🔰 تاثیر تحولات اجتماعی در مناسبات زندگی شیعه و سنی! ❇️ در مناقشات کنونی حول مساله #وحدت اجتماعی مسلمین شاهد آن هستیم که همچنان تلقی های تاریخی و استناد به تجارب گذشته ای چون #صفویه، مورد عنایت برخی عزیزان است حال آنکه شرایط امروز جهان و همچنین مناسبات اجتماعی مسلمین، تحولات مهمی را به خود دیده و همین کافی است که به قول معروف وقتی «موضوع» تغییر کرده، مجتهد آگاه به شرایط زمان و مکان، باید تغییر در «حکم» را نیز قائل بشود و استصحاب جاری نکند! ❇️ در این مجال، به اختصار به این سه #تحول مهم اشاره خواهد شد و طبعا انتظار آن است که با لحاظ این شرایط، مسائل حیطه مناسبات اجتماعی میان شیعه و سنی مورد بازنگری های جدی قرار بگیرند. 1⃣تحول از نزاع مذهبی به تقابل تمدنی اولین و مهمترین تمایز دوره کنونی با دوره گذشته که شیعیان صاحب حکومت گسترده و قوی شدند یعنی دوره صفوی، این بود که غرب پس از #رنسانس در حال قدرت یابی تدریجی بود و گرچه پدیده شوم #استعمار غربی در حال دست اندازی به کشورهای مختلف جهان بود ولی قدرت او در حدی نرسیده بود که بتواند بخش های مهمی از مناطق مسلمان نشین جهان که تحت حاکمیت سه #امپراطوری اسلامی بزرگ یعنی گورکانیان، صفویه و عثمانی بودند را اشغال کند از همین رو اساسا احساس خطر از ناحیه آنان خصوصا قبل از قرن نوزدهم، احساس نشده بود و شاید همین درک باعث شد که علمایی در حد علامه حلی در دوره سلطان محمد خدابنده و بعدها محقق کرکی در دوره شاه اسماعیل، «تصریح» به لعن را هم جزوی از اصول به حساب بیاورند که البته در همان دوره هم صدمات بسیاری به مسلمانان زد! 🚨 سلطان سليم، حاکم #عثمانی به مقابله با این توهین ها پرداخت و جنگهای خونینی که انرژی مسلمانان را به هدر می داد بین ایران و عثمانی در گرفت و هزاران نفر کشته شدند ولی باز هم این دو قدرت، چون احساس خطری از قدرت رو به رشد اروپاییان نداشتند، نگرانی شدیدی از این نزاع مذهبی نکردند و تنها زمانی از خواب بیدار شدند که انگلیس و فرانسه تا دندان مسلح و پیشرفته به سراغ این قدرتها آمده و #فروپاشی آنان را بطور مستقیم یا غیرمستقیم رقم زدند! 👌 گرچه حتی قبل از فروپاشی این قدرت ها، روشنفکرانی چون سیدجمال و شاگردانش پروژه «اتحاد اسلام» را فریاد می زدند ولی دیر شده بود و کار از کار گذشته بود! فقط بعد از وقوع فروپاشی و حضور مستقیم و غیرمستقیم استعمار و هتک حرمت ناموس مسلمین و غارت اموال آنان بود که احساس خطری مشترک در میان شیعه و سنی به طور جدی شکل گرفت. آنان تازه فهمیده بودند که دست نشانده هایی چون #آتاتورک یا رضاخان از این حیث که هر دو می خواهند چادر از سر زن مسلمان بکشند تفاوتی ندارند و در این عمل، اصلا توجهی به مذهب مردمان نمی کنند! 💎 این درک مشترک بتدریج توسعه یافت تا جایی که منجر به شکل گیری «مجمع تقریب» با سردمداری علمای بزرگ شیعه و سنی شد و رویکرد #وحدت و تقریب، به شعاری ثابت در میان اهل تفکر و تامل بدل گشت. این درک تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران و پس از آن نیز وجود داشت. البته دشمن تلاش کرد تا روی کار آمدن «شیعیان مذهبی» در ایران پس از انقلاب را دائما به «احیای مجدد صفویه» تعبیر کند و میان اهل سنت نوعی هراس را بازنمایی نماید ولی سیره و مسیر انقلاب به نحوی بود که احساسات مذهبی #اهل_سنت را تحریک نمی کرد و اتفاقا روی مشترکاتی چون لزوم احیای عزت از دست رفته مسلمین و بازپس گیری «فلسطین» اشغال شده، تاکید می کرد که مطلوب همگان بود. 👈 هنوز و با وجود عیان شدن پروژه های استعماری در این سده که به وضوح، جهت گیری «ضد اسلامی» دارند و از پوشاندن آن نیز ابا نمی کنند اما هستند روحانیونی از شیعه و سنی که «دیگری» خود را با حس نوستالژیک صفوی – عثمانی در درون اسلام تعریف می کنند و باصطلاح دو گانه شان دو گانه شیعه - سنی است! چیزی که امام سعی کرد آنرا به دو گانه اسلام ناب – اسلام آمریکایی تبدیل کند و ذیل آن شیعه همسو با استیلای تمدن غرب یعنی شاه را در کنار سنی همسو با آنان یعنی آل سعود و در زمره #اسلام_آمریکایی قرار بدهد! چیزی که هنوز به باور خیلی ها بدل نشده است. 2⃣ توسعه رسانه ها و شبکه های اجتماعی زمانی کتاب در دسترس همگان نبود و نوشتن ردیه های اعتقادی، هر چقدر هم که تند و پرغلظت بودند، موجب تحریک عوام الناس نمی شد لذا علمای شیعه و سنی در دفاع از عقاید خود، ردیه های متعددی نوشته اند. بعبارتی کتاب در آن دوره، با #محیط_علمی که امروز از آن سخن می گوییم تطابق داشته است. ⚠️ امروزه اما مساله به کلی تفاوت کرده است. کوچکترین خاطره به نقل از کتاب خانم بیل کلینتون مدتها محل بحث و مناقشه رسانه های جمعی می شود. همه ردیه های گذشته و کتاب هایی که در تاریخ نگاشته شده اند، به طور علنی و با زوم دوربین های شبکه های ماهواره ای به معرض دید همگان گذاشته می شوند!

⛔️ جریانی که ملزومات تعامل را نمی بیند! 🕌 دیروز در حرم مطهر رضوی جماعتی از اهل سنت #پاکستان را دیدم. شلوارها اگر چین نداشته باشد نوعا افغانستانی یا پاکستانی است و چین شلوار، تقریبا به بلوچ ها منحصر است. با دست بسته نماز می خواندند. خودم را گذاشتم جای آنها که پای سخنرانی قبل و بعد از نماز نشسته بودند. چه نوع صحبت هایی اگر از سخنران حرم #اهل_بیت علیهم السلام بشنوم مرا آزار نمی دهد و بار دیگر هم با طیب خاطر خواهم آمد؟ ❇️ حتما اگر مثل همه مسلمانان باشم نسبت به بیان فضائل یا روایات و سیره اهل بیت علیهم السلام نه تنها ناراحت نمی شوم که خوشحال هم خواهم شد چرا که بسیاری از آنها در میان اوساط سنی هم مطرح اند. حتی اگر مباحث اعتقادی خاص تشیع مثل #اثبات_امامت گفته بشود من آنرا طبیعی می دانم چرا که اکثر مخاطبان حرم از اهل تشیع هستند. چه رسد به مباحث اخلاقی، سبک زندگی، توحید و همه آموزه هایی که روح اصلی دین برای همین ها و اصلاح رفتار مسلمانان آمده است و برای همه ضروری است. 👈 حال فرض کنید سخنران حرم، بدون هیچ فحاشی یا لعنی، مستند به اسناد تاریخی، شروع کند به اثبات بیسوادی جناب عمر، بی مبالاتی جناب ابوبکر و طعنه زدن به اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله که طبعا یک سنی این نوع روایت از #تاریخ را قبول ندارد! آیا من عامی می توانم بنشینم و بشنوم؟! اگر #محیط_علمی بود و عالمی از سوی اهل سنت نیز به این #شبهات و طعنه ها جواب می داد خب مانعی نبود و می گفتیم هر گفته ای را جوابی است ولی در این محیط عمومی و یکطرفه چطور؟! آیا این انصاف است که من بعنوان یک محب اهل بیت علیهم السلام در حرم ایشان یا در صدا و سیما، شاهد چنین سخنانی علیه عقاید خودم باشم؟! آیا خود ایشان این روحیه را داشته اند؟ 🔰 در این تمثیل یک نکته اصلی وجود دارد که جریان متحجر شیعی عامدانه یا از سر جهل نمی خواهد آنرا بپذیرد! آن هم پاسخ به این سوال است که آیا ما می خواهیم «ارتباط با اهل سنت جهان» داشته باشیم یا خیر؟ اگر می خواهیم پس باید ملزومات این «تعامل» را رعایت کنیم والا #تعامل و ارتباط مخدوش خواهد شد! این مساله خیلی واضح است و ما اگر امروزه حضور #اهل_سنت در محیط های رسانه ای و حتی شهری را در همه نقاط داخل ایران منکر بشویم مثل انکار آفتاب در روز روشن است! ⚠️ ادله محرک بودن آن سخنان برای اهل سنت چیزی نیست که بشود منکرش شد. جریان متحجر هم آنرا می پذیرد! ولی اشکالاتی را مطرح می کند و نگرانی هایی دارد که باعث می شود رویه خود را ادامه دهد!! آن نگرانی عبارت است از #فراموشی عقاید شیعه و اینکه جنبه های سلبی هم جزئی از عقاید ماست. با این استدلال حتی اگر اهل سنت از سخنان ما زده بشوند ما باید آن حرف ها را بگوییم! بخاطر حفظ چیزی که «هویت شیعی» نامیده می شود. 💎 فارغ از رد عملی این مدعا که در تجربه #شیعیان مقیم در کشورهای با اکثریت اهل سنت رخ داده و منجر به تغییر عقاید و هویت شان نیز نشده است و با توجه به اینکه معمولا این نگرانی یک ابزار برای تحریک عواطف شیعیان بوده و هست باید گفت که در مقابل هم یک نظریه وجود دارد که جریان تقریبی مدافع آن است. ✅ این جریان معتقد است چون نفی عقاید اهل سنت در ملا عام و محیط های عمومی به طور قطع برهم زننده «تعامل و رابطه» است پس باید برای اینها در محیط های خصوصی و کتب خاص خود شیعه تمهیداتی اندیشید. اولا #توهین را در هر محیطی باید حذف کرد. ثانیا محیط نقد سلبی را باید محیط علمی قرار داد و البته در محیط های بسته برای عوام شیعه می توان از عقاید سلبی شیعه هم بدون توهین و #طعنه سخن گفت. 😳 برخی از این جریانات طوری تصویر می کنند که گویی تا ما وارد طرد عقاید اهل سنت در #محیط_عمومی نشویم، امامت را نپذیرفته ایم و امام مفترض الطاعه را اطاعت نکرده ایم و تو گویی تقیه توصیه آنان نبوده و محبت و #مدارا در سیره امامان نیست!! گویی خود اهل بیت مکرم علیهم السلام، صبح تا به شب، کارشان همین طرد و نفی عقاید دیگران بوده است نه محبت و جذب دلها و رسیدگی به آحاد جامعه اسلامی! 😔 متاسفانه این جریانات دائما در حال اتهام زنی به جریان تقریبی اند و همه مصلحان شیعه از آیت الله #بروجردی و امام موسی صدر تا امام #خمینی و رهبری متاسفانه انگ هایی مثل «منیه» «بتریه» «وهابیت» «اهل بدعت» و... را از این جریان دریافت کرده اند! 📺 در مقابل جریانی که به استناد #حقانیت – که طبعا هر جریانی خود را صاحب حق می داند- بیان هر عقیده ای در محیط عمومی حتی #صداوسیما را جایز می دانند، چند نکته را می توان افزود. اولا اینکه حدود آزادی بیان در جامعه اسلامی معلوم است. امیرالمومنین علی علیه السلام حتی اجازه جلوگیری از طرح اشکالات #خوارج به خودشان را ندادند.