✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ یکی از بهترین آیات، سه آیه مبارکه سوره شوری میباشد. چند عنوان در آیات مذکور وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد. نخست اینکه مفاد تشریع است؛ «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا»، خطاب «لَكُمْ» به مسلمانان میباشد؛ به این معنا که برای شما مسلمانها، أی نهج أی أوضح أی بیّنَ، خداوند متعال دینی را آورده است. خدا از دین، «مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى» را تشریع کرده است.
⬅️ دومین مفاد معنای «مَا وَصَّى» است که دو احتمال برای آن مطرح شده است.
1️⃣ جامعیت اسلام. بگوئیم خدا میفرماید دینی را که برای شما تشریع کردم، متضمن توصیههایی است که به نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی و عیسی کردم؛ در این صورت یعنی اسلام جامع همهی ادیان پیامبران اولوالعزم است.
2️⃣ اشتراک اسلام با ادیان پیشین. خداوند میخواهد بگوید روح همه ادیان یکی است. بسیاری از بزرگان اهلسنت طرفدار این نظر میباشند.
⬅️ به نظر میرسد احتمال اول که جامعیت دین را بیان میکرد صحیح باشد؛ بنابراین جمله «مَا وَصَّى» تا پایان این فراز از آیه، چنین معنا میشود؛ تشریعی را که برای مسلمین بیان شده، جامعٌ لجمیع الشرایع السابقه میباشد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/d18797
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ آیا بحث پیشگیری از جرم، یک بحث روایی است یا قرآنی؟ این بحث در آیات زیادی وارد شده که نشان میدهد اهمیت زیادی دارد. در خصوص آثار این بحث چند دیدگاه وجود دارد:
1️⃣ محقق خویی و برخی از شاگردان ایشان معتقد هستند که دفع منکر واجب نیست بلکه رفع منکر واجب است. در این صورت لازم نیست مقدمات منکری از بین برود بلکه اگر منکری در خارج محقق شد، باید از آن جلو شود.
2️⃣ دفع منکر واجب است؛ یعنی وظیفه داریم قبل از اینکه جرمی در خارج محقق شود، از آن جلوگیری کنیم.
⬅️ آثار زیادی بر هر کدام از این دو دیدگاه بار میشود؛ به عنوان نمونه پلیس به خودرویی مشکوک شود آیا اجازه دارد که آن را بازرسی کند؟ با اینکه مالک، خلافی را مرتکب نشده اما آیا میتوان وارد حریم خصوصی او شد؟ اگر گفته شود دفع منکر واجب نیست، پلیس حق بازرسی خودرو را ندارد. اما اگر گفته شود دفع منکر واجب است پلیس میتواند با وجود قرائن یا گزارشات و با ظن به وجود جرم، خودرو را بازرسی کرد.
⬅️ آیا مبنای جمهوری اسلامی بر وجوب رفع منکر است یا دفع منکر؟ اگر وجوب رفع منکر باشد، بسیاری از اقدامات مانند استراق سمع جایز نیست، امر به معروف هم فقط در حد تذکر است. اما اگر قائل به وجوب دفع منکر باشد، باید مقدمات زیادی فراهم کنید که مردم به گناه آلوده نشوند.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/y32469
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
انا لله و انا الیه راجعون
▪️ارتحال حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی را به محضر امام زمان علیه السلام و مقام معظم رهبری و عموم شیعیان و دوستان اهل بیت علیهم السلام تسلیت عرض می نماییم.
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیتالله علیاكبر رشاد در درس خارج «فقه الولایه» بیان کرد:
⬅️ واژه «ولایّت» که در حوزه عرفان و سلوک عنوان میشود، وجه سیاسی ندارد و نمیتوان آن را با ولایّت در حوزه سیاسی و حکومت به یک معنا دانست؛ به همین جهت «ولایّت» در علوم مختلف معنا و دلالت خاص خود را دارد که اصطلاح متناسب با آن علم و عرف را باید از آن توقع داشت.
🔻«ولایّت» به معنی عام به پنج قسمت تقسیم می شود:
⬅️ ولایت تکوینیه: مراد از آن رابطه علّیمعلولی است که بین علّت و معلول برقرار میباشد. منشأ اعمال ولایت «ولیّ» دارای ولایّت تکوینیّه، «قُرب» میباشد؛ یعنی پیوند نزدیک و تأثیر- تأثری.
⬅️ ولایّت تشریعیّه نیز به همین ترتیب است؛ یعنی در قلمرو شریعت (شریعت به معنای اصطلاحی آن) آن کسی که بی واسطه میتواند تصرف کند، خداوند متعال و رسول گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله میباشد. این نسبت میان خداوند متعال و رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم با مرتبه شریعت و احکام شرعی نیز وجود دارد و به همین دلیل است که پیامبر در احکام شرعی تصرف میکند.
⬅️ ولایّت حضانیّه و قیومیّه: مراد این است که بین کسی که دارای شأنیّت ولایی است با مولی علیه، یک پیوند و رابطه عمیقی وجود دارد و بر اثر آن، «ولیّ» حق تصرف، نقل و انتقال اموال، حفظ حقوق و اداره شئون او را برعهده دارد و باید مصالح او را تأمین کند.
⬅️ الولایه السیاسیّه و الحکومیّه : این معنا محل بحث میباشد. کاربرد ماده «ولایّت» در مسائل سیاسی و در ادبیات فقهی از ظرافتهایی برخوردار است؛ به این که میان «ولیّ» و «مُولّی علیه» رابطه وثیقی به نام «رابطه حبّی» وجود دارد. این پیوند عاطفی و اعتقادی است.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/u68969
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_الولایه
#آیت_الله_علی_اکبر_رشاد
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️جایگاه ولایت در خانواده / ولایت در خانواده منشعب از ولایتی است که جامعه به طور عام به آن نیاز دارد
✅ آیتالله سید منذر حکیم در درس خارج «نظام جامع خانواده» مطرح کرد؛
⬅️ همانگونه که جامعه بدون ولایت را نمیتوان مدیریت کرد، خانواده بدون ولایت نیز قابل مدیریت نیست. جایگاه ولایتی که خداوند پسندیده است عبارت میباشد از «الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکمُ الْإِسْلامَ دیناً» یعنی این دین با این ولایت کامل میشود و بدون ولایت گویا هیچ اتفاقی نیافتاده است؛ بهعبارتدیگر اگر ولایت از دین گرفته شود، مانند دیگر مکتبها، غیرالهی و مادی شده و هیچ اتفاق خاصی برای بشریت به وجود نخواهد آورد.
⬅️ ارتباط سوره کوثر با سورههای قدر و فتح است. این سورههای مبارکه، با «إنّا» آغاز شده و ترتیب و شأن نزول آنها نیز قابلتأمل است. میفرماید ما هستیم که به تو کوثر دادیم «إِنَّا أَعْطَیناک الْکوْثَرَ» و ما هستیم که قرآن را بر تو در شب قدر نازل کردیم «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ». این قرآن خیر کثیر مستمر میباشد زیرا تا ابد ماندگار است و پایانی ندارد.
⬅️ اگر با این زاویه سورههای مذکور را مورد بررسی قرار بدهیم، به این نتیجه میرسیم که نیتجه این چنین نظامی، یک فتح مبین خواهد بود و ما هستیم که این فتح مبین را با این نظام و با این رویکردی که در این نظام داریم به وجود آورده ایم «إِنَّا فَتَحْنا لَک فَتْحاً مُبیناً». این فتح و پیروزی در فتح مکه، در فتح کربلا و حتی در فتحی که در عصر حضرت مهدی (علیهالسلام) به وقوع می پیوندد هم صدق میکند.
⬅️ با این زاویه دید میتوان ارتباط سوره کوثر را با بحث خانواده و نظام خانواده که بخشی از یک نظام اجتماعی جامع میباشد، مشخص کرد. باید نظام خانواده، همیشه در پرتو آن نظام جامع که خط شاقول آن، ولایت اولیاءالله با مصداق خانواده رسالت میباشد، دیده شود
متن کامل: https://b2n.ir/q22585
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_جامع_خانواده
#آیت_الله_سید_منذر_حکیم
🔎@fiqhenezam_com
✅ حجه الاسلام محمد رضا عصمتی در درس خارج «فقه التقنین» بیان کرد:
🔻در خصوص منشا پیدایش حاکمیت نظریات مختلفی بیان شده است که مهمترین آنها عبارتند از؛
1️⃣ برخی مردم از جهت فکری و جسمی قوی و برخی دیگر ناتوان بودند. افراد قوی اعم از یک شخص یا گروه بر افراد ضعیف استیلاء پیدا کردن و حکومت تشکیل دادند. اهداف این افراد در تشکیل حکومت متفاوت بود. گاهی هدف آنان استثمار و گاهی اصلاح جامعه بود.
2️⃣ انسان به حسب فطرت خود به دنبال عائله بود؛ از این رو اولین و کوچکترین نظام اجتماعی (از جهت کمیت)، خانواده است. این مطلب یک امر طبیعی فطری انسانی میباشد؛ بنابراین انسان بر اساس خواستههای فطری نظام کوچکی به نام خانواده را تشکیل داد.
3️⃣ انسانها در ابتدا به شکل غریزی به صورت آزاد و بدون هیچ قید و شرطی زندگی میکردند. با گذر زمان به این نتیجه رسیدند که ادامه این روند موجب تضاد منافع، فساد و تضییع حق دیگران میشود که نتیجه آن به خطر افتادن حیات نوع انسانها میشود؛ از این رو عقلای قوم قوانینی را وضع کردند و نظام اجتماعی و حاکمیت را در یک شکل ساده آغاز کردند.
4️⃣ بر اساس آموزهای قرآنی تشکیل حکومت ریشه در وحی الهی دارد لکن دولتها در ابتدا ساده بودند و به مرور زمان کارها پیچیدگی خاص خود را پیدا کرد بعد حاکمیت به شکل امروزی در آمد. البته در این میان مفاسد نیز بود و موجب کنار گذاشتن دین و آموزهای الهی شدند اما اصل و منشا تشکل حکومتها وحی الهی می باشد.
متن کامل: https://b2n.ir/q43607
———————————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_تقنین
#حجه_الاسلام_محمد_رضا_عصمتی
🔎@fiqhenezam_com
♦️اگر قراردادهای جدید مانند مانند بیمه یا فیوچرز از سوی عرف عمومی پذیرفته شده باشد و عناوین ممنوعه شرعی بر آن صدق نکند، صحیح هستند
✅ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد؛
⬅️ اگر قرارداهایی خارج از این عناوین شکل بگیرد در صورت دارا بودن دو شرط صحیح میباشند؛ نخست اینکه از سوی عرف عمومی پذیرفته شده باشد. دوم اینکه عناوین ممنوعه شرعی بر آن صدق نکند.
⬅️ قاعده مذکور دست بخش خصوصی به صورت خاص و بخش دولتی به صورت عام را برای انجام قراردادهای مختلف باز میگذارد.
⬅️ اگر قراردادهای جدیدی مانند مانند بیمه یا فیوچرز شکل بگیرد، در صورتی که عناوین ممنوع شرعی اکل مال به باطل، غرر و امثال آن صدق نکند، مشکل شرعی ندارند.
⬅️ در موضوع فیوچرز، همه فقهای اهل سنت قائل هستند از مصادیق بیع کالی به کالی است؛ یعنی بیعی که هر دو طرف آن زمان دار میباشند که در اسلام نهی شده است.
⬅️ اما به نظر میرسد فیوچرز به این شکلی که آنها مطرح میکنند، مشکل کالی به کالی دارد اما میشود آن را در قالبهای دیگری مطرح کرد که مشکل کالی به کالی نداشته باشد. که ما چهار یا پنج قالب را پیشنهاد کردهایم.
⬅️ شکل گیری نهادها معوض و بلا معوض در یک جامعه ضرورتی است که ما را به اهداف اقتصادی میرساند؛ از این رو اگر این نهادها در جامعه شکل نگیرد، اهداف محقق نمیشوند. بنابراین ما باید اقداماتی انجام بدهیم که قرض الحسنه نیز در جامعه شکل بگیرد.
متن کامل: https://b2n.ir/h13559
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#اقتصاد
#آیت_الله_هادوی_تهرانی
🔎@fiqhenezam_com
انجمن علمی دانشجویی الهیات دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار می کند:
🔷 نظام مسائل و چالش های فقه حکمرانی
✅ سخنران: حضرت آیت الله محسن اراکی
🔰 دبیر نشست: حجت الاسلام سپهر کرد
دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه امام صادق (علیه السلام)
⏰ زمان برگزاری:
پنجشنبه، ۱۸ فرودین ماه ۱۴۰۱ ، ساعت ۱۷:۳۰
🌐 لینک جلسه:
vc.isu.ac.ir/ch/4002-511273301
=============================
#فقه_نظام
#نشست
#فقه_حکمرانی
#آیت_الله_محسن_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ جایگاه دارو در نظام زندگی
✅ حجه الاسلام محسن ملکی ابرده در درس خارج «فقه الطبابه» بیان کرد:
⬅️ برای تبیین جایگاه دارو در نظام زندگی انسان ابتداء باید دو مسأله مورد بررسی قرار بگیرد؛ اوّلاً نظام چیست و حفظ نظام به چیست؟ ثانیاً نقش دارو و داروسازی در حفظ نظام چیست؟
⬅️ در اینکه مقصود از نظام در این قاعده چیست؟ سه احتمال وجود دارد:
1️⃣ نظام اجتماعی؛ یعنی نظامی که زندگی انسان با آن شکل میگیرد و اگر نباشد زندگی انسان مختلّ و بشر نمیتواند در رفاه نسبی باشد؛ به تعبیر دیگر نوعی نظم بخشی در چینش مسائل مختلف و در کنار هم قرار دادن آنها برای دست یابی انسانها به یک زندگی همراه با رفاه و دوری از سختیها است.
2️⃣ کیان دین اسلام با قطع نظر از زندگی مادی و معیشت؛ حفظ کیان اسلام واجب است. کیان اسلام یعنی آنچه را که اگر رعایت نشود موجب از بین رفتن دین و ایجاد ضررهای غیرقابل جبران میشود.
3️⃣ نظام سیاسی؛ یعنی تأسیس یک حکومت و حفظ آن. تأسیس حکومت نیازمند قاعده و قانون است. اگر گفته میشود حفظ نظام سیاسی واجب است به این معنا میباشد که قوانین آن بر مبنای اسلام تدوین و اجراء شود. تأسیس حکومت به دست شارع است و تا زمانی که شارع آن حکومت را امضاء نکند، حکومت معنا ندارد.
⬅️ مقصود ما در بحث فقه الطبابه، احتمال اوّل است؛ یعنی حفظ نظام معیشتی انسان در زندگی دنیا. حفظ این نظام واجب است و همه افراد بشر این را میفهمند. اختراعات و اکتشافات در همین زمینه است و حاکی از اهمّیّت نظام اجتماعی است و این فارغ از شریعت، یک مسأله مفروغعنه است که هدایت آن به دست شریعت است.
متن کامل: https://b2n.ir/r37323
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_الطبابه
#حجه_الاسلام_محسن_ملکی_ابرده
🔎@fiqhenezam_com