❇️ آیت الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ ✅ تنها دلایلی که می‌توان بر نفی مشروعیت تشکیل حکومت در عصر غیبت بیان کرد دلیل عقلی متکی بر تجربه و تعدادی از روایات است. 🔻 دلیل عقلی: ⬅️ حکومت‌ها در ساحت‌های مختلفی ناتوان هستند به گونه‌ای که به تبعض و ظلم نیز کشیده می‌شوند. از این رو همواره بخشی از مردم از حاکمیت ناراضی خواهند بود. ⬅️ اگر حکومتی منسوب به دین باشد، این عدم رضایت به بدبینی نسبت به دین نیز می‌انجامد و بر باور‌های دینی مردم أثیر خواهد گذاشت. در چنین زمانی بدبینی نسبت به دین و تضعیف باور‌های دینی مردم بر تسهیل اجرای مقاصد و احکام الهی که ثمرۀ تشکیل حکومت است، غلبه خواهد داشت. ⬅️ بنابراین تشکیل حکومت اسلامی در زمان غیبت اثر سوء بیش‌تری خواهد داشت. 🔻نقد: ⬅️ نمی‌توان این امور را از لوازم ذاتی حکومت دانست و دلیل مذکور نیز این امور را بر اساس تجربه، اموری غالبی دانسته است. ⬅️ طرفداران این دلیل آماری برگرفته از پژوهش‌های تاریخی و میدانی ارائه نداده‌اند. ⬅️ حتی در صورت پذیرش غلبۀ این امور، مشروعیت تشکیل حکومت نفی می‌شود نه مطلق حکومت؛ زیرا با توجه به غالبی بودن این امور می‌توان حکومت‌هایی را در نظر گرفت که دچار ظلم، تبعیض و نارضایتی مردم نمی‌شوند. ⬅️ غلبه این امور در حکومت‌ها برای جعل قانونِ عدم مشروعیت به طور مطلق کافی نیست؛ زیرا غلبۀ ملاک حکم در احکامِ عقلی، معتبر نیست و تنها در احکامِ غیر عقلی معتبر است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله کعبی در درس خارج «ولایت فقیه» مطرح کرد؛ 🔻ضوابط و قواعد فقهی ولایت فقیه: 2️⃣ اجرای قوانین الهی و مستندات آن؛ ⬅️ در متون دینی ادله‌ای وجود دارد که بیانگر روش اجرای احکام الهی هستند که بر اساس دلالت التزامی آنها می‌توان نیاز اسلام به ایجاد حکومت را نیز اثبات کرد. 🔻مستندات اجرای دین؛ ✅ آیات 1️⃣ سوره شوری آیات 13 تا 17: ⬅️ فعل «شرع» که در ابتدای آیه 13ذکر شده است به معنای قوانین و مقررات وضع شده از جانب خداوند متعال می‌باشد. عبارت «ان اقیموا الدین» جمله عامی است که شامل همه انبیاء می‌شود؛ یعنی ایشان موظف به اجرای قوانین و مقررات دین هستند. ⬅️ خداوند متعال در ادامه آیه نحوه اجرای شریعت را بیان می‌کند: «و لا تتفرقوا فیه»؛ یعنی دین باید به شکل مجموعی اجرا شود. مؤید این نکته، مضاف الیه شریعت است که هیجگاه به فرد اضافه نمی‌شود مثلا گفته نمی‌شود «شریعة زید» بلکه به جمع اضافه می‌شود مانند «شریعة الإسلام». 2️⃣ سوره بقره آیه 85: ⬅️ بنابر فرموده آیة شریفه کسانی که عامل برخی از احکام و تارک برخی دیگر از احکام باشند، در این دنیا به ذلت و بدبختی گرفتار می‌شوند. این در حالیست که خداوند متعال طالب عزت برای مؤمنین است و عزت جز در اجرای تمام احکام الهی نخواهد بود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #ولایت_فقیه #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله هادوی تهرانی ⬅️ نظریه اندیشه مدون (1) ⬅️ اساس نظریه اندیشه مدون، وجود رابطه سیستمی میان مفاهیم دینی است. ___________________________________ #صوت #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ 🔻منبع‌شناسی فقه شیعه در حوزه روابط خارجی: ✅ غالب موضوعات روابط خارجه در کتاب الجهاد مطرح شده است. ⬅️ جلد پنجم کتاب الجهاد شیخ طوسی «کتاب السِیَر» نام دارد و مراد از آن همان کتاب الجهاد است. ⬅️ محقق حلی در کتاب شرایع الاسلام؛ مختصر بحث شده است. ⬅️ علامه حلی در تبصرة المتعلمین باب جهاد؛ مختصر بحث شده است. ⬅️ شهید اول در اللمعه الدمشقیه و شهید ثانی در شرح اللمعه الدمشقیه در باب جهاد به مسائل مربوط به بحث روابط بین الملل پرداخته اند. ⬅️ مرحوم ملا محمد تقی برقانی (شهیدثالث) در کتاب منهج الاجتهاد؛ این کتاب منبع اصلی در نگارش شرح شرایع است. ⬅️ آیت الله محمدحسن نجفی درجلد 21 کتاب جواهر الکلام در کتاب جهاد؛ در زمینة روابط خارجی نیز از این کتاب بسیار بهره‌بری می‌شود. ⬅️ محقق عراقی یا آقا ضیاء عراقی در کتاب شرح تبصره المتعلمین. در باب کتاب الجهاد . ⬅️ آیت الله شیخ جعفر کاشف الغطاء در جلد چهارم کتاب کشف الغطاء . ⬅️ آیت‌الله خویی در کتاب منهاج الصالحین در کتاب الجهاد؛ برخلاف سایر کتب بحث به صورت استدلالی مططرح شده است نه فتوایی. ⬅️ حاشیه آیات عظام وحید خراسانی، آقا میرزا جواد تبریزی، صادق روحانی و دیگرانی بر کتاب منهاج الصالحین آیت الله خوئی. ⬅️ مرحوم آقا شیخ محمد آصفی در جلد چهارم آثار الفقهیه که تقریرات ایشان در باب جهاد است. ⬅️ مقام معظم رهبری در کتاب ثلاث رسائل فی الجهاد (الامان و السابعه و المهاده)؛ اولین بخش این کتاب نیز کتاب الجهاد است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 نقد دلیل عقلی مبنی بر نفی مشروعیت تشکیل حکومت در عصر غیبت؛ ⬅️ این‌که گفته شد لازمۀ تشکیل حکومت تبعیض، ظلم و بدبینی مردم نسبت به دین نیست، به نوع قرائت از دین، رهبران و کارگزارن آن حکومت دینی بستگی دارد. ⬅️ ممکن است فساد یا صلاح برخی از ساختار‌های حکومت بر دیگر ساختارهای آن بیش‌تر باشد؛ بنابراین بهتر است این‌گونه گفته شود که لازمۀ تشکیل حکومت دینی در عصر غیبت توسط رهبران حکیم و کارگزاران صالح بر اساس قرائت صحیح از دین، بدبینی نسبت به باور‌های دینی را به همراه ندارد. ⬅️ در طول تاریخ تشیع شاهد حکومت‌های دینی شیعی مانند آل‌بویه، همدانیان، حلبیان، ادریسیان، فاطمیان مصر، مرعشیون، صفویه هستیم که گرچه توالی فاسدی نیز داشته‌اند، اما نه تنها باور‌های مذهبی شیعیان را دچار خدشه نکرده‌اند بلکه خدمات بزرگی را نیز برای تشیع به ارمغان آورده‌ و حتی شیعیان مدیون این حکومت‌ها نیز بوده‌اند. ⬅️ ممکن است در دفاع از دلیل عقلی مذکور به حکم عقل بر وجوب دفع ضرر محتمل تمسک شود. اما باید دانست وجوب دفع ضرر محتمل مورد قبول نیست؛ زیرا بسیاری از فعالیت‌های انسان‌ در زندگی مانند سرمایه گذاری، مسافرت و ... بر اساس ضرر محتمل انجام می‌شود. ✅ بر اساس آن‌چه در نقد دلیل عقلی بر نفی مشروعیت تشکیل حکومت گذشت، باید گفت این دلیل به صورت مطلق صحیح نیست و تنها شامل حکومت‌هایی می‌شود که قرائت صحیحی از دین نداشته و فاقد رهبران حکیم و کارگزاران صالح هستند و از این رو توالی فاسد پیش‌گفته را سبب می‌شوند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛ ⬅️ یکی از ادله قرآنی جهت تعیین حکم سوء ظن، آیه 12 سوره نور است 🔻آیا آیه اختصاص به سوءظن در مسائل فحشا و منکرات دارد یا اعم از آن است؟ در پاسخ به این سوال چند نظر بیان شده است؛ 1️⃣ آیه اختصاص به فحشا و منکرات شخصیت‌هایی مثل عایشه و زن‌های پیامبر، دارد. ⬅️ این احتمال ضعیفی است؛ زیرا در این صورت باید بگوییم مورد مخصص است. در صورتی که اگر کسی بخواهد مورد را مخصص و مقید بداند، عموم و اطلاق بسیاری از آیات ساقط می‌شود. 2️⃣ دو احتمال وجود دارد؛ نخست اینکه آیه در مقام الغای خصوصیات است؛ به این معنا که مقصود عایشه زن پیامبر است که در چنان موقعیت بوده و موجب بازتاب‌های مختلفی شده است. دگیر اینکه آیه مقام الغای خصوصیات مطلق گناهان اعم از فحشا و سایر معاصی است. ⬅️ مبنای اصلی نظریه دوم، بحث سیاق است به این معنا که آیا سیاق می‌تواند مخصص غیر مورد باشد؟ ⬅️ سیاق انصراف ساز نیست؛ زیرا تنظیم الفاظ قرآن با عنایت بیشتری نسبت به روایات صورت گرفته است. از سوی دیگر جمله بدون هیچ قیدی ذکر شده است و این حاکی است که سیاق کنار گذاشته شده است. 3️⃣ مقصود از خیر و شر؛ گناهان اعم از فعل معصیت یا ترک طاعت واجب است، یعنی شما گمان فعل معصیت یا ترک طاعت به دیگران نبرید. ⬅️ این احتمال ارجح است. در این صورت آیه سوءظن نسبت به گناهان و ترک طاعات را تحریم می‌کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam

❇️ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ در نگاه کلی تفاوتهای طبیعی را می‌توان در 3 نوع متصور شد: 1️⃣ تفاوت در استعدادها. 2️⃣ تفاوت جغرافیایی؛ مانند تفاوتی که در زندگی مناطق کوهستانی و گرمسیری وجود دارد. 3️⃣ تفاوت نژادی؛ مانند سرخ پوست یا ژرمن و ... ⬅️ جهت بررسی عدل اقتصادی با تفاوتهای طبیعی در ابتدا باید به این سوال پاسخ داده شود که آیا اصل تفاوت میان انسانها امری پسندیده است؟ ⬅️ در منابع دینی تفاوت و تکاثر به دو نوع مثبت و منفی تقسیم شده است. تفاوتهایی مثبت است که طبیعی و غیر ارادی باشند؛ به تعبیر دیگر برمبنای سنت الهی ایجاد شده باشند که مصادیق اینگونه تفاوتها از آیات الهی شمرده می‌شود. ⬅️ وجود تفاوتهای اعتقادی در جامعه، امری مثبت نیست. این تفاوتها زمانی مثبت شمرده می شوند که به وحدت ختم شوند. ⬅️ در تفکر غربی تکثر گرایی امری مثبت است و دلیل آن نپذیرفتن خداوند به عنوان یک وجود حق حقیقی است. ⬅️ در صورتی که وجود خداوند علاوه بر اینکه معیاری برای تشخیص حق از باطل است، نشان دهنده وجود دو مقوله حق و باطل نیز می‌باشد؛ بر این اساس نمی‌توان مانند غربی‌ها گفت همه نظرها صحیح است بلکه نظری صحیح است که با معیار حق هم خوانی داشته باشد. ⬅️ تکثر به معنای غربی موجب می‌شود انسان یا در شناخت حق سردرگم بماند یا معتقد باشد حقی وجود ندارد. ⬅️در مباحث اجتهادی فتوای دو مجتهد علارغم تفاوتها، مجزی هستند. مجزی بودن به معنای حق بودن آنها نیست بلکه به این معنا است که برای مقلدان در عمل مجزی است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله کعبی در درس خارج «ولایت فقیه» مطرح کرد؛ ⬅️ باتوجه به وجوب قاعده «لزوم برپایی دین خداوند»، اگر فرد مسلمانی در ایجاد این قاعده کوتاهی کند یا از پذیرفتن آن سرباز زند، مسلمان بودن او محل تردید است؛ بنابراین لازم است معیار اسلام و کفر از جهت التزام و عدم التزام به این قاعده مورد بررسی قرار گیرد. ⬅️ دو واژه «اسلام» و «کفر» در سه معنا به کار رفته است؛ 1️⃣ اسلام در برابر کفر: در این معنا مسلمان کسی است که شهادتین گوید. 2️⃣ اسلام در برابر ایمان: این مرتبه در مورد عامه یا اهل سنت به کار می‌رود. 3️⃣ کفر در برابر ایمان: به کسی که مطیع خداوند متعال نباشد و مرتکب معاصی گردد نیز کافر گفته می‌شود. ⬅️ مشهور فقهای معاصر زمانی انکار ضروری را سبب کفر می‌دانند که منتهی به انکار اصول سه گانه توحید، نبوت و معاد شود، اما مشهور فقهای متقدم قائل هستند که منکر ضروری دین به طور مطلق (منتهی به انکار عقائد بشود یا خیر) کافر است. ⬅️ آنچه نزد فقهای متقدم و متأخر مسلم است کفر کسانی است که منکر تمام یا بخشی از شریعت هستند. ⬅️ با توجه به مطالب گذشته ثابت شد که قاعده «وجوب برپایی دین خدا» امری مسلم و بدیهی است؛ بنابراین باید تمامی احکام فردی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... اجرا گردد؛ پس اگر کسی حکمی از احکام اسلام را نپذیرد و آن را قابل اجرا نداند کافر بوده و از دایره اسلام خارج است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #ولایت_فقیه #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 دلیل نقلی نفی مشروعیت تشکیل حکومت در عصر غیبت: ⬅️ روایاتی که ادعا می‌شود بر نفی مشروعیت تشکیل حکومت در عصر غیبت دلالت دارند عبارتند از؛ 17 روایت در باب حکم الخروج بالسیف قبل قیام القائم (عج) کتاب وسائل الشیعه و 14 روایت در کتاب مستدرک الوسائل . ⬅️ غالب آنها ضعیف السند هستند اما در بین آن‌ها روایات دارای سند صحیح نیز حضور دارد. ⬅️ از جمله روایتی که از سند معتبری نیز برخوردار است، روایت امام صادق علیه السلام در خصوص قیام زید است که می فرماید: « ... وَ لَا تَقُولُوا خَرَجَ زَيْدٌ فَإِنَّ زَيْداً كَانَ عَالِماً وَ كَانَ صَدُوقاً وَ لَمْ يَدْعُكُمْ إِلَى نَفْسِهِ ...» 🔻 نقد و بررسی روایت: ⬅️ با توجه به تعبیر «الیوم» در مضامینی همچون «الخارج منا الیوم» و «لسنا نرضی به الیوم»، باید گفت امام صادق علیه السلام در مقام بیان وضعیت عصر خویش است؛ بر این اساس امام علیه السلام هیچ اشاره‌ای به وظیفۀ شیعیان از آن زمان تا عصر ظهور حضرت ولی‌عصر (عج) ندارد و مشروعیت تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت را نفی نمی‌کند. ⬅️ از این‌که محور اساسی توصیف امام صادق علیه السلام از زید، فراخواندن مردم به اهل بیت است و حضرت بر این اساس قیام دیگران را نیز نکوهش می‌کند، می‌توان ضابطه‌ای در باب مشروعیت تشکیل حکومت به‌دست آورد. به اینکه در عصر غیبت نیز اگر پرچمی برافراشته شود و به اهل بیت دعوت کند، می‌توان آن حکومت را مشروع دانست. ⬅️ برای فهم دقیق این روایت لازم است به فضای حاکم بر آن در بستر تاریخ نیز توجه داشت. در غیر این صورت فهم نادرستی بوجود خواهد آمد ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com