#نشست‌علمی #فلسفه‌اصول_2 ✳ تطورات «مباحث زبان» در اندیشه اصولیین 🔹 ارائه‌کننده: حجة‌الاسلام محمد متقیان 🔹چهارشنبه 18\4\99 https://eitaa.com/alfigh_alosul/655

#نشست‌علمی #فلسفه‌اصول_2 ✳ تطورات «مباحث زبان» در اندیشه اصولیین 🔹 ارائه‌کننده: حجة‌الاسلام محمد متقیان فهرست اجمالی مطالب؛ 1⃣ آغاز قاعده‌مندی زبان عربی در قالب «مباحث زبان» از بعد از اسلام ➖بازگشت ریشه‌های علم نحو به امیرالمؤمنین(سلام‌الله‌علیه) از طریق ابوالاسود‌دوئلی ➖بازگشت ریشه‌های علم لغت به امیرالمؤمنین (سلام‌الله‌علیه) از طریق عبدالله‌بن‌عباس ➖نقطه شروع «وضع علم صرف» با معاذالهراءشیعی و «تدوین علم صرف» با ابوعثمان‌مازنی از علمای امامیه 2⃣ اختلاف در تاریخ تدوین علم اصول ➖نظر غالب اهل سنت؛ شروع تدوین علم اصول با الرسالة شافعی ➖نظر امامیه؛ شروع تدوین علم اصول با «مباحث الالفاظ» هشام‌بن‌الحکم 3⃣ وجود برخی مباحث زبان در رساله‌های اصولی اهل سنت و امامیه در دوران حضور 4⃣ ادوار مباحث زبان در دوران غیبت دوره اول؛ از شیخ‌مفید تا علامه‌حلی دوره دوم؛ علامه‌حلی دوره سوم؛ از علامه‌حلی تا شیخ‌بهایی دوره چهارم؛ از شیخ‌بهایی تا شهیدثانی دوره پنجم؛ از شهیدثانی تا القوانین دوره ششم؛ از القوانین تا کفایة‌الاصول ↩ نتیجه‌گیری نهایی؛ ➖اقتباس از منابع اهل سنت در سرفصل‌های مباحث زبان ➖تثبیت فهرست مباحث زبان علامه حلی تا کفایة الاصول @alfigh_alosul

#فقهای‌امامیه_3 💥اول و آخر کار مشروطه ✅ حضرت آیت الله بهجت (رحمةالله علیه): کسانی بودند هم چون مرحوم آقاسیدمحمد کاظم یزدی - رحمه الله- و شیخ فضل‌الله‌نوری- قدس الله نفسه الزکیه- که دوربین و آینده‌نگر بودند و می‌گفتند: مشروطه، «کلمة حق یراد بها الباطل» سخن حقی است ولی باطل از آن اراده شده است. ولی دیگران آخر مطلب را از اول کار نمی‌دیدند که چگونه هر کس پول بیشتر صرف کند وکیل می‌شود و دین و دنیای مردم را در اختیار می‌گیرد. بساط زر و زور مشروطه فقط برای این بود که ایران از حلقوم روسیه به حلقوم انگلیس سرازیر شود، که شد، به همان ملاک هم آمریکا از دست انگلیس گرفت، یعنی با ملاک #سرمایه‌داری بیشتر و خرج و وعده و رشوه بیشتر و... خدا به ما در جزئیات و کلیات امور، تنبه و بیداری عطا کند. ر.ک. در محضر بهجت، ج3 ص 37 🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul

#پرونده_علمی_4 #ارتداد_5 ✍ محمد متقیان ✅ماهیت ارتداد 2⃣ ارتداد در آیات قرآن_2 در بخش اول که آیات مربوط به موضوع ارتداد بررسی شد، آیاتی بودند که، واژه «ارتداد» در آنها استعمال شده بود. آیات دیگری نیز وجود دارند که، ناظر بر معنا و مفهوم ارتداد هستند لیکن با الفاظ و تعابیری متفاوت؛ 🔅 آل ‏عمران: وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ ديناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرين‏.(85)كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ (86) أُولئِكَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعينَ (87) خالِدينَ فيها لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ (88) إِلاَّ الَّذينَ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ (89) إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَنْ تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الضَّالُّونَ (90) 🔅النساء: إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ سَبيلاً (137) 🔅التوبه: يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَ كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا وَ ما نَقَمُوا إِلاَّ أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ فَإِنْ يَتُوبُوا يَكُ خَيْراً لَهُمْ وَ إِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَليماً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصيرٍ (74) 🔅النحل: مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إيمانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإيمانِ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ (106) بررسی دلالی؛ 1⃣ در همه این آیات، مفهوم بازگشت از دین یا ارتداد دینی با تعابیری چون؛ «ابتغاء غیر الاسلام دیناً»، «کفر بعد الایمان»، «کفر بعد الاسلام»، بیان شده است. پیرامون این تعابیر نیز قیود و شرایطی ذکر شده است که، نیاز به تأمل دقیق دارد. 2⃣ کفر بعد از اسلام یا ایمان، فعلی است که از شخص منتحل به اسلام، سر می‌زند، مواجهه شارع مقدس با این فعل در این آیات چگونه است؟ آیا برای این فعل، جزاء و مجازاتی در نظر گرفته است، یا اینکه فقط بیان فعل می‌کند و هیچ حکمی را بر آن بار نمی‌کند؟ صریح آیات فوق این است که، موضوع ارتداد یا کفر بعد از اسلام، دارای جزاء و مجازات‌هایی است، لیکن آن مجازات‌ها دنیوی نیستند و عقوبات اخروی هستند. مانند؛ «فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرين»، «أُولئِكَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعينَ»، «لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ سَبيلاً»، «يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَليماً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصيرٍ»، «فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ». 3⃣ اینکه، در آیات مربوط به ارتداد که در دو پست 1 و 2، بررسی شد، مجازات اخروی طرح شده است و بیانی درباره عقوبات دنیوی ارتداد نیامده است، نیاز به تأمل و بررسی دارد. با این وجود، در کنار بیان موضوع ارتداد یا همان در مقام «عقد‌الوضع» نکاتی طرح می‌شود که، در فهم موضوع ارتداد بسیار کمک می‌کند. از جمله آن تعبیری است که، در آیه 86 سوره مبارکه آل عمران آمده است؛ كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ. در این آیه شریفه در مقام عقد الوضع و بیان موضوع ارتداد که با تعبیر کفر بعد از ایمان می‌گوید، خصوصیات چنین ارتداد و کفری را اینگونه برمی‌شمارد؛ شهادت به اینکه رسول حق است، بینات برای آنها وارد شده است. یعنی شخص مرتد، شاهد و گواه بر حقانیت رسول، و آمدن و انزال بینات است، و چنین فردی با کفر بعد از ایمان، خود را از نعمت هدایت الهی محروم می‌کند. چنین نکته‌ای در فهم موضوع‌شناسی ارتداد و درک لایه‌های باطنی ارتداد بسیار کمک می‌کند، هرچند حکمی که برآن بار می‌شود، مجازات اخروی باشد و دنیوی نباشد. ادامه دارد... @alfigh_alosul

ادامه از مطلب قبل.... 4⃣ یا در آیه 106 سوره مبارکه نحل که موضوع ارتداد با تعبیر کفر بعد از ایمان است، از آن به #شرح‌صدر‌للکفر یاد شده است؛ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ. شرح صدر للکفر، گونه‌ای تعبیر است که، در موضوع‌شناسی ارتداد قرینه بسیار مهمی به شمار می‌آید. فرد مرتد با بازگشت و ارتداد از دین به شرح صدر للکفر می‌رسد، یعنی سینه او فراخ می‌شود و وسعت می‌یابد برای اینکه، کفر را تحمل نماید و حامل کفر باشد، پس او در یک رتبه معمولی از کفر قرار ندارد. ↩ نکات بسیاری را می‌توان از آیات مذکور استفاده نمود، نکاتی که در فهم ارتداد، قرینه قرار بگیرند و برای درک چرایی احکام سنگینی که برای ارتداد بار می‌شوند، کمک نمایند. با این وصف، در این آیات، هیچ عقوبت اخروی برای ارتداد بیان نشده است و آنچه که در این آیات آمده است؛ ➖موضوع‌شناسی ارتداد با استفاده از واژه ارتداد و یا سایر تعابیر، و نیز با ذکر قرائنی برای درک حقیقت ارتدادی که مدنظر شرع انور است. ➖بیان مجازات‌های اخروی و عدم ذکر عقوباتی دنیایی. @alfigh_alosul

🔷سلسله نشست‌های تخصصی مبانی روش تفقه (#فلسفه_اصول) در #فرهنگستان_علوم_اسلامی_قم برگزار می‌گردد. 📒 #پرونده_دوم: مبانی زبان شناختی تفقه #جلسه_سوم 🔻تطورات مباحث زبان در اندیشه اصولیین - #زبان‌شارع- 🔺حجةالاسلام محمد متقيان 🕙زمان: شنبه 28\4\99 ساعت 11:30 تا اذان ظهر 🏢مکان: بلوار الغدیر، کوچه10، ساختمان مفید، طبقه دوم، اتاق جلسات @alfigh_alosul

#نشست‌علمی #فلسفه‌اصول_3 ✳ تطورات مبحث «زبان شارع» در اندیشه اصولیین 🔹ارائه کننده: حجة الاسلام محمد متقیان 🔹شنبه ۹۹/۴/۲۸ https://eitaa.com/alfigh_alosul/664

#نشست‌علمی #فلسفه‌اصول_3 ✳ تطورات مبحث «زبان شارع» در اندیشه اصولیین 🔹ارائه‌کننده: حجة الاسلام محمد متقیان 🔸فهرست اجمالی مطالب؛ 1⃣طبقه‌بندی اندیشه‌های اصولی پیرامون «زبان شارع»؛ - دوره اول؛ شروع از سیدمرتضی با مسئله «حقیقة شرعیة» - دوره دوم؛ شروع از علامه حلی با مسئله «خطابات شارع» - دوره سوم؛ شروع با اخباریین و مواجهه اصولیین با مسئله «عدم حجیة ظواهر کتاب» 2⃣ دوره اول؛ - اقتباس مسئله «حقیقة شرعیه» از منابع اصولی اهل سنت - تبدیل عنوان حقیقة شرعیة به «مجازات لغوی» در دیدگاه علامه حلی - آغاز تفکیک حقیقة شرعیة از متشرعة در بیان صاحب معالم 3⃣ دوره دوم؛ - اقتباس مسئله «خطابات شارع» از منابع اصولی اهل سنت - وجود اتفاق حداکثری میان اصولیین امامیه در عدم عمومیت خطابات لفظی قرآن کریم - نظریه میرزای قمی در عدم حجیت ظواهر نسبت به غیرمقصودین بالافهام - تفکیک میان ظرفیت لغوی و عقلی مسئله خطابات شارع در بیان شیخ انصاری 4⃣ دوره سوم؛ - شروع مسئله «عدم حجیت ظواهر کتاب» در بیان اخباریین - شکل‌گیری سه جریان؛ افراطی، تفریطی و میانه‌رو، در میان اخباریین - مواجهه اجماعی اصولیین با دیدگاه عدم حجیت ظواهر کتاب 🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul

🖤 لوح | امام جواد(ع) الگوی حركت ملّت ايران بود ◾ آیت‌الله خامنه‌ای: امام جواد(علیه‌السلام) مظهر مبارزه‌ی با باطل بود او کوششگر برای حکومت الله بود. او برای خدا و قرآن مبارزه می‌کرد. او از قدرت ها نمی‌ترسید. او در حقیقت امام و الگو و پیشاهنگ این حرکتی بود که امروز ملت ایران همگی دست به دست آن را تعقیب می‌کند. ۶۲/۶/۱۷ ◾ سالگرد شهادت امام جواد 💻 @Khamenei_ir

#نکات‌ِفقهی_1 ✅ کتاب المضاربة ✳ آیة الله شبیری زنجانی(دام عزه) ▫معنای مشارکت در مضاربه 1⃣ نظر مشهور #قدماء این است که اصل در مفاعله، مشارکت دو نفر در یک امر می‌باشد، اما عده‌ای از علمای متأخر (مثل مرحوم شیخ‌محمدحسین‌اصفهانی ، مرحوم‌خویی و مرحوم‌حکیم) این معنای مشارکتی را انکار کرده و فرموده‌اند که مواردی عدیده وجود دارد که باب مفاعله استعمال شده اما معنای مشارکت در آن وجود ندارد. 2⃣ اشکال علمای متاخر به قدما وارد نیست؛ نظر قدما این است که معنای غالبی در باب مفاعله، مشارکت است نه اینکه هر کجا مفاعله استعمال شد، معنای مشارکت داشته باشد. به نظر ما معنایی که قدما ذکرکرده‌اند مناسب‌تر است. 3⃣ #صاحب‌جواهر می‌فرماید که به یک اعتبار در مضاربه، مشارکت وجود دارد و در تحصیل سود و ایجاد ضرب‌فی‌الارض دو نفر دخیل و مؤثر هستند؛ یکی مالک که طبق قرارداد سرمایه را تأمین کرده و سبب محسوب می‌شود. و دیگری مباشر که مباشرة تلاش و ضرب‌فی‌الارض کرده، خود را این طرف و آن طرف زده تا سودی حاصل شود. هر دو نفر نسبت به دیگری کانّ ضرب در مال دیگری کرده است. ربحی که به دست می‌آید، نمای مال مالک و نمای عمل عامل است؛ و در نمای مال و نمای عمل شرکت حاصل شده است. به این اعتبار می‌شود گفت مالک یک قسمتی از نمای عمل را برای خودش تصاحب می‌کند؛ عامل نیز یک قسمت از نمای مال را برای خودش تصاحب می‌کند. این وجه ایشان از بقیه وجوه بهتر است. 🔹جلسه اول درس خارج مضاربه؛ ۲۵/ ۹/ ۹۴ @alfigh_alosul

#حاشیه‌ای‌بریک‌گفتار ☑ اخیراً جناب #سیدکمال‌حیدری چنین گفته است: کرونا توانسته است، غرور انسان مادی و حوزه های علمی جهان اسلام را که مدعی دخالت دین در عرصه حیات بشری بودند به چالش بکشد / وجه امتیاز شما که مدعی مکتب اهل بیت هستید نسبت به کسانی که چنین نیستند، در مواجهه با ویروس کرونا چیست؟ 1⃣ اینکه کرونا چالش است، جای انکار ندارد اما اینکه چه چیزی و چه کسانی را به چالش می‌کشاند، محل بحث است. کرونا مانند هر بلای دیگری، دو طایفه را مغلوب می‌سازد؛ کسانی که مدعی‌اند فقط با اکتفا بر قدرت مادی و علم و دانش تجربی می‌توانند بر آن فائق آیند، کسانی که رعایت بهداشت و مراعات جانب احتیاط را در پوشش بیان دینی، تمسخر می‌نمایند. اما کسانی که، مواجهه با کرونا را ذیل مدیریت دین طراحی می‌کنند و زمام مدیریت را نیز در اختیار #فقیه قرار می‌دهند، از این مواجهه به سلامت بیرون می‌آیند. 2⃣ توضیح مطلب اینکه؛ در مواجهه فقیهانه با مسئله کرونا، نه سرمستی علم و دانش تجربی حاکم است و نه خرافه‌گرایی در ظاهر مذهبی، بلکه آنچه که نمایان است، تجلی #عقل‌متعبد است. عقل متعبد، جوهره فقاهت امامیه است، ترکیبی است از راهبری عقل با هدایت دین. عقل راهبر است، چون خطوط حرکت انسان را در زندگی ترسیم می‌کند، اما راهبری است که از کلمات وحی نور می‌گیرد و پرتو بر مسیر می‌اندازد. فقه شیعه نه خردستیز است و نه عقل‌گریز، بلکه اهل استدلال و اقامه دلیل و اتمام حجت است و از همین‌روی است که، می‌تواند راهبری کند، و نه خودبنیاد است و نه متکبر بلکه خاضع بر درگاه وحی ایستاده و از آن چشمه حیات می‌نوشد و می‌نوشاند. پس هرگاه که در مواجهه با بیماری کرونا مغلوب شدیم، می‌توانیم رد پای آن دو دیدگاه افراطی و تفریطی را ملاحظه کنیم. 3⃣ و اما وجه امتیاز مکتب اهل‌بیت چیست؟ علاوه بر آنکه، عقل متعبد، مهمترین وجه امتیاز ادراکی مکتب اهل بیت است، #آرامشی که در دل طوفان کرونایی در قلوب محبین و شیعیان ایشان وجود دارد، مهمترین وجه امتیاز قلبی این مکتب است. اگر کره جنوبی و چین از این بیماری رهایی جسته‌اند، یعنی مبتلایان به بیماری کرونا در آنها کم شده است، اما مگر می‌توانند از اضطراب و استرس و وحشت این بیماری رهایی یابند؟ مکتب اهل بیت، آرامش در طوفان بلا را به انسان هدیه می‌کند، استقرار نفس می‌آورد و اطیمنان قلب ایجاد می‌کند. در آنجایی که همه هراسیده و سراسیمه شده‌اند و به هزار چیز ناچیز می‌اندیشند، مکتب اهل بیت، آدمی را آرام می‌کند و از چنگال ترس رها می‌کند و در وادی ایمن جایش می‌دهد. ↩ نتیجه آنکه؛ در سایه مدیریت فقیهانه، هم می‌توان به سلامت جسم و درمان بیماری دست یافت، بدون آنکه به چالش نزاع دین و علم مبتلا گشت، و هم می‌توان در کانون بلا و ابتلاء به امنیت روان و آرامش درون رسید، بدون آنکه، اصل وجود چنین بیماری را انکار نمود. و این دو از آثار و برکات مکتب اهل البیت (سلام الله علیهم) می‌باشد که در ولایت و زعامت فقیه متجلی و نمایان می‌گردد. 🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul