.
مبحثی از آموزش های دکتر محمد فراهانی در #موفقیت_در_مداحی
🔹#تنوع 🔹 می باشد
✅تنوع، عامل اثرگذاری بر مستمع
يكي ديگر از عوامل مؤثر بر تأثير سخن ، ايجاد تنوع در كلام است كه هم در محتوا و هم در صوت و لحن بايد رعايت شود.
#تنوع_اقسام_مختلفي_دارد كه عبارتند
روی مطلب مورد نظر کلیک بفرمایید
شماره1⃣
تنوع محتوایی 🖐
شماره 2⃣
تنوع در_قافیه 🖐
شماره 3⃣
#تنوع_الحان
(عاطفي ، حماسي ، مرثيه ، خبري): توجه به الحان متناسب با محتوا خواندن شما را متنوع مي سازد
شماره 4⃣
تنوع بیان 🖐
شماره 5⃣
تنوع پرده های صدایی🖐
استفاده از پرده هاي مختلف صدا در مداحي ، تنوع قابل توجهي به خواندن مي بخشد
شماره 6⃣
#تنوع_حجم_صدا
كم و زياد كردن حجم صدا متناسب با محتوا و شرايط مجلس ، هم تأثير كلام را بالا مي برد و هم خواندن را از يكنواختي حجمي صدا دور مي كند
شماره 7⃣
#تنوع_تحریر
استفاده از انواع تحرير(لرز ، ريز ، پله اي ، و موج) به خواندن زيبايي و تنوع خاصي مي بخشد
شماره 8⃣
تنوع در سبک🖐
(گريز سبكي): ورود از سبكي به سبك ديگر را گريز سبكي مي گوييم كه از عوامل ايجاد تنوع در خواندن است .
شماره 9⃣
#تنوع_سرعت_بیان
سرعت بيان نبايد يكنواخت باشد بلكه گاهي به تناسب محتوا بايد شمرده تر باشد و گاهي با سرعت بيشتر ؛ شمرده خواني و يا سرعت دادن بيان به تناسب محتوا ، در خواندن ايجاد تنوع مي نمايد
#آموزش_مداحی
#دکتر_محمد_فراهانی
.
.
#زمزمه
#امام_زمان
#سبک_من_مانده_ام_تنهای_تنها
ای عزیز قلب زهرا ، آرزو دارم ببینم روی ماهت
بر سر راهت نشستم ، تا بیفتد بر دل من یک نگاهت
تو امیر ماسوایی ، یابن الزهرا یابن الزهرا دردمندان را دوایی ، یابن الزهرا یابن الزهرا
شوق دیدار تو دارم ، یابن الزهرا یابن الزهرا دل شده امشب هوایی ، یابن الزهرا یابن الزهرا
یابن الزهرا یابن الزهرا
***************************
ماه من تا کی به پشت ابرغیبت درنهانی درنهانی
بی پناهم ده پناهم تو پناه بی کسانی بی کسانی
درد عالم را طبیبی ، یابن الزهرا یابن الزهرا حیف باشد که غریبی ، یابن الزهرا یابن الزهرا
مضطرم من بر در تو ، یابن الزهرا یابن ال زهرا تو ولی امن یجــیبی ، یابن الزهرا یابن الــزهرا
یابن الزهرا یابن الزهرا
*************************
آرزو دارم ببینم کربلا را ای امیر دلربــایم
کن عنایت بر گدایت ده برات کربلایم کربلایم
کربلا درمان دردم ، یابن الزهرا یابن الزهرا از فراقش گریه کردم ، یابن الزهرا یابن الزهرا
کن عنایت با تو مولا ، یابن الزهرا یابن الزهرا دور شش گوشه بگردم ، یا یابن الزهرا یابن الزهرا
یابن الزهرا یابن الزهرا
*****************************
جمعه ها در انتظار ، روی ماهت مینشینم یابن الزهرا
منتظر با این امیدم ، تا که رویت را ببینم یابن الزهرا
من گدای دل غمینم ، یابن الزهرا یابن الزهرا عاشق آن مه جبینم، یابن الزهرا یابن الزهرا
یادعا کن که بمیرم ، یابن الزهرا یابن الزهرا یا که رویت را ببینم ، یابن الزهرا یابن الزهرا
یابن الزهرا یابن الزهرا
👇
صحبت روی تو را هر دم شنیدن تا به کی.mp3
1.26M
#مناجات با #امام_زمان(عج)
#بیات_ترک
🔹▫️🔹▫️
صحبت روى تو را هر دم شنیدن تا به کى
در دلم نقش جمال تو کشیدن تا به کى
اى چراغ زندگى روشن نما قلب مرا
بى تو در تاریکى دنیا نشستن تا به کى
تو کریمىّ و منم یک طایر بى آشیان
روى بام این و آن دائم پریدن تا به کى
راویان گویند روى گونه ات خالى بود
یک نظر خال سیاهت را ندیدن تا به کى
داغ دوریّت زده بر خرمن هستى شرر
طعم دورىوغم هجران چشیدن تا به کى
من خودم دانم نیم لایق براى نوکرى
پادشاه از نوکر خود دل بریدن تا به کى
عاشقانت را تو میخوانى بسوى خیمه ات
منتظر ماندن براى خواندن من تا به کى
یا بُکش یا زنده کن قلبم به نور فاطمى
بى وجودت نازنینا زنده ماندن تا به کى
وقت مردن یک نگاه تو به فریادم رسد
بی وجودت مه جبینا جان سپردن تا به کى
روز و ماه و سالها بگذشت در هجران تو
در فراقت صبح جمعه ندبه کردن تا به کى
جان فداى غربتت، برگو که اى پور على
همچو حیدر سر درون چاه بردن تا به کى
اى صبا از من به آن آرام جان و دل بگو
طعنه ها از سوى دشمنها شنیدن تا به کى
شاعر: جوادفاتح✍
.
گریزهای مداحی و گریز های مناجاتی
. #میلاد_حضرت_رقیه #حضرت_رقیه سلام الله علیها #مدح #ذکر_توسل امشب قلم مسیر تولا گرفته است اذن سرود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
audio.ogg
750.6K
صوت پاسخ👆
#پرسش_و_پاسخ
#تقلید در مداحی
یکی از اعضای کانال سوالی رو از #دکتر_فراهانی پرسیده بودند
ممکنه که این سوال در ذهن شما هم به وجود آمده باشه
👇
سلام استاد .خسته نباشید.۱-میخواستم بگم برای تقلید چیکار کنیم که از صدای طرف تقلید نکنیم ؟؟چونکه ناخواسته بعضی موقع ها پیش میاد ..اگه میشه راهنمایی کنید ؟؟
۲-و اینکه برا تقلید یک مداح کافیه یا باید از گوش کرد ؟؟
💠💠💠💠💠💠💠💠💠
#آموزش_مداحی
#دکتر_محمد_فراهانی
مناجات.mp3
10.05M
﷽
فرازهای #مناجات_شعبانیه
نوای #حاج_مهدی_رسولی
گریزهای مداحی و گریز های مناجاتی
﷽ فرازهای #مناجات_شعبانیه نوای #حاج_مهدی_رسولی
امام خمینی رحمت الله علیه میفرمودند: خلاصه و کاملتره ؛آنچه عرفا و فلاسفه در باره آن کتاب ها نوشته اند، در صلوات و مناجات شعبانیه آمده است.(نقل به مضمون)
Kashani-14011118-HazrateShahcheraghAS-Hkashani_Com.mp3
39.1M
🔊 #سخنرانی #حامد_کاشانی
📋 درباره ی حضرت #شاهچراغ علیه السلام
📌 سه شنبه 18 بهمن ماه 1401
▪️ حرم مطهّر #حضرت_شاهچراغ علیه السلام
ای خدا بنده ای پشیمانم.mp3
7.41M
#شب_جمعه
#حضرت_ام_البنین
ای خدا بنده ای پشیمانم
کاش امشب مرا نگاه کنی
عبد آلوده و فراری را
باز ای کاش سر به راه کنی
شب جمعه ز راه آمد و باز
زنده شد ماتم سلیمانی
می کُشد بچه هیئتی ها را
روضه خاتم سلیمانی
چند وقتی است روضه مادری است
روضه هایی پر از غم و جانکاه
فاطمیه تمام شد، اما
شب ام البنین رسید از راه
با عنایات مادر عباس
همه هستیم میهمانِ شهید
روز ام البنین شده، یعنی
روز تکریم مادران شهید
مادری که انیس غم هایش
شده غمناله های زینب او
در دل روضه ها کسی نشنید
غیر نام حسین بر لب او
مادری که چهار فرزندش
همه در کربلا شهید شدند
عاقبت، بچه های شیر خدا
پیش خون خدا شهید شدند
شکر حق که همیشه روی سرم
سایه رحمت اباالفضل است
روضه دعوت از امام زمان
روضه حضرت اباالفضل است
وای از آن لحظه ای که بر روی خاک
از بدن آن دو دستِ پاک افتاد
وای از آن لحظه ای که مشک عمو
تیر خورد و به روی خاک افتاد
وای از آن لحظه ای که ضرب عمود
بر سر پاک او اصابت کرد
باید از این به بعد زینب را
کم کم آماده اسارت کرد
#استاد_حجه_الاسلام #میرزامحمدی 🎤
#مهدی_شریفی✍
.
#امام_زمان عج
با گریه و اضطراب اگر خواهیمت...
آری بدهی جواب اگر خواهیمت
گفتی که ظهور مینمایی، حتی...
اندازه جرعه آب اگر خواهیمت
✍ #عاصی_خراسانی
.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
.
#امام_زمان_عج
دلگیرم از تمامی دنیا شتاب کن
مجنونم و به خاطر لیلا شتاب کن
وقتش رسیده صبح طلوعت فرارسد
پایان بده براین شب یلداشتاب کن
در انتظار آمدنت روزها گذشت
ای وعده ی قدیمی فردا شتاب کن
ای وارث عدالت و صبر و غم علی
با ذوالفقار حضرت مولا شتاب کن
جانم به لب رسیدازاین روزگار پست
آقا به جان حضرت زهرا شتاب کن
برآن پدرکه با سر زانو رسیدو دید
نقش زمین جوان خودش راشتاب کن
برآن پدر که پیکر فرزند خویش را
برخاک میسپرد به صحرا شتاب کن
برآن تنی که زخمی تیرسه شعبه شد
برآن سریکه رفت به نی ها شتاب کن
برخانمی که در دم گودال میگرفت
با ناله ذکر”وای حسینا” شتاب کن
روضه گرفته ایم که شاید نظر کنی
روضه برای حضرت سقا شتاب کن
جان سه ساله دخترکی که گرفته بود
بر روی دامنش سر بابا شتاب کن
محمدحسن بیات لو✍
#سه_شنبه_هاى_جمكرانی
🍃 #دل_گیرم_از_تمامی_دنیا_شتاب_کن
👈🏼 همخوانی گروه نوای یاس
.
#گریز_مناجاتی
#حکایات
مشهور است كه لقمان حكيم غلامى سياه بود اهل سودان.
اربابِ لقمان به او دستور داد که در زمینش برای او کنجد بکارد.
ولی او جُو کاشت.
وقتِ درو، ارباب گفت: چرا جُو کاشتی؟
لقمان گفت: از خدا امید داشتم که برای تو کنجد برویاند.
اربابش گفت : مگر این ممکن است؟!
لقمان گفت :
تو را می بینم که خدای تعالی را نافرمانی می کنی و در حالی که از او امید بهشت داری. لذا گفتم شاید آن هم بشود.
آنگاه اربابش گریست و او را آزاد ساخت.
به قول حافظ:
هر کسی آن دِرَوَد عاقبت کار که کشت...
.
.
#حضرت_رقیه_سلام_الله_علیها
♦️نَمی از دریای کرامات حضرت سیدتنا و مولاتنا رقيه بنت الحسین "علیهماالسلام"...
افراد مورد اعتماد و امین از قول یکی از خدام قدیمی حرم حضرت رقيه "سلاماللهعلیها" اینگونه نقل کردهاند:
وقتی که خانههاي اطراف حرم را براي توسعه حرم مطهر خريداري مينمودند، يكي از مالكين كه يهودي يا نصراني بود، به هيچ وجه حاضر نبود خانه خود را براي توسعه حرم بفروشد. خريداران حاضر شدند كه حتي به دو برابر و نيم قيمت خانه را از او بخرند، ولي وي نفروخت.
بعد از مدّتي زن صاحب خانه حامله شده و نزديك وضع حمل وي ميشد. او را نزد پزشك معالج ميبردند، بعد از معاينه ميگويد:
بچّه و مادر، هر دو در معرض خطر ميباشند و خانم بايد زير نظر ما باشد. قبول کردند، تا درد زايمان شروع شد.
🔻صاحب خانه ميگويد:
همسرم را به بيمارستان بردم و خودم برگشتم و آمدم درب حرم حضرت رقيّه عليهاالسلام و به ايشان متوسّل شدم و گفتم اگر همسر و فرزندم را نجات دادي و شفاي آنان را از خدا خواستي و گرفتي خانهام را به تو تقديم ميكنم.
مدّتي مشغول توسّل بودم، بعد به بيمارستان رفتم و ديدم همسرم روي تخت نشسته و بچّه در بغلش سالم است.
همسرم گفت: كجا رفتي؟ گفتم رفتم جايي كاري داشتم.
گفت: نه، رفتي متوسّل به دختر امام حسين عليه السلام شدي!
گفتم از كجا ميداني؟
🔻زن جواب داد:
من، در همان حال زايمان كه از شدّت درد گاهي بيهوش ميشدم، ديدم دختر بچه اي وارد اطاق بيمارستان شد و به من گفت:
ناراحت مباش، ما سلامتي تو و بچّه ات را از خدا خواستيم، فرزند شما هم پسر است.
اَبلغِي سَلامي الى زَوجِك وَ قُولِي لَه أنْ يُسَمّيهِ حُسَين
🔹 سلام مرا به شوهرت برسان و بگو اسمش را "حسين" بگذارد!
گفتم: شما كه هستيد؟
آن دختر گفت:
اَنا رقيّةُ بنتُ الامامِ الحُسینِ عَلَيْهِ السَّلَام
🔹من رقيّه دختر امام حسين عليهالسلام هستم.
📚کرامات السیدة الرقیة علیهاالسلام ص ٨
#کرامات #حضرت_رقیه
✍كيستم من دُر درياي كرامت/ ثمر نخل امامت/ گل گلزار حسينم/ دل و دلدار حسينم/ همه شب تا به سحر عاشق بيدار حسينم/ سر و جان بر كف و پيوسته خريدار حسينم/ سِپَهم اشك و عَلَم ناله و در شام علمدار حسينم...
.
.
#آموزش_مداحی
توصیه میکنم حتما فایل تصویری رو مشاهده کنید و سپس ،تحلیل استاد فراهانی رو هم بخوانيد و هم بشنوید
#استاد_خلج
#استاد_نوروزی
#استاد_کریمی
🔶🔶🔶
#تحلیل_مداحی
#دکتر_محمد_فراهانی
🔰
در این فایل برنامه مکمل خوانی روضه حضرت عباس(ع) را، در جلسه ای که حاج حسن خلج، حاج محمد نوروزی و حاج محمود کریمی، حضور داشته اند، مورد بحث و بررسی قرار می دهیم.
تعریف مکمل خوانی
در این روش مداحی مشغول خواندن است که دو یا چند مداح دیگری در اثنای خواندن مداح اصلی، دیگر اشعار و مطالب مرتبط با موضوع را بیان می کنند و سپس مداح اصلی به خواندن خود ادامه می دهد. این کار مداح دوم را مکمل خوانی می گویند.
در #مکمل_خوانی نکاتی را باید مورد توجه قرار داد:
1. #اختصار
2. #استفاده_از_اشعار_بسیار_ناب و بسیار اثرگذار (در صورت خواندن روضه، بهتر است ذیل اشعار به عنوان تفسیر آن به روضه اشاره شود)
3. توجه خاص به #هنر_بدن
4. استفاده از فنون و اصول مجلسداری
5. #مخاطب_شناسی_دقیق
در این جلسه شعر زیر توسط حاج حسن خلج خوانده شد
برخیز! ماندنت اینجا صواب نیست حرفی بزن! سکوت برایم جواب نیست
برخیز! جای مشک، دو چشم مرا ببر این سیل اشک، جان برادر! سراب نیست
اهل حرم ز روی تو شرمنده، بینشان شرمنده تر ز مادر اصغر، رباب، نیست
برخیز! ای پناه حرم! بی حضور تو در چشم هیچ دخترکی، رنگ خواب نیست
نکات مربوط به فایل مورد بحث
1. #انتخاب_شعر : در این جلسه، آقای خلج، اشعاری انتخاب کرده بودند که در آن، عاطفه و احساس با جنبه های ادبی شعر، همراه شده بود.
2. #فصاحت : این اشعار با این خصوصیات که عرض شد، به نحوی کاملا فصیح، توسط آقای خلج ادا شد(فصاحت متکلم).
3. القای معانی: محتوای این شعر کاملا بر جان ایشان نشسته بود و با تمام وجود آن را ادا کردند(القای معانی).
4. #بلاغت : این کلمه، کلام و بیان فصیح را با توجه به مخاطب انتخاب کردند که این مصداق بلاغت است.
5. #تناسب : در محتوای شعر منتخب آقای خلج، نوعی درخواست همراه با سوز و گداز غم فراق، وجود داشت، لذا ایشان از سبک و لحنی متناسب این محتوا استفاده کردند.
6. مکث: گاهی مکث بجا، اثرگذاری کلام را دوچندان می کند، در این جلسه چند مرتبه با سبک و روش بسیار مناسبی این مکثها صورت گرفت:
مثلا بعد از جمله؛ «حرفی بزن» در بیت؛ «برخیز! ماندنت اینجا صواب نیست/حرفی بزن! سکوت برایم جواب نیست»
و یا بعد از جمله؛ «اهل حرم ز روی تو شرمنده» در بیت؛ «اهل حرم ز روی تو شرمنده، بینشان/شرمنده تر ز مادر اصغر، رباب، نیست»
و یا بعد از جمله؛ «برخیز ای پناه حرم» در بیت؛ «برخیز! ای پناه حرم! بی حضور تو/در چشم هیچ دخترکی، رنگ خواب نیست»
7. #مقدمه_چینی : گاهی برای اثر گذاری آنچه می خواهیم بیان کنیم مقدمه چینی لازم است. در این جلسه آقای خلج، قبل از گفتن بیت؛ «برخیز جای مشک دو چشم مرا ببر/این سیل اشک جان برادر سراب نیست» که در آن یک تعبیر عاشقانه و ادبی بود، از زبان امام حسین(ع) به حضرت عباس(ع) گفتند: «می گی نمیام، نتونستم آب بیارم»
گفتن این جمله در جا افتادن و اثرگذاری بیت بر مستمع خیلی اهمیت داشت.
8. #شرر_پاشی حاج محمد نوروزی: بین خواندن آقای خلج، حاج محمد نوروزی ورود پیدا کردند و بیت؛ «این آبها که ریخت فدای سرت که ریخت/اصلا فدای ام بنین مادرت که ریخت» را خواندند.
قاعده این است که سطح و اثرگذاری شعر فردی که شررپاشی می کند بالاتر از سطح و اثرگذاری شعر فرد اصلی باشد.
در این جلسه چون درجه عاطفه و احساس و زبان شعر، قرائت شده توسط آقای خلج بالاتر بود، اثرگذاری خواندن آقای خلج بیشتر دیده شد.
9. #شرر_پاشی حاج محمود کریمی: آقای کریمی در بیت «برخیز ای پناه حرم...» ورود پیدا کردند و با جمله؛ «حالا که صحبت از حرم شد، شاید حضرت عباس(ع) برای دفاع از حرم بلند شه» شرر پاشی کردند. این شرر پاشی به سه جهت اثر کرد،
1. اینکه استحسان و برداشتی لطیف بود.
2. مستمع به آن حساس بود.
3. شدت مصیبت آن بیش از شدت مصیبت شعر مداح اصلی بود.
#نکات_اخلاقی
1. نخواندن روضه توسط مداح اصلی و بسنده کردن به شعر و زمزمة «دخیل یا ابالفضل» گرفتن؛ رعایت آداب مکمل خوانی بود که فضا برای مداحان دیگر جلسه هم فراهم باشد.
2. از حال بکاء آقای خلج و آقای کریمی، این نکته یادآوری می شود که تا خود مداح، نسوزد قطعا نمی تواند مستمع را بسوزاند. به همین جهت باید همواره برای اهل بکاء و سوز و گداز بودن، توسل داشته باشیم.
.👇
.
انی سلم لمن سالمکم و حرب لمن حاربکم و ...
نشانه های مؤمن واقعی چیست؟
امام صادق علیه السلام فرمود:
«نشانههای مومن سه چیز است:
شناخت خدا،
شناخت دوستان خدا،
شناخت دشمنان خدا». [۱]
آری، کسی که دشمنان خدا را نشناسد، او مؤمن واقعی نیست، مومن باید بداند خدا با چه کسانی دشمن است و از آنان بیزار باشد.
[۱]ثلاث من علامات المومن، علمه باللّه ومن یحب و من یبغض: الکافی ج ۲ ص ۱۲۶، المحاسن ج ۱ ص ۲۶۳، بحار الانوار ج ۶۶ ص ۲۴۶.
#گریز_زیارت_عاشورا
.
.
#سخنرانی_متنی
اسراف؛ معنا شناسی و روش ها
[ منبر ۲۰ دقیقه ای🕙]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
خداوند در قرآن فرمود:
وَكُلوا وَاشرَبوا وَلا تُسرِفوا ۚ إِنَّهُ لا يُحِبُّ المُسرِفينَ
و (از نعمتهای الهی) بخورید و بیاشامید، ولی اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمیدارد!
✅معنا شناسی
راغب اصفهانی می گوید:
«السرف تجاوز الحد فی کل فعل یفعله الانسان» زیادهروی و تجاوز از حدّ اعتدال را اسراف گویند.
در هر کاری اگر زیاده روی صورت گیرد اسراف گفته میشود چه در امور مالی یا امور دیگر ، مثلا قتل انسانی که مجرم است اما حقش کشته شدن نیست را نیز اسراف گفته اند.
اسراف در غذا و پرخوری، منشأ بسیاری از بیماری های جسمی و روحی و مایه ی سنگدلی و محروم شدن از چشیدن مزه ی عبارت است.
♻️اقسام اسراف
یکی از انواع اسراف، اسراف در امور مالی است که خود اسراف در امور مالی به سه قسم، تقسیم میشود
➖قسم اول
ضایع کردن مال و بیفایده کردن آن هر چند آن مال کم باشد. مثل دور ریختن ته مانده آب.
➖قسم دوم
صرف کردن مال است در آنچه به بدن ضرر برساند، از خوردنی و آشامیدنی و غیر آنها. مانند خوردن چیزی پس از سیری هرگاه مضر باشد.
➖ قسم سوم
صرف کردن مال در مصرفهایی که شرعاً حرام است مانند خریدن شراب و آلات قمار و اجرت فاحشه و خواننده و رشوه دادن به حکام و صرف نمودن مال در چیزی که ظلمی دربردارد.
🛑تبعات اسراف
اسراف در آخرت خشم الهی، عذاب اخروی و هلاکت را به دنبال دارد اما در همین دنیا نیز تبعاتی دارد که برخی از آنها را ذکر میکنیم؛
➖بی برکتی؛ اسراف، عملی مخالف تقواست و باعث می شود برکت از زندگی انسان رخت بربندد. امام صادق (ع) فرمودند: «اِنَّ مَعَ الاسْرافِ قِلَّةَ الْبَرَکَةِ؛همانا اسراف همراه با کاهش برکت است.»(۱)
➖زوال نعمت ؛ یکی از آثار شوم اسراف و تبذیر تباهی و زوال نعمت است. امام علی علیه السلام فرمودند: «اَلْقَصْدُ مَثْراةٌ وَالسَّرْفُ مَثْواةٌ؛ اعتدال و میانه روی موجب فراوانی مال و ثروت و اسراف باعث تباهی و نابودی آن است.»(۲)
➖فقر؛ اسراف هدر دادن اموال و امکانات است و فقر را به دنبال دارد، علی (ع) فرمودند: «سَبَبُ الْفَقْرِ اَلاِْسْراف؛اسراف سبب فقر است.»(۳)
➖ زوال شخصیت ؛خصلت شرافت که فرد را در اجتماع مورد تکریم و احترام قرار می دهد، با افراط و ولخرجی از بین می رود. امیرمؤمنان علی (ع) فرمودند: «مِنْ اَشْرَفِ الشَّرَفِ اَلْکَفُّ عَنِ التَّبْذیرِ وَالسَّرَفِ؛ از شریف ترین شرافتها، خودداری از تبذیر و اسراف است.»(۴)
🔴نکوهش اسراف در آیات قرآن
قرآن با آهنگ های مختلف، اسراف و تبذیر را در تمام موارد محکوم می کند:
➖گاهی با لحن عاطفی در مورد خوردنی ها و آشامیدنی ها می فرماید: «کلوا و اشربوا و لا تسرفوا انه لا یحبّ المسرفین؛ بخورید و بیاشامید ولی زیاده روی نکنید، تحقیقاً خداوند متعال مسرفان را دوست نمی دارد.»
➖زمانی آهنگ قرآن به شکل توبیخ و سرزنش مطرح می شود: «بل انتم قوم مسرفون»؛ منظور قوم لوط است که در مسائل جنسی از حد خارج شده بودند.
➖در برخی از آیات لحن تهدیدآمیزی دارد و می فرماید: «و ان المسرفین هم اصحاب النار.»
➖ در آیه ای تکان دهنده اسراف کاران را برادران شیطان معرفی فرمود؛ّإِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ ۖ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا
بی تردید اسراف کنندگان و ولخرجان، برادران شیاطین اند، و شیطان همواره نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است.
تبذیر به معنای ضایع کردن نعمتهای خداوند است و خود نوعی ناسپاسی است نسبت به آن نعمتها و شیطان نخستین فردی است که همه چیز را نادیده گرفت و تمرد از فرمان خدا کرد و راه ناسپاسی را باز نمود، لذا آنها که مبتلا به این خصلت ناروا باشند از همکاران و همدستان شیطان خواهند بود و از آنان با عنوان برادران شیطان یاد شده است و این است رمز تعبیر زیبای قرآن.
➖گاهی اسراف را از صفات مستکبران می شمارد: «ان فرعون لعال فی الارض و انه لمن المسرفین».علو و برتری جویی در زمین، یک نوع اسراف و زیاده روی در قدرت است.
➖در آخر اینکه خداوند اسراف کاران را به توبه فرا خوانده است
«قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لا تقنطوا من رحمة الله؛ آنانی که بر ضد سعادت و سلامت خود زیاده روی کرده اند از رحمت خدا مأیوس نشوند، چرا که او همه گناهان را می بخشد.»
🔻 ادامه دارد 👇
✅احادیث اسراف
➖النّبي (ص)انَّه مَرَّ بِسَعد و هو يتوَضّأ، فقال: ما هذا السَّرَفُ يا سعد؟ قال: أفي الوضوء سَرَف؟ قال(ص) نَعَم و أن كنتَ عَلي عينٍ جارٍ.(۵)
پیامبر (ص) از كنار سعد در حالي که وضو ميگرفت، گذشت و فرمود: اي سعد! اين چه اسرافي است؟ عرض كرد: آيا در وضو گرفتن هم اسراف وجود دارد؟ حضرت فرمود: آري، هرچند كنار چشمه اي جاري باشي.
[نکته؛ یک شرکت خارجی روی آب معدنی این تیکه از فرمایش پیامبر را نوشته است که؛ در استفاده از آب اسراف نکن حتی اگر در کنار رود باشی]
➖پیامبر (ص) فرمود:
يَا عَلِيُّ أَرْبَعَةٌ يَذْهَبْنَ ضَيَاعاً اَلْأَكْلُ بَعْدَ اَلشِّبَعِ وَ اَلسِّرَاجُ فِي اَلْقَمَرِ وَ اَلزَّرْعُ فِي اَلسَّبَخَةِ وَ اَلصَّنِيعَةُ عِنْدَ غَيْرِ أَهْلِهَا .(۶)
یاعلی چهار چیز هدر می رود:
- خوردن بعد از سیری
- روشن کردن چراغ در مهتاب «و جائی که روشن است »
- زراعت در زمینی که شوره زار است.
- نیکی کردن به کسی که لایق آن نیست.
➖حضرت امیر(ع) فرمود:
إذا أرادَ اللهُ بِعَبْدٍ خَیْراً ألْهَمَهُ الاِقْتِصادَ وحُسْنَ التَّدْبِیرِ، وجَنَّبَهُ سُوءَ التَّدْبِیرِ والإسرافَ.(۷)
هر گاه خداوند خیر بندهای را بخواهد، به او صرفهجویی و حسن تدبیر عطا کند و از بی تدبیری و اسراف دورش سازد.
➖امام صادق (ع) فرمود:
أَدْنَى اَلْإِسْرَافِ هِرَاقَةُ فَضْلِ اَلْإِنَاءِ وَ اِبْتِذَالُ ثَوْبِ اَلصَّوْنِ وَ إِلْقَاءُ اَلنَّوَى .(۸)
پائین ترین مرتبه اسراف عبارتست از:
دور ریختن آبی که از آشامیدن اضافه آمده است. اینکه لباس کار و لباس بیرونی، یکی باشد. بدور انداختن هسته خرما پس از خوردن خرما [چون از هسته خرما ماده غذائی برای شتران تهیه می شد]
➖رُوىَ أَ نَّهُ نَظَرَ الصّادِقُ إِلى فاكِهَةٍ قَدْ رُميَتْ مِنْ دارِهِ لَمْ يُسْتَقْصَ أَكْلُها فَغَضِبَ وَ قالَ: ما هَذا إِنْ كُنْتُمْ شَبِعْتُمْ فَإِنَّ كَثيرا مِنَ النّاسِ لَمْ يَشْبَعوا فَأَطْعِموهُ مَنْ يَحْتاجُ اِلَيْهِ(۹)
نقل شده است که امام صادق علیه السلام مشاهده کرد میوه ای را نیم خورده از خانه بیرون انداخته اند، خشمگین شد و فرمود:
اگر شما سیر هستید خیلی از مردم گرسنه اند خوب بود آنرا به نیازمندیش می دادید.
➖امام صادق (ع) فرمود:
لِلْمُسْرِفِ ثَلاَثُ عَلاَمَاتٍ يَأْكُلُ مَا لَيْسَ لَهُ وَ يَلْبَسُ مَا لَيْسَ لَهُ وَ يَشْتَرِي مَا لَيْسَ لَهُ .(۱۰)
اسراف کننده را سه نشانه است:
چیزهائی را می خرد و می پوشد و می خورد که در شان او نیست.
➖امام کاظم (ع) فرمود:
إنَّ اللّه َ يُبغِضُ القِيلَ والقالَ ، وإضاعَةَ المالِ ، وكَثْرَةَ السُّؤالِ(۱۱)
خداوند، قیل و قال، ضایع کردن مال و زیاده روی در سئوال را دشمن می دارد.
➖امام صادق(ع) فرمود:
أربعٌ لا يُستَجابُ لَهُم دعاءٌ : الرجلُ جالسٌ في بَيتِهِ يقولُ : يا ربِّ ارزُقْني ، فيقولُ لَهُ : ألَم آمُرْكَ بالطَّلَبِ ؟ ! ورجلٌ كانَت لَهُ امرأةٌ فَدَعا علَيها ، فيقولُ : ألَم أجعَلْ أمرَها بيدِكَ ؟! ورجلٌ كانَ لَهُ مالٌ فأفسَدَهُ فيقولُ : يا ربِّ ارزُقْني ، فيقولُ لَهُ : ألَم آمُرْكَ بالاقتِصادِ؟! ... ورجلٌ كانَ لَهُ مالٌ فأدانَهُ بغيرِ بَيِّنَةٍ فَيَقولُ : ألَم آمُرْكَ بِالشَّهادَةِ ؟! (۱۲)
دعاى چهار كس مستجاب نمى شود : مردى كه در خانه اش بنشيند و بگويد: خدايا! روزى مرا برسان. پس خداوند به او مى فرمايد: مگر به تو دستور نداده ام كه در طلب كسب روزى برآيى؟ و مردى كه زنش را نفرين كند ؛ پس خداوند مى فرمايد : مگر كار [طلاق ]او را به تو واگذار نكرده ام؟ نيز مردى كه مال و ثروتى داشته باشد و آن را هدر دهد و بگويد : خدايا! مرا روزى ده ؛ پس خداوند پاسخش دهد: مگر به تو دستور ندادم كه صرفه جو باش؟ ... و مردى كه مال خود را بدون مدرك و گواه به كسى وام دهد ؛ پس خداوند به او گويد : مگر به تو دستور ندادم كه [هنگام وام دادن ]گواه [ومدرك ]بگيرى؟
➖امام زين العابدين (ع) در دعا ـ گفت :
و امنَعْني مِنَ السَّرَفِ ، و حَصِّنْ رِزقي مِن التَّلَفِ ، و وَفِّرْ مَلَكَتِي بالبَرَكَةِ فيهِ ، و أصِبْ بِي سَبيلَ الهِدايَةِ لِلبِرِّ فيما اُنفِقُ مِنهُ .(۱۳)
و مرا از زياده روى باز دار و روزى ام را از تلف شدن نگاه دار و دارايى ام را با بركت دادن به آن افزون گردان و راه مصرف آن را در كارهاى خير به من بنمايان
🔻 ادامه دارد 👇👇
۲
♻️مصادیقی از اسراف
➖اسراف در عروسی ها
متأسفانه در بعضی از جشن های عقد و عروسی اسراف و تبذیر فراوانی صورت می گیرد و بعضی خانواده ها برای رقابت با دیگران بسیار ریخت و پاش می کنند. انواع و اقسام غذاها، دسرها و میوه ها در چنین میهمانی هایی تهیه و متأسفانه بعضی از آن ها نیز به توصیه بهداشت دور ریخته می شود. در صورتی که می شود بقایای غذای افراد سالم را به نیت.
➖اسراف در سوگواری ها
اسراف نمی تواند فقط در جشن ازدواج باشد، امروزه در ولیمه های حجاج و زوار و حتی در مراسم عزاداری ها نیز به وفور دیده می شود، این روزها مراسم ترحیم هم رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است چرا که تغییر سبک زندگی و گسترش چشم و هم چشمی را نشان میدهد، اما چرا سبک زندگی غربی و تجمل گرایی حتی مراسم بدرقه یک فرد به سوی ابدیت را رها نکرده است؟
سنگ قبرهای گران قیمت، چاپ بنرهای زیاد، تهیه گل های گران ؛گاهی با چند میلیون تومان، گلی تهیه می شود که بعد از چند ساعت از بین می رود
➖اسراف در عمر و جوانی
یکی از سرمایه های بزرگ انسان، سلامت و جوانی است که باید به جا مصرف گردد. در حدیث آمده است که در قیامت آدم ها را متوقف می کنند و در اولین عقبه آن از سه چیز سؤال می شود: اموالت را از چه راهی به دست آوردی و در چه راهی صرف کردی؟ نعمت جوانی را چگونه به پیری رساندی؟ از عمر گران مایه خود در چه کارهایی استفاده کردی؟ بعضی از افراد بخش زیادی از عمرشان را با تماشای فیلم ها و برنامه های سرگرم کننده و بی فایده تباه می کنند و برخی با هرز گردی در گوشی ، تماشای مسابقات ورزشی و جلسات لهو دقایق زندگی را بر باد می دهند. ولی اشخاص هوش مند و متعهدی نیز هستند که در راه عبادت و خدمت به خلق، مطالعه و تحقیق، علم آموزی و انجام تکالیف فردی و اجتماعی از فرصت عمر بهره می برند.
گوهر عمر بدین خیرگی از دست مده
آخر این عمر گران مایه بهایی دارد
➖اسراف در هرینه کردن بیت المال
اما متأسفانه بخش قابل توجهی از اسراف و تبذیرها مربوط به بخشی از کارگزاران دولت است. سفرهای خارجی و داخلی پر طمطراق در سالهای گذشته رسانه ای شد که هیچ در شان کارگزار نظام اسلامی نبود
حضرت امیر(ع) تذکر دادند: «وَ إِنَّ عَمَلَكَ لَيْسَ لَكَ بِطُعْمَةٍ وَ لَكِنَّهُ فِي عُنُقِكَ أَمَانَةٌ وَ أَنْتَ مُسْتَرْعًى لِمَنْ فَوْقَكَ لَيْسَ لَكَ أَنْ تَفْتَاتَ فِي رَعِيَّةٍ وَ لَا تُخَاطِرَ إِلَّا بِوَثِيقَةٍ وَ فِي يَدَيْكَ مَالٌ مِنْ مَالِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَنْتَ مِنْ خُزَّانِهِ حَتَّى تُسَلِّمَهُ إِلَيَّ وَ لَعَلِّي أَلَّا أَكُونَ شَرَّ وُلَاتِكَ لَكَ وَ السَّلَامُ »
حكمرانى براى تو طعمه نيست، بلكه امانتى است بر عهدهات، و از تو خواستهاند دستور ما فوق خود را رعايت نمايى. تو را حقّى نيست كه در امور رعيت به دلخواهت رفتار كنى، و جز به اعتماد به فرمانى كه تو را مىرسد به كار بزرگى دست بزنى. مالى از مال خداى بزرگ در اختيار توست، و تو از جمله خزانهداران او هستى تا آن را به به من تحویل نمایی.اميد است من از بدترين واليان براى تو نباشم، و السلام(۱۴)
➖اسراف در آب
آب، ماده ای است که حیات همه موجودات وابسته به آن است و در روایات از اسراف و زیاده روی در مصرف آن به شدت نهی شده است.
امام صادق (ع)می فرماید:
«أَدْنَى اَلْإِسْرَافِ هِرَاقَةُ فَضْلِ اَلْإِنَاءِ»
کمترین اندازه اسراف دور ریختن ته مانده ظرف آب است.(۱۵)
به ویژه افراد با ایمان باید در صرفه جویی آب توجه بیشتری داشته باشند در غسل و وضو و تطهیر زیاده روی در مصرف آب معصیت است.
پيامبر(ص) فرمود:ّ الوُضوءُ بِمُدِّ و الغُسلُ بِصاعٍ و سَيَأتي أقوامٌ بَعدي يَستَقِلّونَ ذلِكَ فَاُولئكَ عَلى خِلافِ سُنَّتي ؛
براى وضوء يك مُدّ (۷۵۰ گرم) و براى غسل يك صاع (۳ كيلو) آب بس است. پس از من گروهى مى آيند كه اين مقدار را كافى نمى دانند ؛ آنها برخلاف سنّت من هستند .(۱۶)
➖اسراف در نان
نان از احترام مخصوصی برخوردار است پیامبر(ص) فرمود:
«أَكْرِمُوا الْخُبْزَ فَإِنَّهُ قَدْ عَمِلَ فِيهِ مَا بَيْنَ الْعَرْشِ إِلَى الْأَرْضِ وَ مَا فِيهَا مِن كَثِيرِ خَلقِهِ(۱۷)
نان را گرامی بدارید، چرا که برای به دست آمدن نان موجودات بین عرش و زمین و بسیاری از آفریدههایی که در زمین هستند کار کردهاند».
ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند
تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخور ی
🔻 ادامه دارد 👇👇
۳