#یک_آیه_یک_تفسير ✍ادامه تفسیر سوره حمد: ❣الرَّحْمنِ الرَّحيمِ توصيف پروردگار به اين دو صفت، معرفت بسيار كامل مى خواهد؛ زيرا «رحمن» يعنى آن كه رحمتش فراوان است. نه آن مقدار كه تنها از كلمه «فراوان» مى فهميم؛ بلكه يعنى آنكه همه هستى از ناحيه اوست و هرچه از او برسد رحمت و نيكوست. 🔸و «رحيم» يعنى آن كه فيضش دائماً به انسانها مى رسد. 🔻اين دو صفت، اوّلى مربوط به نظام هستى است و دومى مربوط به عالم خاص انسانهاست. 🔹براى توصيف پروردگار به صفت اول آنقدر عرفان عميق براى بنده لازم است كه جهان را سراسر رحمت اندر رحمت ببيند و فكر ثنويّت را از خود دور كند و پديده هاى جهان را به خير و شر تقسيم نكند، بلكه سراسر هستى را به دليل آنكه ناشى از اوست يك كاسه خير و رحمت محض بداند؛ و در هنگام ستايش اللَّه به اين صفت، انسان بايد چنان ديدى داشته باشد كه نظام هستى نظام #خير است، نظام رحمت است، نظام نور است؛ شر، نقمت و ظلمت امور نسبى و غيرحقيقى مى باشند. 🌟بديهى است كه هر انديشه خامى نمى تواند مدعى گردد كه من چنين ديدى از جهان دارم. و انسان با زور و تعبد هم نمى تواند چنان ديدى در خود ايجاد كند. 🔹و اما صفت دوم كه صفت رحيم است، در اينجا نيز بايد بگوييم كه شناخت «اللَّه» به اين صفت مستلزم آن است كه انسان به مقام و موقعيت خودش در ميان موجودات عالم شناخت كامل داشته باشد. امتيازى كه انسان در ميان موجودات دارد اين است كه فرزند بالغ اين جهان است؛ فرزند نابالغ اين خانواده كه تحت قيمومت و سرپرستى اجبارى پدر و مادر باشد نيست، بلكه از نظر #عقل و خرد به آن درجه از رشد رسيده كه به او گفته اند بايد خودت راه را انتخاب كنى. در حالى كه موجودات ديگر تحت تكفل #جبرى عوامل اين عالم اند، اين انسان است كه به دليل رشد عقلى، آزادى و اختيار دارد و مى تواند از دو راه يكى را انتخاب كند: انّا هَدَيْناهُ السَّبيلَ امّا شاكِراً وَ امّا كَفوراً راه راست و راه كج هر دو در جلو انسان قرار گرفته، اگر انسان راه راست و صراط مستقيم حق را بپيمايد آنوقت است كه يك نوع رحمت و عنايت خاصى از ناحيه خدا شامل حالش مى گردد... دلش را نور بخشيده و قلبش را نيرو مى دهد، اسباب و وسائل را براى راهش مهيا مى سازد، رزق «مِنْ حَيْثُ لايَحْتَسِبُ» به او مى رساند، و بالاخره به مرحله اى مى رسد كه احساس مى كند به مرحله داد و ستد با خداى خويش رسيده است. چون مى بيند هرچه كه او در كردار خالصانه تر رفتار مى كند عنايات الهى بيشتر شامل حالش مىگردد. 🔸در اين وقت است كه بنده به مرحله #رضا و #تسليم خواهد رسيد. ✍از: استاد شهيد مرتضی مطهرى @beytonoor