#موعظه 🎙 استاد رفیعی "شرح فرازهایی از دعای عرفه" عرفه روز آمرزش گناه است. روز دعا و نیایش است. روز حضور حاجیان در صحرای عرفات و روز نگاه فرشتگان به قبر ابا عبدالله (ع) است. @Nahjolbalaghe2

. 📝ترجمه کتاب الغدیر ✅ قسمت: چهارصد و چهل و پنج 🔷#واقعه‌غدیرخم #علامه‌امینی ✉️ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﻴﺮﻣﻮﻣﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻤﺮﻭ ﺑﻦ ﻋﺎﺹ (ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ) ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﻨﺪﻩ ﺧﺪﺍ ﻋﻠﻲ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﻲ ﻋﻘﺐ ﻭ ﺯﺍﺩﻩ ﻧﺴﻞ ﺑﺮﻳﺪﻩ، ﻋﻤﺮﻭ ﺑﻦ ﻋﺎﺹ ﭘﺴﺮ ﻭﺍﺋﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﺁﻝ ﻣﺤﻤﺪ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻭﺍﺳﻠﺎﻡ ﺑﻮﺩ- ﺳﻠﺎﻡ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻛﻨﺪ. ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪ، ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺗﻮ، ﺷﻮﻭﻥ ﻣﺮﺩﻱ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺨﺺ ﻓﺎﺳﻘﻲ ﻛﻪ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﺵ ﺩﺭﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻱ، ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺷﺮﻳﻒ ﻭ ﻛﺮﻳﻢ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺴﺶ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻭ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺣﻠﻴﻢ ﻭ ﺑﺮﺩﺑﺎﺭ، ﺑﺎ ﺁﻣﻴﺰﺵ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺑﻲ ﺍﺭﺯﺵ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﻫﺖ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﻣﻲ‌ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﻟﺖ ﺗﺎﺑﻊ ﺩﻝ ﺍﻭ ﺷﺪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ: ﻭﺍﻓﻖ ﺷﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﺗﻮ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﻨﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺍﻟﻬﻲ ﺭﺍ (ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺴﻮﻟﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻥ) ﻭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺗﺖ ﺭﺍ ﺗﺒﺎﻩ ﺳﺎﺯﺩ، ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﺪﺍ ﻧﺎﺑﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﭘﺴﺘﻲ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﻲ‌ﺩﺍﻧﺴﺖ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﮔﺮﮔﻲ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﻴﺮ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﭼﻨﮕﺎﻝ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪﺵ ﺑﻨﻮﺍﺋﻲ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺷﻜﺎﺭﺵ ﺷﻜﻤﻲ ﺍﺯ ﻋﺰﺍ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩ، ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺮﻭ ﻣﻌﺎﻭﻳﻪ ﺷﺪﻱ ﺗﺎ ﺍﺯ ﭘﺲ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺵ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﺘﻮ ﺭﺳﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻗﻠﻢ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺟﺎﺭﻱ ﮔﺸﺘﻪ ﮔﺮﻳﺰﻱ ﻧﻴﺴﺖ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﺣﻖ ﺭﺍ ﻣﻲ‌ﻳﺎﻓﺘﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﻴﺮ ﻣﻲ‌ﻛﺮﺩﻱ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻧﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺩﺍﺷﺘﻲ ﻣﻲ‌ﺭﺳﻴﺪﻱ. ﭼﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻫﺮ ﺁﻧﻜﺲ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻭﺣﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻣﻲ‌ﺭﺳﺪ. ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺮﺍ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻭ ﺁﻥ ﺯﺍﺩﻩ ﺯﻥ ﺟﮕﺮ ﺧﻮﺍﺭ، ﻣﺴﻠﻂ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ، ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﻗﺮﻳﺶ ﻣﻠﺤﻖ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ (ﺹ) ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻗﻬﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻫﻠﺎﻙ ﻓﺮﻣﻮﺩ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﺗﻮ ﻭ ﺍﻭ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻤﺎﻧﻴﺪ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻴﺘﺎﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ، ﺧﺪﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻭ ﻋﻘﺎﺏ ﺧﺪﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺲ ﺍﺳﺖ. ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻔﻴﺪ ﺍﺑﻦ ﺍﺑﻲ ﺍﻟﺤﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺭﺝ 4 ﺹ 61 "ﺷﺮﺡ ﻧﻬﺞ ﺍﻟﺒﻠﺎﻏﻪ" [جلد سوم ﺻﻔﺤﻪ ۲۳۸] ﺧﻮﺩ، ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺻﻔﻨﻲ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻧﺼﺮ ﺑﻦ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﻧﻘﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺼﺮ ﺑﻦ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﻧﻴﺎﻓﺘﻴﻢ، ﭘﺲ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺑﻦ ﺍﺑﻲ ﺍﻟﺤﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻘﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺩﻗﺖ ﻭ ﺍﻣﻌﺎﻥ ﻧﻈﺮ ﻛﻨﺪ، ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺼﺮ ﺑﻦ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻣﺨﺘﺼﺮﻱ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻭ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺼﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻓﻌﻠﺎ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺻﻮﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻲ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺗﻮ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺎﺑﻊ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻛﺴﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﮔﻤﺮﺍﻫﻲ ﻭ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﻳﺶ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﭘﺮﺩﻩ ﺣﻴﺎ ﻭ ﺩﻳﻨﺶ ﺩﺭﻳﺪﻩ، ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻜﻮﻫﺶ ﻭ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ ﻭﺑﺮﺩﺑﺎﺭ ﻭ ﺣﻠﻴﻢ ﺑﺎ ﺁﻣﻴﺰﺵ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﻫﺖ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﮔﺮﺩﺩ، ﺗﻮ ﺍﺯ ﺍﻭ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻛﺮﺩﻱ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺎﻝ ﺩﻧﻴﺎ، ﭼﻮﻥ ﺳﮕﻲ ﻛﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﻴﺮﻱ ﺭﺍ ﮔﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ ﭘﻨﺠﻪ‌ﻫﺎﻱ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺍﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ ﻃﻌﻤﻪ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﺴﻮﻳﺖ ﺍﻓﻜﻨﺪ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ، ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩ! ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﻲ‌ﭘﻴﻮﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﻳﺖ ﻣﻲ‌ﺭﺳﻴﺪﻱ. ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ، ﻣﺮﺍ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻭ ﭘﺴﺮ ﺍﺑﻮ ﺳﻔﻴﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻏﻠﺒﻪ ﺩﻫﺪ، ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺍﻋﻤﺎﻟﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ‌ﺭﺳﺎﻧﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﮔﺘﺎﻥ ﺑﺘﺎﺧﻴﺮ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﻣﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻳﺪ، ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﻱ ﺷﻤﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺗﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﻭﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ↩️ ادامه دارد... @Nahjolbalaghe2

📝تفسیر سوره مبارکه طه آیات ۹۹ الی ۱۰۴ 📖 منبع: تفسیر «نمونه» آیت الله مکارم شیرازی ↩️ و به همین جهت آیه بعد، از کسانى سخن مى گوید که، حقایق قرآن و درس هاى عبرت تاریخ را فراموش مى کنند، مى گوید: کسى که از قرآن روى بگرداند، در قیامت بار سنگینى از گناه و مسئولیت بر دوش خواهد کشید (مَنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُ یَحْمِلُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وِزْراً). آرى اعراض از پروردگار، انسان را به بیراهه هائى مى کشاند که بارهاى سنگینى از انواع گناهان، و انحرافات فکرى و عقیدتى را بر دوش او مى نهد (اصولاً کلمه وزر، خود به معنى بار سنگین است و ذکر آن به صورت نکره تأکید بیشترى در این زمینه مى کند). * * * پس از آن اضافه مى کند: آنها در میان این اعمالشان جاودانه خواهند ماند (خالِدِینَ فِیهِ). و این بار سنگین گناه، بد بارى است براى آنها در روز قیامت (وَ ساءَ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ حِمْلاً). جالب توجه این که: ضمیر فِیهِ در این آیه به وزر باز مى گردد یعنى آنها در همان وزر و مسئولیت و بار سنگینشان، همیشه خواهند ماند، (دلیلى نداریم که در اینجا چیزى را در تقدیر بگیریم و بگوئیم آنها در مجازات یا در دوزخ جاودانه مى مانند) و این خود اشاره اى است به مسأله تجسم اعمال و این که انسان به وسیله همان اعمال و کارهائى که در این جهان انجام داده در قیامت پاداش نیک یا مجازات مى بیند. * * * سپس به توصیف روز قیامت و آغاز آن پرداخته چنین مى گوید: همان روزى که در صور دمیده مى شود، و گنهکاران را با بدن هاى کبود و تیره در آن روز جمع مى کنیم (یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ وَ نَحْشُرُ الْمُجْرِمِینَ یَوْمَئِذ زُرْقاً). همان گونه که قبلاً هم اشاره کرده ایم، از آیات قرآن استفاده مى شود: پایان این جهان و آغاز جهان دیگر با دو جنبش انقلابى و ناگهانى صورت خواهد گرفت که از هر کدام از آنها به نفخه صور (دمیدن در شیپور!) تعبیر شده که به خواست خدا شرح آن را در سوره زمر ذیل آیه ۶۸ بیان خواهیم کرد. واژه زُرْق جمع ازرق معمولاً به معنى کبود چشم مى آید، ولى گاه به کسى که اندامش بر اثر شدت درد و رنج، تیره و کبود شده، نیز اطلاق مى گردد چه این که بدن به هنگام تحمل درد و رنج، نحیف و ضعیف شده، طراوت و رطوبت خود را از دست مى دهد و کبود به نظر مى رسد. بعضى نیز این کلمه را به معنى نابینا تفسیر کرده اند; زیرا گاه مى شود افراد کبود چشم، ضعف بینائى فوق العاده اى دارند که معمولاً توأم با بور بودن تمام موهاى بدن آنها است، اما آنچه در تفسیر بالا ذکر کردیم، شاید از همه بهتر باشد. * * * در این حال، مجرمان در میان خود، درباره مقدار توقفشان در عالم برزخ آهسته به گفتگو مى پردازند، بعضى مى گویند: شما تنها ده شب (یا ده شبانه روز) در عالم برزخ بودید (یَتَخافَتُونَ بَیْنَهُمْ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاّ عَشْراً).(۳) بدون شک، مدت توقف آنها در عالم برزخ طولانى بوده است، ولى در برابر عمر قیامت مدتى بسیار کوتاه به نظر مى رسد. این آهسته گفتن آنها یا به خاطر رعب و وحشت شدیدى است که از مشاهده صحنه قیامت به آنها دست مى دهد، و یا بر اثر شدت ضعف و ناتوانى است. بعضى از مفسران نیز احتمال داده اند این جمله اشاره به توقف آنها در دنیا بوده باشد که در مقایسه با آخرت و حوادث وحشتناکش به منزله چند روز کوتاه به حساب مى آید. * * * سپس اضافه مى کند: ما به آنچه مى گویند کاملاً آگاهیم (نَحْنُ أَعْلَمُ بِما یَقُولُونَ). خواه، آهسته بگویند یا بلند. و در این هنگام کسى که از همه آنها راه و روشى بهتر و عقل و درایتى بیشتر دارد، مى گوید تنها شما یک روز درنگ کردید ! (إِذْ یَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَةً إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاّ یَوْماً). مسلماً نه ده روز مدتى است طولانى و نه یک روز، ولى این تفاوت را با هم دارند که یک روز اشاره به کمترین اعداد آحاد است، و ده روز به کمترین اعداد عشرات، لذا اولى به مدت کمترى اشاره مى کند، به همین دلیل قرآن در مورد گوینده این سخن تعبیر به اَمْثَلُهُمْ طَرِیقَةً کرده است (کسى که روش و فکر او بهتر است) زیرا کوتاهى عمر دنیا یا برزخ، در برابر عمر آخرت و همچنین ناچیز بودن کیفیت اینها در برابر کیفیت آن، با کمترین عدد سازگارتر مى باشد (دقت کنید). ✍ پی نوشت: ۳ ـ از نظر ادبیات عرب چون عشر در اینجا به صورت مذکر آمده است، حتماً مضاف الیه (تمیز) آن لیال که مؤنث است باید باشد، اگر مضاف الیه آن ایام بود مى بایست گفته شود عشرة . ولى از بعضى از ادباء عرب چنین نقل شده: هنگامى که عدد (عشر) تنها ذکر شود و تمییز آن حذف گردد، قاعده سابق اجرا نمى شود، بنابراین عشر در اینجا اشاره به ده روز است. @Nahjolbalaghe2

📝 شرح و تفسیر حکمت ۳۸۴ 🔸 نکوهش اعتماد به دنیا و کوتاهی در عمل ↩️ قرآن مجيد روز قيامت را يوم التغابن نام نهاده، مى فرمايد: «(يوْمَ يجْمَعُكُمْ لِيوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يوْمُ التَّغَابُنِ); اين (رستاخيز عام) در زمانى خواهد بود كه خداوند همه شما را در روز اجتماع گردآورى مى كند و آن روز، روز تغابن است».[2] تغابن از باب تفاعل معمولا درمورد كارى گفته مى شود كه دو جانبه باشد مانند تعارض و تزاحم واين معنى در قيامت صادق است زيرا همگى خود را مغبون مى بينند، مؤمنان به اين دليل كه كارهاى نيك بيشترى انجام نداده اند و اى بسا كافران مانع بودند و كافران به اين دليل كه هيچ اندوخته اى براى آن روز به دستشان نيامده و شايد مؤمنان را در خبررسانى مقصر مى پندارند. از گفته بعضى از اهل لغت نيز استفاده مى شود كه باب تفاعل هميشه به اين معنا نيست و تغابن در آيه مزبور به معنى ظهور غبن است. آرى آن روز ظاهر مى شود كه چه اشخاصى مغبون بوده اند و چه اشخاصى بهره كافى برده اند. سپس امام(عليه السلام) به سومين و آخرين نكته اشاره كرده، مى فرمايد: «اطمينان به هركس قبل از آزمايش و امتحان او دليل عجز و ناتوانى است»; (وَالطُّمَأْنِينَةُ إِلَى كُلِّ أَحَد قَبْلَ الاِخْتِبَارِ لَهُ عَجْزٌ). با توجه به اين كه ابليسِ آدم رو بسيار است پس به هر دستى نبايد داد دست. دوستان انسان در سرنوشت او تأثير عميقى دارند نبايد هيچ كس را بدون امتحان به دوستى برگزيد. سرمايه هايى را كه خدا به انسان داده نمى توان در اختيار هركس گذاشت، اى بسا انسانِ خائن و سارق باشد، بايد افراد را كراراً آزمود و سپس به آن ها اطمينان كرد. اين مطلب در عصر و زمان ما اهميت بيشترى پيدا كرده چراكه ابليسان آدم رو و منافقان ظاهرالصلاح و خائنان در لباس خادم فراوان شده اند، بنابراين تا اطمينان از طريق امتحان حاصل نشود اعتماد به آن ها نشانه عجز و ناتوانى است. قابل توجه اين كه گاه انسان به كسى بعد از آزمايش هاى متعدد اعتماد مى كند ولى سرانجام، شخصِ فاسد و مفسدى از آب درمى آيد، بنابراين چگونه مى توان بدون آزمايش به هر كسى اعتماد كرد و دين و دنياى خود را به او سپرد؟ به گفته شاعر عرب: وَكُنتُ أرى أنَّ التّجارِبَ عُدّةٌ *** وَخانَتْ ثِقاةُ النّاسِ حِينَ التَّجارُبِ من چنين مى پنداشتم كه تجربه و آزمايش، وسيله خوبى است ولى بعضى از افراد مورد اطمينان به هنگام تجربه ها (ى دشوار) خائن از آب درآمدند. قابل توجه اين كه امام(عليه السلام) به سه پيامد منفى كه مربوط به سه اشتباه است در اين كلام حكيمانه اش اشاره كرده است: «جهل» و «غبن» و «عجز». نشانه جهل، تكيه كردن بر اين دنياى ناپايدار است و سبب غبن، كوتاهى در انجام كارهاى نيك است و نشانه عجز، اطمينان به افراد، قبل از اختبار و امتحان مى باشد. مرحوم آمدى در غررالحكم روايات ديگرى از امام(عليه السلام) نقل كرده كه هماهنگ با جمله اخير آن حضرت در حكمتِ مورد بحث است. ازجمله اين كه مى فرمايد: «الطُّمأنِينَةُ على كُلِّ أحَد قَبْلِ اختِبار مِن قُصورِ العَقْلِ; اطمينان به هركس پيش از آزمودن او نشانه كم عقلى است».[3] و نيز مى فرمايد: «قَدِّمِ الاختِبارَ فِى اتِّخاذِ الإخْوانِ فَإنّ الاختِبارَ مِعمارٌ يُفَرِّق بينَ الأخيارِ وَالأشجارِ; قبل از گزينش دوستان، آن ها را آزمايش كنيد زيرا آزمايش، معمارى است كه نيكان را از بدان جدا مى كند».[4] ممكن است سؤال شود كه در اخبار متعدد اسلامى آمده است كه به همه مسلمانان حُسن ظنّ داشته باشيد و فعل آن ها را حمل بر صحت كنيد آيا اين روايات با آنچه در بالا آمد سازگار است؟ پاسخ اين سؤال روشن است: ازنظر كلّى و به هنگام معاشرت با مردم بايد فعل افراد را حمل بر صحت كرد اما اگر كسى بخواهد شريكى انتخاب كند يا دوستى برگزيند و سرمايه دين و دنياى خود را در اختيار او بگذارد به يقين بايد بعد از امتحان و اختبار باشد.[5] ✍ پی نوشت: [2]. تغابن، آيه 9. [3]. غررالحكم، ح 9490. [4]. غررالحكم، ح 9492. [5]. سند گفتار حكيمانه: دانشمند معروف، ميدانى، در مجمع الامثال اين كلام حكيمانه را در ذيل كلمات اميرمؤمنان على(عليه السلام) آورده با بعضى از اضافات (كه نشان مى دهد از منبعى غير از نهج البلاغه گرفته است.) ازجمله «البخل جامع لمساوىء العيوب» كه در حكمت 378 گذشت (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 280) و بعيد نيست كه اين ها هر دو با هم در كلام امام(عليه السلام) آمده و سيد رضى آن ها را تفكيك نموده است. اضافه مى كنيم: مرحوم آمدى نيز آن را در غرر با تفاوتى ذكر كرده (غررالحكم، ح 2351، 158 و 9490) و همچنين ابن طلحه شافعى در مطالب السؤول با اضافاتى آورده است. (مطالب السؤول، ص 203)   ✔️ پایان @Nahjolbalaghe2

🎙شرح صوتی حکمت های نهج البلاغه 🔷 حکمت های: ۳۸۰ الی ۳۸۲ @Nahjolbalaghe2

🎙شرح صوتی حکمت های نهج البلاغه 🔷 حکمت های: ۳۸۳ الی ۳۸۴ @Nahjolbalaghe2