آیت الله شیخ عباس اخوان
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
ایام #فاطمیه
إِنَّا كُلَّ شَیْءٍ خَلَقْنَٰهُ بِقَدَرٍ (۴۹) و مَآ أَمْرُنَآ إِلاَّ وَٰحِدَةٌ كَلَمْحِۢ بِٱلْبَصَرِ (۵۰) وَ لَقَدْ أَهْلَكْنَآ أَشْيَاعَكُمْ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ (۵۱) وَ كُلُّ شَیْءٍ فَعَلُوهُ فِی ٱلزُّبُرِ (۵۲) وَ كُلُّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ مُّسْتَطَرٌ #القمر:۵۳
بحث در آیات قرآنی در شأن فاطمه زهرا سلاماللهعلیها و اینکه یکی از شئون #حضرت_زهرا سلاماللهعلیها در قرآن بنابر روایات #لیلة_القدر بودن حضرتشان است؛ آیا لیلة القدر مرتبهٔ زمانی است یعنی در #نفس_الأمر این #زمان موجود است اعم از اینکه ما بدان علم داشته باشیم یا نه؟ که برخی روایات بدین معنا ناظر است؛ یا اینکه غرض آن شأن و مرتبهای است که انسان به قدر خود وقوف پیدا کند؟؛ و یا اینکه هر دو مطلب با هم تقارن دارد؟؛ جلسه قبل بیان شد که بنا بر نظر برخی بزرگان مثل #شیخ_بهائی و غیره لیلة القدر آن شأنی است که انسان در حال، در نفس الأمر، دارد و بدان شأن خود وقوف پیدا کند که این مهم است؛ انسان اگر بهانه تراشی را کنار بگذارد میفهمد که چه کاره است ولی این مسأله مشکل است: بَلِ ٱلْإِنسَٰنُ عَلَیٰ نَفْسِهِۦ بَصِيرَةٌ (۱۴) وَ لَوْ أَلْقَیٰ مَعَاذِيرَهُ #القیامة:۱۵؛ یکی از شئون #قیامت همین است که میفهمی چه کاره هستی؛ ٱقْرَأْ كِتَٰبَكَ كَفَیٰ بِنَفْسِكَ ٱلْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا #الإسراء:۱۴؛ "اقرأ کتابک" به یک معنا در مورد قیامت است که در آن وقت میفهمی چه کارهای و به یک معنا اگر کسی در این عالم به شأن خود وقوف پیدا کند قیامت شخصی او به پا شده است؛ تبیین اینکه #نفس اینقدر با انسان بازی میکند که کسی به راحتی نمیفهمد چه کاره است؛ اگر کسی متوجه شد که چه کاره است به لیلة القدر وجودی خودش رسیده است که این خودش شأنی پوشیده است و این یکی از عنایات حضرت زهرا سلاماللهعلیها است که به شخص رسیده است
تبیین معنای دیگری در باب لیلة القدر؛ #فهم مطلب با #حفظ کردن آن متفاوت است؛ بین علما مشهور است: الحفظ و الذکاء لا یجتمعان؛ در #حوزه کسی که هم حفظش قوی است و هم #ذکاوت در ایشان قوی است را #عبقری میگویند همانند #علامه_حلی و در معاصرین مرحوم آیتالله شیخ محمد حسین اصفهانی ( #محقق_اصفهانی)؛ از امور پوشیده بر ما این است که: علت اینکه انسان گاهی چندین بار یک مطلب علمی را میخواند و نمیفهمد ولی بعد از برههای همان مطلب را میفهمد چیست؟ برخی علت را #زمان و برخی #مکان و برخی سلسلهای از #علل و #اسباب را دخیل میدانند؛ فیوضاتی جریان پیدا میکند که وقتش است خودت را متصل به آنها کنی: رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله: إنّ لِرَبِّكُم في أيّامِ دَهرِكُم نَفَحاتٍ، فَتَعَرَّضُوا لَهُ لَعَلَّهُ أن يُصِيبَكُم نَفحَةٌ مِنها فلا تَشقَونَ بَعدَها أبدا #كنز_العمّال حدیث ۲۱۲۳۴؛ تبیین مطلب با مثالی در باب اشتغال؛ از بلاهای دوره ما دنبال میز گشتن بسیاری از افراد برای #شغل است؛ کلامی از مرحوم آشیخ #زین_العابدین_سرخه_ای: #زندگی یکی دو سه بار در مسائل #اقتصادی بهت لبخند میزنه، از این لبخند را گرفتی، موفق میشوی و میروی جلو، اگر این لبخند را نگرفتی تا آخر عمر تو بدو، آن بدو؛ این مسأله مذکور را #توفیق میگویند؛ تبیین توفیق به معنای وفق شرایط و علل و اسباب با انسان؛ در مسائل #معنوی و #روحی گاهی علل و شرایط فراهم است که همان توفیق است؛ وصف مرحوم آیتالله میرزا #مهدی_آشتیانی ملقب به #فیلسوف_شرق؛ برخی اساتید در استدلال خود در مباحث #اصولی خود گاهی به نظریات در #منطق مرحوم آمیرزا مهدی آشتیانی استدلال میکردند؛ مرحوم آمیرزا مهدی آشتیانی گاهی در مباحث معنوی در حالیکه پشب دست خود میزدند، میگفتند: «افسوس من خام میمیرم.»
ساقیا یک جرعهای زان آبِ آتشگون که من
در میانِ پُختگانِ عشقِ او خامم هنوز
#حافظ
علت افسوس خوردن آمیرزا مهدی آشتیانی از زبان خودشان؛ انسان وقتی بخواهد کاری را نکند هزار #بهانه میآورد؛ روی طنابش ارزن پهن کرده است #ضرب_المثل؛
إنّ لِرَبِّكُم في أيّامِ دَهرِكُم نَفَحاتٍ، فَتَعَرَّضُوا لَهُ #كنز_العمّال حدیث ۲۱۲۳۴؛ یکی از بیشمار علت میتواند انسان را از کاری باز بدارد که ما به آنها علم نداریم و نقل جریانی در این مسأله
من به خود نامدم اینجا که به خود باز روم
آنکه آورد مرا باز برد تا وطنم
منسوب به #مولوی
اینکه یک سلسله علل و عوامل باید محقق بشود تا انسان در برههای از زمان به مطلبی برسد، آیا این برهه مال همین انسان است یا نه؟ و تبیین این مطلب با مثال؛ هر کسی یک فلز وجودی دارد که اگر مناسب با فلز وجودی خودش شخصی را مثلاً برای علمآموزی در حوزه پیدا نکند، به جایی نمیرسد، که شرایطی مثل استاد و شاگرد و غیره دارد که یکی از شرایط فلز وجودی شخص زمان خودش است؛ نقل کلام کسی در مورد #قرن_۲۱ بهعنوان قرن #مؤنث؛ بحث زمان در میان