#حذف_مسند
#دفع_شبهه_قرآنی
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا #وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَىٰ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ
❌یکی از اشکالات ادبی به زعم دکتر سها، بر قرآن مجید،این است که الصابئون با آنکه اسم إنّ است ولی مرفوع آمده است.
💥این اشکال دو جواب در طول هم دارد:
♻️یکی پاسخ از منظر علم نحو، که اصل صحت آیه را ثابت می کند.
♻️یکی (که مهم تر است ) از منظر علم بیان، که بلاغت بالای آیه را ثابت می کند.
♨️اما پاسخ نحوی:
☑️آن است که چنین عطفی در کلام عرب شایع بوده و شعرای فصیح این استعمال را داشته اند مثل:
🔅ومن یك أمسی بالمدینة رحله
🔅🔅فإنّی و قیّارٌ بها لغریب
💢شاهد در مصرع دوم،که قیار (نام مَرکب)قبل از خبر إنّ (لغریب)عطف شده است.
🔆من و مرکبم در مدینه بسیار غریب هستیم!
💯و مثال های دیگر که در کتاب مطول و غیره موجود است.
♨️اما پاسخ از منظر بلاغت:
🛑شارح تفتازانی و ایضا خطیب گفته اند:
✅اینکه گاهی قبل از اتمام جمله یک جمله دیگر بر آن عطف می شود، برای تنبیه در تسویه هر دو مسندالیه در إخبار است!
♻️مثلا در شعر مذکور شاعر خواسته بگوید:
من و مَرکبم مثل هم متأثر از این غربت هستیم، تا مبالغه بر تحسر را زیادتر بفهماند، در حالی که اگر بعد از اتمام جمله، مَرکب(قیار) را عطف می کرد، کلام ظهور در آن داشت که مَرکب نوعی دیگر از تأثر در غربت را دارد زیرا از غیر ذوی العقول است!
♨️زمخشری گفته است:
آیه در مقام بیان این مطلب است که ملاک در بهشتی و مقرب بودن، ایمان و عمل صالح است، حال از هرکسی که باشد!مسلمان، یهودی، نصارا.
💢حتی صابئون که ستاره پرست بودن و دین آسمانی نداشتند با ادیان اسمانی برابر هستند!در این ملاک مذکور.
☑️البته واضح است اگر جاهل قاصر باشند و الا انما یتقبل من المتقین! زیرا این ایه تنها در مقام بیان ان است که صرف اینکه در ظاهر مسلمان باشی برتری بر غیر نداری بلکه ملاک ایمان قلبی و عمل صالح است.
✅پس بخاطر تنبیه به مساوی بودن صابئون با سایر ملل مرفوع آمده و قبل از اتمام آیه عطف شده است تا بوسیله این هنجار شکنی در کلام، سامع متنبه شود به نکته مهمه مورد نظر آیه! (البته از نظر نحوی هم مشکلی ندارد زیرا خبر اِنّ تقدیرا مقدم است کما اینکه این امر رایج بین عرب فصیح بوده است)
❗️در ایات دیگر که(الصابئین)آمده،بخاطر تکیه بر این آیه بوده و تفاوت اسلوب ایات باهم،نظیر زیاد دارد؛ مثل:
🔆قوا انفسکم و اهلیکم نارا وقودها الناس و الحجاره
🔆فاتقوا النار التی وقودها الناس پ الحجاره
☑️که در یک آیه نار نکره، و در دیگری معرفه آمده است،که وجه ان بیان شده است.
📔مطول،ص ۲۸۸
@alnokat
#مِن_اتصالیه
💥انت منی بمنزلة هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی
☑️من اتصالیه دلالت دارد بر اتصال یک شیء به مجرورش.
♻️این مِن یکی از اقسام من ابتدائیه است،غیر از اینکه مجرور من مبدأو منشأ ماقبل خود نیست بلکه،دلالت دارد بر اتصال ماقبل به ما بعد.(مثل روایت مذکوره)
❗️در اینکه متعلَّق آن چیست،اختلاف شده است:
♨️برخی منّی را خبر و متعَلَّق آن را از افعال خاص گرفته اند:
📄انت متصل بی و نازل منّی منزلةَ هارون من موسی.
♨️شریف جرجانی متعلَّق را از افعال عام گرفته ولی ترکیبی دیگر ارائه داده است:
📄انت بمنزلة کائنة و ناشئة منی کمنزلة هارون من موسی.
📔حاشیه سیالکوتی بر مطول ص ۶۷
@alnokat
#ان_اذا
💥ان و اذا دو اداة شرط هستند برای تعلیق جزاء بر شرط در زمان آینده،البته باهم تفاوت دارند،زیرا:
♨️اصل در إن عدم جزم به وقوع شرط است در اعتقاد متکلم.
♻️بنا بر این هرجا در کلام الله تعالی اِن شرطیه آمده یا به طریق حکایت است یا مؤول.
🔅(موارد زیادی احکام به خاطر نکات دقیقه ای نازل منزله احکام دیگر شده اند.)
♨️اما اصل در اذا جزم به وقوع شرط، در اعتقاد متکلم است.
💥نکته:
💢مقصود از این جزم،جزم عرفی یا همان رجحان و اطمینان است (کما وقع فی کلام العرب) نه علم ۱۰۰درصد.
♨️مباحث شریفه ای در رابطه با ان و اذا، ذیل آیاتی که اغراض ثانویه از ان و اذا غیر از اصل معنای این دو اداة است،در کتاب مطول مورد بررسی قرار گفته است.
مثلا:
چرا در ایه:
🔆ان کان للرحمن ولد فأنا اول العابدین.
⁉️با انکه جزم به نبود ولد است برای رحمن،ولی اِن آمده نه لو امتناعیه؟
🔆ان کنتم فی ریب مما نزلنا علی عبدنا.
⁉️با آنکه ریب آنها قطعی بود،چرا به جای اذا ان آمده است؟
🔆#اذا جاءتهم الحسنة قالو لنا هذه و #ان تصبهم سیئة یطّیّروا بموسی و من معه.
🔆اذا جاءتهم الحسنة...
🔆ان تصبهم حسنة...
⁉️فرق این دو آیه که یکی اذا و یکی اِن است چیست؟
و....
📔مطول ص ۳۱۱
@alnokat
🌟نکات و اشارات🌟
🔰نقل اقوال علماء (با توجه به ندرت حجيّت اجماع در مسائل فقهى) چه فائدهاى دارد؟
آیتالله العظمی شبیری زنجانی:
🔹نقل اقوال علماء در چگونگى حمل روايات و نحوه جمع عرفى كردن بين آنها مؤثر است. از لابلاى كلمات علماء وجوهى براى حل تعارضات روايات بدست مىآيد.
🔆از سوى ديگر يكى از مرجحات باب تعارض شهرت مىباشد. دانستن مشهور بودن يا نبودن يكى از فتاوى، مىتواند منشأ ترجيح يا عدم ترجيح روايت موافق با آن بشمار آيد.
🔸از سوى ديگر اگر كسى مقدمات انسداد را تمام دانسته، قائل به حجيّت مطلق ظن يا ظن قوى باشد، كيفيت فتاواى علماء و ميزان مفتيان به يك نظر، مىتواند در تقويت و تضعيف ظن حاصل نسبت به آن مؤثر باشد.
▪️خارج فقه آیتالله شبیری زنجانی، کتاب النکاح، جلسه ۲۰۱، به تاریخ ۷ فرورودین ۱۳۷۹
#نکات_اشارات
#فقه
#نکاح
____
🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام
👉@mfeqhi
♨️شرط
✅دانسته شد اِن از ادات شرطی(ام الباب) است، که معلق میکند جزاء را بر شرط،در زمان #مستقبل.
♨️محقق رضی اعلی الله مقامه فرموده اند:
💢اگر بوسیله اِن قصد معنای شرط در زمان #ماضی را داری،شرط را لفظ کان قرار بده مثل:
🔆إن کنت قلته فقد علمته.
🔅اگر این را گفته بودم! به تحقیق می دانستی.
❗️اما اینکه چرا شرط ماضی فقط بوسیله کان محقق می شود نه غیر آن،بدان خاطر است که:
✳️افعال خاصی که دال بر حدث+زمان و...هستند مثل ضرب و..، چون زمان قید و جزئی از معنای موضوع له فعل است و فعل نص بر زمان نیست، اِن شرطیه آن را تغییر داده و تبدیل به معنای مستقبل می کند.
❇️اما کان چون ممحض در زمان ماضی است،یعنی تنها دال بر مطلق ثبوت در زمان ماضی است و خصوصیت حدث از خبر او دانسته می شود( مثلا در کان زید قائما یعنی : فی الزمن الماضی زید قائم)لذا إن شرطیه نمی تواند کان که #نص در ماضویت است را به استقبال تبدیل کند.
(بلکه نمی تواند معنای یک فعل را بکلی تغییر دهد ،بر خلاف فعل های خاص که زمان،تنها یک قید و جزء است).
❎برخلاف باقی افعال ناقصه مثل صار که علاوه بر زمان ماضی دال بر انتقال هم هست(لذا ان شرطیه زمان او را قلب به مستقبل می کند).
📔شرح الرضی ج ۲،ص۲۶۴
@alnokat
✅اختصار ایجاز خلاصه تلخیص مختصر،موجز،ملخص
ما الفرق بینها؟
۱.ایجاز:
متکلم کلام خود را موجز و کوتاه بیاورد ولو معنا زیاد باشد و این تعبیر با کوتاهیش معنا را خوب می رساند.لازم نیست در ایجاز مطالب قبلا گفته شده باشد، بلکه ابتداءً گفته می شود.این کلام را موجز گویند.
۲.اختصار:
کلامی که گفته یا نوشته شده بعضی از قسمت هایش را حذف کنی،وان قسمت محذوف فرق ندارد زوائد باشد یا نباشد.(مثل مطول که مختصر شد!).
۳.تلخیص:
در جایی است که کلام زبده و اصلش را انتخاب کنی و فروع را کنار بگذاری.
چنین کتابی را هم ملخص گویند.
۴.خلاصه هم همین است،هر چند از لحاظ لفظ با هم فرق دارند.
استاد فتوحی زید عزه
@alnokat
هدایت شده از ألنکت ألادبیة و ألاصولیة
#اسناد
❇️مسند گاهی مفرد است:
🔆الکلمة لفظ
❇️گاهی از مشتقات فعل:
🔆زید قائم
❇️گاهی هم جمله:
🔆زید ضرب
♨️مبتدا بما هو مبتدا مستدعی آن است که یک شیء به او اسناد داده شود،پس وقتی بعد از آن کلمه ای که صلاحیت دارد به آن اسناد داده شود باشد، مبتدا او را به خود منصرف می کند چه آن کلمه دارای ضمیر باشد چه نباشد.
♨️حال جایی که مسند مفرد است یک اسناد بیش نیست و بالطبع تاکیدی در این اسناد وجود ندارد.
💢اما جایی که جمله است،یک مرتبه مبتدا خبر را می طلبد و ثانیا ضمیر است که خبر را به مبتدا منصرف می کند،لذا به خاطر این تکرر در اسناد،جمله فعلیه دال بر تقوی حکم است.
♨️اما مشتقات:
❇️اینها چون مشابه خالی از ضمیر هستند(زیرا حین اسناد به متکلم و مخاطب وغایب تغییری در لفظ انعا نیست انا انت هو قائم) مثل مفرد دارای تاکید نیستند.اللهم اینکه بین جمله و مفرد قرار گیرند.
♨️این مطلب طبق مبنای سکاکی است اما خطیب و شیخ عبد القاهر در اینجا نظر دیگری دارند.
📙مطول ص ۳۴۶
@alnokat
هدایت شده از ألنکت ألادبیة و ألاصولیة
#اصطلاح
💥تخصیص المسند
💥تقیید المسند
✅اگر مسند اسم باشد و اضافه یا توصیف شده باشد، مثل :
🔅هو غلامُ رجلٍ
🔅هو غلامٌ جمیلٌ
♻️در اصطلاح گویند مسند با اضافه یا وصف، تخصیص خورده شده است.
✅اگر مسند فعل باشد و دارای معمول،مثل:
🔅زید جاء راکبا من البصره الی الکوفه فی یوم الجمعه و..
♻️در اصطلاح گویند مسند بوسیله حال و ظرف و... تقیید خورده است.
♨️مرحوم شریف جرجانی می فرمایند:
🔰غالب در اصطلاحات لحاظ مناسبت ها و مرجحات معنوی در نام گذاری است،لذا برخی گفته اند:
❇️فعل ابتدا اسناد داده می شود، سپس بوسیله معمولش مقیّد می شود، اما اسم ابتدا اضافه یا موصوف قرار می گیرد، سپس اسناد داده می شود.
💢پس در فعل تقیید مسند داریم و در اسم اسناد مقیّد.
♨️برای اشاره به این تفاوت علماء ادب دو اصطلاح قرار دادند(تخصیص در مسند اسمی،تقیید در مسند فعلی).
⁉️اما چرا تقیید را به فعل دادند:
✅زیرا فعل بحسب اصل وضعش دال بر معنای مطلق است،پس تقیید با او مناسب است.
✅اسم هم به حسب وضع #گاهی دال بر عموم و شمول است ، پس تخصیص با او مناسب است.
♨️ و از آنجا که در وجه تسمیه أدنی مناسبت کافی است،همین رجحان برای این دو تسمیه کفایت می کند.
📝حاشیه شریف جرجانی بر مطول(مع تصرف) ص ۳۳۵
@alnokat
🌙 روز اوّل ماه رمضان، گلاب بر سر و صورت خود بریزید 🌙
🌕عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قال: مَنْ ضَرَبَ وَجْهَهُ بِكَفِّ مَاءِ وَرْدٍ أَمِنَ ذَلِكَ الْيَوْمَ مِنَ الْمَذَلَّةِ وَ الْفَقْرِ، وَ مَنْ وَضَعَ عَلَى رَأْسِهِ مِنْ مَاءِ وَرْدٍ أَمِنَ تِلْكَ السَّنَةَ مِنَ السِّرْسَامِ الْبِرْسَامِ، فَلَا تَدَعُوا مَا نُوصِيكُمْ بِه. (بحارالأنوار، ج۹۷، ص۳۵۰ به نقل از اقبال الاعمال)
🌕حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس روز اول ماه رمضان، به اندازه کف دست، گلاب بر صورتش بریزد، از ذلّت و فقر ایمن خواهد بود، و هرکس گلاب بر سرش بریزد، آن سال از سرسام ایمن خواهد بود. پس آنچه به شما توصیه کردیم، رها نکنید.
#اصطلاح
✅از اصطلاحات استعمال شده در کتب سنتی، دو عبارت «کما قلنا» و «لما قلنا» است.
❇️کما قلنا: اشاره دارد به کلامی که سابقا ذکر شده و علت همراهش نبوداست.
❇️لما قلنا: اشاره دارد به کلامی که سابقا ذکر شده و علتش هم ذکر شده است.
☑️کما مرّ و لما مرّ هم همین گونه اند.
✍عن بعض المعاصرین مع تصرف.
@alnokat
سیمای دانشوران۴.آیت الله العظمی بهجت ره.mp3
19.57M
♩ پادکست♩
🌻 سیمای دانشوران (۴) 🌻
📻 زندگانی شنیدنی مرحوم آیت الله العظمی بهجت(ره)
🎙🔍 گویندگی و پژوهش توسط: امید محمدی سروش
🎙همراه با سخنان بزرگانی مانند :
۱ . مرحوم آیت الله سید عبدالکریم کشمیری(ره)
۲ . حضرت علامه جوادی آملی .
📲 ارتباط با گوینده و پژوهشگر سیمای دانشوران :
@omidsoroush
@alnokat