eitaa logo
قرآن و نهج‌البلاغه 🌸🌸
1.5هزار دنبال‌کننده
2.3هزار عکس
1.6هزار ویدیو
32 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
💎امام صادق عليه ‏السلام : لَا يَزَالُ الْعَبْدُ الْمُؤْمِنُ يُكْتَبُ مُحْسِناً مَا دَامَ سَاكِتاً فَإِذَا تَكَلَّمَ كُتِبَ مُحْسِناً أَوْ مُسِيئا؛ بنده مؤمن تا زمانى كه خاموش باشد، نيكوكار نوشته مى‏ شود و چون سخن گويد، نيكوكار يا بد كردار نوشته شود. 📗[الکافی، ج2، ص116 ] @Nahjolbalaghe2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
قرآن و نهج‌البلاغه 🌸🌸
. 📝ترجمه کتاب الغدیر ✅ قسمت: هفتاد و ششم 🔷واقعه غدیرخم #علامه‌امینی ﺍﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ 1 " ﺍﻟﺎﺻﺎﺑﻪ
. 📝ترجمه کتاب الغدیر ✅ قسمت: هفتاد و هفتم 🔷واقعه غدیرخم ﻭ ﺑﻴﻬﻘﻲ ﺍﺯ ﻗﺘﺎﺩﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻋﺘﺒﻪ ﺑﻦ ﺍﺑﻲ ﻟﻬﺐ ﺑﺮ ﺍﻳﺬﺍﺀ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺻﻠﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ، ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺻﻠﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻣﺴﺌﻠﺖ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﻛﻪ ﺳﮓ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻣﺴﻠﻂ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ، ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺍﺯ ﻗﺮﻳﺶ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺷﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺷﺐ ﺩﺭ ﺣﻮﺍﻟﻲ ﺷﺎﻡ ﺩﺭ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻨﺎﻡ (ﺯﺭﻗﺎﺀ) ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻣﺪﻧﺪ، ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺷﻴﺮﻱ ﺑﺮ ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺮﺩﺵ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﻗﻮﻡ ﻋﺘﺒﻪ ﺭﺍ ﻳﺎﻓﺖ، ﺑﺎﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺳﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﻦ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺩﻧﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩ. ﻭ ﺑﻴﻬﻘﻲ ﺍﺯ ﻋﺮﻭﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ: ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺐ ﺷﻴﺮ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﺰﻝ ﺑﺴﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﮔﺸﺖ، ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺟﺎﻱ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﻋﺘﺒﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ، ﺳﭙﺲ ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺷﻴﺮ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﻌﺘﺒﻪ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺳﺮﺵ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺷﻜﺎﻧﺪ. ﻭ ﺍﺯ ﺍﺑﻲ ﻧﻌﻴﻢ ﻭ ﺍﺑﻦ ﻋﺴﺎﻛﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺮﻭﻩ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﺪﻩ، ﻭ ﺍﺑﻦ ﺍﺳﺤﺎﻕ ﻭ ﺍﺑﻮ ﻧﻌﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻛﻌﺐ ﻗﺮﻇﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ: ﺣﺴﺎﻥ ﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮﻭﺩﻩ: ﺳﺎﺋﻞ ﺑﻨﻲ ﺍﻟﺎﺷﻘﺮ ﺍﻥ ﺟﺌﺘﻬﻢ ﻣﺎ ﻛﺎﻥ ﺍﻧﺒﺎﺀ ﺍﺑﻲ ﻭﺍﺳﻊ ﻟﺎ ﻭﺳﻊ ﺍﻟﻠﻪ ﻟﻪ ﻗﺒﺮﻩ ﺑﻞ ﺿﻴﻖ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﻃﻊ ﺭﺣﻢ ﻧﺒﻲ ﺟﺪﻩ ﺛﺎﺑﺖ ﻳﺪﻋﻮ ﺍﻟﻲ ﻧﻮﺭ ﻟﻪ ﺳﺎﻃﻊ ﺍﺳﺒﻞ ﺑﺎﻟﺤﺠﺮ ﻟﺘﻜﺬﻳﺒﻪ ﺩﻭﻥ ﻗﺮﻳﺶ ﻧﻬﺰﻩ ﺍﻟﻘﺎﺭﻉ ﻓﺎﺳﺘﻮﺟﺐ ﺍﻟﺪﻋﻮﻩ ﻣﻨﻪ ﺑﻤﺎ ﺑﻴﻦ ﻟﻠﻨﺎﻇﺮ ﻭ ﺍﻟﺴﺎﻣﻊ ﺍﻥ ﺳﻠﻂ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﻬﺎ ﻛﻠﺒﻪ ﻳﻤﺸﻲ ﺍﻟﻬﻮﻳﻨﺎ ﻣﺸﻴﻪ ﺍﻟﺨﺎﺩﻉ ﺣﺘﻲ ﺍﺗﺎﻩ ﻭﺳﻂ ﺍﺻﺤﺎﺑﻪ ﻭ ﻗﺪ ﻋﻠﺘﻬﻢ ﺳﻨﻪ ﺍﻟﻬﺎﺟﻊ ﻓﺎﻟﺘﻘﻢ ﺍﻟﺮﺍﺱ ﺑﻴﺎﻓﻮﺧﻪ ﻭ ﺍﻟﻨﺤﺮ ﻣﻨﻪ ﻓﻐﺮﻩ ﺍﻟﺠﺎﻳﻊ ﻣﻮﻟﻒ ﮔﻮﻳﺪ: ﺩﺭ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺣﺴﺎﻥ ﺟﺰ ﺑﻴﺖ ﺍﻭﻝ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻴﺸﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﻴﺖ ﺍﻭﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮﻭﺩﻩ: ﺍﺫ ﺗﺮﻛﻮﻩ ﻭ ﻫﻮ ﻳﺪﻋﻮﻫﻢ ﺑﺎﻟﻨﺴﺐ ﺍﻟﺎﻗﺼﻲ ﻭ ﺑﺎﻟﺠﺎﻣﻊ ﻭ ﺍﻟﻠﻴﺚ ﻳﻌﻠﻮﻩ ﺑﺎﻧﻴﺎﺑﻪ ﻣﻨﻌﻔﺮﺍ ﻭﺳﻂ ﺩﻡ ﻧﺎﻗﻊ ﻟﺎ ﻳﺮﻓﻊ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﻣﺼﺮﻭﻋﻬﻢ ﻭ ﻟﺎ ﻳﻮﻫﻦ ﻗﻮﻩ ﺍﻟﺼﺎﺭﻉ ﻭ ﺍﺑﻮ ﻧﻌﻴﻢ ﺍﺯ ﻃﺎﻭﻭﺱ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ: ﭼﻮﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺻﻠﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻪ ﺭﺍ " ﻭ ﺍﻟﻨﺠﻢ ﺍﺫﺍ ﻫﻮﻱ " ﺗﻠﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ، ﻋﺘﺒﻪ ﺑﻦ ﺍﺑﻲ ﻟﻬﺐ ﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﻛﺎﻓﺮ ﺷﺪﻡ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﮔﺎﺭﻡ ﻧﺠﻢ، ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺻﻠﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺳﮕﻲ ﺍﺯ ﺳﮕﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻂ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ.. ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ. ﻭ ﺍﺑﻮ ﻧﻌﻴﻢ ﺍﺯ ﺍﺑﻲ ﺍﻟﻀﺤﻲ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ: ﭘﺴﺮ ﺍﺑﻲ ﻟﻬﺐ ﮔﻔﺖ: ﺍﻭ ﻛﺎﻓﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﻜﺴﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ: ﻭ ﺍﻟﻨﺠﻢ ﺍﺫﺍ ﻫﻮﻱ،ﺳﭙﺲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﺁﻥ ﻧﻔﺮﻳﻦ ﺭﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩ.... ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺣﺪﻳﺚ. ↩️ ادامه دارد... @Nahjolbalaghe2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
✨﴾﷽﴿✨ ✅ برنامه‌ روزانه کانال : ✅🌷شنبه، سه‌شنبه و پنج شنبه شرح 🦋خطبه ها ✅🌹یکشنبه‌، دوشنبه وچهار‌شنبه‌ شرح 🌴حکمتها ✅☫روزانه‌تفسیر قرآن‌‌☫ ✅🌷شرح متنی و صوتی نامه ها بطور کامل در کانال بارگذاری شده و شرح آخرین نامه جهت سهولت در دسترسی، در اینجا آورده شده و بقیه نامه ها به هم پیوست میباشد⬇️ لینک شرح نامه ۷۹ ( آخرین نامه): https://eitaa.com/Nahjolbalaghe2/24783 ✅🍃حکمتها، نامه ها و خطبه های نهج‌البلاغه ترجمه محمد دشتی به طور کامل قبلا در کانال بار گذاری شده و لینک‌های دسترسی به مطالب در کانال سنجاق شده اند @Nahjolbalaghe2
. «أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ» بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْهَا مِن دَابَّةٍ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمْ إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى ۖ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ و اگر خداوند مردم را بخاطر ظلمشان مجازات مى کرد، جنبنده اى را بر روى زمین باقى نمى گذارد. ولى (مجازات) آنها را تا زمان معیّنى به تأخیر مى اندازد. و هنگامى که اجلشان فرا رسد، نه ساعتى تأخیر مى کنند، و نه ساعتى پیشى مى گیرند. (نحل/۶۱ * وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكْرَهُونَ وَتَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَىٰ ۖ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَأَنَّهُم مُّفْرَطُونَ وآنها براى خدا چیزهایى [= دخترانى ]قرار مى دهند که خودشان از آن کراهت دارند. با این حال زبانشان بدروغ مى گوید که براى آنها پاداش نیک است! بى تردید براى آنان آتش است. و آنها از یشگامان (دوزخ)اند. (نحل/۶۲ * تَاللَّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ به خدا سوگند، به سوى امّتهاى پیش از تو پیامبرانى فرستادیم. امّا شیطان اعمال آنها را در نظرشان آراست. و امروز او ولىّ و سرپرستشان است. و (در سراى آخرت) مجازات دردناکى براى آنهاست! (نحل/۶۳ *** وَمَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ ۙ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ما این کتاب را بر تو نازل نکردیم مگر براى این که آنچه را در آن اختلاف کرده  اند، براى آنها روشن کنى. و(این قرآن) مایه هدایت و رحمت است براى قومى که ایمان مى آورند. (نحل/۶۴) @Nahjolbalaghe2
قرآن و نهج‌البلاغه 🌸🌸
📝تفسیر سوره مبارکه نحل آیات: ۵۶تا ۶۰ 📖 منبع: تفسیر «نمونه» آیت الله مکارم شیرازی ↩️این را نیز مى د
📝تفسیر سوره مبارکه نحل آیات۶۱تا ۶۴ 📖 منبع: تفسیر «نمونه» آیت الله مکارم شیرازی 🔹گر حکم شود که مست گیرند!... بعد از ذکر آیات گذشته که از جنایات وحشتناک مشرکان عرب در زمینه بدعتهاى زشت و زنده به گور کردن دختران، سخن مى گفت ممکن است این سؤال براى بعضى پیش آید که: چگونه خداوند بندگان گنهکار را با این همه ظلم و جنایت فجیع سریعاً کیفر نمى دهد؟! نخستین آیه مورد بحث گوئى در مقام پاسخ به همین سؤال است. مى گوید: اگر بنا شود خداوند مردم را به ظلمها و ستمهائى که مرتکب مى شوند کیفر دهد، جنبنده اى بر پشت زمین باقى نخواهد گذارد ! (وَ لَوْ یُؤاخِذُ اللّهُ النّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَکَ عَلَیْها مِنْ دَابَّة). دابَّه به معنى هر گونه موجود زنده و جنبنده است، در اینجا ممکن است به قرینه بِظُلْمِهِمْ کنایه از انسانها باشد. یعنى اگر خداوند، انسانها را به خاطر ظلمشان مؤاخذه کند انسانى بر صفحه کره خاکى باقى نخواهد ماند. این احتمال نیز وجود دارد که: منظور همه جنبندگان باشد، زیرا مى دانیم جنبندگان روى زمین، معمولاً براى انسان آفریده شده اند چنانکه قرآن مى گوید: هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ ما فِى الأَرْضِ جَمِیْعاً: او خدائى است که آنچه را در روى زمین است به خاطر شما آفرید . هنگامى که انسانها از میان بروند، فلسفه وجود جنبندگان دیگر، نیز از میان خواهد رفت و نسل آنها قطع مى شود. در اینجا این سؤال پیش مى آید که اگر ما به عمومیت و وسعت مفهوم آیه بنگریم نتیجه اش آن خواهد بود که: هیچ انسانى در روى زمین، غیر ظالم وجود ندارد، و هر کسى به سهم خود مرتکب ستمى شده است، که اگر بنا بر مجازات سریع و فورى باشد، دامان همه را خواهد گرفت، با این که: مى دانیم نه تنها پیامبران و امامان ـ که معصومند ـ مصداق چنین ظلمى نیستند، بلکه در هر عصر و زمان گروهى از نیکان و پاکان و مجاهدان راستین هستند که حسنات آنها مسلماً بر سیئات کوچکشان برترى دارد، و قطعاً مستحق مجازات نابود کننده نیستند. پاسخ این سؤال را چنین مى توان گفت: آیه یک حکم نوعى را بیان مى کند ، نه عمومى و همگانى و نظیر این تعبیر، در ادبیات عرب و غیر عرب نیز دیده مى شود، این شعر معروف را غالباً شنیده ایم: گر حکم شود که مست گیرند * در شهر هر آنچه هست گیرند!. و نیز شاعر مى گوید: گفت باید حدّ زند هشیار، مرد مست را * گفت هشیارى بیار، اینجا کسى هشیار نیست! شاهد این استثناء آیه ۳۲ سوره فاطر است که مى فرماید: ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیْراتِ بِإِذْنِ اللّهِ ذلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ . طبق این آیه، مردم سه گروهند: گروهى ستمگر، گروهى میانه رو که گناهان خفیفى دارند و گروهى پیش گیرى کنندگان به نیکى ها یعنى نیکان و پاکان، مسلماً از این سه گروه تنها گروه اولند که مشمول آیه مورد بحثند، نه گروه دوم و سوم و از آنجا که گروه اول، معمولاً اکثریت جوامع را تشکیل مى دهند، ذکر چنین عمومى جاى تعجب نخواهد بود. از آنچه گفتیم روشن مى شود: آیه هیچگونه دلالتى بر نفى عصمت انبیاء نمى کند و آنها که چنین پنداشته اند توجه به سایر آیات قرآن و قرائن موجود در کلام ندارند. آن گاه قرآن به ذکر این نکته مى پردازد که: خداوند به همه ظالمان و ستمگران مهلت مى دهد و تا اجل مسمّى (زمان معینى) مرگ آنها را به تأخیر مى اندازد (وَ لکِنْ یُؤَخِّرُهُمْ إِلى أَجَل مُسَمّىً). اما هنگامى که اجل آنها سر رسد، نه ساعتى تأخیر مى کنند، و نه ساعتى پیشى مى گیرند (فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لایَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لایَسْتَقْدِمُونَ). بلکه، درست در همان لحظه موعود، مرگ دامانشان را فرا مى گیرد و لحظه اى پیش و پس نخواهد داشت. * * * اجل مسمّى چیست؟ در این که: منظور از اجل مسمّى چیست؟ مفسران بیانات گوناگونى دارند، ولى با توجه به سایر آیات قرآن از جمله آیه ۲ سوره انعام و آیه ۳۴ سوره اعراف به نظر مى رسد: منظور همان فرا رسیدن مرگ است، یعنى خداوند مردم را براى اتمام حجت تا پایان عمرشان مهلت مى دهد، شاید ظالمان به فکر اصلاح خویش بیفتند، در برنامه زندگى خود تجدید نظر به عمل آورند، و به سوى خدا و حق و عدالت باز گردند. هنگامى که این مهلت پایان گرفت، فرمان مرگشان فرا مى رسد و از همان لحظه مرگ مجازاتها و کیفرها شروع مى شود. ↩️ ادامه دارد... @Nahjolbalaghe2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
قرآن و نهج‌البلاغه 🌸🌸
📝ترجمه و شرح حکمت:۲۹۶ 🔸به خودت ضرر میزنی ✅امام علیه السلام در اين گفتار حكيمانه، اشاره به نكته جال
📝ترجمه و شرح حکمت ۲۹۷ 🔹اسباب عبرت، بسیار است ولى... امام علیه السلام در این گفتار حکیمانه خود به یکى از مهمترین مسائل سرنوشت ساز در زندگى انسانها اشاره کرده مى فرماید: «اسباب عبرت، بسیار است؛ ولى عبرت گیرنده کم است»؛ (مَا أَکْثَرَ الْعِبَرَ وَأَقَلَّ الاِْعْتبَارَ!). منظور از «عبرت»، حوادثى است که در گذشته یا در زمان حال واقع مى شود، خواه در تاریخ زندگى انسانها و خواه در حوادث دیگر که مایه بیدارى و پند گرفتن و استفاده کردن براى اصلاح اشتباهات و پیمودن صراط مستقیم در زندگى است. یکى از دانشمندان مى گوید: «الْعِبْرَةُ أنْ تَجْعَلَ کُلَّ حاضِرٍ غالِبآ وَالْفِکْرَةُ أنْ تَجْعَلَ کُلَّ غائِبٍ حاضِرآ؛ عبرت آن است که تمام آنچه را حاضر است در گذشته مشاهده کنى و فکر آن است که گذشته را امروز در برابر خود ببینى». این سخن درواقع برگرفته از قرآن مجید است که پس از نقل ماجراى بسیار عبرت انگیز یوسف علیه السلام مى فرماید: «(لَقَدْ کَانَ فِى قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لّاُِوْلِى الاَْلْبَابِ)؛ در سرگذشت آنها درس عبرتى براى صاحبان اندیشه بود!». این آیه ناظر به حوادث عبرت انگیزى است که در زندگى انسانها رخ مى دهد و در آیه دیگرى از همین سوره به حوادثى اشاره مى کند که در جهان پیرامون ما واقع مى شود و مى فرماید: «(وَکَأَیِّنْ مِّنْ آیَةٍ فِی السَّماوَاتِ وَالاَْرْضِ یَمُرُّونَ عَلَیْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ)؛ و چه بسیار نشانه اى (از خدا) در آسمانها وزمین که آنها از کنارش مى گذرند و از آن روی گردانند!». در آیه ۴۱ سوره «نور» نیز مى فرماید: «(یُقَلِّبُ اللهُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ إِنَّ فِى ذَلِکَ لَعِبْرَةً لّاُِوْلِى الاَْبْصَارِ)؛ خداوند شب و روز را دگرگون مى سازد؛ در این عبرتى است براى صاحبان بصیرت!». بنابراین، حوادث عبرت انگیز تنها مربوط به تاریخ بشر نیست، بلکه در کلّ جهان آفرینش ممکن است رخ دهد. به برگ هاى زرد درختان پاییزى نگاه کنید که با اندک نسیمى از شاخه جدا مى شوند و به هر سو پراکنده مى گردند. اگر کمى به عقب برگردیم و نشاط وطراوت و استحکام آنها را در فصل بهار ببینیم که محکم به شاخه ها چسبیده بودند حتى اگر طوفان درخت را واژگون مى کرد، برگ از درخت جدا نمى شد، از این منظره مى توانیم زندگى خود را بررسى کنیم، فصل جوانى و پیرى که همچون بهار و پاییز عمر است در برابر ما مجسم مى شود و بهترین عبرتها را مى گیریم. کاخ هاى ویران شده شاهان و قبرستان هاى خاموش و اموال و ثروت هاى ثروتمندانى که به فرزندان نااهل آنها رسیده، همگى براى ما درس عبرت است. در حدیث معروفى آمده است: «کَانَ أَکْثَرُ عِبَادَةِ أَبِیذَرٍّ؛ التَّفَکُّرَ وَالاِْعْتِبَارَ؛ بیشترین عبادت ابوذر، اندیشیدن و عبرت گرفتن بود». این عبرتها را مى توان در سه بخش خلاصه کرد: عبرت هایى که انسان از تاریخ گذشتگان مى گیرد همان گونه که قرآن مجید در شرح حال پیشینیان به کرار به آن اشاره کرده است و امیرمؤمنان علیه السلام در جاى جاى نهج البلاغه آن را یادآورى مى کند؛ از جمله در خطبه ۱۸۲ براى بیدار ساختن اصحاب خود مى فرماید: «وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْقُرُونِ السَّالِفَةِ لَعِبْرَةً! أَیْنَ الْعَمَالِقَةُ وَأَبْنَاءُ الْعَمَالِقَةِ! أَیْنَ الْفَرَاعِنَةُ وَأَبْنَاءُ الْفَرَاعِنَةِ! أَیْنَ أَصْحَابُ مَدَائِنِ الرَّسِّ الَّذِینَ قَتَلُوا النَّبِیِّینَ، وَ أَطْفَوُوا سُنَنَ الْمُرْسَلِینَ، وَأَحْیَوْا سُنَنَ الْجَبَّارِینَ! أَیْنَ الَّذِینَ سَارُوا بِالْجُیُوشِ، وَهَزَمُوا بِالاُْلُوفِ، وَعَسْکَرُوا الْعَسَاکِرَ، وَمَدَّنُوا الْمَدَائِنَ!؛ در قرون گذشته براى شما درسهاى عبرت فراوانى است. کجا هستند «عمالقه» و فرزندان عمالقه! کجایند فرعونها و فرزندانشان وکجا هستند صاحبان شهرهاى «رسّ»؛ همانها که پیامبران را کشتند و چراغ پرفروغ سنّت هاى فرستادگان خدا را خاموش کردند و سنّتهاى جباران را زنده ساختند. کجایند آنها که لشکرهاى گران به راه انداختند و هزاران نفر را شکست داده و متوارى ساختند، همانها که سپاهیان فراوان گرد آوردند و شهرهاى بسیار بنا نهادند». عمالقه، مردان بسیار نیرومند و قوى پیکرى از نوادگان نوح علیه السلام بودند که سالیان دراز بر منطقه شامات حکومت مى کردند و اصحاب الرس، به قوم مقتدر دیگرى اشاره مى کند که داراى کشاورزى گسترده وزندگى مرفه بودند و در بعضى از مناطق خاورمیانه زندگى مى کردند و در برابر پیامبران خدا به مخالفت برخاسته بودند. ↩️ادامه دارد... @Nahjolbalaghe2