بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖سوره حمد
📝پیشگفتار
🔦ادامه اسرار نامگذاری #سوره_حمد
۴- «الشفاء»، «الشافية»: قرآن كريم براي شفاي #دردهاي_دروني و #بيماري_هاي_قلبي، يعني جهل و رذايل اخلاقي، از سوي شافي مطلق، خداي سبحان، نازل شده است: (ونُنَزّل من القرآن ما هو شفاء ورحمة* و ما از قرآن آنچه را برای مومنین مایه درمان و رحمت است را فرو فرستادیم)، (وشفاءٌ لما في الصّدور*و برای شفای آنچه در سینه های شماست) و سوره مباركه حمد نيز كه #برترين سوره قرآني و #عصاره_معارف آن است.
🌈در روايات «سوره شفابخش» نام گرفته است: «فاتحة الكتاب شفاء من كل داء*فاتحه الکتاب شفای #هر_دردی است»، «من لم يبرأه الحمد لم يبرأه شىء*کسی را که حمد او را شفا ندهد چیز دیگری او را شفا نمی دهد.».
💥گرچه تلاوت سوره حمد شفابخش #بيماري_هاي_تن نيز هست و در اين امرِ مجرّب، هيچ #ترديدي نيست، امّا مهمّ، #بيماري_هاي_جان است كه قرآن كريم #عهده_دار درمان آن هاست و سوره حمد نيز چون #عصاره_قرآن است، عصاره #درمان_هاي_قرآني نيز خواهد بود.
🔊بنابراين، كلام امام باقر (عليهالسلام) (من لم يبرأه الحمد...) نيز بدين معناست كه اگر #جهل_و_رذايل اخلاقي كسي با معارف سوره حمد درمان نشود، #ديگر_سوره هاي قرآن نيز براي او سودمند نخواهد بود.
5 ـ «الأساس»: از ابن عباس نقل شده است كه هر چيزي اساسي دارد و #اساس_قرآن سوره مباركه حمد است: «إنّ لكلّ شىءٍ أساساً... وأساس القرآن الفاتحة وأساس الفاتحة بسم الله الرحمن الرحيم*برای #هر_چیزی اساسی است و اساس قرآن فاتحه الکتاب است و اساس فاتحه الکتاب بسم الله الرحمن الرحیم».
6 ـ «الصلاة»: اين نام نيز مستفاد(گرفته شده) از اين #حديث_قدسي(سخن غیر وحی و تشریعی خداوند) است: «قسمت الصلاة بينى وبين عبدى #نصفين؛ فنصفها لى و نصفها لعبدى...*نماز را بین خودم و بنده ام #نصف کردم نصفش برای من است و نصف دیگرش برای بنده ام» ؛ زيرا قراين موجود در حديث به روشني گواه بر آن است كه منظور از «الصلاة»، سوره حمد است.
🔔برخي مفسران نيز #سرّ نام گذاري سوره حمد بدين نام را وابستگي#قوامِ_نماز به سوره حمد (لا صلاة إلاّ بفاتحة الكتاب*نماز بدون فاتحه صحیح نیست) ذكر كرده اند.
7 ـ «الكافية»، «الوافية»: عبادة بن صامت از پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) نقل مي كند كه: «أمّ القرآن(سوره حمد) عوض من غيرها وليس غيرها منها عوضاً*حمد #عوض از غیر خودش است ولی #غیر_حمد عوض او نیست» و برخي از تفاسير اهل سنت راز تسميه سوره حمد بدين نام ها را #كفايت آن در صحّت نماز دانسته اند؛ زيرا هيچ سورهاي جز حمد #مقوّم_ نماز نيست.
8 ـ «المناجاة»، «التفويض»: نام گذاري سوره حمد به اين دو نام به دليل #اشتمال آن بر آيه كريمه (إيّاك نعبد وإيّاك نستعين) است، كه بخش نخست آن #مناجات_عبد با #خداست و با بخش دوم آن، #تفويض_ممدوح حاصل مي شود.
9 ـ «الكنز»: سوره مباركه فاتحه در روايات فريقين، #گنج_عرشي نام گرفته است: «... وأعطيت أُمَّتِك كنزاً من #كنوز_عرشى؛ فاتحة الكتاب»، «... وإنّ فاتحة الكتاب أشرف ما فى #كنوز_العرش»، «نزلت فاتحة الكتاب بمكة من #كنز_تحت_العرش».
10 ـ «النّور»: قرآن كريم از كتب آسماني با تعبير #نور ياد مي كند: (إنّا أنزلنا #التوراة فيها هديً ونور)، (وآتيناه #الإنجيل فيه هدي ونور)*(و ما #تورات و #انجیل را که دارای نور و هدایت بود را نازل کردیم)، (فَآمنوا بالله ورسوله والنور الذي أنزلنا* پس به خدا و رسول و #نوری که آن را نازل کردیم ایمان بیاورید) و هدف آنها را #نوراني_كردن #انسان ها مي داند: (كتاب أنزلناه إليك لتخرج الناس من الظلمات إلي النور...*کتابی را نازل کردیم که مردم را از #تاریکی به سوی #نور خارج می کند). بنابراين، سورهاي كه عصاره كتابِ نور است، خود نيز نوري باهِر و نوراني كننده انسان هاست.
11 ـ «تعليم المسألة»، «السؤال»: گرچه طلب و مسئلتِ #عبد_سالك از خداي سبحان به صورت صريح، تنها در آيه كريمه (اهدنا الصّراط المستقيم) آمده است، اما همان گونه كه در تفسير همين سوره بيان خواهد شد، تحميد و تمجيد عبد در آغاز سوره نيز تحميدي بي طلب و تمجيدي #بي_طمع نيست، بلكه «ستايش سابق» زمينه «خواهش لاحق» است و گويا همه آيات اين سوره مباركه، در پي آموزشِ «ادبِ مسئلت» از خداي سبحان و طلب از ساحت آن #بي_نياز_مطلق است.
12 ـ «الحمد الأُولي»، «الحمد القُصْري»: نام گرفتن سوره به اين دو نام به اين جهت است كه در ميان «سُوَر حامدات» #اوّلين_و_كوتاه ترين سوره، حمد است.
13 ـ «الحمد»، «الدعاء»، «الشكر»: تسميه سوره حمد بدين نام ها، به دليل اشتمال سوره بر #حمد و #دعا و #شكر است.
🗯🗯🗯🗯🗯🗯🗯🗯🗯
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp
.com/
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
🔍فرق حمد و شكر:
🎲 #شكر كه در مقابل كفران است به معناي #سپاس در برابر كاري است كه اثر آن به #غير برسد و دريافت كننده اثر نيز همان شخص #شاكر(موجودات) باشد و به عبارتي ديگر: شكر، سپاس بر #نعمتي است كه از منعم به شاكر مي رسد، نه بر كمالاتي كه اثرش به ديگران نمي رسد يا به غير شاكر مي رسد.
🔔 بنابراين در #شكر، هم وصول اثر به #غير نقش دارد و هم #اتحاد_متنعّم و #شاكر؛ در صورتي كه هيچ يك از اين #دو_قيد در #حمد مطرح نيست و از اين رو شكر از دو جهت اخصّ از حمد است و هر شكري حمد است، ولي چنين نيست كه هر حمدي شكر باشد.
🔆آنچه در #فرق ميان حمد و شكر گفته شد، ويژگي هايي است كه اهل لغت براي فرق گذاري ميان اين دو واژه گفته اند؛ اما با عنايت به #كاربُردهاي_قرآني واژه #شكر بايد گفت: وصول اثر نعمت و كمال به #غير، #مُقوّم شكر نيست وگرنه اطلاق شاكر بر خداي سبحان #مَجاز خواهد بود.
🌙توضيح اين كه، #شاكر_بودن گاهي به برخي از اسماي حق اسناد داده مي شود و مراد از آن #تأثير اسماي الهي در يكديگر است. در اين صورت قيد «وصول اثر به غير» مي تواند در #قوام شكر #نقش داشته باشد؛ اما اگر شاكر بودن به «ذات» #اقدس_خداوند كه كامل محض و غني صرف است اسناد داده شد، وصول اثر نقشي در #گوهر_شكر ندارد؛ زيرا ذات خداي سبحان نه تنها به #غير خود نيازمند و از او متأثر نيست، كه به #خود نيز نيازمند نيست و از خود نيز اثر نمي پذيرد.
🕯 او #غني_محض است، نه مستغني(طلب کننده بی نیازی) و خودكفا، تا با فيض خود نياز خويش را تأمين كند: «الهى تقدّس رضاك أن تكون له علة منك فكيف تكون له علة منّى...خدایا! رضای تو بالاتر از آناست که #خودت #علتی برای آن ایجاد کنی با این وجود ، چگونه ممکن است #کار_من علت رضای تو باشد.
⭐️ الهى أنت الغنىّ بذاتك أن يصل إليك النفع منك فكيف لاتكون غنيّاً عنّى...الهی تو بی نیاز تر از آن هستی که سودی از خود تو به تو برسد، چه برسد که سودی از من به تو برسد »[دعاي عرفه].
📣بنابراين، «وصول اثر به غير» ويژگي #برخي از مصاديق شكر است و نه #مقوّم گوهر شكر و اگر در تعريف شكر مطرح مي شود از باب «زيادت حدّ برمحدود» است.
🔊حاصل اين كه، براساس اين تحليل در #فرق حمد و شكر بايد گفت: اگر مقصود امتياز حمد از شكر در مورد موجودهاي امكاني باشد، فرق آن است كه در حمد، #وصول اثر كمال محمود به حامد #شرط_نيست، ولي در #شكرْ وصول اثر مشكور به شاكر #معتبر_است و اگر مقصود اعم از موارد وجوب و امكان باشد به طوري كه شاكر بودن #خداوند هم منظور باشد، شايد از اين جهت، شكر به لحاظ #مصداق #همان حمد باشد، #بدون_تفاوت.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ العالمین)
🔮5 ـ مشكور و محمود حقيقي
☄در فرهنگ ديني:
❄️الف)هم از #شكر خداي سبحان در برابر #سعي بندگان سخن رفته است: (فمن حجّ البيت أو اعتمر فلا جناح عليه أن يطّوّف بهما ومن تطوّع خيراً فإن الله شاكر عليم...پس کسی که حج خانه کعبه کند یا عمره انجام دهد، بر او گناهی نیست که بر آن دو طواف کند و کی که کار خیری (طواف و سعی مستحب) انجام دهد، بدون تردید خدا به کار او پاداش دهنده و داناست )، (ومن أراد الآخرة وسعي لها سَعْيَها وهو مؤمن فأولئك كان سعيهم مشكورا...و کسی که اراده آخرت کند و برای آن تلاش نماید در حالی که خالص باشد تلاشش دارای پاداش است).
🌻(ب) و هم از #حمد او نسبت به #مقام_صالحان: «فرضى سعيهم وحمد مقامهم...پس از تلاش آنها راضی است و جایگاهشان را می ستاید». شكر و حمد خدا #زباني_نيست و از #صفات_فعل است، نه از صفات ذات؛ زيرا از مقام فعل او انتزاع مي شود.
🌙نكته مهمي كه درباره #شاكر و #حامد بودن خداوند سبحان بايد مورد توجه قرار گيرد آن است كه #شاكر و شكور بودن خداوند در برابر #سعي_بندگان و #حميد و حامد بودن او نسبت به #مقام_بندگان_صالح، به ديد #ابتدايي است وگرنه در تحليل و جمع بندي نهايي، غيرخدا #نه سهمي از شكر دارد و #نه بهره و نصيبي از حمد، بلكه #خداي_سبحان شاكر كار خود و حامد كمال خويش است.
🌴 او با #فعلي از افعال #خود #شاكر و حامد فعلي #ديگر است و بنابراين شاكر و مشكور و حامد و محمود حقيقي جز #ذات_اقدس او كسي نيست.
🚨بيان مطلب اين كه، بر اساس #توحيد_افعالي و #ربوبيت_مطلق خداي سبحان اعمال صالح و سعي مشكور بندگان صالح خداوند، چيزي جز #ظهور و تجلي #فعل_خدا نيست و شكر و حمد نسبت به آن در حقيقت حمد و شكر در برابر #فعل خداست.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
📌د: حمد، #جايگاهي شرافت مندانه نزد #گواهان_قيامت به انسان مي بخشد.
🔖ه: حمد عامل #ترفيع انسان به اَعلي علّيّين، مايه روشني چشم و روسفيدي در قيامت است.
🔗از اين كلام بر مي آيد كه حمد، تنها گفتن «الحمد لله» و مانند آن نيست، بلكه حمد #عقيده و #اخلاق و #عملي است كه اگر كسي به آن آراسته شد، به آن مقام رفيع مي رسد.
📯حامد بايد هم با #قلب و هم با #زبان، خدا را ستايش كند و هم نعمت هاي الهي را شناخته، همه آن ها را از خدا بداند و سپس آن ها را در #جاي_خود صرف كند.
🎐و: حمد عامل #رهايي از عذاب دردناك آتش و #رهيابي به جوار كريمانه حق است.
🏮ز: حمد وسيله اي براي #رقابت با فرشتگان و #پيوستن به پيامبران در بهشت است.
🎀ح: حمد عامل #دستيابي انسان به طاعت، عفو، رضوان، و مغفرت حق است.
🔑ط: حمد راهي به سوي بهشت #لقاي_حق، و نگهباني در برابر انتقام ها و عقوبت هاي الهي و مايه #ايمني از خشم خداوند است.
💡ي: حمد حاجز و #مانعي در برابر #عصيان و دستِ ياري بر اداي حق خداست.
🕯ك: حمد عامل #عروج به اوج سعادتِ اوليا و پيوستن به سلك شهيدانِ راه خداست.
📣نكته: از لطايف دعاي حمد حضرت سيّد السّاجدين (عليه السلام) اين است كه با حمد #آغاز و با حمد #پايان مي پذيرد.
🔻12 ـ مرتبه كامل حمد
🔶عن السّجاد (عليه السلام): «فأنت عندى #محمود وصَنيعك لدىّ #مبرور. تحمدك #نفسى و #لسانى و #عقلى حمداً يبلغ الوفاء وحقيقة الشكر حمداً يكون مبلغ #رضاك عنّى فنجّنى من سخطك...تو نزد من #ستوده_ای و خوبیت نزد من مورد #شکر وسپاس است. #جان و #زبان و #عقل من تو را می ستاید، ستایشی که بر عرصه کمال و حقیقت شکر برسد،ستایشی که در قلّه نهایت #خشنودی تو از من باشد. پس مرا از خشمت نجات ده».
⬅️اشاره: انسان داراي درك، كار و كلام است و حامدِ حقيقي كسي است كه در #مقامِ_درك بفهمد كه همه نعمت ها از جانب خداي سبحان است، در #مقام_عمل هر نعمتي را در جاي خودش صرف كند و با #زبان نيز اعتراف كند كه همه نعمت ها از آنِ اوست. چنين حمدي #مقومِ_انسانيّت انسان است وگرنه اصل حمد در #هر_موجودي يافت مي شود.
👑پس مرتبه #كمال حمد، فصلِ مقوّمِ (ویژگی اساسی) انسان است و كسي كه فاقد آن مرتبه كمال است، از حدّ انسان معقول و مقبول #نازل (پایین) است.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i