⃣1⃣📌آیا واقعاً در قیامت، برای محاسبۀ اعمال، ترازو وجود دارد؟ ✍️ پاسخ 1️⃣ قرآن کریم از وجود ترازو برای محاسبه اعمال در قیامت خبر می‌دهد: «و ما ترازوى عدل را براى روز قيامت برقرار مي سازيم و كوچكترين ستمى به هيچكس نخواهد شد و اگر عملى به اندازه دانه خردلى باشد، ما آن را به حساب مي آوريم و تنها محاسبه ما كافى خواهد بود.»( انبیاء:‌ 47.) 2️⃣به نظر می رسد تفسیر مادّی از حقیقت میزان یا ترازو صحیح نباشد؛ زیرا انسان‌ها در طول زندگانی خود، اعمال بیشماری دارند که سنجیدن آنها با ترازوی مادی بعید به نظر می‌رسد. ضمن آنکه، پیشتر گفته شد که قیامت صحنۀ آشکار شدن باطن و اثر واقعی اعمال است که اساساً قابل سنجش با ترازوی مادی نیست. 3️⃣امام صادق علیه السلام نیز با ردّ تفسیر ظاهری از حقیقت میزان و ترازو، بیان می‌کنند که مقصود از میزان، همان عدالت خداوند است. (الاحتجاج،‌ ج2، ص351.) 4️⃣در برخی زیارت‌‌نامه‌ها هم از امام علی علیه السلام به عنوان «میزان الاعمال» یادشده است. (بصائر الدرجات،‌ ص79.) 5️⃣بنابراین، می توان گفت که ترازو وسیله ای است که وزن اشیا با آن سنجیده می شود. ترازوی اعمال باید امری متناسب با اعمال باشد؛ ازاین رو، افرادی که دارای اعمال کامل هستند، می توانند میزان سنجش اعمال دیگران باشند. 6️⃣بنابراین، چنین نیست که واقعاً در قیامت ترازوهای مادی وجود داشته باشد؛ بلکه، امامان علیهم السلام ترازو و میزان اعمال سایر انسان ها هستند و اعمال انسان‌ها با اعمال افرادی مانند امام علی علیه السلام سنجیده می‌شود. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد 🆔@faryab110

7⃣4⃣1⃣📌آیا فقط شیعیان در جهنم خواهند بود؟ ✍️ پاسخ 1️⃣کسانی وارد بهشت می شوند که به عقاید صحیح، ایمان کامل و عمل صالح انجام داده باشند. (نساء، 124) 2️⃣در جای خود ثابت شده که مذهب شیعه بر حق است. (ر.ک: کتاب یادگاران ماندگار) 3️⃣کسی که عقاید شیعه را پذیرفته باشد، ایمان صحیح دارد. چنین کسی اگر عقیده خود را با عمل همراه سازد قطعا در بهشت خواهد بود. بنابراین، شیعه ای هم که اهل عمل نیست، مستقیماً وارد بهشت نمی شود. 4️⃣کسی که عالمانه و عامدانه عقاید شیعه را انکار کند، در حقیقت، عقایدی را که خدا خواسته پذیرفته شود، انکار کرده؛ بنابراین او همان کافری است که خداوند به او وعدۀ جهنم جاودانه داده است. 5️⃣افرادی که تلاش خود را برای رسیدن به عقاید صحیح انجام داده، ولی به واقع نرسیده باشند و به همین خاطر، به دلیل جهل، عقاید صحیح را انکار کرده باشند، وارد جهنم نخواهند شد و بر اساس همان عقاید خود با آنها برخورد خواهد شد. (بقره، 286) ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد #جهنم 🆔@faryab110

8⃣4⃣1⃣📌مقصود از کافری که جاهل قاصر است و وارد جهنم نمی شود، کیست؟ ✍️پاسخ 1️⃣جاهل کسی است که به عقیدۀ صحیح نرسیده است. او در نرسیدن به عقیدۀ صحیح، یا مقصر است یا قاصر. 2️⃣جاهل مقصر کسی است که در نرسیدن به عقیدۀ صحیح، کوتاهی کرده است. 3️⃣جاهل قاصر کسی است که اولاً التفات به خطابودن عقیدۀ خود نداشته باشد. پس کسانی که احتمال خطابودن عقیدۀ خود را نمی دهند، جاهل قاصرند. 4️⃣ثانیاً همچنین باید امکانات لازم برای رسیدن به عقیدۀ صحیح را در اختیار داشته باشند. مثلاً توانایی تحلیل و اثبات عقیدۀ صحیح را داشته باشند. 5️⃣به نظر می رسد بسیاری از غیرشیعیان، (اهل سنت، نامسلمانان) هرگز احتمال خطابودن عقیدۀ خود را نمی دهند، ازاینرو، تحقیق برای رفع خطای خود را لازم نمی دانند. در این شرایط، نمی توان آنها را مکلَّف به تحقیق کرد. 6️⃣ممکن است گفته شود که در شرایط کنونی و با وجود این همه امکانات، جاهل قاصر وجود ندارد. 7️⃣در پاسخ باید گفت که اتفاقاً در شرایط کنونی و با وجود حاکمیت فضای سانسور، امکان رسیدن به عقیدۀ صحیح، اصلاً آسان به نظر نمی رسد. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد #جهنم 🆔@faryab110

9⃣4⃣1⃣📌 قلمرو بخشش و مغفرت خداوند در قیامت، چه گناهانی را در برمی‌گیرد؟ ✍ پاسخ 1⃣برخی گناهان، مربوط به حق الله است و برخی مربوط به حق الناس. 2⃣خداوند اگر بنا باشد که ببخشد، گناهان دسته اول (غیر از شرک و کفر) را می‌بخشد. البته چنین نیست که خداوند وعده بخشش بی‌قید و شرط گناهان مربوط به حق الله را داده باشد. 3⃣نحوه محاسبه ی دقیق و کامل حق الناس بر ما پوشیده است، ولی از آنجا که در قیامت امکان ادای حق الناس به شکل دنیوی امکان پذیر نیست، ناگزیر از آثار اعمال نیک یا بد افراد کم و زیاد و به صاحبان حق منتقل می‌شود. 4⃣حق الناس موارد متعددی را در برمی‌گیرد. مال، وقت، آبرو، اعتبار و ... . 5⃣به نظر می‌رسد یکی از سبک ترین موارد حق الناس، حقوق مالی است که قابل جبران است. 6⃣اما وقت مردم، آبرو و اعتبار آنها به راحتی قابل جبران نیست. غیبت و پخش کردن شایعاتی که یقین به محتوای آنها نداریم، یکی از عواملی است که موجب ایجاد حق الناس می‌گردد. مذمت کلی و نسبت دادن یک صفت ناپسند به یک قوم یا نژاد یا اهل یک شهر یا کشور از سنگین ترین موارد حق الناس است. ✅برای پیوستن به کانال یادداشت‌های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید: #معاد 🆔@faryab110

4️⃣0️⃣4️⃣چرا حضرت ابراهیم علیه السلام از خداوند خواست که زنده کردن مردگان را به او نشان دهد؟ آیا به معاد، اطمینان قلبی نداشت؟ ✍️ پاسخ 1️⃣قرآن کریم داستان حضرت ابراهیم علیه السلام را چنین گزارش میکند: «و (به خاطر بياور) هنگامى را كه ابراهيم گفت: «خدايا! به من نشان بده چگونه مردگان را زنده مى‏ كنى؟» فرمود: «مگر ايمان نياورده‏ اى؟!» عرض كرد: «آرى، ولى مى ‏خواهم قلبم آرامش يابد.» فرمود: «در اين صورت، چهار نوع از مرغان را انتخاب كن! و آنها را (پس از ذبح كردن،) قطعه قطعه كن (و در هم بياميز)! سپس بر هر كوهى، قسمتى از آن را قرار بده، بعد آنها را بخوان، به سرعت به سوى تو مى‏ آيند! و بدان خداوند قادر و حكيم است». (بقرۀ، 260) 2️⃣بر اساس ظاهر این آیه، حضرت ابراهیم علیه السلام اولاً با درک عقلی، به معاد اعتقاد داشت. ثانیاً اطمینان قلبی عمیق و کامل که همان حق الیقین است، نداشت. 3️⃣تفاوت درک عقلی با اطمینان قلبی مانند آن است که مثلاً انسان به درک عقلی می فهمد که از مرده کاری بر نمی آید، اما اگر مرده ای را در جایی تنها ببیند (مخصوصاً اگر شب باشد)، باز هم از او می ترسد. 4️⃣این اطمینان قلبی نیز با مشاهده و رویت به دست می آید؛ خواه مشاهدۀ حسی خواه مشاهدۀ قلبی. خداوند متعال نیز با نشان دادن یک امر حسی موجب شد تا حضرت ابراهیم علیه السلام به اطمینان قلبی و حق الیقین عمیق برسد. #قرآن #سوره_بقره_آیه_۲۶۰ #حضرت_ابراهیم_علیه_السلام #زنده_کردن_مردگان #معاد ✅به کانال یادداشت‌های اعتقادی بپیوندید: 🆔@faryab110