#نکات_فقهی #جمع_عرفی #توفیق_عرفی 💠 تفاوت جمع عرفی با توفیق عرفی: 🔹 ضابطه #توفیق عرفی این است که لحاظ مجموع دو دلیلِ دارای تنافی بدوی، قرینیت بر خلاف ظهور اولیه داشته باشد، که باعث تصرّف در یکی از آن ها یا هردو شود؛ مانند موارد حکم #اولی و حکم #ثانوی. 🔸 عنوان ثانوی یعنی عناوینی که ذاتی برای اشیاء نیستند، بلکه مفاهیمی عامّ با صلاحیت انطباق بر عناوین اولیه متعدّدند. در این موارد ملاحظه مثلا مجموع حکم وجوب واجبات و رفع احکام در مقام حرج ، قرینیت برای تصرّف در ادله احکام اولی دارد و باعث حمل آن ها بر اقتضایی بودن می شود، در نتیجه فعلیّت به صورت انحصاری تابع عنوان ثانوی است. 🔹 اما در #جمع عرفی لحاظ یکی از ادله منشا تصرّف در دلیل دیگر می شود. مثل حمل ظاهر بر نص. 📚 برگرفته از درس خارج استاد #قائینی 1397/8/20 🔺 ارسالی از استاد قلی‌پور (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین) 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین

#شخصیت_شناسی 10 #سلار 💠 ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز (متوفای ۴۶۳ق)، مشهور به (سالار گیلانی یا سلّار دیلمی) از فقیهان و اندیشمندان نامدار و از شاگردان شیخ #مفید و سید #مرتضی علم‌الهدی 🔸 نویسنده أعیان الشیعه و مؤلف ریاض العلما نوشته‌اند: سلار اسمی است كه در لغت فارسی و عربی اصلا وجود ندارد، ولی در رجال بحرالعلوم آمده است كه سلار معرب سالار است. مترجمین، سالار را در فارسی به معنای رییس و امیر و در عربی به معنای شریف معنا می كنند. 🔹 سیوطی در طبقات النحویین النحاة، سلار را از دانشوران علم نحو دانسته است و علامه حلی در خلاصه نوشته است: سلار بن عبدالعزیز دیلمی از فقهای مورد وثوق شیعه است كه در فقه و ادبیات، سرآمد و ممتاز بود. 🔸 سید مرتضی را باید احیاگر علوم اسلامی در قرن چهارم دانست. آن بزرگوار از اوضاع سیاسی و اجتماعی عصری كه مقارن با اوج قدرت دولت شیعی آل بویه بود، به خوبی بهره‌برداری نمود. سید مرتضی، شاگردان فقیه و دانشمندش را به اقصی نقاط كشور اسلامی، برای #قضاوت گسیل می‌داشت. یكی از شخصیت‌های برجسته شیعه كه از سوی سید مرتضی برای منصب قضا به مناطق حلب (از توابع سوریه) اعزام شد، #سلار دیلمی بود. وی در این مناطق، زعامت دینی مردم را به‌عهده گرفت و به‌عنوان #حاکم شرع اسلامی، به حل و فصل نزاع‌ها و اختلافات دینی ـ اجتماعی پرداخت و به ارشاد و هدایت مردم، اقامه جماعت و رفع مشكلات و پاسخ‌گویی به مسائل دینی شیعیان نیز اشتغال داشت. 🔹 این فقیه هوشمند و زیرک، با درک موقعیت اجتماعی و سیاسی زمان خویش كه زعامت دینی شیعیان را بعد از شیخ #طوسی به‌عهده داشت، اقدام به صدور شجاعانه فتوای #تحریم نماز جمعه نموده است، زیرا سلار زمانی زعامت و رهبری مردم را به‌عهده گرفت كه حکومت آل بویه كه دولتمردانی شیعی بودند به سلجوقیان كه سنی مذهب بودند، انتقال یافته بود و فتنه و آشوب و جنگ‌های خونین مذهبی علیه شیعیان آرامش بغداد را به مخاطره انداخت و باعث فروپاشی حوزه علمیه بغداد شد و فقیهان و عالمان دین، دست به اقدامات اساسی زدند و حتی ناگزیر به هجرت از بغداد شدند. 🔸 روشن است كه برگزاری نماز جمعه و خواندن خطبه در آن فضای سیاسی حاكم بر جامعه، چیزی جز مدح و ستایش حاكمان جور نبود و اصولا حاكمان جور انتظار دارند كه از محافل عبادی ـ سیاسی نماز جمعه به نفع خویش بهره‌برداری كنند. #تحریم نماز جمعه از سوی زعیم بزرگ شیعیان در حقیقت حکمی #ثانوی در اعلان برائت از حاكمان جور و تنفر از اقدامات ظالمانه و ستم‌گرانه آنهاست. این اقدام سلار، حكایت‌گر تفكر عدم جدایی دین از #سیاست است كه از سوی فقهای بزرگوار شیعه در تمام اعصار در عمل به اثبات رسیده است. پذیرش منصب #قضاوت در دوره‌ای و تحریم نماز #جمعه و عیدین در دوره‌ای دیگر، نشان می‌دهد كه وی فقیهی سیاست‌مدار و ژرف‌اندیش در عصر خویش به‌شمار می‌آمده است. 📚 الذریعة، ج20، ص298، أعیان الشیعة، ج7، ص171. 👈 #تاریخ_فقه_وفقها را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_اصولی #حق_الطاعة 💠نظریه حق‌الطاعة شهید #صدر: 🔹اصولیون معتقدند #اصل اولی عقلی در شبهات بدوی بعد از فحص و یأس از دلیل محرز، #برائت است؛ آن چنان که اصل #ثانوی شرعی نیز برائت است. از این رو در مباحث اصول عملی دلیل نخست بر صحت اصل برائت را برخی آیات و روایات و دلیل دیگر را حکم عقل می‌دانند. 🔸ولی شهید #صدر در اینکه اصل اولی عقلی برائت باشد با مشهور اصولیون مخالف و معتقد است که عقل با نظر به مولویت خداوند متعال که مجعول ومحدود نیست، در تمام شبهات بدوی، حتی اگر شبهه تکلیف ناشی از احتمالی ضعیف باشد، حکم به #احتیاط می‌کند و در عین حال نسبت به اصل ثانوی شرعی نظر ایشان موافق نظر مشهور و قائل به #برائت است. 🔹در واقع نظریه حق الطاعه یک مبنای #کلامی است که توجیه گر اصل احتیاط عقلی در علم اصول است. بدین جهت مناسب است به کارایی این نظریه در بحث فلسفه اخلاق نیز توجه شود. 🔸اگر در تأیید نظریه شهید صدر به جستجو بپردازیم، خواهیم دید که علاوه بر قدمای پیش از مرحوم وحید #بهبهانی، در میان متأخرین نیز کسانی قبل و بعد از شهید صدر قائل به احتیاط عقلی بوده‌اند. از مشهورترین آنها آیت‌الله سیدمحمد محقق #داماد بوده است که دو تن از شاگردانش یعنی آیت‌الله سیدموسی #زنجانی و آیت‌الله مکارم #شیرازی نیز پس از او همین مبنا را برگزیدند و از اصل احتیاط عقلی به تقریری خاص دفاع کردند. 📚برگرفته از مقاله «مکتب اصولی شهید آیت‌الله صدر»، رضا اسلامی 👈 نکات #اصولی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم