🍃🌹┅═✧❁﷽❁✧═┅🍃🌹
🌈باسلام و تحییاتُکُم #ان_شاءالله. .
✅ #باب_صفات_حروف :
🔶این باب از #مباحث شیرین #تجدید قرآن است به #شرط آنکه ماهیت صفات هر حرف را بشایستگی و ممارست فرا گیریم :
🔷هر حرف در جایگاهی از دستگاه تکلّم ؛ تولید می شود که آن را (( مخرج ))یا(( جایگاه تولید )) نامیده اند.
⚜اما این عامل برای تولید یک حرف کافیت نمی کند ! چرا که ملاخظه کردیم گاه از یک مخرچ #دو و حتی سه حرف تولید و خارج می شود ؛ 💢مانند حروف شفهی
🔶پس وجود (( عاملی )) دیگری برای ایجاد حروف گوناگون حتی حروف #مشترک_المخرج ؛ لازم است که عبارت است از(( صفات حروف ))یا(( شیوه ے تولید)) حروف. 💢مثل حروف نطعی ( د_ت_ط ) یا(ث_ذ_ظ )
🔶 #تعریف(( صفت ))= در لغت #صفت به معتای(( حالت شی ء )) است.
💢مانند :سیاهی؛ سفیدی ؛ ترمی و. .. 🌈
🔷ودر اصطلاح تجویدی ؛ #صفت عبارت است از ::
#کیفیّت_تولید_و_خروج_حرف_از_مخرج_آن
💢مثلاً برخی حروف همراه با #انسداد صوت تولید می شود 💢مانند حرف #ق که از لنسداد ریشه زبان با لهات(زبان کوچک ) تولید می شود.
و برخی باسستی و بدون انسداد💢مانند حرف ه که بدون انسداد و تنها تارهای صوتی به هم نزدیم می شوند.
و تعدادی با انسداد و ((صدایی شبیه صوت )) 💢 حرف ص /وعده ای با نرمی و. .💢مانند حرف غ # بدون انسدلد نرم و ممتد. .
🔶 #فواید_شناخت_صفات :
1_شناخت عامل(( تمایز ))حروف هم مخرج :💢مانند جهر در (( ز )) و هَمس در (( س )) که اگر #جهر را از
((ز)) بگیریم تبدیل به (( س )) می شود.
2_شناخت ویژگی های تولید هر حرف در نتیجه ے این #شناخت حروف ؛ نیکوتر و ماکامل تر اداء می شود .
3_شناخت حروف #قوی ار حروف #ضعیف. این شناخت به تحلیل علت #ادغام برخی از حروف کمک می کند.
🔷البته قاریان به صِرف تشخیص خود(( مجاز به ادغام حروف نیستنذ)) #مهمّ
🔶 @eshragholqoran
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اسامی_صفات_اصلی
✅ اینک به شرح صفات اصلی می پردازیم :
#جهر :
در لغت =به معتای(( آشکار بودن _ آواز بلند )) آمده است.
💢( وٍلٍا تَجهَرُوا لَهُ بِالقَولِ =در مقابل پیامیرصلی لله علیه وءاله با صدای بلند سخن نگویید 🌱سوره حجرات آیه ۲ )
🔶جهر در تجوید عبارت است از (( وجود صوت حاصل از ارتعاش تارهای صوتی در خلال تلفظ حرف ))
حروف مجهوره عبارتند از:{ 18 حرف}
👈((🌱عَظُمَ وَزنُ قَارِئٍ غٍضٍِ ذِی طَلَبٍ جآدٍ🌱))حروف را تفکیک بفرمایید 🍃
💢ترجمه =رُجحان دارد قدر قاری
(( شاداب و فروتن ))(( جستجو گر )) (( توانا در فنّ خود ))
2_ #همس = ضدِ جهر و در لغت به معنای(( مخفی بودن _ صدای آهسته )) گرد آوزده اند.
.
(فَلَا تَسمَعُ اِلَّا هَمسٍا /طه 108) =در قیامت از انسان ها _نمی شنوی مچر صدای آهسته )
(( هَمس )) در تجوید عبارت است از :
(( بی بهره بودن حرف ازصوت مجهوره در اثر #ارتعاش_تارهای_صوتی ))
🔶حردف مهموسه ده ۱۰ عدد بوده و عبارت از :(( سَکَتَ فَحَثَّهُ شَخصٌ ))تفمیم بفرمایید.
💢ترجمه=ساکت و آرام بود : پس شخصی او را نهیب زد و براَنگیخت ! )
🔶 @eshragholqoran
#ادامه دارد
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اسامی_صفات_اصلی
باتحیت در ادامه باب صفات حروف اینک:
#با شرح_بیشتر دو صفت (( جَهر)) و(( هَمس )) همراهیم :
🔶در حروف (( جَهر )) هوای خروجی از تارهای صوتی می گذرد.
این تارها (( تا حدّ زیادی به هم نزدیک شده اند )) مرتعش میشوند و صوت ایجادشده از #جایگاه تولید حرف عبورکرده و(( حروف مجهوره )) را
تولید میکند(هوا+تارهایصوتی+مخرج )
🔶 امّا در حروف (( هَمس )) هوای خروجی در حالی از بین تارهای صوتی می گذرد که #تارها از هم #دورند و هوا بدون #ارتعاش_تارهای_صوتی به مخرج حرف می رسد.(هوا+مخرج )
#آواشناسی در فارسی؛ برای((جَهر))
اصطلاح(( واک )) را به کار برده اند لذا حروف #مجهوره را ((با واک _واک دار ))را به کار برده و
#حروف_مهموسه (( بی واک ))
🔶برای تشخیص حروف #جَهر از حروف #هَمس؛ هر یک از 🌱آزمایشهای🌱 زیر را می توانید انجام دهید.
🔷اوّل انگشت خود را روی برجستگی جلوی گردن گذاشته و حرف را به صورت ساکن: 💢 ف_ س_خ( هَمسی ) 💢ل_ج_ق _( جَهری) ساکن و ممتد تلفظ کنید .
۱🔶در حروف #مجهوره ؛ #ارتعاش_تارهای_صوتی زیر انگشت #محسوس است.
اما در حروف #هَمس : این #ارتعاش حس نمی شود.
۲🔷دوم _با انگشتان هر دو گوش را کاملاً ببندید و دو حرف جُهر و هَمس :
💢مثلاً ز _س_ ساکنه را متناوباً به صورت #ممتد و بدوت فاصله تلفظ کنیذ( ز س ز س ز س. .. )
🔶ملاحظه خواهید کرد هنگان تلفظ(( ز )) صدایی در #جمجمه می پیچد( َجَهر) که ادامه ے آن آزار دهند است :
اما در تلفظ(( س ))از صوت مذکور خبری نیست! ( هَمس )
۳🔶شاگردان کلاس با یکدیگر هماهنگ با اشاره معلم (( ز)) و (( س )) ساکه را تلفظ کنند و امتداد دهند.
در تلفظ ((ز)) صوتی قوی فضای کلاس را پُر می کند( جَهر ) و هنگام تلفظ((س))صوت مزبور یک باره قطع شده و صداها حالت (( خفه )) پیدا می کند( هَمس)
#فایده_شناخت_جَهر_هَمس_در_تجوید :
طبعتاً اجتناب از #هَمسِ حروف مجهوره و #جهرِ حروف مهموسه ؛ #نتیجه شناخت این دو صفت است.
✅این (( آسیب )) به ویژه در موقع # وقف بر حروف #مجهوره 💢مثل(( د)) ؛ (( ر )) (( ق )) و.. حتی در تلاوت اساتید #قرائت شنیده می شود!
💢مانند (( هَمس )) این حروف در کلمات: بعید _خبیرٌ _ بالحقّ_... که صرفاً یک صدای خشک و #مهموسه از مخرج حرف شنیده می شود.
#موفّق و پیروز باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اینها👆👆 #صفات_فرعی_هستند 🌱و ضدّے هم ندارند. و گاهی یکی از این #صفات هفت گانه به ویژگی های یک حرف که
❁﷽❁
#صفات_فرعی...
✅ در ابتدا این صفات هفت گانه شرح داده می شود و در #پایان نیز بحث مشروحی بر برخی از #صفات_فرعی نیز که در قُول بالا و در (کادر ) نیامده اند ؛ اما واقعیّت #انکار ناپذیر دارند ؛ اشاره خواهد شد..🌱
1_صفت صفیر:
🔶صفیردر لغت=صوت شبیه صدای پرنده را گویند و در تجوید ؛ صدای
(( سوت )) مانندی است که از سه حرف(( ص_س_ز_)) شنیده می شود.
((ص)) را به صدای قُو یا غاز((س)) را یه صدای ملخ و(( ز))را به صدای
زنبور تشبیه می کنند.🌱
🔷اُصولاً((صفیر)) یا((سوت)) ناشی از تراکم بسیار زیاد #مولکول_های هوا در عبور از مجرایی بسیار باریک است.🌱
🔶همانگونه که درشرح((حروف اَسَلی )) (ص_س_ز_) ذکر شد ؛ جلوی زبان هنگام تلفظ این سه حرف#شیا_دار
می شود و این شیار نسبت به شیاری که حرف (( ش)) پیدا میکند ؛ تنگ_تر و #عمیق_تر و فاصله اش تا سخت کام کمتر است و #صفیر یا سوت حروف مذکور از این حالت زبان ناشی می شود. #مهمّ
🔶صفیر در((ص)) قویتر از((ز)) و در((س)) از هر دو کمتر است. دلیل آن را نیز در #اجتماع_صفات_اصلی به ویژه #استعلاء و #اطباق می دانند و ((ز)) نیز دارای #جهر است که در((س))نیست. #مهمّ
🔷البته درمورد ((ز))و((س)) اختلاف است و برخی صفیر((س )) را بیشتر می دانند.شاید علت آن #شدّت_فشار_
هوای خروجی در((س))مهموسه است(همس)
🔶به هر حال باید دقت شود که مراد از ذکر ((صفت صفیر)) این نیست که هنگام تلفظ این حروف به ویژه ((ص))
سوت شدیدی از #مخرج_حرف شنیده شود!_❌چیزی که در قرائت برخی از قاریات #غیر_فنّی به گوش میخورد❌
🌱بلکه دراین صفت مانند تمام صفات حروف ؛ باید((اعتدال و احتراز از افراط و تفریط ))رعایت شود. #مهمّ
در مورد((ص)) فقط کافی است((س))
#تلفظ کرده و بدون #تکلّف در سوت زدن عمدی❌ فقط #حجم((س)) را زیاد کنیم.
🔶جهت ایجاد تفخیم و پر حجمی در صدا ؛ اصطلاحاً(( باد درگلو می اندازیم ! )) و صدا را پر حجم می کنیم !
🔷بی جهت نیست که در #آواشناسی جدید؛ برای حالت #تفخیم ؛ اصطلاح
((حلقی شدگی )) را به کار می برند.
✳️پس((ص)) همان((س))حلقی شده است #مهمّ 🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اینها👆👆 #صفات_فرعی_هستند 🌱و ضدّے هم ندارند. و گاهی یکی از این #صفات هفت گانه به ویژگی های یک حرف که
✅شرح_بیشتر_صفت_(( قلقله))
🌱الف_اگر در حروف قلقله دقت شود ؛ ملاحظه می گردد که تماس حروف مذکور؛ #دوصفتِ (( جَهر و شِدَّه )) جمع شده است. گویند : (( قلقله از اجماع #جَهر و شِدّه ایجاد می شود ))
همین مطلب ؛ نظر نگارنده را در تعریف صفات #فرعی تقویت می کند.
🌱 #صفت_شدّت ؛ صدای حرف را در مخرجش ؛حَبس می کند و #جَهرآن درخروج #آسان_هوا از #چاکنای_حنجره مانع ایجاد می نماید ؛
🔶لذا درسکون مطلق ؛ صدای #مجهوره حرفِ #قلقلة ؛ هیچ فرصتی برای(( #رهش ))ندارد.
در اینجا فقط (( قلقلة )) می تواند به شنونده در #استماع صدای حرف کمک کند. #مهمّ
🌱ب_گاه برخی از قاریان ؛ پس از قلقله ؛ (( سکت ))مختصری بین حرف #مُقَلقَل و حرف بعدی ؛ می آورند که غلط❌است . #دقت_شود.
🔶لذا حرق قلقلة باید بدون فاصله و هر تکلّف دیگر؛ به حرف بعد متّصل گردد.
🌱ج_در(( همزه )) نیز ((شدّت و جهر ))جمع آمده اند امّا #قلقلة نمی گیرند.
علت آن را شاید بتوان ویژگی #همزه یعتی(( نَبرۀ )) و رسایی و تیزی مخصوص آن داتست که #همزه را از #قلقلۀ بی نیاز می کند. #مهمّ
🔶مٶلف(( نهایتاً القُولُ المُفید فی العلم التجوید )) گوید (( قلقلة همزه به ویژه در آخر کلمه (هنگام وقف) ؛ صوتی ناخوشایند شبیه (( تهوّه )) ایجاد می کند که با لطافت و حلاوت کلمات الهی منافات دارد)) . ❌
🌱د_همان گونه که گفته شد ؛ #قلقلة در #ساکن_موقوفٌ علیه ؛(( آشکاتر )) از زمانی است که حرف در #وسط کلمه قرار داشته باشد.
✳️موقوفٌ علیه 💢 مانند : طَرِیقْ_مُحِیطْ_نَصیبْ_بَهیجْ_بَعیدْ_ و نوع #مشدد آن 💢 مانند: بالحَقّ_الجُبّ _بالحَجّ_وَاَعَدّ_
✳️ساکن وسط کلمه 💢مانند :
👈اَقْلَامٌ_اَطْرافِ_اَبْرَارَ_اَجْدَاثِ_اَدْبَارَ_
البته وجود(( مراتب ))در صفحه #قلقلة را می توان چنین توجیه کرد ((قلقلة)) در وسط کلمه ؛ به تلفظ حرف بعد #محدود می شود اما در وقف بر آخر کلمه #نامحدود است و از طرفی؛ احتمال غفلت از قلقلة در آخر کلام زیادتر است.
🔶لذا بر بیان آشکارتر آن تأکید شده است .
🌱ه_غیراز حروف #پنج_گانه #قلقلۀ بقیه حروف را هنگام #سکون ؛ باید کاملاً ساکن تلفظ نمود( بسیار مهمّ )
🔶اهمیّت این نکته کمتر از(( قلقلة)) نیست؛ به طوری که #اساتید گفته اند: : ((#حفظ_سکون_در_حرف_ساکن_غیر_قلقلة_از_نشانه_های_بارز_مهارت_قاری_قرآن_است )).
🔷حرف ساکن را به اسب_وحشی تشبیه کرده اند که لحظه اے مایل به #سکون و آرامش نیست و این #مهارت سوارکار است که می توان آن را کنترل نماید ❗️
رعایت سکون دو حرف(( ت))و(( ک )) که از حروف # مهموسه_شدیده هستند و لذا #قلقلة ندارند ؛ نیازمند دقت ویژه است.🌱
🔷در این دو حرف ؛ به علت #صفت_شدّت ؛ #سکون_مطلق و #انسداد_کامل ؛ معنا ندارد امّا(( #رهش ))این در هنگام سکوت ؛ باید با دقت کامل انجام شود و صدایی(( آهسته و خفه )) از آنها به گوش برسد.
#سلامت و موفّق باشید 🔶⚜🔶
🔶 @eshragholqoran
🌿با تقدیم احترام و تَحِیَّاتُکُم ؛ با ادامه بحث #مد با شما همراهیم🌿
✅علّت و فایده ے مد :
قبلاً گفتیم و خواندیم یکی از دلایا کشش حروف مد #وجود #ء همزه قطع که هم جهری است و هم نبره دارد و در جلو حروف مدی واقع می شود گاهی و در اینجا برای اینک از جهر و نبره ان کاسته شود 👇👇نگاه :
🔶حرف مد ؛ ضعیف است و خَفِی ّ؛ و همزه #سخت است و قَوی !
🔷لذا : به ضعیف مد ؛ داده می شود تا در مجاورت قوی ! تقویت گردد و از سوی دیگر ؛ فرصتی برای #اداء شایسته ے #جهر و #نبره همزه
پدید آید .#مهمّ
سکون نیز یمی دیگر از عوامل ایجاد کشش بیشتر حروه مد... 👇👇نگاه
همچنین #ثقل و سنگینی #سکون ؛ ، سبب #تضعیف بیشتر #حرف_مد می گردد و لذا با اِزدِیاد #مد ؛ ضعیف در برابر #قوی # تقویت می شود.#مهمّ 💢مثال:
سٰآءَ- سُوٓءُ- سٓيءَ- يآٰاَباٰنٰا- قُوٓا اَنْفسَكُمْ- فيٓ اٰياٰتِنٰا- آٰلْاٰنَ- نٓ وَ الْقَلَمِ (نُوٓن وَ الْقَلَمِ)- يسٓ(ياٰسيٓنْ)- ضآٰلّينَ- اَتُحآٰجُّوٓنّي- طسٓمٓ(طاٰسيٓمّيٓمْ)- يَوْمِ الْحِسآٰبْ- اَلْمُفْلِحُوٓنْ- مُؤْمِنيٓنْ- اَلْيَوْٓمْ- هٰذَا الْبَيْٓتْ
✅ انواع مد
#مد بطور کلی ؛دو نوع است.
#مد اصلی(طبیعی)_مدفرعی( غیر طبیعی) 🔶⚜🔶
🔶مد اصلي (طبيعي)
#تعريف: «در صورتی که پس از حروف مد، هیچ سببی نیاید،( ° ء ّ)
حرف مد، مد طبیعی خواهد داشت.» #مهمّ
🔷از آنجا که مدهای دیگر، همگی از خاصیت ذاتی مد در حروف مدی ناشی می شوند، #لذا به مد طبیعی، «مد اصلی» گفته اند.
🔶میزان مد طبیعی (قصر)
مقدار کشش مد اصلی یا طبیعی، «دو حرکت» یا «یک الف» است.
🔷مقصود از دو حرکت، این است که مثلاً در کلمه «نُوحیهاٰ»، «