نقد هیوم به استقراگرایان
♦️ #الحاد گرایان جدید مدعی علمی بودن حرفهای خود هستند و برخی از آنها در #فلسفۀ_علم «استقراگرا» به شمار میروند.
🔷 هیوم با وجود گرایش تجربهگرایانه خود، اما از استقراء گرایی انتقاد کرده است. او در آثارش هرچند اصطلاح «استقراء» را به کار نبرده است، اما در نقد خود به مسأله #علیت، باقوت تمام آن را به چالش میکشد.
🔻طبق استدلال هیوم. هیچ تعدادی از اخبار و مشاهدت انفرادی هر چقدر هم زیاد باشد، از نظر منطقی مستلزم یک خبر کلّی نیست.
📚وی مینویسد: «حافظه ما به ما فقط کثرتی از مصادیق را نشان میدهد که در آن مصادیق، همواره اجسام، حرکات يا کیفیات مشابه را در روابطی مشابه میيايیم. از تکرار صرف هر انطباع گذشته، ولو تا بینهایت، هرگز تصور اصیل جدیدی (مثلا تصور پیوند ضروری) به وجود نمیآید و در این باب تفاوتی میان یکی بودن یا بیشمار بودن مشاهدات و انطباعات. وجود ندارد».
#تجربه_گرایی
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام
هدایت شده از فلسفه دین اسلامی
🔰 #دیالکتیک_فلسفه_دین
👥 گفتگوهای سام و سید (۱)
💠 همه درست میگن؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸سام: شما دیندارا خیلی انحصارطلبید.
🔹سید: چطور؟
🔸سام: شما فکر میکنید فقط خودتون درست میفهمید و بقیه اشتباه میکنند.
🔹سید: خب مگر شما غیر از این فکر میکنید؟
🔸سام: معلومه که بله. از نظر ما هر کسی هر نظری داره و نظرش برای خودش درسته.
🔹سید: یعنی اعتقاد داری هرکسی هر نظری داره برای خودش درسته؟ واقعا اینو قبول داری؟ آیا به نظرت همین درسته؟
🔸سام: بله، غیر از این نمیتونه باشه. من نباید فکر کنم که فقط خودم درست میفهمم.
🔹سید: غیر از این نمیتونه باشه؟! فکر نمیکنی حرف خودت را نقض کردی؟
🔸سام: چطور؟
🔹سید: آخه من فکر میکنم فقط یک نظر میتونه درست باشه. الان دو تا دیدگاه داریم: دیدگاه تو که فکر میکنی همه نظرات درسته و دیدگاه من که فکر میکنم فقط یک نظر درسته. طبق حرف خودت که همه نظرات درسته باید نظر منو هم بپذیری. پس چرا ایراد میگیری و میگی شما انحصار طلب هستید.
🔸سام: خب اون فرق میکنه.
🔹سید: چه فرقی میکنه؟ یا باید بگی همه نظرات درسته، یا باید بپذیری که همه نظرات درست نیست. اگر گفتی همه نظرات درسته، پس این نظر ما دینداران که فقط یک نظر درسته هم باید درست بدونی. ولی اگر گفتی فقط یک نظر درسته و اون اینکه همه نظرات درسته، دچار تناقض شدی. بالاخره یک نظر درسته یا همه نظرات؟
🔸سام: 😐
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#ٰفلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #معرفت #معرفتشناسی #نسبیت #شکاکیت #معرفت_دینی #الحاد #آتئیسم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📬کانال فلسفه دین اسلامی
|ایـتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ |
برشهایی از دیدگاه گری رابرت هابرماس درباره آنتونی فلو و باور به خدا (1)
🔹در دورانی که من دانشجوی فلسفه بودم هم در دوره کارشناسی و هم کارشناسی ارشد نوشته های آنتونی فلو، فیلسوف انگلیسی بسیار شناخته شده و به همان اندازه مؤثر بود. نوشته هایی که خواندن آنها ضروری بود و بعد از آن که کرسی استادی دانشگاه را به دست آوردم برخی از کتاب های او را توصیه می کردم.
#خداباوری I #خداناباوری I #الحاد I #آتئیسم I #آنتونی_فلو
🌱 #اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
برشهایی از دیدگاه گری رابرت هابرماس درباره آنتونی فلو و باور به خدا (2)
🔸در آن روزها فلو در سنت با نفوذ فلسفه تحلیلی انگلستان یک ملحد بسیار برجسته به شمار می آمد. در حقیقت روی وارگیس همکار فلو در نوشتن کتاب «خدا هست» در همین اواخر اظهار داشت که فلو بیش از هر فیلسوف دیگری در صد سال گذشته موجب پیشرفت الحاد گرایی شد؛ چیزی که شاید دست کم گرفته شده است. می توان گفت نوشته های او بهتر از هر فیلسوف دیگری که تا به حال زیسته از الحاد گرایی دفاع کرده است.
#خداباوری I #خداناباوری I #الحاد I #آتئیسم I #آنتونی_فلو
🌱 #اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
برشهایی از دیدگاه گری رابرت هابرماس درباره آنتونی فلو و باور به خدا (3)
🔺بعد از آنکه من و تونی در اوایل سال ۱۹۸۵ با هم دیدار کردیم دوستان خوبی برای هم شدیم و چند ماه بعد با یکدیگر در یک مباحثه شرکت کردیم. ما سال ها دوستی مان را حفظ کردیم و در این قرن دو بار دیگر هم با هم به مناظره نشستیم در سال ۲۰۰۰) و (۲۰۰۳) که از جمله آن بحث در مورد رستاخیز مسیح بود. اغلب شاهدان در نوشته هایشان به اینکه من و او چقدر دوستانه با هم بحث میکردیم اذعان کرده اند. این بدان خاطر بود که ما سالها یکدیگر را میشناختیم و از آن زمان بارها به طرق مختلف با هم درارتباط بودیم.
#خداباوری I #خداناباوری I #الحاد I #آتئیسم I #آنتونی_فلو
🌱 #اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
برشهایی از دیدگاه گری رابرت هابرماس درباره آنتونی فلو و باور به خدا (4)
▪️در سال ۲۰۰۳ تونی در جریان یکی از تماسهای تلفنی به من گفت که به وجود خدا باور پیدا کرده است. در لفظ تنها میتوانم بگویم شدیداً غافلگیر شدم دوست ندارم از حرفم این برداشت شود که دلیل اصلی رویگردانی فلو از الحاد من بودم چرا که افراد بسیار دیگری نیز در این سالها با او ارتباط خوبی داشتند. به هر حال من در این رابطه با او مصاحبه کردم و بحث ما متعاقباً به چاپ رسید.
#خداباوری I #خداناباوری I #الحاد I #آتئیسم I #آنتونی_فلو
🌱 #اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
برشهایی از دیدگاه گری رابرت هابرماس درباره آنتونی فلو و باور به خدا (5)
🔹در این مقاله و بعد از آن تونی توضیح داد که دو دلیل برای چرخش او از الحاد وجود دارد، یکی ما بعد الطبیعه ارسطو و دیگری دیدگاه های اخیر در مورد یک طراح و خالق هوشمند. اگرچه او به من گفت که اتفاق بزرگی نیفتاده و تنها خواسته که دنباله رو دلایل و شواهد باشد. این خبر که او به وجود خدا باور پیدا کرده است برای من هنوز بهت آور بود.
#خداباوری I #خداناباوری I #الحاد I #آتئیسم I #آنتونی_فلو
🌱 #اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
برشهایی از دیدگاه گری رابرت هابرماس درباره آنتونی فلو و باور به خدا (6)
❗️خیلی اندوهگین شدم آن زمان که در آوریل ۲۰۱۰ در یک صحبت تلفنی با آتیس همسر فلو متوجه شدم که تونی مسیر پرفراز و نشیب زندگی اش را به پایان رسانده است. او کمتر از هفت سال پس از اینکه تغییر عقیده داد در گذشت. با این همه حداقل این برای من روشن است که تونی بدون هیچ گرایشی به دین و همین طور بدون هیچ اعتقادی به جهان پس از مرگ از دنیا رفت چیزی که حقیقتاً مشخص است این است که او به اینکه خدا وجود دارد باور پیدا کرد.
#خداباوری I #خداناباوری I #الحاد I #آتئیسم I #آنتونی_فلو
🌱 #اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
آیا علم جای خدا را تنگ میکند؟!
🔹در حالتی که خدادر خلقتش هیچ قانون طبیعی وجود نداشته باشد و همه چیز گزاف و بیبرنامه پیش میرود، هرچه علم رشد کند، جای خدا تنگتر میشود.
🔸در شرایطی که طبق برخی ادیان تحریف شده خدا زاییده استدلال نباشد بلکه فقط پاسخی برای ارضای جهالتهای بشر است؛ طبیعی است که هرچه علم رشد کند و جهالت بشر کم شود، جای خدا تنگ میشود.
🔺اگرچه در آموزههای تحریف شده برخی ادیان، میوه ممنوعهای که آدم (ع) در جستجوی او بود، همان «علم و معرفت» بود ولی در فلسفه و کلام اسلامی، باورهای دینی نه تنها ناسازگاری با علم ندارند، بلکه همنشین همدیگرند.
📌علم و دین دو تکه از پازل شناخت حقیقت و مکمل یکدیگرند. در اسلام تأکید فیلسوفان مسلمان بر این است که اساساً قواعد طبیعی رابطه طولی با خدا دارند. این یعنی قوانین و قواعد طبیعی، بخشی از نقشه خلقتِ خدا هستند. اینجاست که هرچه علم رشد کند، الگو و نقشه خدا برای کنش و واکنش در این جهان مشخص میشود. اینجاست که رشد علم، به رشد خداشناسی منجر میشود نه اینکه جای خدا را تنگ کند.
🔹به همین دلیل است که اسلام ستیزی با علم ندارد بلکه در اسلام، توصیههای مؤکد بر علمآموزی وجود دارد و حداقل برخی از این آموزهها را نمیتوان به شناخت بایدها و نبایدهای دینی تقلیل داد بلکه چه بسا به معنای مطلق علم آموزی باشند.
#علم_و_دین #خدا #فلسفه_علم #الحاد #آتئیسم #خداباوری #خداناباوری
🌱اندیشه رضوان؛ برای اندیشه، برای تو...
@andishehrezvan_official
آتئیسم با کدوم «خدا» مشکل داره؟
🔹یه نکته جالب توی حرفهای خیلی از آتئیستها هست:
وقتی میخوان «خدا» رو نقد کنن، هرکدوم انگار از یه خدایی حرف میزنن که خودشون ساختن!
🔸یکی با «خدای جسمانی» مشکل داره،
🔸یکی دیگه با «خدای محدود»،
🔸سومی با «خدای تاریخی» که در فلان دوره ظاهر شده و حالا از کار افتاده!
🔸چهارمی هم از «خدایی که نمیتونه جلوی شر رو بگیره» میناله.
🔺حقیقت اینه که آتئیسم، معمولاً با تصاویری از خدا درگیر میشه که ساخته ذهن آدمهاست، نه خدایی که در ادیان توصیف شده.
▪️برای بررسی منصفانه، باید این تصورات مختلف از خدا رو جدا جدا بررسی کرد؛
باید دید آیا خدایی که آتئیستها باهاش مشکل دارن، واقعاً همون خداییه که مؤمنان بهش ایمان دارن؟
#خدا
#آتئیسم
#شر
#الحاد
#علم_و_دین
🌱اندیشه رضوان؛ برای اندیشه، برای تو...
@andishehrezvan_official
خدای تاریخی آگوست کنت
یکی از مهمترین قرائتهای #آتئیسم از #خدا، «خدای تاریخی» است؛
یعنی خدایی که متعلق به یک دوره خاص از زندگی بشر بوده
این خدا دیگه امروز تاریخ مصرفش گذشته!
این نگاه در دوران مدرن شکل گرفت
یکی از چهرههای اصلی این دیدگاه، «آگوست کنت» (۱۸۵۷–۱۷۹۸) هستش.
⁉️به نظر شما چقدر میتونه این نگاه درست و دقیق باشه؟
#خدای_تاریخی
#علم_و_دین
#الحاد
🌱اندیشه رضوان؛ برای اندیشه، برای تو...
@andishehrezvan_official
کسی که میخواست دنیا را فقط با «چشم علم» ببیند!
🔹قبل از اینکه درباره «خدای تاریخی» حرف بزنیم، باید کمی با خودِ آگوست کنت آشنا بشیم.
کنت، فیلسوف و جامعهشناس فرانسوی قرن نوزدهمه؛
کسی که پایهگذار یکی از جریانهای مهم فکری دنیای مدرن بود: پوزیتیویسم.
▪️بچه های انسانی تو کتاب فلسفه خودشون یه سری اطلاعات ازش پیدا می کنن.
⁉️پوزیتیویسم یعنی چی؟ یعنی فقط چیزهایی رو قبول داریم که با تجربه و آزمایش قابل سنجش باشن؛
یعنی «علم تجربی» بشه معیار فهم همهچیز: از طبیعت گرفته تا دین، اخلاق، سیاست و حتی جامعه!
🔺کنت با این دیدگاه، معتقد بود دوران اسطوره و دین گذشته،
و بشر باید وارد عصر علم بشه؛
عصری که خدا توش دیگه جایی نداره، چون هر چیزی باید با ساینس توضیح داده بشه.
🔸این نگاه، به شدت روی دنیای مدرن و حتی پستمدرن تأثیر گذاشت؛
و بعدها پایهی شکلگیری خیلی از رویکردهای خداناباورانه شد.
⁉️حالا قراره ببینیم وقتی کنت میگه خدا یه پدیده تاریخی بوده، دقیقاً از چه زاویهای بهش نگاه میکنه…
#آگوست_کنت #الحاد #آتئیسم #خدا #علم_و_دین #مدرنیته
🌱اندیشه رضوان؛ برای اندیشه، برای تو...
@andishehrezvan_official