🔴 واقعگرایی در جغرافیای سیاسی
تبعات تحولات روشی در سیاست و زمینهسازی برای تولد ایران معاصر
تحول در «نظامهای معرفتی» و ظهور اپیستمهی مدرن -بهتبع رنسانس و انقلاب روشنگری- تبعات واضح و گستردهای در عالم سیاست داشت. مهمترین تاثیر این امر، میل شدید کشورهای اروپایی به تصرف #آسیا بود. آسیا، انباری بزرگ و مملو از مواد خام بود و بازار بزرگی برای #سرمایهداری جدید متولدشده در #اروپا به حساب میآمد. این لقمهی چرب، محرک #استعمار شد.
دراینمیان، شکلگیری #ساختارهای_وستفالیایی بعد از 1648 میلادی نیز بستر مشروعی را برای پیشبرد اهداف استعمار پدید میآورد. نظام حقوق بینالملل آرامآرام بهتبع تولد #دولت-ملت در حال پدیدارشدن بود؛ و با گسترش آن این امکان وجود داشت که یک تعداد #ظروف_مرتبطه را در میان کشورهای تولیدکنندهی مواد خام و کشورهای فرآوریکننده ایجاد کرد.
توضیح این مطلب که تحول #روششناسی چگونه به کمک استعمار آمد، مورد اهتمام یادداشتهایی قرار خواهد گرفت که محور آنها، #واقعگرایی در جغرافیای سیاسی است. اتخاذ این رهیافت، تحولات عمیق و پایداری را در کشورهای آسیای مرکزی رقم زد و به تغییرات گستردهی فرهنگی در میان این ملتها انجامید. #ایران_معاصر نیز در بحبوحهی این تحولات متولد شد و خود را از #ایران_قدیم بازشناخت. تمنای بازیابی شکوه گذشته را باید در لحظهبهلحظهی ایران معاصر جستوجو کرد.
با توجه به اهمیت تاثیر توجه به دقایق و ظرائف روشی در تحلیل تحولاتی که اینک در #منطقه_غرب_آسیا در حال وقوع است، مطالعه و بررسی این حوزه مطالعاتی را تقدیم مخاطبان محترم کانال #دقایقی_پیرامون_دوران_جدید_عالم خواهم نمود.
https://virgool.io/@mhtaheri
https://eitaa.com/doranejadid
⭕ استعمارگران هزارهی دوم
📃 ترجمهی مقالهای از سایت worldatlas
📌به آدرس: https://www.worldatlas.com/history/what-is-colonialism.html
🔹 قدرتهای عمدهی استعماری در هزارهی دوم عبارت بودند از: #پرتغال، #اسپانیا، #بریتانیا، #فرانسه، #هلند، #بلژیک و #آلمان. هر یک از این کشورها امپراتوریهای استعماری گستردهای را ایجاد کردند که در اوج خود، در سراسر قارهها گسترده شده بود.
🔹 پرتغال و اسپانیا پیشگامان استعمار اروپا بودند. پرتغال، اکتشافات سواحل #آفریقا را در اوایل #قرن_پانزدهم آغاز کرد و درنهایت، مستعمراتی را در #برزیل، آفریقا و #آسیا تاسیس نمود. اسپانیا نیز از همین روش پیروی کرد و امپراتوری وسیعی را ایجاد نمود که بخشهای وسیعی از قاره #آمریکا و #فیلیپین را دربر میگرفت.
🔹 #بریتانیا بهعنوان یک قدرت استعماری مسلط در #قرن_هفدهم ظهور کرد، با اولین استقرار دائمی خود در آمریکای شمالی در جیمزتاون در سال 1607. در طول چند قرن بعد، امپراتوری بریتانیا قلمروهای خود را گسترش داد که شامل: #هند، #استرالیا، #نیوزیلند و مناطق وسیعی از آفریقا میشد. #فرانسه، یکی دیگر از قدرتهای مهم استعماری، مستعمرههایی را در آمریکای شمالی، #دریای_کارائیب و بعدها آفریقا و آسیا ایجاد کرد. امپراتوری #هلند، در مقیاس کوچکتر، قلمروهایی را در قاره آمریکا و آفریقا تحت کنترل داشت؛ #کمپانی_هند_شرقی_هلند نقش اساسی در گسترش این مستعمرات داشت.
🔹 #بلژیک و #آلمان بعداً به نژاد استعماری پیوستند. بلژیک، #کنگو را مستعمره کرد و آلمان در اواخر #قرن_نوزدهم و اوایل #قرن_بیستم، مستعمراتی را در آفریقا و #اقیانوس_آرام تأسیس نمود.
📚 ادامه دارد...
https://virgool.io/@mhtaheri
https://eitaa.com/doranejadid
https://t.me/doranejadid
/
/
⭕️ حوضچهای در میان خشکیها
📝 #مدیترانه (Mediterranean#)، حوضچهای بسیار وسیع و ژرف است که بهدلیل اتصال سه قارهی #اروپا و #آسیا و #آفریقا به یکدیگر از طریق دریا، موقعیت راهبردی بینظیری دارد. #اقیانوس_اطلس، این دریا را به قارهی #آمریکا متصل میکند. واژهی مدیترانه، ریشهای فرانسوی دارد؛ اما اصل لاتینی (Mare Mediterraneum) و بهمعنای «میان خشکیها» است. عربها نیز آن را بحر روم یا بحر ابیض مینامیدند. #نیل، طولانیترین رودخانهای است که به مدیترانه میریزد.
📝 دو کانال مهم، در دو سوی این دریا واقع شدهاند: #کانال_سوئز در شرق و #تنگه_جبلالطارق در غرب. #تنگه_داردانل یا #چاناق_قلعه مدیترانه را به #دریای_مرمره، و #تنگه_بوسفور این دریا را به #دریای_سیاه متصل کرده است. میانگین ژرفای این دریا، 1500 متر است؛ اما عمیقترین نقطهی آن بیش از 5000 متر عمق دارد. وجود 14 دریا در حاشیهی مدیترانه، 29 خلیج، 8 تنگه و 5 کانال نیز بر اهمیت راهبردی مدیترانه افزودهاند. بیش از 25 درصد تجارت دریایی جهان، در دریای مدیترانه صورت میگیرد.
📝 بهترتیب ساعتگرد: اسپانیا، فرانسه، موناکو، ایتالیا، اسلوونی، کرواسی، بوسنیوهرزگوین، مونتهنگرو، آلبانی، یونان، ترکیه، سوریه، لبنان، رژیم صهیونیستی، فلسطین، مصر، لیبی، تونس، الجزایر و مراکش، 20 کشوری هستند که با دریای مدیترانه، خط ساحلی دارند. به این فهرست باید قبرس و مالتا را نیز باید افزود؛ این دو کشور، جزیرههایی هستند که توسط آبهای مدیترانه احاطه شدهاند. نام #بریتانیا نیز در کشورهای دارای خط ساحلی مدیترانه ازآنرو گنجانده شده است که مالکیت تنگهی راهبردی #جبلالطارق را همچنان داراست. بیش از 500 میلیون نفر در این کشورها زندگی میکنند که بیش از 10 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص دادهاند. # ایتالیا بیشترین سهم GMP مدیترانه را دارد؛ اسپانیا، فرانسه و ترکیه در رتبههای بعدی قرار دارند.
🌐https://eitaa.com/joinchat/2616786977C2e661f8a72
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
🔴 پساسیاست ایرانی
🔸 سیاست خارجی، بیش از آنکه یک تصمیم برآمده از سازمان #دیپلماسی باشد، پیامد #تصمیم_ملی است. #سیاست_خارجی، محیط تحول و تکامل ملی، جهت مناسبسازی فضای پیرامونی برای دستیابی به امکانات بیشتر و بهرهمندی گستردهتر از امکانات مغفول در یک سرزمین است.
🔹 رد پای تغییرات سیاست خارجی را پیشازهرچیزی باید در تغییرات #تصمیمات_ملی جستوجو کرد. بهنظر میرسد تصمیم ملی تازهای در ایران در حال تولد است که شاید بتوان آن را نشانهی گذار یا دستکم اهتمام #دولت_عمیق ایرانی به مناسبات #پساسیاست دانست؛ اگر این گمانه درست باشد، باید کنشگریهای پزشکیان را در این راستا تفسیر کرد.
🔸 گفتگوی ویژه رئیس جمهور در شبی که گذشت، پر بود از نشانگان این #تصمیم و تغییر. البته او با رفتار و گفتار و لحن ساختارشکنانهاش پیشتر نیز نشان داده بود چندان اعتباری به چارچوبهای سیاست مسطلح قائل نیست. حتی تصریح و تاکید کرده بود که قصد اصلی وی و دال مرکزی گفتمان سیاسیاش، سپردن تصمیم به کارشناسان است؛ اشارتی که بهنوبهی خود، یکی از مهمترین مشخصات پساسیاست محسوب میشود. اما شب گذشته، #پزشکیان با بیان این مطلب که قصدش در انتخاب مقصد نخستین سفر خارجی، زیارت مضجع شریف امیرالمومنین علی علیهالسلام است و دیدارهای رسمی دیپاماتیک جنبهی ناگزیر این سفر هستند، نشانهی مهم دیگری از تمایل #تصمیمسازان پشت صحنه را مبنی بر عزم جدی ایشان برای بازی در زمین #پساسیاست صادر کرد و حتی با این اشارتها صاحبان #اندیشه_پشتیبان دولت جدید را نیز معرفی نمود.
🔹 اگر این گمانه درست باشد، بیش از آنکه #پزشکیان را در مرکز سیاست قرار داده و او را تحلیل کنیم، باید مخاطرات گذار به پساسیاست را جدی گرفت. دغدغهمندان #ایران_قوی باید بیش و پیش از آنکه مشغول یا نگران تغییر جناح حاکم بر قوهی مجریه باشند، باید به شیوهی آمادهسازی کشور برای بهرهمندی از امکانات پساسیاست بیاندیشند و فرصتهای آن را برای #ساخت_درونی_نظام را دریابند.
🔸 بیشک این گذار، آسان و بیمخاطره نخواهد بود. مهمترین نگرانی این است که آیا #دستگاه_کارشناسی در ایران آمادگی حراست از مرزهای هویت ملی را دارد؟ آیا جهتداری دانش و گریزپایی نظرات کارشناسان توسط نظام کارشناسی این کشور میتواند مهار شود و در خدمت اهداف و منافع ملی درآید؟ دریکسوی این گذار، با غربالهای سیاسی در داخل و مناقشات و رویاروییهای احتمالی در #غرب_آسیا طرفیم؛ و درسمت دیگرش، با امکان و استعداد خلق حرکتهای عمومی تازهنفس در داخل و اتحادهای جدید منطقهای و فرامنطقهای برای شکلدادن به #نظم_غیرآمریکایی در قطب انرژی و #چهارراه_طبیعی_جهان و #میدان_کریدوری سه قارهی #آسیا، #اروپا و #آفریقا. فعلا این صحنه و چیدمان پرنشانه را به تماشا نشستهایم.
📮 پینوشت:
پساسیاست 📎، پارادایم نوظهوری در علم سیاست است که بر شکستن انگارههای معدود و محدود از #قدرت تاکید دارد؛ بر بازآفرینی مفاهیم فرهنگی و تبدیل ارزشهای ملی به آرای عمومی اصرار میورزد و قدرتهای اجتماعی را بهمثابه منبعی غنی برای خلق قدرت سیاسی مورد مراجعه و توجه قرار میدهد. بازی Madman (ترامپ در امریکا، جانسون در انگلیس)، بازی Wackyman (بایدن در امریکا)، Romanticman (#اوباما در امریکا) و اینک کاراکتر خاص ایرانی که پزشکیان در حال نمایندگی آن است، میتوانند بهمثابه نمونههایی از مکانیزمهای ابداعی کشورها برای گذار به پساسیاست مورد تحلیل قرار گیرند. ادبیات پساسیاست، استعداد بالایی برای فرارفتن از مرزهای سرزمینی و جلب #آرای_عمومی فرهنگهای مشابه و جستوجوگران درمان دردهای مشترک جهانی را دارد.
#ایدئولوژی
#نظم_جدید
#نهجالبلاغه
#امام_ره
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🔴 اراده انسان و انتقام از جغرافیا 💰 تعداد کلمه: 405 کلمه ⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه
|
🔹بصیرتهای برآمده از #ژئوپلیتیک بر این برداشت صحه میگذارند که میان فرهنگ یک ملت با مختصات جغرافیایی ایشان رابطه و تناسب برقرار است. روایت ژئوپلیتیکی #رابرت_کاپلان از بافت فرهنگی و تاریخی منطقهی #بالکان و حوادثی که پیرامون آن رخ داده و میدهد، بر همین پایه صورتبندی شده است. کاپلان این رهیافت را در گامی دیگر، در وسعتی بهاندازهی #از_مدیترانه_تا_چین تعمیم میبخشد و به مفهوم #همسرنوشتی بشر با سرشت جغرافیایی این منطقهی وسیع تاکید و تصریح میکند. وی این وسعت را #خاورمیانه_بزرگ (Greater Middle East) مینامد.
🔸 عطف به چنین روایتی میتوان وقایع #جبهه_مقاومت را نیز از چنین منظری تفسیر کرد. از این منظر، امروز در #سوریه همان اتفاقاتی در حال تکرار است که 1400 سال پیش نیز رخ داد. #نبرد_صفین، در #رقه به وقوع پیوست. در آن دورهی تاریخی تلاش برای توسعهی شعاع #اسلام_علوی با سدی به نام #اسلام_اموی روبهرو شد. #اسلام_سفیانی قرآن را در #صفین به سر نیزه زد و با پیشهکردن چهرهای مظلوم برای خود و ساختن ابزاری روانی از طریق مقدسسازی ظاهر نصّ، تحقق اسلام علوی را قرنها به تعویق انداخت.
🔹منطقهی #شام در صدر اسلام به دست #عمر_عاص فتح شده است. عاص پا را از قارهی #آسیا فراتر نهاد و با تصمیم شخصی خود #مصر را نیز تصرف کرد. نقطهی تماس آسیا با #آفریقا، جایی که #دریای_سرخ با #مدیترانه به یکدیگر دست میدهند، از دیرباز نقطهی ستیز #سرزمین_فراعنه با #سرزمین_مقدس بوده است. در تجربهزیستهی تاریخی، حتی وقتی #موسی علیهالسلام از مصر وارد #فلسطین شد، امت او مطالبهی مصری داشتند و میخواستند سرزمین مقدس به سیاق مصر فرعون ساخته و اداره شود. وقتی علی علیهالسلام نیز والی علوی بر این منطقه تعیین میکند، این مختصات تحمل #مالک_اشتر را ندارد و به شهادت ایشان منجر میگردد.
🔸 تجربهزیستهی تاریخی میگوید که آنچه مهمتر از فتح شام و مصر است، تغییر بافت فرهنگی ملتی است که در این منطقه سکنی گزیدهاند. جبههی مقاومت امروز در شامات و سینا در چنین مضانی قرار دارد. هر طرحی برای #بازیسازی در این منطقه باید بتواند به تغییر #اراده_ملی مردمان این سرزمین بیانجامد.
🔹انتظار میرود که بتوانیم با بصیرتهای منبعث از #الهیات_جغرافیا، بافت تاریخی-فرهنگی- جغرافیایی این ناحیه را توضیح داده و تفسیری ارائه کنیم که توانایی تغییر ارادهی مردمان این سرزمین را برایمان به ارمغان بیاورد.این تفسیر باید بتواند ما را به شناسایی ویژگیهای ارادهای راهنمایی کند که امروز برای تغییر این الگوی تکراری و رقمزدن تجربهای نو نیاز داریم. الهیات این ظرفیت را دارد که روش دستیابی به ارادهی منتهی به #انتقام_از_جغرافیا را به تصویر بکشد تا آدمی بر #جبر_جغرافیا تفوق پیدا کند.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
تعبیر خاور دور، خاور نزدیک، خاور میانه درست نیست. دور از کجا؟ از #اروپا. نزدیک به کجا؟ به اروپا. یعنی #مرکز_دنیا اروپاست؛ هر جائی که از اروپا دورتر است، اسمش خاور دور است؛ هر جا نزدیکتر است، خاور نزدیک است؛ هر جا وسط است، #خاورمیانه است! این تعریفی است که خود اروپائیها کردند؛ نه، ما این را قبول نداریم. #آسیا یک قارهای است؛ شرقی دارد، غربی دارد، وسطی دارد؛ ما در غرب آسیا قرار داریم. بنابراین منطقهی ما اسمش منطقهی #غرب_آسیا است، نه منطقهی خاورمیانه.
#آیتالله_خامنهای 1391/05/22
#اروپامحوری
#جغرافیای_برساختی
https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid