📝#یادداشت| مقدمات مفوته در نگاه اصولیین 📌 بر اساس دروس استاد علی فرحانی ◽️یکی از مباحث بسیار مهم علم اصول مبحث مقدمه واجب است. اگرچه اصولیین نسبت به ثمره این باب نزاع های داشته اند اما فارغ از این مساله که نوشته ای جداگانه می طلبد از دو نکته نباید غفلت شود. اولا ملاک داخل یا خارج بودن مباحث، ضابطه مساله اصولی است و نه ثمره فقهی و فتوایی. ثانیا دأب اصولیین در این باب طرح مباحث بسیار پرثمر و بسیار مهم فقهی است که نباید از آنها غافل شد. ◽️اصولیین بعد از تعریف واجب غیری و نفسی، به معنای تبعیت در واجب غیری می پردازند. برخی تبعیت را به معنای مجاز می دانند یعنی مقدمه بالعرض و المجاز متصف به وجوب میشود. برخی تبعیت را به تاخر زمانی معنا کرده اند یعنی وجود مقدمه موخر از ذی المقدمه است اگرچه مشهور تبعیت را علی-معلولی می دانند و قائل اند واجب نفسی است که وجوب را به واجب غیری اعطاء می کند. ◽️اما طبق تصریح برخی از اصولیین، قول اول خلط بین بیان مختار و تحریر محل نزاع است زیرا شامل قول قائلین به وجوب مقدمی نمیشود در حالی که تحریر محل نزاع باید پوشش دهنده جمیع مسالک باشد و قول دوم منافی با تفرع مقدمه بر ذی المقدمه بوده و نسبت به قول سوم باید گفت بنابر مکانیزم صدور افعال اختیاری وجوب غیری و نفسی هر دو معلول یک علت فاعلی به نام انسان هستند و بین آن دو رابطه علی و معلولی برقرار نیست. ◽️محقق اصفهانی که به مساله مکانیزم فاعلیت مختار، در علم اصول اهمیت زیادی می دهند به این وسیله تبیین می کنند که همانند وجوب نفسی؛ صدور ایجاب غیری هم نتیجه یک سلسله مکانیزم افعال اختیاری است که در صدر آن تصور مصلحت یعنی تصور وصول به ذی المقدمه وجود دارد و همین معنای تبعیت و افتقار واجب غیری نسبت به واجب نفسی است. پس هم علت هر دو؛ انسان بوده و هم ایجاب غیری متفرع بر ایجاب نفسی است. ◽️اما یکی از مباحث بسیار پرثمر در باب مقدمه واجب، مقدمات مفوته است: گاهی واجبات زمانی، مقدماتی دارند که اگر اتیان نشوند مکلف نمی تواند ذی المقدمه را اتیان کند و لذا فوت آنها موجب فوت واجب میشود، حال اشکال این است که اگر مقدمات واجب الامتثال نباشند عدم اتیان آنها، موجب عدم قدرت بر امتثال ذی المقدمه میشود اما از طرفی اگر مقدمات واجب باشند در حالی که وجوب نفسی فعلیت ندارد، تبعیت وجوب غیری از بین می رود. آنچه این اشکال را مضاعف می کند اوامر کثیری است که در ادله نسبت به مقدمات مفوته وارد شده است و همین امر موجب میشود که اگر اصولی بخواهد مقدمات مفوته را خارج از محل نزاع بداند، در فقه دچار تردید و توقف میشود. ◽️یکی از راه حل ها مطرح در این باب، مبنای کبروی شیخ مبتنی بر انکار تقسیم واجب به مطلق و مشروط است. شیخ قائل است، هم ثبوتا و هم اثباتا در شریعت مقدس هیچ قیدی نمی تواند راجع به وجوب و هیئت باشد. بلکه جمیع قیود قیود واجب و ماده هستند. اگرچه قیود ماده یا مفروضه التحقق و یا لازم التحصیل بوده و قید بودن زمان برای واجب هیچ ملازمه ای با لزوم تحصیل آن ندارد. از این رو وجوب ذی المقدمه محقق بوده و مقدمه تابع آن وجوب پبدا می کند. در اینجا یکی از استدلالات متعدد شیخ بر اثبات مدعی خود بر این اساس است که احکام تابع مصالح و مفاسد واقعیه هستند و وجوب تنها و تنها فعل اختیاری مولا است که طریقی برای تحصیل مصلحت واقع است. به عبارت دیگر امتثال عبد تابع مصالح و مفاسد می باشد. از این رو اگر به علتی فعلیت امر ساقط شود اما مکلف با علم به مصلحت واقع؛ آن را تحصیل کند حتی اگر امر فعلیت یابد نیازی به اعاده و قضاء نیست. در واقع اگر قید زمان دخیل در وجوب باشد، دخیل در مصلحت نیست بلکه قید فعل اختیاری مولا (ایجاب) است. در این صورت مکلف می تواند نماز را در خارج از آن وقتی که مولا فرموده بخواند و در صورت استیفاء جمیع شروط دیگر، امتثال کامل است. اما نمی توان به چنین لازمه ای متعبد شد لذا قیود قیود راجع به ماده اند. البته در مقابل؛ مرحوم آخوند می فرمایند اگر زمان قید واجب باشد وجوب از مدت ها پیش وجود داشته است و از مولا هم بعث صادر شده است اما به علت اینکه قدرت بر امتثال متوقف بر حصول زمان است؛ تا موقع حصول زمان بعث معلق خواهد بود.با اینکه بنابر قاعده البعث یلازم الانبعاث، این بعث خاصیت خود یعنی انبعاث را نداشته و لذا حین حصول زمان واجب، مولا می بایست دوباره امر کند و امر اول او لغو بوده است ثانیا از ناحیه مکلف هم امکان ندارد که با وجود احراز بعث؛ به آن ترتیب اثر ندهد و به طور کلی این مطلب با سازمان مراتب حکم سازگاری ندارد. مرحوم مظفر بالتبع محقق اصفهانی هر دو کلام را صحیح و قابل جمع می داند و می فرمایند قید زمان نمی تواند راجع به هئیت و وجوب باشد بلکه راجع به ماده و واجب است. از طرفی قاعده « البعث یلازم الانبعاث» هم صحیح است اما هیچ ملازمه ای با قید بودن زمان برای وجوب ندارد. زیرا با اینکه زمان قید واجب است اما تا وقت واجب نیاید و مکلف قدرت بر تحصیل مصحلت پیدا نکند از مولا هم بعثی صادر نمیشود و به خاطر همین مانع، وجوب ذی المقدمه هم فعلیت پیدا نمی کند اگر چه_بنا بر قول به وجوب مقدمی_محذوری بر وجوب شرعی مقدمه مفوته نیست. ✍️احسان چینی پرداز #اصول #پای_درس_استاد @almorsalaat

🔊#اخلاق_و_عرفان| اگر جهنم رفتن واجب است، من به الکفایه موجود است. (گفتاری در جمع بین مصالح مختلف در مسیر رشد انسانی بر اساس سیره برخی بزرگان) 🔰استاد علی فرحانی #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی #سلسله_شاگردان_ملاحسینقلی_همدانی @almorsalaat

#تدریس| سلسله درس‌گفتارهای نظام‌های اسلامی با موضوع «فقه نظام روابط اجتماعی» و «نظام اصولی امام خمینی(ره)» 🔰استاد علی فرحانی 📆 پنج‌شنبه‌ ها ساعت ۸ الی ۱۰ 📌خیابان سمیه، بین کوچه ۲۶ و ۲۸، موسسه مفتاح ✅امکان شرکت حضوری به صورت محدود با رعایت قوانین بهداشتی فراهم است. 🔘لینک شرکت مجازی https://b2n.ir/955386 @almorsalaat

🔊#زبان_شناسی_قرآن| قرآن در میان علوم حوزوی به معنای واقعی کلمه، مهجور است. زبان شناسی قرآن نیاز به مباحث الفاظ مختص به خود است. 🎙استاد علی فرحانی #قرآن #پای_درس_استاد @almorsalaat

🔊#طلبه_موفق| روش صحیح تحصیل علم اصول و نقش آن در حصول ملکه اجتهاد 🎙استاد علی فرحانی 📌 استاد در این صوت نکات بسیار مهمی را بیان می کنند، حتما گوش کنید. #پای_درس_استاد #اصول #مهارت_های_تحصیل_علم @almorsalaat

📹 فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری. ۹۹/۱۲/۱۵ 📥 دریافت نسخه با کیفیت از آپارات: https://www.aparat.com/v/Z5yOi

🔉تعادل و تراجیح امام خمینی 👈پنجشنبه ۹۹/۱۲/14 🎙استاد علی فرحانی 🌀موسسه مفتاح #پای_درس_استاد #اصول #در_مدرسه_امام_خمینی @almorsalaat

🔉فقه نظام روابط اجتماعی 👈جلسه پنجم ۹۹/۱۲/14 🎙استاد علی فرحانی 🌀موسسه مفتاح #پای_درس_استاد #علوم_انسانی_اسلامی @almorsalaat

#مناهج استاد علی فرحانی جلسه256 99/12/19 @majazi_almorsalaat

🔊#اصول| تفاوت حکومت و تخصیص از نگاه شیخ انصاری 🔰استاد علی فرحانی #پای_درس_استاد @almorsalaat

#یادواره_شهدا #مجازی یادواره ۱۲۶ شهید مدرسه علمیه امام محمدباقر (علیه السلام) 🔸سخنران: سردار محمدرضا نقدی (معاون هماهنگ کننده سپاه) 🔸مداح: حاج محسن طاهری 🔸زمان: دوشنبه ۱۸ اسفندماه ۹۹ ساعت ۱۹ الی ۲۰:۳۰ 🔸یادواره به صورت مجازی برگزار می‌گردد 🔸لینک ورود: aparat.com/b_emambagher/live ✅ مدیریت و بسیج مدرسھ علمیھ امام محمد باقر علیھ السلام @b_emambagher

#لاضرر استاد علی فرحانی جلسه28 99/12/20 @majazi_almorsalaat

#لاضرر استاد در این جلسه در تکمیل دیدگاه امام (ره) درباره نقش نظرات فقها در استنباط عباراتی از کتاب #انوارالهدایه توضیح دادند.

#لاضرر #انوارالهدایه #اجماع_منقول 🌀الرابع: بما ذكرنا في بعض المقدّمات يعرف موهونيّة الإجماع على طريقة الدخول. و أمّا على طريقة اللطف فهو- أيضا- كذلك، لممنوعيّة قاعدته. و أمّا الحدس برأي الإمام و رضاه- بدعوى الملازمة العاديّة بين اتّفاق المرءوسين على شي‏ء و بين رضا الرئيس به - فهو قريب جدّاً، ضرورة أنّ من ورد في مملكة، فرأى في كلّ بلد و قرية و كورة و ناحية منها أمرا رائجا بين أجزاء الدولة- كقانون النظام مثلا- يحدس حدسا قطعيّا بأنّ هذا قانون المملكة، و ممّا يرضى به رئيس الدولة. فلا يصغى إلى ما أفاد بعض محقّقي العصر رحمه اللَّه- على ما في تقريرات بحثه-: من أنّ اتّفاقهم على أمر: إن كان نشأ عن تواطئهم على ذلك كان لتوهّم الملازمة العاديّة بين إجماع المرءوسين و رضا الرئيس مجال، و أمّا إذا اتّفق الاتّفاق بلا تواطؤ منهم فهو ممّا لا يلازم عادة رضا الرئيس، و لا يمكن دعوى الملازمة «2» انتهى. فإنه من الغرائب، ضرورة أولويّة إنكار الملازمة في صورة تواطئهم على‏ شي‏ء، لإمكان أن يكون تواطؤهم عليه معلَّلا بأمر غير ما هو الواقع، و أمّا مع عدمه فلا احتمال في البين، و يكشف قطعا عن الرضا. هذا، كما أنّ دعوى كشف اتّفاقهم- بل الاشتهار بين متقدّمي الأصحاب- عن دليل معتبر قريبةٌ جدّاً. فمناط حجّية الإجماع- على التحقيق- هو الحدس القطعي برضا الإمام، أو الكشف عن دليل معتبر لم نعثر عليه. إن قلت: دعوى الكشف عن الدليل المعتبر عند المجمعين و إن كانت قريبة [1] لكن يمكن أن يكون الدليل المنكشف دالا عندهم على الحكم المفتي به، لا عندنا، لاختلاف الأنظار في فهم الظهورات. قلت: كلّا، بل الدعوى: أنّه كشف عن دليل لو عثرنا عليه لفهمنا منه ذلك أيضا، أ لا ترى لو اتفقت فتوى الفقهاء على حكم مقيّد، و يكون ما بأيدينا من الأدلّة هو المطلق، نكشف قطعا عن وجود قرينة أو مخصّص له، كما أنّه لو اتّفقت فتواهم على إطلاق [و] دلّ الدليل على التخصيص و التقييد لم نعمل‏ بهما، أو على خلاف ظاهر نرفع اليد عنه بمجرّد فتواهم، و لا يمكن أن يقال: إنّ الناس مختلفون في فهم الظواهر. و بالجملة: فاتّفاقهم على حكم يكشف عن الدليل المعتبر الدالّ عليه. إذا عرفت ما ذكرنا، فاعلم أنّ الحاكي للإجماع إنّما تكون حكايته عن الكاشف معتبرة و مشمولة لأدلّة حجّية خبر الواحد، و حينئذ لو حصل تمام السبب بنظر المنقول إليه- لأجل الملازمة الواقعيّة عنده بين قولهم و رأي الإمام- فيأخذ به، و إلّا احتيج إلى ضمّ ما يكون به تمام السبب من القرائن و ضمّ فتوى غيرهم. هذا، و ممّا ذكرنا يعرف حال التواتر المنقول أيضا. [1] بل الكشف عن الدليل المعتبر اللفظي بعيد، لبعد عثور أرباب الجوامع- كالكليني و الصدوق و الشيخ- على رواية قابلة للاعتماد عليها و عدم نقلها، بل امتناع ذلك عادة، و احتمال وجدانهم في كتاب و فقدانه أبعد. بل الإجماع أو الشهرة القديمة- لو تحقّقا- فالفقيه يحدس بكون الفتوى معروفة في زمن الأئمّة و الحكم ثابتا، بحيث لا يرون أصحاب الأصول و الكتب حاجة إلى السؤال من الإمام عليه السلام فلم يسألوا لاشتهاره و وضوحه من زمن الرسول عليه السلام فلم يحدّثوا برواية دالّة عليه، و هذا ليس ببعيد. [منه قدس سره‏] انوارالهدایه ج1 ص258 @almorsalaat

#لاضرر استاد علی فرحانی جلسه29 99/12/17 @majazi_almorsalaat

#لاضرر #تنبیه_سوم بحث این جلسه، تنبیه سوم است. عبارت: التنبيه الثالث: ان مقتضى ما ذكرنا في معنى الحديث هو ممنوعية الضرر و الضرار على الناس أو على المؤمن، و اما لزوم تحمل الضرر عن الغير أو دفعه عنه فأجنبي عن مفاده، فلو توجه ضرر إلى الغير لا يجب دفعه عنه و لا يجب تحمل الضرر لئلا يتوجه إلى غيره، فلو توجه السيل إلى دار الغير لا يجب عليه دفعه و لا توجيهه إلى داره لئلا يتضرر جاره، و لو توجه إلى داره يجوز دفعه عنها و ان توجه بنفسه إلى دار الغير و لا يجوز دفعه إلى دار الغير و توجيهه إليها لكونه إضرارا عليه، كل ذلك واضح لأن الممنوع هو الإضرار بالغير مباشرة أو تسبيبا لا تحمل الضرر عنه أو وجوب الدفع عنه. و إذا أكره على الإضرار بالغير فهل يجوز له ذلك أولا، مقتضى حديث الرفع الجواز و عدم وجوب التقاعد عنه و تحمل الضرر عن المكره‏. @almorsalaat

🔉#اخلاق_و_عرفان| سعادت و شقاوت #فاعل_بالقصد به #علم او وابسته است. 🎙استاد علی فرحانی #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی @almorsalaat

☀️طریقه خدا خواهی و خدا جویی 🖊 امام سید روح الله موسوی خمینی (ره) ⭕️ من نيز چندان عقيده به علم فقط ندارم و علمى كه ايمان نياورد حجاب اكبر مى‏دانم، ولى تا ورود در حجاب نباشد خرق آن نشود. علوم بذر مشاهدات است. گو كه ممكن است گاهى بى‏حجاب اصطلاحات و علوم به مقاماتى رسيد، ولى اين از غير طريق عادى و خلاف سنت طبيعى است، و نادر اتفاق مى‏افتد، پس طريقه خدا خواهى و خدا جويى به آن است كه انسان در ابتداى امر وقتش را [صرف‏] مذاكره حق كند، و علم باللّه و اسماء و صفات آن ذات مقدس را از راه معمولى آن در خدمت مشايخ آن علم تحصيل كند، و پس از آن، به #رياضات_علمى_و_عملى معارف را وارد قلب كند كه البته نتيجه از آن حاصل خواهد شد. @ofoqemobin

کانال دروس مجازی المرسلات https://eitaa.com/joinchat/1721434112C7e17979da1 دروس سال تحصیلی جاری 🔰استاد علی فرحانی 🔺کتاب رسائل ج2 از ابتدای حدیث رفع 🔺کتاب مناهج الوصول امام خمینی از بحث تعبدی توصلی 🔺کتاب قاعده لاضرر امام خمینی 🔺کتاب برهان شفا 🔺کفایه از نواهی 🔺کفایه از ابتدا 🔺کفایه از مطلق و مقید 🔺مکاسب از شروط متعاقدین 🔰استاد سیدمحمد هاشمی 🔺رسائل قطع و ظن بخش اول پایه 7 🔺المنطق مرحوم مظفر از ابتدا 🔺اصول فقه مرحوم مظفر از ابتدا 🔺لمعه از کتاب الارث 🔰استاد محمد مهدی مقدسی 🔺رسائل قطع و ظن بخش اول پایه 7 🔺البهجه المرضیه سیوطی از ابتدا 🔰استاد محمد مهدی ستوده 🔺مکاسب پایه 8 🔺حلقه ثانیه 🔺فقه استدلالی از ابتدای ج۲ 🔰استاد محسن ابراهیمی 🔺رسائل قطع و ظن بخش دوم پایه۷ 🔺شرح لمعه ج۱ از ابتدای کتاب الصلاه 👇👇👇👇 https://eitaa.com/joinchat/1721434112C7e17979da1

📌#پیام_شما سلام و عرض ادب از آقای سید محمد هاشمی شنیدم که استاد فرحانی حدودا بیست جلسه در حین تدریس بدایه یا نهایه در مورد تقدم فلسفه حتی بر معرفت شناسی مطالب مهمی رو عنوان کردند. میشه اون بیست جلسه رو بهم معرفی کنید تا گوش کنم خیلی بهش احتیاج دارم 👇👇👇👇 http://www.ostadfarhani.ir/morsalat/doroos/falsafe/marafatshenasi(ebtedaye-saledovvom-bedaye89sadooghi)/ @almorsalaat

🔊#اخلاق_و_عرفان|قدر صلوات را نمی دانیم!!!! 🔰استاد علی فرحانی #پای_درس_استاد @almorsalaat

🎥 فرازی از صلوات حضرت موسی‌بن جعفر علیه‌السلام اَللهُمَّ صَلِّ عَلى مُوسَى بنِ جَعفَرٍ وَصیِّ الاَبرارِ وَ اِمامِ الاَخیارِ وَ عَیبَةِ الاَنوارِ حَلیفِ السَّجدَةِ الطَّویلَةِ وَ الدُّموعِ الغَزیرَةِ وَ المُناجاةِ الکَثیرَة؛ اللٰهمّ صَلّ علیه و علی آبائه و ابنائه الطّیّبین الطّاهرین المعصومین و رَحمة الله و برکاته. #شهادت_امام_کاظم علیه‌السلام 🚩 صفحه ویژه مراسم‌های حسینیه امام خمینی 💻 @hoseinie_emamkhomeini

#لاضرر استاد علی فرحانی جلسه30 99/12/18 @majazi_almorsalaat

#مناهج استاد علی فرحانی جلسه257 99/12/18 @majazi_almorsalaat

🌐نظریه وحدت مذاهب اسلامی 📝 @almorsalaat 👇👇