✍️ آسیب شناسی دین پژوهی دکتر سروش(۲۰)
💠رکن سوم: معرفت دینی معرفتی بشری است که اوصاف بشر در معرفت پرورده او ریزش می کند و این اوصاف اعم از قوه عاقله میباشند و شئون و احوال پست و شریف آدمی در علم او تاثیر میگذارند.
🔹این سخن که همه معارف بشری محکوم به احکام عقلانی و غیر عقلانی بشری است، فقط در علوم حصولی تصور دارد گر چه تصديق آن هم به صورت موجبه كلیه قابل اثبات نباشد، ولی در علوم حضوری که عالم مستقيمة با وجود معلوم ارتباط برقرار می کند چنین سخنی ناتمام است، زیرا در این دسته از علوم خطا، انحراف و کج روی معنا ندارد و همه افراد بشر در این علوم، معصوم می باشند. البته بر کسی پوشیده نیست که وقتی عارف یا شخص شهود کننده در صدد تفسیر مکاشفه و درک حضوری خود بشود ناچار است علم حضوری را به علم حصولی تبدیل کند و در بهره گیری از علم حصولی ممکن است دچار لغزش، خطا و انحراف شود.
🔻سروش به گونه ای ادعای خود را در رکن سوم مطرح و تفسیر می کند که گویا معیاری برای تشخیص معرفت مدلل و معلل وجود ندارد و اگر چنین دیدگاهی داشته باشد، نه تنها با مبانی دیگرش که عبارت از تفکیک انگیزه با انگیخته است، منافات دارد، بلکه گرفتار نوعی نسبی گرایی پیچیده می شود که هیچ راه فراری از آن نخواهد داشت. بر خوانندگان مخفی نیست که نسبی گرا با نفی هرگونه معیار سنجش، سخنان و مدعیات خود را نیز گرفتار شک و تردید می کند، اگر نویسنده این نظریه با نسبی گرایی مخالف است و تفکیک انگیزه و انگیخته را می پذیرد و با نظریه دگماتیسم نقابدار همچنان مخالفت می ورزد، در آن صورت نباید بر ریزش اوصاف معلل بشری در مقام شکار و داوری تأکید ورزد.
#آسیب_شناسی_دینی
#دکتر_سروش
#فلسفه_دین
#تأمل
👇👇
@Taammolate_talabegi
امام صادق علیه السلام:
در برابر کسی که از او دانش می آموزید فروتن باشید.
#حدیث
👇👇
@Taammolate_talabegi
📜 مقتل شناسی(۴)
۳. اللهوف الملهوف على قتلى الطُفوف
این کتاب اثرى است از سید بن طاووس که پیرامون شرح قیام امام حسین(ع)
از حرکت ایشان از مدینه، حوادث روز عاشورا تا بازگشت اسرا به وطن است.
این کتاب به عربی نوشته شده و به جهت اهمیتی که داشته، به فارسی ترجمه شده است. کتاب در چند بخش سامان یافته است: مقدمه ای شامل مطالبی در عظمت واقعه عاشورا، مقام امام حسین(ع)، ارزش گریه و عزاداری بر امام و انگیزه نگارش کتاب.
🔹نخستین مسلک، با ولادت امام حسین(ع) آغاز شده و پس از آن، بدون بیان تاریخ زندگی امام در زمان پدر و برادر، به سراغ سخنرانی ایشان در مکه رفته و سپس به داستان شهادت « قيس بن مصهر» و ماجرای دیدار امام با تعدادی از افرادی که در طول مسیر به امام پیوستند و سخنرانی های ایشان می پردازد.
🔹آغاز فصل یا مسلک دوم «لهوف» سخنرانی امام در کربلاست. برخورد مقتدرانه حضرت عباس(ع) با شمر، شوخی و بذله گویی اصحاب در شب عاشورا، سخنرانی امام ، توبه « حر»، برگزاری نماز ظهر عاشورا بوسیله امام، شهادت تعدادی از
هاشميون، مطالب مسلک دوم را تشکیل می دهد.
🔹ابن طاووس مسلک سوم را با خاکسپاری شهدا آغاز کرده و پس از آن، به خطبه حضرت زینب(س) ، امام سجاد(ع) وام كلثوم می پردازد. این قسمت، از نقاط قوت کتاب به شمار می رود؛ چون این خطبه ها بیانگر ماهیت حرکت اهل بیت(ع) است و متأسفانه در بیشتر مقتل ها ذکر نشده است.
🔸روایات این کتاب مانند بسیاری از دیگر کتب تاریخی به صورت مرسل بوده و تنها آخرین راوی و یا آخرین کتابی که از آن نقل شده، ذکر شده است. با این وجود، مؤلف از نقل مطالب اغراق آمیز که در کتب مشابه بوده خودداری کرده است. با توجه به شخصیت مؤلف و نیز هماهنگی بسیاری از مطالب ذکر شده با نقل های دیگر، این کتاب در مجموع از مقاتل معتبر و قابل استناد به شمار می آید.
🔻از ویژگی های دیگر این کتاب، اختصار نویسی و تدوین مناسب تاریخی وقایع مربوط به عاشوراست. ابن طاووس کتاب را نه به عنوان یک اثر تاریخی، بلکه برای کسانی نوشته است که می خواهند به زیارت حایر حسینی(ع) بروند.
🔻این کتاب هم چنین مطالبی منحصر به فرد دارد که پیشتر در مقاتل نیامده است، مانند نامه امام به بنی هاشم و هم چنین خبر دادن آن حضرت از شهادتش و تحلیلی صوفیانه نسبت به شبهه هلاكت نفس که بعد از او در برخی کتاب ها آمده است.
شاید بتوان گفت علت وجود گزارش های خاص این است که کتابخانه شيخ طوسی در اختیار او بوده است. باید به این نکته توجه کرد که شیخ طوسی کتابی با عنوان مقتل الحسین داشته است که متأسفانه اثری از آن موجود نیست و می توان نتیجه گرفت که به احتمال فراوان ابن طاووس از آن بهره برده است و این برغنای کار او و ورود برخی اخبار در لهوف تأثیرگذار بوده است. بی شک اقبال به این کتاب هم ناشی از شخصیت ممتاز معنوی و اخلاقی نویسنده و هم برگرفته از ویژگی های این کتاب است.
🔻از جمله گزارش های منحصر به فرد آن است که اهل بیت در روز اربعین به کربلا رسیدند. البته خود ابن طاووس نخستین کسی است که در کتاب اقبال الاعمال این خبر را بعید دانسته و آمدن اسیران را در روز اربعین به کربلا انکار می کند. مسئله بازگشت اسیران به کربلا در روز اربعین نخستین بار در لهوف و بعد از آن در مثیر الاحزان آمده است. در صورتی که اکثر منابع تاریخی و روایی بازگشت اهل بیت
را به مدينه نقل کرده اند؛ شیخ مفید در مسار الشيعه و علامه حلی در عدد القويه بازگشت به مدینه را تصریح کرده اند و محدث نوری، محدث قمی و شهید مطهری نیز از کسانی هستند که بازگشت به کربلا را در اربعین غیر ممکن می دانند.
#مقتل_شناسی
#مقاتل_معتبر
#تاریخ
#نقد_مشهورات
#تأمل
👇👇
@Taammolate_talabegi
امام علی علیه السلام:
همانا حق سنگین است اما گوارا
و باطل سبک و آسان است اما کشنده.
#حدیث
👇👇
@Taammolate_talabegi
✍نظم نوین حوزه (۵)/قسمت آخر
🔹طلاب در نظام سنت، در مناسبت های آیینی مانند ماه رمضان و محرم و صفر به شهرها و روستاهای کشور سفر می کردند و در ازای "تبليغ" از مریدان و مومنان حق منبر دریافت می نمودند. این امر به صورت خودجوش و داوطلبانه صورت می گرفت. یا طلاب خود به دلخواه و تشخیص خود به جایی سفر می کردند یا مؤمنان یکی از طلاب را به سلیقه یا سابقه ی آشنایی برای تبلیغ به محل خود دعوت می نمودند . آیت الله خامنه ای از طریق نهادهایی چون دفتر تبلیغات اسلامی یا سازمان تبليغات اسلامی نظام تبلیغ را سامان داد و سراسر زیر مهار خود آورد. نهادهایی چون دبیر خانه ی ائمه ی جمعه و جماعات یا دفتر رسیدگی به امور مساجد، حتی امام جماعت های هر مسجد را تعیین می کنند و بر فعالیت وی نظارت دارند. ستاد اقامه ی نماز و ستاد برگزاری اعتکاف، زیر نظر رهبر
جمهوری اسلامی، حتی بر جزیی ترین و خصوصی ترین جنبه های آیینی و عبادی اسلام در جامعه نظارت می کنند. مراسم سوگواری یا جشن مذهبی که در قدیم به صورت خودجوش برگزار می شد، همه، حتی در جزییات، در چارچوبی دولتی و حکومتی سازمانی تازه یافتند. حتی نظام پرداخت زکات و خمس و دیگر مالیات های مذهبی شکلی اداری، متمرکز و مدرن پیدا کرد. امور حج و زیارت، اوقاف و خیریه ها نیز همه زیر نظر رهبری سازمان دهی و اداره می شود. اما نهادهای حوزوی تنها سازمان هایی نیستند که روحانیان موقعیت اداری و منبع درآمد خود را در آن می یابند.
🔸سازمانهایی در درون نهادهای نظامی، امنیتی، قضایی و دولتی وجود دارند که به طور انحصاری در دست روحانیان هستند و باز به طور مستقیم یا غیر مستقیم زیر نظر رهبری فعالیت می کنند.
از شش تن فقيهان شورای نگهبان و حدود هشتاد فقیه مجلس خبرگان رهبری گرفته تا سازمان عقیدتی - سیاسی نیروهای مسلح و شاخه های گوناگون آن در ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بسیج و نیروهای انتظامی، مراتب بالای قوه ی قضاییه و نهادهای نمایندگی رهبری در دانشگاه ها مناصب ویژه ی روحانیان قلمداد می شوند.
🔻آیت الله خامنه ای را می توان بنیانگذار نظم نوین حوزه ی علمیه خواند که با ساز و کارهای مدرن انضباط، نظارت و مجازات، حوزه ی علمیه را از نهادی سنتی و در تعامل با ساختار سیاسی به نهادی مدرن و یکپارچه وابسته به حکومت بدل کرد. به سخن دیگر، نهاد دین، مدرن شدن خود را به بهای سلب استقلال فکری و مالی - اداری به دست آورد. افرادی چون آیت الله کاشانی امید می بردند "مقام مرجعیت مذهبی و رهبری سیاسی در هم ادغام
شوند.
🔻آیت الله خمینی در مقام مرجعی مذهبی و رهبری سیاسی، اگر به سبب شرایط تاریخی دوران خود نتوانست آرزوی یگانه کردن اقتدار مذهبی و اقتدار سیاسی را به تمامی برآورد اما آیت الله خامنه ای، رهبری سیاسی و فاقد موقعیت مرجعیت (در ابتدای امر)، به کامیابی تمام این آرزو را برآورده کرد.
#روحانیت
#جامعه_شناسی
#رهبری
#حکومت_اسلامی
#نقد_حوزه
#تأمل
👇👇
@Taammolate_talabegi
📜مقتل شناسی(۵)
در میان منابع متأخر، کتاب هایی وجود دارد که در آنها مطالبی است که قابل پژوهش و بررسی است. البته در اتقان و استناد، هم ردیف منابع قابل استناد که ذکر شد، نیستند؛ با این وجود خالی از مطالب مهم و قابل بررسی هم نیستند.
۴. مثير الأحزان ومنير سُبل الأشجان
این کتاب، کتابی است در مصایب واقعه عاشورا که به تناسب، از تاریخ و زندگی امام حسین(ع) نیز سخن گفته است. کتاب را عالم دینی شیعی، نجم الدين جعفر بن محمد بن جعفر بن هبة الله بن نماحلی، معروف به ابن نماحلی تألیف کرده است. این کتاب در کتاب های شیعه تأثیر فراوان داشته است و به آن استناد شده و حتی یکی از منابع بحارالانوار، منتهی الآمال و دیگر کتاب های علمای شیعه درباره قیام امام حسین(ع) است.
کتاب قریب صد صفحه و دارای مطالب متفاوتی است. بخشی از مطالب ابن اعثم به صورت فشرده در وقایع قبل از روز عاشورا و برخی از مطالب ابن سعد در وقایع بعد از شهادت امام حسین(ع) و بدون استناد به منبعی، در این کتاب ذکر شده است؛ البته در مورد وقایع روز عاشورا، این کتاب در اغلب مطالب با منابع ابو مخنف موافق است، بدون این که سند روایات و منبع آن را یاد کند.
🔹در این کتاب همچون لهوف گزارش هایی وجود دارد که در هیچ کدام از منابع قبلی نبوده است و با توجه به اینکه سال وفات او بعد از سید بن طاووس است بعید نیست که او در سبک نگارش و برخی گزارش ها از لهوف استفاده کرده باشد.
🔸سبک نگارش او به گونه ای است که فقط به بیان روایات تاریخی پرداخته و تحلیلی
از خود ارائه نمی دهد و در مقام پژوهش درباره علل و عوامل این نهضت نیست. وی گزارش مقتل را به صورت ذکر یک جریان منسجم با سبکی داستان پردازی شده آورده و اسناد روایات را به طور کامل ذکر نکرده است.
🔻این اثر شامل مقدمه ای در فضایل اهل بیت پیامبر و ذکر مصایب آن بزرگواران بوده و دارای سه مقصد به ترتیب زیر است:
مقصد اول: گزیده ای از زندگی نامه امام حسین(ع) وسیر تحولات تاریخی در بوجود آمدن حادثه کربلا از حرکت امام از مدینه تا ورود به کربلاست.
مقصد دوم: وقایع روز عاشوراست تا شهادت امام و آغاز اسارت اهل بیت. در پایان این مقصد روایاتی در پیشگویی شهادت امام و واقعه عاشورا آمده است.
مقصد سوم: بازگشت اسیران را از شام در بردارد. در این قسمت خطبه های امام زین العابدین(ع) و سایر اهل بیت در کوفه، شام و... ذکر شده است.
#مقتل_شناسی
#مقاتل_قابل_پژوهش
#تاریخ
#نقد_مشهورات
#تأمل
👇👇
@Taammolate_talabegi
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
اگر خداوند به وسیله تو یک نفر را هدایت کند برای تو بهتر است از دنیا و هر آنچه در آن است.
#حدیث
👇👇
@Taammolate_talabegi
✍ علاقه به انسان زیبارو (۱۰)
🔸 کارهایی که باید انجام داد:
۱. امام صادق علیهالسلام میفرماید: هنگامی که کسی را دوست میداری، احساست را به او اعلام کن؛ که این کار، دوستی شما را پایدارتر میکند.
🔻علاقهی خود را به طرف مقابل اعلام کنید، اما فقط در حد یک محبت و علاقهی معمولی. عشق و شیفتگی خود را هرگز بروز ندهید و اجازه ندهید طرف مقابل متوجه وابستگی شما به او شود.
🔻مراقب باشید برای ابراز علاقه از حرفهای عاشقانه مثل «خیلی دوستت دارم!»، «دلم برایت تنگ شده بود!»، «عزیزم!»، «فدایت شوم!» و مانند آن استفاده نکنید. میتوانید از جملاتی مثل: «من از تو خوشم میآید. تو آدم خوبی هستی.» و «از اینکه با دوست خوبی مثل تو آشنا شدهام خوشحالم و خدا را شکر میکنم.» استفاده کنید.
🔻ابراز نکردن علاقه و محبت باعث شکلگیری اضطراب و نگرانی از ترسِ از دست دادن او میشود؛ در مقابل، ابراز کردن علاقه، به شما آرامش و اطمینان نسبی میدهد و همین آرامش باعث میشود روابط درست و معقولی داشته باشید. اما لو دادن شدت علاقه و شیفتگی، کار را خراب میکند؛ اولاً فضا را ناامن و حساس میکند؛ ثانیاً بستر پیدایش آفت و انحراف میشود.
۲. ارتباط با محبوب، اعم از ارتباط چشمی (نگاه کردن) و ارتباط کلامی (مثل گفتوگو) و ارتباط رفتاری (مثل ورزش و بازی در کنار هم) و ارتباط مجازی (مثل ارتباطهای پیامکی و اینترنتی) باید کاملاً محترمانه و به دور از بیحیایی و بیادبی باشد. از خیره شدن و نگاه طولانی بپرهیزید که نگاه، تیری از تیرهای ابلیس است. از شوخی بدنی کاملاً بپرهیزید و شوخیهای غیربدنی را هم به شدت کنترل کنید. اما این باعث نشود که رفتاری خشک و بیروح نشان بدهید. در یک کلام، مهربان و مؤدب باشید!
۳. مدت، زمان، و مکان ارتباطهایتان را کنترل کنید. هرگز گفتوگوهای حضوری یا تلفنیتان را طولانی نکنید و از ارتباط در مکانها و زمانهای غیرعادی پرهیز کنید. روابطتان را بیشتر در جمع قرار دهید تا در خلوت.
🔹اگر پیش از این، کیفیت و مدت و زمان و مکان ارتباط را کنترل نمیکردید، از این به بعد به تدریج این روابط را اصلاح کنید تا به حالت متعادل و مطلوب برسد.
#علاقه_به_انسان_زیبا_رو
#همجنسگرایی
#مدیریت_غریزه
#تأمل
👇👇
@Taammolate_talabegi