eitaa logo
اخبار لفور
1.9هزار دنبال‌کننده
24.3هزار عکس
28.2هزار ویدیو
234 فایل
هرچیزی که درباره #لفور بایدبدانید #لفور جایی که بایدرفت ودید اخبار و مطالب ارسالی شما👇 @Ab_Azizi #تبلیغات پذیرفته می‌شود👆 کانال ایتا @akhbarelafoor گروه ایتا eitaa.com/joinchat/131203086C0505ea2121 کانال تلگرام t.me/akhbarelafoor
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ شعر مازندرانی "مشتی ببو " : مشت بّبوی حال گمون که خار نیّه مشت ببو آدم پار پیرار نیه بشنوسّمه وِنه قِد کم بَهیّه ونه دَسّا لینگ اَتی جَم بهیّه چن روزه تِلار تش دی نکنّه دَخّون بَخّون جُون مردی نکنه خدا ها کنه خَوِر دِرو بوئه همیشک مشتی سر سرو بوئه مشت ببوی تن قد چاره نَیّه خسّگی دَکِّل وِره کاره نیه گِتِنه راسِّ دیفار ر لو شیّه گَت موزیا اِزّار لو لیشه قِد نکرده زرچِنونه لو شیه ورف شو پیاده دیمه کو شیه اِسا مشت ببوی تور کِل بهیه ونه تش دَکوشتا چِک فِل بهیه ونه ملکِ سَرا سامون کِجوئه ونه اون گت خیابون کجوئه ونه گوخِسّه ی لَم هئی بمو ونه سر بکرده لَد پئی بمو وِنه تور، ونه جوله با ونه کِشت سرآخر چِتی بونه این سرنوشت ونه ها ها گِدِر پِنو کوئه ؟ جونکا کو ونه جان گو کوئه ونه می اِسبه آ دیم سیو اِسا دَسّا بال اودنگ و اَسّیو اسا ونه گوخسه ی گو تِشکا تلیس ونه گوگِ زا همش لَخا بُپیس زَرگلِه بورده دیگه پیدا نیه پاپلی منگوی سر صدا نیه کو عاروس منگو دوشا بَوِّه اسا ونه گوگ بهار ، روشا بوه اسا دیگه مشت ببوی سر سِراق نیّه ونه اسب ،گوخسه سر یِراق نیه بورده لس لس ونه جانا ونه قد ونه هیمه خره هم خِرنه رِقد... فارسی : بنظر میرسد حال مشت ببو چندان خوب نیست، او آدم سالهای گذشته نیست. شنیدم توانش کم شد،دست وپاهایش هم جمع شدند. مدتی دود آتش از منزلش نمی آید، صدای آواز خواندنش هم نمی آید. خدا کند خبرها دروغ باشد و همیشه صدایش بیاید توان تنش زیاد وخستگی در او اثر نمی کرد. اینکه از درختهای بلندوبزرگ بالا می رفت. مسیرهای سخت را راحت می پیمود حتی در زمستان زیر برف به ییلاقات می رفت. حالا تبرش از تیزی افتاد،آتش خونه اش خاموش و حدو حدود زمینش وحتی مسیر رفت وآمدش مشخص نیست گاوبنه اش رو به ویرانی رفت و از ابزار کارش " تبر،ظرف شیردوش مسی،و طناب مخصوص " خبری نیست. از سروصدای موقع حرکت و کوچ دامهاو گاوهایش اثری نیست. حالا موهایش سفید و رنگ صورتش سیا و دست و پاهایش مثل تیر آبدنگ چوبی شد. گاوهایش دیگه از کیفیت افتادند بعضی ها اصلا برنگشتند دیگه خبری از مشت ببو و اسب آماده اش نیست. آرام ارام توان و جانش تمام می شود بزودی هرچه هیزم ردیف کرد نیز بهم خواهد ریخت " کنایه از بهم ریختن شیرازه زندگیست " # مشت ببو در فرهنگ مازندران خصوصا در جنگل و کوه نماد یک گالش مقتدر و قدیمی است.. از بابت برگردان نه چندان مطلوبش عذرخواهی میکنم 🙏 ✍ "نامی" ⭐️ به کانال بپیوندید 👇👇👇 @akhbarelafoor 📱 رسانه باشید کانال ما رو به دوستانتون معرفی کنید 👌👌👌👌👌👌👌
🔰 شعر محلی مازندرانی: پَـــئیزِ وّلگِ شّنـــدون هّسّه اینجه اِنارِ جور ته دِل خون هّسّه اینجه دِگر اِفــــتاب، نّدِنه  تو ، پَـــئیزّه نتونده   بَوینه  ،   اِزاره     بیزّه صَرا و دَشت و ویشه ، هِم گِوائه چَخِ   تویِ  دارِ  ،  وَلگِ   سِــمائه تّنِ مـــــــمرِزِ آ اِفرا ، پِرِ ریـــــسّه     سِیو میـایِ سی ره، هِسّ آ فیسّه هِمِن چِــشّه دَوِسّـه سّر به خوئه چِــکِلِ تِک نِـــشونِ ، وَرفِ سوئه بِــــچائه دِل گِمون ، دَوِسِّ لوشّه بِــــهار   هَنتا  ، پَئیزِ بِرمه پوشه پاییز برگ ریزان هست اینجا مثل انار دلت خون است اینجا دیگر گرمای آفتاب چندان خوب نیست برای پائیز نمیتواند اخم درخت آزاد را ببیند صحرا و دشت و جنگل شاهد هستند چرخش و رقص ریختن برگهای درختان را میبیند تن درخت ممرز نشان سرمای زیاد هست ابر سیاه روی کوه پر از خشم و کینه است بیابان چشمان را بست و سر به خواب میزند نوک قله نشانه ی روشنایی برف است دل که سرد باشد مانند درب چوبی (نرده ای)  بسته است (غم دارد) بهار هنوز گریه پاییز را میپوشاند ✍ *مدد* 🔰 به کانال بپیوندید 👇👇👇 @akhbarelafoor 📱 رسانه باشید کانال رو به دوستانتون معرفی کنید 👆👆👆👆👆👆👆
✳️ شعر محلی مازندرانی: پئیز، کرچِ ما رِ، پَلی هاکرده هره مایِ وا رِ، راهی هاکرده انده وا رِ، مه دیمِ تن بروشته مه زنگ بَزه دل ره، قَلی هاکرده پاییز کرچ ماه (شهریور) را پشت سر گذاشت باد هره ماه (مهرماه) پاییزی را روانه کرد آنقدر با بادش بر صورتم کوبید دل پرغصه (زنگ زده) مرا صیقل داد و پاک نمود پَلی: گذشتن، عبور کردن   رایی: روانه کردن، فرستادن دیم: صورت قَلی هاکردن: *صاف و پاک و تمیز نمودن*  فرهنگ واژگان مازندرانی ج ۳ ص ۱۶۲۷ استاد حسین وندادی ✍ 🔰 به کانال اخبار بپیوندید 👇👇👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
🌺🌺 کاشکِ افتاب اَنده اَور ِپشت ِپه،پنهون نمونّه آسمون آبی بَواشه، ویشه ســـرگِردون نمونّه دربوره میها سِوایی سر، روجا ره خوار بوینیم روخنه روش داره، سَرزِنّه، گل آ گلجار بوینیم مَسِّ بلبـــل بَپّـِــره این چلّـه اون چلّـه، بخونّه خش دواشیم،خِش بوینیم، خنّه دیم ِسر بَمونّه دلخشی کوچه به کوچه،دل به دل،کنّا به کنّا ریشه بَیـره، روش بَییـــره بوره تا ارمون ِ انّا دربوره پاییـــزِ ما ،تا  غـــم دلِ جــا پَر بییره گل تتی داره، هِمن  شه دلخشی ره سر بییره سَر بــــَواشه انتظاری ، غرصــه آ دردِ نَوینیم باغِ گرد ِدور هنیشیم سِرسِم آ رَیحون بچینیم ای کاش آفتاب اینقدر پشت ابر پنهان نمانَد آسمان آبی شود و بیشه وصحرا، سرگردان نمانَد. مه ،صبح زود خارج شود و ماستاره‌ی  صبحگاهی را به خوبی ببینم رودخانه در جریان باشد و گل وگلزار را شاداب و سرزنده ببینیم بلبل ِمست از این شاخه به اون شاخه پرواز کند و بخواند. خوش باشیم و خوشی رو ببینیم و لبخند روی صورت بمانَد. دلخوشی کوچه به کوچه واز دلی به دل دیگر و از درگاه خانه ها جوانه بزند و تا حد آرزوهایمان رشد کند فصل پاییز بگذرد تا غم از دل ها خارج شود وگل شکوفه بیاورد و طبیعت دلخوشی اش را از سر بگیرد انتظارتمام شود، غصه و درد را نبینیم اطراف باغ بنشینیم  و پونه های کوهی (سرسِم و ریحون )بچینیم . 📸 عکس : خانم (کالیکلا) 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
✳️ شعر مازندرانی : چَنِّه خـاره همه شـو ته پَلی چلّه شو بُوئه تِه خِجيره چشِ جا مه خِنه مَشتِ سو بُوئه سرِ شو هنيشيم و تا صِوی سر گب بَزِنيم خِشی دَوِّه دلِ ور، ناخشی لينگه لو بُوئه تِه مِه فال رِه بَيری و من هم تِه فال رِه خارخاری هـر چـی رِه مـِن آرزو كِمّـه، تـِه آرزو بُوئه قدره شوئه چلّه شو، وِنه خِدا جا بخـواهيـم اَمِه چِش، چشمه ی او و اَمه دل، دِريو بُوئه ونه ماهِ آسمون رِه شوی تن گِر بَزنيم تا وِنه مِلواری چِش، زمينِ آبِـرو بُوئه وقتی شو تِه گيسه و ماهِ بِلن تِه چهروئه چَنِّه خاره همه روز شو بُوئه، چلّه شو بُوئه ♻️ چه خوب است هر شب پيش تو شب يلدا باشد با چشم زيبای تو خانه ام سرشار روشنايی باشد سر شب بنشينيم و تا دم صبح حرف بزنيم خوشی كنار دل ما و ناخوشی لگدمال باشد تو فال مرا به خوبی بگيری و من هم فال تو را هر چه را من آرزو می كنم، آرزوی تو باشد. شب يلدا شب قدر است، بايد از خدا بخواهيم چشم ما چون آب چشمه و دل ما چون دريا شود. بايد ماه آسمان را بر تن شب گره بزنيم تا چشم مرواريد گونش آبروی زمين شود. وقتی شب، گيسوی تو و ماه بلند، چهره ی توست چه خوب است هر روز شب باشد؛ شب يلدا باشد ✍ از دفتر شعر 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
🌸 جانِ پِر : ته غــرصه اَتّّه دنیـائه، ببا جان ته برمه واره بیصدائه، بباجان اگه دنیـــا ته جا نارنه مـــروت مه‌قلبِ گوشه ته‌جائه، ببا جان غصه‌ات به اندازه‌ی یک دنیاست . گریه و زاری‌ات بی صداست . اگر دنیا با تو جوانمردی ندارد در گوشه‌ی قلبم جای توست. 📸 عبداله عزیزی 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
📝 شعر مازندرانی بِنومِ اونکه مه پروردگارِه خداوندِ زمسّونا بِهاره خداوند تابسّونا پَئیزه تمومِ مردمِ پیش وِ عزیزِه بِهارِ ماهِه لَس لَسِک دَرِنِه اونِما ۱ درشونِه پِتِک ۲ دَرِنِه بِنِه سوزِ جِمِه ره تَن دَکِرده شِه تَنّ خوارکِ پیرهن دَکِرده برو هارش که پاپّلی دَرِنِه رنگ و بارنگ تیتاپّلی دَرِنِه وَنوشِه دینگِه گِس چَتِر بِهِشتِه بِچ بِچا گردنّه غَلفِر بِهِشتِه هَلی اِسبِه چادر آروسّه مونّه تیرنگِ بال و پَر طاووسّه مونّه افرا انجیلی ره پیغوم هداءِ کوتر چمبلی ره پَسغوم هداءِ تیکا شه گَلی ره سِرنا هاکرده گوم‌بئی نومزه ره پِیدا هاکرده اِسا بَوّم کَمِه شِه حال و روزّه بَئووِم سردیا دیمریس و سوزّه خداوندا اَمِه اقبالّه هارِش اَمِه نوروز اَمِه نو سالّه هارِش تِمومِ مردمِ دل غم هِنیشتِه چِشِ اصری مِجیکِ دَم هِنیشتِه شِه جانِ فامیلونّه سَر نَزِمبی نَشومبی خِنِه خِنِه دَر نَزمبی دَرمبی شِه سِره تَکّ و تیناری شِه خِدّه بَیتمی هَندا پیناری پی یِر و مارِ چش در سر بَموندِس بِلِنّ راهِ خَطّه سَر بَموندِس خداوندا دِگاردن مِه بهار رِه ِگاردِن ته اَمه لیل النّهار رِه اِسا وِشکو بَزوءِ دار و خالّه دِگاردِن تِه اَمِه خجیره سالّه ♻️ : بنام آنکه خدای من است خداوند زمستان و بهار خداوند تابستان و پائیز نزد همه ی آدمها عزیز است فصل بهار آرام آرام می رسد فصل اونما(اسفند) می رود و پِتِک می رسد زمین پیراهن سبز به تن کرده پیراهن زیبایی به تنش پوشیده بیا نگاه کن پروانه از راه می رسد با رنگهای مختلف و زیبا بنفشه با گردن کج موهایش را چتری کرده گل پامچال هم به گردنش میخک آویزان کرده آلوچه ی سبز با چادر سفید شبیه عروس است بال و پر قرقاول شبیه طاووس است افرا برای درخت انجیلی پیغام فرستاده به کبوتر صحرایی جواب پیغام را داده حنجره ی توکا مثل سرنا می نوازد نامزد گم شده اش را پیدا کرده حالا از حال و روز خودم بگویم از سردی و سوزِ و ناملایماتِ روزگار خداوندا نگاهی به بختمان بیانداز نگاهی به نوروز و سال جدیدمان بکن غم بر دل همه ی آدمها نشسته اشک چشمان به مژه نزدیک است سری به فامیلهای عزیز نمی زنیم نمی رویم خانه به خانه در نمی زنیم به تنهایی در خانه هایمان نشسته ایم انگار خودمان را در جای خلوت حبس کرده ایم چشمان پدر و مادر به در مانده بر سرِ راه و جاده ی طولانی خداوندا بهارمان را برگردان شبها و روزهایمان را برگردان حالا که جوانه زده اند شاخه های درختان سال خوب و نیکو را برای ما بیاور : ۱ - اونِما = یکی از ماههای تَبری است که از ۳۰ بهمن تا ۲۹ اسفند می باشد. ۲ - پِتِک یا پیتِک = سال تبری ۱۲ ماه ۳۰ روزه است که ۵ روز کسری سال مانند تقویم باستانی دارای پنجه می باشد که پِتِک یا پیتک نام دارد‌ و با پنج روز اول فروردین هجری خورشیدی برابر است. و در سالهای کبیسه بعلت ۳۰ روزه بودن اسفند شیشک نام دارد. 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
خِـــدایا! اُون سَــرِ دِنیا کِجوئه؟! بِمُو نُو ســال، دِلا دیمْ مه، کَـئوئه بِهـار، می‌وَر عَـطِر یانّه فِراوون؛ چه‌وه می‌مـــــــارِ بِکّـا بُو نِمُوئه؟ ♻️ یا خدا! دنیای دیگر کجاست؟ نوروز آمد و حالم خوب نیست بهار با هزاران بوی‌ خوب آمد و؛ چرا بوی خوشِ مــادرم نیامد ✍ 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
📝 شعـر طنز : مـش ابراهیم سِلام علیک مش ابراهیم خان سِلام نِشنــاسِنــی من هسّمـه مـش غِـلام من هسّمِــــه مـش غِــــلامِ مـازِنـــی حــق تِــره دِمبِــه مِــره نِشنــاسِنــی تِــه اون بــالا هِـــوا هِــوا سـر دری فِـــرشـتــــــــــه و مِــلائـک ور دری مـن این پاییـن جنّــمِ چــال درِمبِه قـرض و قـولِـه فکر و خیال درمبِه من این پایین مه ور همِش دی دمه مه سفـره سر همیشـه ات چی کمه وعــده یِ بِلبِلِ بِهــــار ره داشتــی دغدغه ی امـه نهــار ره داشتـــی گِتــــی امـــه دردا بِــلا رِه دونّــی کِـلاسِ شِش تـه دکتــراره خونّی گِتـی اِنـی همّـه چی ارزون بونه غرسِه شـونِه تِکاپِه خنـدون بونِه ای چه اتـی مـردمِ وضع خِـرابِـه همّه چی انگار بی حساب کتابِه؟ مِـلّاحسـن گِمــی منـافق بیئــــه همــــون بِنـا تـرامپِ رفِق بیئــه خواسّه  بوره کاخِ سفیـد بمـونّه اونجـه بـورِه نمــاز عیـد بخـونّه هفــش سـالــی دِرو دِونگاکِــرده دِرو بـزو مردمّـه رنگـــــاکِــــرده خِـــداوری تـه که مسلمـان بیئی مسلمون و با دین و ایمان بیئی کـاخِ کِرملیـن تـه نمــاز هاکـردی خِـدایِ جـا راز و نیــاز هاکِـردی حاجی پوتین ته پشتِ سر هِرِسّا ایلیچ لنین ته پشتِ سـر هِـرِسّـا اونجه دئی خداره جِـر نیاردی؟ اتّـا دونِـه خــوِرِ خِــر نیـــاردی؟ خِــدا نتِـه امــه هِـواره داریـن؟ یـا بتِـه شِـه سـرِ کِـلاره داریـن؟ نتِــه امــه سـر ره بِـلا نیـارین؟ امِسّــه گت گتِ کِـلا نیـاریــن؟ خِــدا نتِـــه مردمِ بالّ بیـــرین؟ یا بتِـه نـا؛ وشـونِ حـالّ بیرین؟ اتّـه چـی مِسّـه همیشِک سئواله هچّـی فِکِـر کِمّـه جـواب مِحـالِه تـه لینـگِ بِـن ضــدّ گلیلــــه دره تـه دس چـه ای مـردمِ پیله دره؟ سیّـد و ســالارِ فقیــر؛ نوینّـــی؟ همّه چی دونایی و پیر؛ نوینّـی؟ سفره سرِ بکوشتِ کـرک پرهایته مِرغنـه کِـل نـاز و ادا سرهایتِــه اتّائـه دل وشنیِ جـا غش شـونه اتّـا دیگه حجّـه هزار کش شـونه اتّـا دره وشنــیِ جـا لاب بـونِــه اتّی دیگه روز به روز ارباب بونه "مش ابراهیم مردمِ دل خون دره وشـون جیف پیله زمسّون دره" تـه هـم امه دلِ سّه ارمـون نئی درد فقیـــری وسّه درمـون نئـی وسّـه دیگه چنّـه سیاسـی گِمِــه هرچن که دومّه درمِه راسّی گِمِه وسّه دیگه ؛ بِتّــرِ که لال بوئــم بِتّـر که شیر نـواشِم شال بوئـم این شعرِ جا دومّه مه کار بساته مــه عمــر کــر نرسّیــه هِپـاتِـه مـه تنِ ککّـه دومّـه جِـر کِـرِنّه وِشون مِـره عاقبت بِخِر کِرِنّه ♻️ : سلام علیک؛ مشهدی ابراهیم خان سلام نمی شناسی؟ من هستم مشهدی غلام من هستم مشهدی غلام مازندرانی حق داری مرا نشناسی تو در آسمانها سیر می کنی با فرشته ها و ملائک من این پایین در جهنم هستم فکر و خیالاتم قرض و قوله های من است در این پایین همیشه بورانی است از دود سر سفره ام همیشه یک چیز کم است وعده ی آواز خواندن بلبلان بهار را داده بودی دغـدغه ی نهار ما را داشتی می گفتی از دردورنج ما خبر داری با شش کلاس سواد دکترا را می خوانی می گفتی باآمدنت همه چیز ارزان می شود غصّه می رودولبها خندان می شود باز چرا وضع مردم خراب است همه چیز انگار بدون حساب کتاب است؟ ملّاحسن گیرم منافق بوده از همان ابتدا با ترامپ رفاقت داشته می خواست درکاخ سفید بماند آنجا نماز عید برپا کند هفت هشت سالی دروغ گفت با دروغهایش مردم را رنگ کرد خدایی توکه مسلمان بودی مسلمان وبا دین وایمان در کاخ سفید نماز برپا کردی با خدای خود رازونیاز کردی حاجی پوتین پشت سرت ایستاد ایلیچ لنین پشت سرت ایستاد آنجا بودی خدا را پایین نیاوردی؟ یک خبر خوش(برای مردم ) نیاوردی؟ خدا نگفت هوایمان را داشته باشید؟ یا گفت محکم کلاه سرتان را بچسبید؟ نگفت سر ما (ملت) بلا نیارید؟ سرمان کلاه گشاد نزارید؟ خدا نگفت دست مردم را بگیرید؟ یا گفته نه؛حالشان را بگیرید؟ یک چیز همیشه برایم سئوال است هرچه فکر می کنم جوابش از محالات است اینکه زیر پایت ضدگلوله باشد و دستانت توجیب مردم سیّدوسالار مردم ؛نمی بینی؟ همه چیز داناوپیر؛نمی بینی؟ مرغ سر بریده از سفره ها پرکشید تخم مرغ هم نازوادا سر گرفته یکی دلش از گرسنگی به ضعف می رود یکی دیگر هزاربار به حج مشرف می شود یکی دارد از گرسنگی نصف می شود یکی دیگر روز به روز پولدارتر می شود مشهدی ابراهیم دل مردم خون شده ودر جیبشان زمستان است تو هم آرزوی دل ما نبودی برای درد فقرمان درمان نبودی بس است دیگر؛چقدر سیاسی می گویم هرچند می دانم حرف حق را می زنم بس است دیگر؛بهتر است لال باشم بهتر است شیرنباشم وشغال باشم می دانم بااین شعر کارم ساخته وحاصل عمرم رانرسیده به بادمی سپارند می دانم کک های تنم را می گیرند(کنایه از کتک زدن) آنها مرا عاقبت بخیر خواهند کرد ✍ شاعر : @akhbarelafoor
📝 شعر طنزِ فاخِرِ تبری : هِلاکِن شه پَلی مال و شه دِلّه پِئی هاده تَنِ، چَکو و خِلّه خِنه وَنِ کِلی بَزو سر هایته دَوِن دَرآ‌، بَئیر وِنه رو گلّه پِسه اِشکِنی صِدا سونِ چَکّه مه رَج نِنی، خِراب کِنی مه پِلّه اِسا سازه ‌کَتین، مِره نِمِنی مه کَش کَشِ سه یارنی میسِ قِلّه ♻️ تکان بده نشستگاه و دل خودت را دور کن از تن خود پوشال بی مصرف را (زنگارها) تار عنکبون کل خانه را لانه زده ببند درب (خانه) و رویش را گِل بگیر پسته میشکونید صدای آن مثل کف زدن (دست زدن) همراه من نمیشوی و خراب می کنید پلم را اکنون با دسته جارو مرا نشانه میگیری (می ترسانی) پهلو هایم را زیر مشت خودت می گیرید ✍ شاعر: 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
بتاجنــدی کجه شونی زمونه؟! چتی مه دلّه هَی جونی زمونه اَمه واسّه که دکّل خِر نداشتی کِمیــن دردِسّــه درمونی زمونه باشتاب به کجا می‌روی ای زمانه! چرا دلم را مدام می‌جَوی ؟ برایمان که هیچ گاه خیری نداشتی پس برای کدامین درد ،درمانی ای زمانه؟! 📸 خانم محرابی 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید
پَیزِ ماهِه دار و خالّه کا دَرِه بَنّه بالّه اِشِمِه میها دَرِه اَی دِوارِه تَجِنِه سیو میها دَنّه شونِه هَندا خیکّه وا دَرِه پَیزِماهِه اوزِرِ شونگ و شِوَنگ چَرده یِ دلّه هول و وِلا دَرِه مِرسِ جاری رَج به رَج "زردِ کیجا "۱ دَس کَمِر هِزوءِ سر کِلا دَرِه خِشکِ دارِ تَک تَکِ "نِسومِ" وَر۲ وِ صدا مَلومِه "دارتِلا" دَرِه۳ چَمبِلی نیشتِه بِلِنّ دارِ تِک۴ اَنجیلیءِ کَش پَلی تیکا دَرِه۵ چَپّون و "گالِش" سَر گِردِنِه اَی۶ صحرارِه گالشِ وَنگِ وا دَرِه زَنگِ تالِ چِمِرِ اِنّه "پِنُو"۷ "پَیزِکارِه" پِنوسَر سِما دَرِه۸ رنگِ راغون کِنّه شِه سر رِه پَئیز هَندا خالکَن وِنِه سر حِنا دَرِه پَیزِما جنگل و کوه و دَشتِ وَر هر کِجِه رِه اِشِنی خِدا دَرِه پَیزِما خوندِنِه یا مَن اِسمُهُ وِنِه تِکّه ذِکرُهُ شِفا دَرِه پَیزِما نَینِه شِفا؛ جانّه دِنِه وِ نَمیرِه کِجِه "اَرکِه" ما دَرِه۹ فصل پاییز است و شاخه های درختان انگار بازی می کنند دامنه های کوه را می نگرم  ابریست دوباره ابر سیاه با سرعت در حرکت است در حرکت است؛ شبیه خیکّی است که باد کرده اند فصل پاییز است و جیغ و زوزه یِ باد ترس و دلهره ای به دل برگها انداخته زیر درختان راش "زرد کیجا" صف کشیده اند دستشان به کمر و کلاه بر سر صدای کوبیدن درخت خشکیده ای از سمت "نسوم" جنگل می آید صدای کوبیدن حضور "دارتلا" را اعلام می کند کبوتر صحرایی روی بلندترین درخت جنگل نشسته درخت انجیلی پرنده ی توکا را بغلش جا داده چوپانان و "گالش ها" از کوچ ییلاق بر می گردند صدای گالش از جنگل می آید صدای زنگ و "تال" می آید و رمه ی گاو و گوسفند از راه می رسند گوساله و گوسفندی که پائیز گذشته به دنیا آمدند در راه کوچ می رقصند پاییز سرش را رنگ کرده انگار حنا بر سرش ریخته فصل پائیز؛ سمت جنگل، کوه و دشت همه جا حضور خدا را میتوان دید پاییز یا مَن اِسمُهُ می خواند و زیر لبش ذِکرهُ شفا دارد اما پائیز شفا نمی گیرد و می میرد اگر پائیز جان ندهد کی "ارکه ما" از راه خواهد رسید ها ۱_ زردکیجا (زرد کیجاک): نوعی قارچ با طعم گوشت که در اواخر شهریور و آغاز فصل پاییز پس از بارندگی های پاییزی و مرطوب شدن جنگلها؛ زیر درختان راش؛ توسکا؛ ممرز؛ بلوط و زمینهای شیب دار مرطوب می روید. ۲_نِسوم: منطقه ای از جنگل که آفتابگیر نبوده و سایه و نَمور است. ۳_دارتلا: در جنگل های شمالی چند نوع دارکوب وجود دارد که از نظر جثّه و رنگِ پرهایشان با هم فرق دارند. *دارکِتِن ت: نوعی دارکوب با جثه ای تقریبا ۱۴ سانت که از "دارکِتن" کوچکتر و رنگ پرهایش تقریبا شبیه  دارکِتِن" است. * دارکِتِن: پرنده ای است با پر و بال سیاه و سفید؛ پیشانیش به رنگ تقریبا نخودی کمرنگ که پسِ سر این پرنده  قرمز  می باشد. سطح شکمی سفید رنگی دارد و پرهای زیر دُمش قرمز می باشد. دو لکه ی سفید رنگ بیضی شکل روی شانه هایش مشاهده می شود. جثه اش تقریبا ۲۲ سانت است. * زردِ دارتِلا: (دارکوب زرد) پرنده ای است تقریبا سبز متمایل به زرد. این پرنده بسیار خجالتی و محتاط می باشد ولی با صدایِ بلندش می توان آنرا شناسایی کرد. سطح پشتی این پرنده به رنگ تقریبا سبز و پرهای شکم این پرنده سبز متمایل به زرد. رنگ دم و قسمت پایین پشتش زرد رنگ است و پسِ سرِ این پرنده  قرمز می باشد. جثه ی این پرنده تقریبا ۳۱ سانت می باشد. * سیو دارتلا: دارکوب سیاه دارکوبی است بزرگ و به رنگ سیاه. پر و بال این پرنده به طور یکدست سیاه براق می باشد. و پس سرش قرمز رنگ می باشد. جثه اش تقریبا ۴۵ سانت می باشد. دارکوبها از حشرات زیر پوست درختان و کرمهای داخل تنه ی درختان خشک تغذیه می کنند و بخاطر همین به ندرت روی زمین دیده می شوند. دارکوبها می توانند ۲۰ بار در هر ثانیه با نوک خودشان به درخت ضربه بزنند. ۴_ چَمبِلی نیشته بلنّ دارِ تِک: کبوتر صحرای روی بلندترین درخت جنگل نشسته است. معمولا کبوتران صحرایی (چمبلی) روی بلندترین درخت زیستگاه خود در جنگل می نشینند. ۵_ اَنجیلیءِ کَش پَلی تیکا دَره: پرنده ی توکا بر تنه ی درخت انجیلی نشسته. پرنده ی توکا در فصل پاییز و زمستان شبها به درخت انجیلی که دارای شاخه های متعددی می باشد پناه می آورد. تا هم از پرندگان شکاری شب (جغد) و هم از سرما در امان باشد. ۶_ گالش: کسی که گاو را بصورت سنتی در جنگلها نگه می دارد. ۷_ پِنو: کوچ کردن رمه ی گاو و گوسفند از منطقه ای به منطقه ی دیگر را پِنو گویند. ۸_ پَیزِکا: بره ها و گوساله هایی که در پاییز به دنیا می آیند را پَیزِکا گویند. ۹_اَرکِه ما: فروردین شروع ماه تبری از دوّم مرداد است و هر ماه ۳۰ روز دارد که ارکه ما از ۶ فروردین شروع و تا ۴ اردیبهشت ادامه دارد. ✍ 🔰 به کانال اخبار بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید