✳️سیره سیاسی معصومان(ع) در کتاب‌های چهارگانه شیعه ◀️پیامبر و ائمه رهبران مذهبی و سیاسی جامعه هستند. در زیارت جامعه سیاست مدارانِ بندگان، معرفی شده‌اند. 💠در آغاز کتاب مفهوم سیره سیاسی بیان شده و در چند فصل ادامه می یابد. ◀️فصل اول در باره سیره سیاسی در برابر حاکمان است؛ سیره آنان در برابر حاکمان وقت و مبارزه با آنان با اجتناب از بیعت مطرح و با نهی یاران خود از ورود به امور حکومتی و نفرین حاکمان فاسد و ستمگر و درگیر شدن با برخی حاکمان و اعتراض به آنان ادامه می یابد. مخالفت با مراجعه شیعیان به دستگاه قضائی و مخالفت با احکام خلاف شرع آنان از این موارد است. برای مبارزه با ستم حکام فاسد و حمایت از شیعیان گاهی لازم می‌دانستند برخی شیعیان در دستگاه اداری آنان وارد شوند. مانند علی بن یقطین و نجاشی حاکم اهواز . کفاره حضور و همکاری آنان با دستگاه جور را حمایت از ستمدیدگان شیعه معرفی می‌کردند. ▶️فصل دوم در باره تعامل با حاکمان و حل مشکلات قضائی و فقهی آنان در راه اعلای حق و دعوت به وحدت اسلامی بوده است. نمونه‌هایی از این دست تعاملات در سیره ائمه(ع) بیان شده است. گاهی نیز پی‌گیر اجرای حدود الهی بودند و خود در زمان خلفا به این امر اقدام می‌کردند که مجازات ولید نمونه‌ای از این همکاری است. در مواردی نیز به آنان مشورت می‌دادند. ⏹فصل سوم موضع معصومان در برابر قیام‌های عصرشان است. سیره ائمه در برابر قیام زید بن علی الحسین مطرح و ابعاد مختلف آنان بیان شده است. در عین این که امام صادق(ع) قیام را در آن زمان روا نمی‌دانسته، زید را مورد تأیید قرار داده و از شهادتش ناراحت شدند. پیامدهای قیام زید که برای شیعیان داشته و فرق مختلفی که زیدیه پیدا کرده‌اند و موضعی که در برابر امام صادق (ع) داشتند، مورد واکاوی قرار گرفته است. ◀️موضع امام صادق(ع) در برابر محمد بن عبد الله که خود را مهدی معرفی می‌کرد و مخالفت حضرت با وی و این که او مهدی نیست و بیان این نکنه که اگر برای امر به معروف و نهی از منکر قیام کند ما از او حمایت خواهیم کرد. 🔰موضع موسی بن جعفر (ع) نیز در برابر قیام حسین شهید فخ، مطرح شده است. هم چنین موضوع ایشان در برابر قیام یحیی بن زید که روایتی در کافی در این باره آمده و اشاره‌ای مختصر به دیگر قیام‌های مطرح در آن زمان شده است. https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی 👇👇👇

🔰سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان(ع) در کتاب‌های چهار گانه شیعه 💠فرهنگ و آموزش زیر بنای تمدن و باعث رشد جوامع بشری است. رفتار منطقی اجتماعی، در سامان یابی جامعه نقش بسزائی دارد. ⬅️این کتاب به سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان: در کتاب‌های چهارگانه شیعه پرداخته و دارای دو بخش فرهنگی و اجتماعی است. در بخش فرهنگی به اهتمام به فرهنگ در اسلام توجه شده و مفهوم فرهنگ بیان و مبارزه رسول خدا (ص) با فرهنگ جاهلی تبیین شده و از کتاب و آثار شیعی یاد گردیده است. شیوه‌های گوناگون آموزش در اسلام و توجه به علوم نافع مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از زبان اشاره و نظارت بر امور فرهنگی، در سیره، مواد آموزش، محل آموزش که در آن مقطع مسجد بوده است و انواع آموزش‌ها مانند تدریس، نگارش و آموزش در سفر موردتوجه قرار گرفته است. 🌐از دیگر فصول این کتاب: ادب پرسش و پاسخ است، در این فصل ابتدا از اهمیت پرسش سخن به میان آمده سپس انواع پرسش و پاسخ‌ها بیان شده که هدف از پرسش باید فهم باشد نه ایجاد مشکل برای پاسخ دهنده، معرفی پرسشگران از ادیان مانند یهود و نصارا و اصناف مختلف مانند حاکمان و قاضیان و دیگر اقشار و تعیین وقت برای پاسخگوئی در سیره معصومان آمده و نمونه‌هایی از سؤالات آنان ارائه شده است. 💠سیره معصومان در برخورد با پرسش‌های مخالفان از جمله دهریان و زندیقان بیان شده است. فصل دیگر آن در باره تربیت شاگرد است، علی (ع) به عنوان برترین و عالم‌ترین شاگرد پیامبر(ص) معرفی شده است. برخی شاگردان دیگر ائمه از جمله تعدادی از شاگردان امام صادق(ع) معرفی شده‌اند و توجهی که ایشان به تربیت شاگرد متخصص در رشته‌های مختلف فقهی و کلامی داشتند. ✳️بخش دوم کتاب ویژه سیره اجتماعی است. فصل اول با ارائه اصولی کلی در این باره از جمله عدالت و حق گرائی آغاز می‌شود. فصل دوم در باره شیوه برخورد معصومان با دیگر مسلمانان و گروه‌های مختلف اجتماعی همراه با تبیین اندیشه آنان از جمله رفتار با خوارج، ناصبیان، اسماعیلیه، مرجئه، واقفه است و فصل سوم برخورد آنان با دهریان و مرتدان مورد واکاوی قرار گرفته است. 👇👇👇👇 https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی

🔰سیره نظامی معصومان(ع) در کتاب‌های چهارگانه شیعه ⬅️سیره در ابتدا به سیره نظامی پیامبر گفته می‌شد، بعد تعمیم یافت. در کتاب‌های چهارگانه شیعه سیره نظامی معصومان علیهم السلام گسترده مطرح نشده و مطالبی در کتاب جهاد آمده است. شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه اساسا کتاب جهاد ندارد. ♈️فصل اول این کتاب در باره آداب جهاد است. درآغاز قانون اساسی مدینه در تعامل مسلمانان با دیگر ساکنان مدینه مطرح شده که بخش‌هایی از آن در کتب اربعه آمده است. دستورات و توصیه‌های رسول خدا(ص) و امیر مؤمنان(ع) در باره جهاد گزارش شده است. هم چنین بیان شده که هدف اصلی جهاد در اسلام اعلای کلمة الله است. برخی شعارهای مسلمانان در جنگ‌های مختلف گزارش شده است. هم چنین نکاتی در باره برده داری در اسلام آمده که اسلام تشویق به آزادی برده داشته و در سیره معصومان دیده نشده که برده‌ای فروخته باشند بلکه آن بزرگواران بعد از تربیت افراد، آنها را آزاد می‌کردند. ⬇️فصل دوم در باره سیره نظامی رسول خداست. مطالبی در باره جنگ بدر، احد و مقاومت علی علیه السلام در دفاع از پیامبر)ص) و نکاتی از جنگ خیبر و جریان فدک و برخی جنگ‌ها، آمده است. در فصل سوم سیره امیرالمؤمنین علیه السلام در نبرد بغات مطرح شده است. جنگ حضرت با ناکثین (اصحاب جمل)، قاسطین(معاویه) و مارقین (خوارج) و عفو ایشان به عنوان الگو مطرح گردیده به گونه‌ای که فقهای شیعه و سنی معترف‌اند سیره امام علی علیه السلام مبنای مبارزه با باغیان داخلی است. ⬅️فصل چهارم جهاد امام حسین علیه السلام با یزید حاکم ستمگر وقت است. اخبار محدودی که در باره حضرت در کتب اربعه وجود دارد آمده. از جمله خبری در باره مختار. ▶️در پایان نبرد با محارب مطرح شده و لزوم حفظ امنیت اجتماعی و دفاع شخصی و حتی تشویق به دفاع مدنی و جلوگیری از سیل و آتش سوزی و اهمیت آن، بحث شده است. https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی

🔰در آمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهار گانه شیعه علی اکبر ذاکری؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار 1398، 372 صفحه رقعی 🔼برای دستیابی به سیره صحیح و سبک زندگی پیامبر (ص) ، ائمه: و حضرت فاطمه (س) بهترین منبع، کتب معتبر است. تا آنچه نقل و ارائه می شود برای همه مورد پذیرش قرار گیرد. برترین و گرانسنگ‌ترین و مستندترین آثار معتبر نزد پیروان اهل بیت(ع)؛ کتاب‌های چهارگانه شیعه است. ا ولین و مهم ترین آن کتاب شریف الکافی است که مشتمل بر مسائل مختلف است. 🔵دو جلد آن در باره مسائل اصول دین، پنج جلد در مسائل فروع دین و یک جلد با عنوان روضه‌، شامل برخی مسائل تاریخی و خطب‌ها و نامه‌های معصومان است. این کتاب را ثقة الاسلام محمد بن یعقوب کلینی (329ق) در عصر غیبت صغری در بغداد نگاشته است. ‌ دومین کتاب من لا یحضره الفقیه است، کتابی در مسائل فروع دین و مسائل فقهی که محمد بن علی بن بابویه معروف به شیخ صدوق(3381ق) آن را نوشته و مشتمل بر حکم و نواهی پیامبر(ص) نیز هست و تلاش کرده از اخبار صحیح آن را گردآوری و در دسترس عموم قرار دهد. سومین‌ اثر تهذیب الأحکام و چهارمین آن الاستبصار فیما اختلف فیه الاخبار است که هر دو توسط محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی(460ق) نگاشته شده است. هر دو در مسائل فقهی است. ⬅️هدف اصلی نویسنده در عین شرح کتاب استادش مقنعۀ شیخ مفید، بر طرف کردن تعارضات اخبار است. الاستبصار آن بخش از کتاب تهذیب است که شیخ طوسی در حل تعارضات اخبار، اظهار نظر کرده و با اندک ویرایش به صورت کتابی مستقل عرضه کرده است. این چهار اثر که در 24 مجلد منتشر شده از مهم‌ترین و ارزشمندترین آثار مکتوب شیعه است که از زمان تدوین تا کنون به عنوان منابع اولیه مسائل عقیدتی و فقهی مورد توجه بوده و از منابع اصلی فقه شیعه است. سیره پژوهشی مستقل در این آثار، برای اولین بار است که انجام می‌گیرد. 🖊این جلد مقدمه‌ای است بر استخراج سیره از این کتاب‌های چهار گانه شیعه. ابتدا به بیان مفهوم سیره و سنت در لغت و اصطلاح و دلایل پیروی از سیره معصومان پرداخته است. سپس ساختار و ویژگی‌های هر یک از این چهار کتاب‌، تبیین و نسخه‌ها، شروح و مؤلفان آنها معرفی شده‌اند. علت اعتماد به آنها و منابعشان که برگرفته از اصول چهارصدگانه شیعه است. همراه با سیر تدوین حدیث و نگارش اصول و جوامع حدیثی اولیه در بخش اول کتاب بیان شده است. ◀️بخش دوم در باره زندگانی معصومان(ع) در فصول متعددی ارائه و اخباری که در کتاب‌های چهارگانه شیعه در باره معصومان آمده نقل و به وضعیت سیاسی-اجتماعی زمان آنان نیز پرداخته شده است. از ویژگی‌های دیگر این اثر آن که، برخی اخبار که با حقایق تاریخی مخالف بوده، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی

✳️سیره عبادی معصومان(ع) در کتاب‌های چهارگانه شیعه ⬅️عبادت یکی از ویژگی ادیان الهی است و به معنای خاص آن شامل نماز، روزه و حج می‌شود. 🔵فصل آغازین کتاب در باره نماز است. ابتدا به آداب نماز پرداخته و نکاتی در باره مقدمات نماز مانند وضو، وضوی معصومان، غسل و تیمم، مکان نماز، قبله ، اذان و اقامه پرداخته، سپس بیان قرائت سوره‌های خاص و خواندن نماز برای آموزش دیگران که در سیره معصومان آمده، مطرح شده است. 🔰 بررسی اخبار سهو یا اسهاء النبی(ص) از دیگر مباحث این فصل است و تفاوتی که بین اخبار شیعه و اهل سنت در این باره وجود دارد. نمازهای متعددی که برای امام علی(ع) و امام سجاد(ع) بیان کرده‌اند مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در باره نماز جماعت هفده محور مورد توجه قرار گرفته است. از جمله تهدید به اخراج کسانی که در نماز جماعت شرکت نمی کردند توسط رسول خدا(ص)، توجه به بچه‌ها و ضعیفان در هنگام نماز جماعت، حضور زنان در نماز جماعت و بدعت بودن نماز مستحبی را به جماعت خواندن که امیر مؤمنان (ع) از آن نهی کرد و مورد مخالفت عموم مردم در کوفه قرار گرفت. نماز جماعت با اهل سنت و نماز میت که نمونه‌ای از نماز جماعت است. ⬅️فصل دوم در باره روزه است. اعلام آغاز ماه به عهده حاکم است و توجه به دعاها در ماه رمضان. نکاتی از سیره معصومان در بیان احکام روزه نیز مطرح شده است. از جمله اجبار ام سلمه به خوردن روزه توسط پیامبر به جهت ضرری که برای چشمش داشت. 🔰فصل سوم در باره حج و عمره است. حج از عبادات مهم اسلامی است. اخباری در باره اهمیت حج و ثواب و تشویق به آن آمده. گزارش‌هایی از بنای کعبه، باز سازی و توسعه مسجد الحرام مطرح شده است. شیوه حج رسول خدا بیان شده است، به خطبه حضرت در منا اشاره گردیده است. اخبار حج و عمره‌های متعدد پیامبر(ص) مورد تحقیق قرار گرفته و حج‌های متعدد پیاده ائمه: مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی 👇👇

🔰سیره اقتصادی معصومان(ع) در کتاب‌های چهارگانه شیعه ⬅️سیره اقتصادی و مالی معصومان در مهم‌ترین کتب حدیثی شیعه از جهات مختلف اهمیت دارد. از یک سو باعث تشویق افراد به کار و از سوی دیگر نشانه‌ای بر نفی زهد منفی و رهبانیت در اسلام و الگویی مناسب برای تولید ثروت در جامعه است. ⏹فصل اول این اثر به کار و تلاش از دیدگاه معصومان: پرداخته که آن را نوعی جهاد معرفی کرده‌اند و افراد را از تنبلی، نیاز به مردم و حتی بیت المال باز می‌داشتند البته تعامل در کار و رسیدگی به دیگر امور را توصیه می‌نمودند. یاران خود را به کار و تلاش از جمله تجارت تشویق می‌کردند و برخی یارانشان را که تجارت را رها کرده مورد نکوهش قرار می‌دادند. با نظارت بر بازار افراد را از انجام کارهای خلاف مانند احتکار، کم فروشی و ربا ، معاملات حرام، غش و تقلب باز می‌داشتند. ⏹فصل دوم در باره کارهای اقتصادی معصومان است. مانند کشاورزی، دامداری و تجارت و مدیریت تولید و حتی کار در مزرعه و کار برای دیگران که نمونه‌هایی از سیره امام علی(ع) بیان شده است. ◀️فصل سوم در باره شیوه مصرف است. موارد مصرف معصومان در تأمین مخارج خانواده و اولویت آن و وسعت و رفاه آنان مطرح شده است و این که بخشش باید بعد از بر طرف کردن نیاز خانواده باشد و لازم است به نزدیکان کمک شود. مصرف صحیح و بدور از اسراف، تبذیر و فساد باشد. البته در مسائل بهداشتی و حج محدودیت کمتری وجود دارد. ⏹فصل چهارم به منابع اموال عمومی و بیت المال مانند زکات پرداخته شده و موارد و مصارف هشت گانه آن که در قرآن آمده، توضیح داده شده است. دیگر منابع بیت المال از جمله فیء، غنائم، خراج، جزیه، وقف و انفال معرفی شده است. و به ابداع وضع خراج در زمان خلیفه دوم به پیشنهاد امیرالمؤمنین(ع) پرداخته شده است. ⏹فصل پنجم در باره روش اصلاحی امیرالمؤمنین در باره مصرف عادلانه و بدور از تبعیض بیت المال است. این شیوه با روش خلفای گذشته در تضاد بود. به همین جهت با مخالفت جمعی رو به رو شد. به مواردی از این مخالفت‌ها اشاره شده است . حضرت پیشنهاد تبعیض در تقسیم بیت المال را که از سوی برخی یارانش مطرح شد، رد و بر تقسیم عادلانه بیت المال اصرار داشت. https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی

✳️افسوس که همین بضاعت حاصل نیز گاه با سختگیرىها، درشتىها و رقابتهاى فرقهاى، و گاه بر اثر گذشت روزگاران و بلاهاى طبیعى، و بیش از همه، تاخت و تازهاى اقوام بیگانه و دانش ستیز، به ورطه نابودى کشیده و به وادى غفلت سپرده شد و آنچه مانده است در مقایسه با آنچه پدید آمده بود، بسى ناچیز و کمرنگ است و هنگام جستوجو در پى آثار نوشتارى اسلامى، گاه تنها نامى از آنها در کتابها به ویژه در فهرستها و منابع کتابشناسى مشاهده مىشود. 🔰پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام با درک عظمت و اهمیت فعالیتهاى علمى در سرزمینهاى اسلامى و نیاز جامعه اسلامى به داشتن تصویرى از دانشمندان و نویسندگان اسلامى که بى تردید، تاریخ و هویت علمى آنان به شمار مىآید و هم اینکه وجهه دانش مدارى اسلام را نمایان مىسازد، بر آن شد تا به کشف و معرفى چهره هاى علمى نویسندگانى که در قلمرو اسلامى سربرآوردهاند، بپردازد. ▶️بى گمان در این میان، آثار و پدیدههاى آنان که خود میراث بزرگ تمدن اسلامى شمرده مىشوند نیز تصویر خواهد شد. البته ضرورت فهرست نگارى و معرفى آثار مؤلفان و حفظ سرمایه هاى علمى مسلمانان، از دیرباز دغدغه برخى از دانشمندان بوده و در همین راستا مجموعه هایى پدید آمده که هر یک شیوه و معیار خاص خود را داشته و در این مقدمه به شمارى از آنها اشاره شده است، اما آن مجموعه ها، با همه ارزش و اهمیتى که دارند و بى تردید مأخذ عمده مطالعات کنونى ما نیز تلقى مىشوند، نه فرا گیرند و نه زندگىنامه عمومى نویسندگان و پدیدآورندگان اثر را در اختیار پژوهنده قرار مى دهند، به ویژه آن که هیچیک از آنها، حتى آثار متأخران که تا حدى جامع اند، به زبان فارسى و قابل بهره گیرى براى پارسى دانان نیستند. 🔴 بر این اساس، ضرورت انجام دادنِ چنین کارى در دستور قرار گرفت تا ضمن معرفى اجمالى مؤلف، اثر یا آثار او در یک جا فهرست شده و زمینه آشنایى پژوهشگران و خوانندگان با آنها و نیز منابع و مآخذى که به گونهاى به آنها پرداخته اند، فراهم شود. با این که در معرفی این نویسندگان، ابعاد مختلف شخصیتی آنان مورد توجه بوده، اما وجهه علمی – فرهنگی شان نمود بیشتری یافته است. 🌐گفتنى است که آثار و فرهنگنامه هاى پدید آمده در کشورهاى عربى در ادوار اخیر، گذشته از بیگانگى زبان آنان براى ایرانیان، کاستى دیگرى نیز دارد که ضرورت انجام دادن این کار را با وجود آنها دو چندان مىکند و آن کم توجهى به نویسندگان و نوشته هاى شیعى یا معرفى آنان با نگره هاى غیر شیعى است که به راستى با واقعیتهاى تاریخى نمى سازد. از این رو سامان دادنِ این کار، فراتر از آنچه تصور مىشد ارزش و ضرورت یافته است. ◀️این اثر معرفی مولفان سه قرن نخست هجری را بر اساس ترتیب الفبایی در بر دارد و ذیل نام و نسب هر نویسنده، اطلاعات زیست نامه آن فرد، همانند خاستگاه، تاریخ ولادت، دوران دانش آموختگی، سفرهای علمی، برخی استادان و شاگردان، فعالیت های سیاسی اجتماعی، تاریخ درگذشت و در نهایت کتاب ها و آثار علمی او یک جا آمده است. این معرفی نامه بر پایه داده های موجود در منابع پدید آمده، از این رو در مورد شماری از نویسندگان که گزارش های منابع در مورد آنان اندک می باشد، تنها اشاره ای کوتاه به نام و اثرشان شده است. 💠جلدهای بعدی به ترتیب زیر است: جلد دوم فرهنگ نامه به معرفی مولفان قرن چهارم هجری (301 – 400هجری) می پردازد و آماده نشر می باشد. جلد سوم فرهنگ نامه به معرفی مولفان قرن پنجم هجری (401 500هجری) می پردازد و در حال آماده سازی آماده نشر است. جلد چهارم فرهنگ نامه به معرفی مولفان قرن ششم هجری (501 600هجری) می پردازد و در حال آماده سازی آماده نشر می باشد. جلد پنجم فرهنگ نامه به معرفی مولفان قرن هفتم هجری (601 700) می پردازد و نیمی از مقالات آن نگارش یافته است. #فرهنگ_نامه #مولفان #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #آثار_علمی #آثار_پژوهشی

💠مقدمه کتاب مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاطم علیه السلام به قلم دکتر حمیدرضا مطهری ⏺تبیین سیره معصومان برای پیروان آن‌ها به ویژه شیعیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره بر شناخت و پیروی از آن اهتمام داشته‌اند. ارائه و شناساندن روش و سبک زندگی اهل‌بیت(ع) به جامعه و پیروان آن‌ها علاوه بر سیراب کردن روان تشنه مشتاقانِ سبک و سیره معصومان می‌تواند در دنیای امروز راه‌گشای بسیاری از مشکلات بوده و در دفع و رفع ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی به کار آید. 💠. از طرفی شناخت ادوار زندگانی معصومان و شرایط حاکم بر آن برای درک رفتار آنان و فهم چگونگیِ رفتار آن بزرگواران با حاکمیت و شرایط عصرشان ضروری است. در واقع تبیین مناسب و فهم بهتر سیره آنان نیازمند بسترشناسی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. 🔽از میان دوران پرفراز و نشیب تشیع به ویژه عصر حضور ائمه(ع) زمان امامت حضرت موسی‌بن جعفر(ع) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از طرفی افکار و اندیشه‌های مختلفی در جهان اسلام پدید آمده و در این دوره از رونق برخوردار گشته‌اند. ❇️ از طرف دیگر فرقه‌های مختلف و متعددی در میان مسلمانان شکل گرفته و هر کدام داعیه رهبری و هدایت جامعه را داشتند و از سوی دیگر جامعه شیعه هم پس از شهادت امام صادق(ع) با بحران مواجه گشته بود و افرادی مدعی جانشینی آن حضرت بودند. این در حالی بود که خلافت عباسی هم در پی یافتن جانشین امام جعفر صادق(ع) بود. در چنین فضا و شرایطی امام کاظم(ع) به امامت رسیدند و در آغاز با رعایت اصل تقیه اقدامات ویژه‌ای در پیشبرد جامعه به سوی هدایت انجام دادند و پس از مدتی آرامش را بر شیعیان حاکم کردند و با گسترش و نهادینه کردن سازمان وکالت شبکه ارتباطی وسیعی در جامعه شیعی آن زمان پدید آورده که نقش مهمی در انسجام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان داشت. ❇️ از طرفی اقدامات سیاسی امام کاظم(ع) به ظاهر متفاوت با امامان پیشین بود که آن هم برخاسته از جریان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمانه بود تأکید امام کاظم بر حق اهل بیت(ع) ، و تبیین جایگاه علویان و عباسیان نسبت به پیامبر، رفع مشروعیت خلافت عباسیان و تعیین قلمرو آنان به عنوان حدود فدک از اقدامات سیاسی آن حضرت به شمار می‌روند. بنا براین مواجهه امام با خلفای هم‌عصر خود نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. 🔽اهمیت سیره و زمانه امام موسی‌بن جعفر(ع) و لزوم تبیین علمی و بررسی همه جانبه آن سبب گردید تا انجمن تاریخ‌پژوهان حوزه علمیه قم این مهم را در دستور کار خود قرار داده و همایشی با این عنوان طراحی کند. از این‌رو پس از تصویب اصل برگزاری همایش و رایزنی با شخصیت‌ها و مراکز علمی، شورای علمی همایش تشکیل و پس از تصویب موضوعات و محورهای آن، فراخوان را منتشر و مقالات متعددی دریافت کرد که علیرغم حجم بالای مقالات دریافت شده تعدادی که شرایط علمی لازم برای نشر را داشتند در دو جلد در اختیار علاقه‌مندان آن امام بزرگوار قرار می‌گیرد. از همه خوانندگان ارجمند به ویژه اساتید، محققان، طلاب و دانشجویان به ویژه کسانی که در این زمینه صاحب نظر هستند درخواست می‌شود با ارائه نظرات خود انجمن تاریخ پژوهان را در انجام وظایف خود و رفع نقایص این اثر یاری کنند. 💠بر خود لازم می‌دانیم تا از همه عزیزانی که در برگزاری هرچه بهتر این همایش یاری‌گر ما بودند تقدیر به عمل آورده، سلامتی و توفیق روز افزون آنان را از خداوند مسئلت نماییم. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی که علاوه بر راهنمایی‌های ارزنده خود اجازه فرمودند تا خلاصه کتاب عقلانیت در اسلام شان، زینت بخش این مجموعه باشد. حضرت آیت الله حسینی بوشهری مدیر محترم حوزه‌های علمیه، حضرت آیت الله اعرافی ریاست محترم جامعه المصطفی العالمیه،حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی نماینده محترم حضرت آیت الله العظمی سیستانی،حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن اختری دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ،حجت الاسلام و المسلمین عماد معاون محترم پژوهش حوزه‌های علمیه، حجت الاسلام و المسلمین محمد هادی یوسفی غروی دبیر محترم علمی و اعضای محترم کمیته علمی همایش که هرکدام به سهم خود در برگزاری همایش مساعدت کردند. حمیدرضا مطهری 🔽مسئول انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه قم و مسئول برگزاری همایش سیره و زمانه امام کاظم(ع) بهمن ماه یک هزار و سیصد و نود و دو #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #حمید_رضا_مطهری #آثار_پژوهشی https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/154

💠مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام ( سه مجلد) ▶️متن کامل مجموعه مقالات همایش‌های سیره و زمانه امام کاظم و امام جواد (علیهما السلام) به کوشش حجه الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(علیهم السلام) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ✅این همایش با حضور جمع کثیری از محققان و صاحبنظران در حوزه تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام در سالن همایش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار گردید . ▶️مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام جلد اول https://eitaa.com/isca24/4933 ▶️مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام جلد دوم https://eitaa.com/isca24/4934 ▶️مجموعه مقالات همایش سییره و زمانه امام جواد علیه السلام جلدسوم https://eitaa.com/isca24/4935 #حمیدرضا_مطهری #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #همایش https://eitaa.com/isca24/4932

#حمیدرضا_مطهری #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #همایش https://eitaa.com/isca24/4932

#حمیدرضا_مطهری #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #همایش https://eitaa.com/isca24/4932

#حمیدرضا_مطهری #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #همایش https://eitaa.com/isca24/4932

🔰در آمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهار گانه شیعه علی اکبر ذاکری؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار 1398، 372 صفحه رقعی 🔼برای دستیابی به سیره صحیح و سبک زندگی پیامبر (ص) ، ائمه: و حضرت فاطمه (س) بهترین منبع، کتب معتبر است. تا آنچه نقل و ارائه می شود برای همه مورد پذیرش قرار گیرد. برترین و گرانسنگ‌ترین و مستندترین آثار معتبر نزد پیروان اهل بیت(ع)؛ کتاب‌های چهارگانه شیعه است. ا ولین و مهم ترین آن کتاب شریف الکافی است که مشتمل بر مسائل مختلف است. 🔵دو جلد آن در باره مسائل اصول دین، پنج جلد در مسائل فروع دین و یک جلد با عنوان روضه‌، شامل برخی مسائل تاریخی و خطب‌ها و نامه‌های معصومان است. این کتاب را ثقة الاسلام محمد بن یعقوب کلینی (329ق) در عصر غیبت صغری در بغداد نگاشته است. ‌ دومین کتاب من لا یحضره الفقیه است، کتابی در مسائل فروع دین و مسائل فقهی که محمد بن علی بن بابویه معروف به شیخ صدوق(3381ق) آن را نوشته و مشتمل بر حکم و نواهی پیامبر(ص) نیز هست و تلاش کرده از اخبار صحیح آن را گردآوری و در دسترس عموم قرار دهد. سومین‌ اثر تهذیب الأحکام و چهارمین آن الاستبصار فیما اختلف فیه الاخبار است که هر دو توسط محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی(460ق) نگاشته شده است. هر دو در مسائل فقهی است. ⬅️هدف اصلی نویسنده در عین شرح کتاب استادش مقنعۀ شیخ مفید، بر طرف کردن تعارضات اخبار است. الاستبصار آن بخش از کتاب تهذیب است که شیخ طوسی در حل تعارضات اخبار، اظهار نظر کرده و با اندک ویرایش به صورت کتابی مستقل عرضه کرده است. این چهار اثر که در 24 مجلد منتشر شده از مهم‌ترین و ارزشمندترین آثار مکتوب شیعه است که از زمان تدوین تا کنون به عنوان منابع اولیه مسائل عقیدتی و فقهی مورد توجه بوده و از منابع اصلی فقه شیعه است. سیره پژوهشی مستقل در این آثار، برای اولین بار است که انجام می‌گیرد. 🖊این جلد مقدمه‌ای است بر استخراج سیره از این کتاب‌های چهار گانه شیعه. ابتدا به بیان مفهوم سیره و سنت در لغت و اصطلاح و دلایل پیروی از سیره معصومان پرداخته است. سپس ساختار و ویژگی‌های هر یک از این چهار کتاب‌، تبیین و نسخه‌ها، شروح و مؤلفان آنها معرفی شده‌اند. علت اعتماد به آنها و منابعشان که برگرفته از اصول چهارصدگانه شیعه است. همراه با سیر تدوین حدیث و نگارش اصول و جوامع حدیثی اولیه در بخش اول کتاب بیان شده است. ◀️بخش دوم در باره زندگانی معصومان(ع) در فصول متعددی ارائه و اخباری که در کتاب‌های چهارگانه شیعه در باره معصومان آمده نقل و به وضعیت سیاسی-اجتماعی زمان آنان نیز پرداخته شده است. از ویژگی‌های دیگر این اثر آن که، برخی اخبار که با حقایق تاریخی مخالف بوده، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #علی_اکبر_ذاکری #آثار_علمی

🔰عنوان کتاب: تبیین جایگاه کوفیان در فرایند نهضت امام حسین(ع) ✅نویسنده: حسین قاضی خانی 🔵از آثار حدید و منتشر شده پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی/پژوهشکده تاریخ وسیره اهل بیت علیهم السلام/مهر ماه 1398 ⏹در سخن از نقش کوفیان در حرکت امام حسین(ع)، گروهی این پیوند را چنان می‌بینند که حرکت امام(ع) از عدم بیعت تا شهادت را بر اساس آن تحلیل می‌کنند و در مقابل گروهی دیگر تنها بخشی از نهضت حضرت را در ارتباط با کوفیان قابل رصد می¬دانند. ✅ جایگاه کوفیان در فرایند نهضت حضرت با رویکردهای مختلفی قابل بررسی است و نگاه تاریخی به دلیل بازشناسی بستر شکل¬گیری واقعه جایگاه خاص خود را داراست. در این پژوهش با بهره‌گیری از روش تبین تاریخی که هدف از آن ورود به لایه‌هایی فراتر از پوسته‌ی رویین حوادث تاریخی در جهت فهم ژرفای وقایع است، ضمن فراچنگ آوردن داده‌ها، سراغ از چرایی رخ دادن حوادث گرفته می‌شود تا در این میان ضمن دست‌یابی به علت وقوع رویداد در محدوده‌ی گزارش‌های تاریخی به گونه‌ای داده‌های قابل اعتماد از دیگر داده‌ها نیز شناسایی گردند. ▶️ با توجه به تبیین تاریخی انجام شده مساله‌ی امتناع امام حسین(ع) از بیعت، در پیوند با کوفه نبوده است و ریشه در شایستگی امام حسین(ع) بر امر خلافت، رفتارهای معاویه و عدم لیاقت یزید در خلافت بر مسلمانان داشته است. ❇️ پیوند کوفیان با قیام امام نیز به دلیل فشارهای حکومت اموی بر شیعیان کوفه، نالایقی یزید برای حکمرانی و جایگاه امام حسین(ع) به عنوان محور گرد آمدن شیعیان در کنار ایشان در مرحله‌ی مکّی حرکت امام(ع) صورت پذیرفته است. امام حسین(ع) که امر به معروف و نهی از منکر را هدف قیام خویش خوانده بود در راستای اصلاح جامعه بدان دلیل که تنها بارقه‌ی امید جهت یاری امام در راستای این اصلاح در کوفه دیده می‌شد مسیر کوفه را در پیش گرفت. ✅در تبیین بازماندن کوفیان از یاری امام حسین(ع) پراکندگی طرفداران امام در میان قبائل کوفه نقشی اساسی دارد. همچنین بدان روی که برخی سران شیعه به هنگام حضور مسلم در کوفه در کنار وی گرد نیامدند با ورود عبیدالله به کوفه و جمع آمدن سران قبائل و اشراف کوفه نزد او، اوضاع کوفه به جانب طرفداران گروه اموی چرخید و در نهایت دستگیری هانی و حوادث مرتبط با آن گسیختگی انسجام شیعه در کوفه را به همراه آورد و عبیدالله توانست با کنترل شدید مسیرهای منتهی به کوفه مانع ارتباط‌گیری شیعیان و امام حسین(ع) و پیوستن طرفداران حضرت به ایشان گردد. تزلزل و سستی کوفیان در پای¬بندی به عهد خویش مبنی بر یاری امام نیز تحت تاثیر این حوادث بروز ویژه دارد. 💠 باید دانست در ترسیم چگونگی حرکت امام گزارش¬های تاریخی اهمیّتی دو چندان می¬یابند لذاست که اهتمام به بازخوانی گزارش¬های منابع کهن در راستای دست یازیدن به واقعیت تاریخی در این اثر نمود بارزی یافته است. اهمیّت بازخوانی گزارش ها زمانی بیشتر چهره نشان می دهد که در مواجهه با برخی دانسته های عمومی از وقایع پیرامونی این نهضت، خوانش جدیدی از آن¬ها شکل می¬گیرد. #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #آثار_علمی #آثار_پژوهشی #قاضی_خانی 🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/252

✳️سیر تدوین و تطور صحابه نگاری ✅معرفی کتاب ⏹صحابه نگاری که قدمتی برابر با سیره نگاری دارد به فهرست و شرح حال و مسائل مختلف مربوط به یاران پیامبر (ص) می پردازد. ▶️صحابه نگاران در شرح حال صحابه آگاهی هایی داده اند که درباره حوادث دوران رسالت است، اما بسیاری از این آگاهی ها را مورخان و به خصوص سیره نگاران در ضمن شرح حوادث دوران رسالت بیان نکرده اند. بنابراین شرح حال نویسی صحابه بخشی از سیره شناسی و نیز شناخت حوادث قرن نخست به شمار می رود که شناخت این دو دوره (عصر رسالت و بعد از آن) بدون مطالعه کتب صحابه نگاری، شناخت جامعی نخواهد بود. 🔴ذکر این نکته هم ضروری است که صحابه نگاری به دلیل چالشی بودن موضوع، تحت تأثیر شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و دیدگاه های مختلف، تطورات بسیاری در طول تاریخ به خود دیده و از جهت ساختاری و محتوایی دستخوش تغییر و تحول فراوانی شده است. 💠در کتاب «سیر تدوین و تطور صحابه نگاری» که نوشته حجت الاسلام و المسلمین استاد محمدرضا هدایت پناه می باشد، ضمن اشارات به سیر تدوین و تطور این دانش و مجموعه صحابه نگاری ها و صحابه نگاران، به نقش شیعه و اهل سنت در تحولات ساختاری و محتوایی و بیان مزایا و نواقص صحابه نگاری ها پرداخته است. ◀️این اثر در شش بخش کلی، مباحث مذکور را مورد بررسی قرار داده است. عناوین این بخش ها که هر کدام از آنها حاوی چند فصل نیز می باشد به این قرار است: بخش اول: کلیات: تبیین و ساختار؛ تعاریف و نگرش ها بخش دوم: سیر تدوین صحابه نگاری بخش سوم: آشنایی با صحابه نگاران(آمار و گونه شناسی، شناخت و شرح حال) بخش چهارم: صحابه نگاری های مفقود (روش ها و بینش ها) بخش پنجم: مکاتب صحابه نگاری بخش ششم: علل و عوامل ازدیاد صحابه این کتاب 775 صفحه ای به همت گروه فرهنگ و تمدن اسلامی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام تهیه و توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #معرفی_آثار #آثار_علمی 💠https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/254

پادکست(فایل صوتی) چکیده کتاب سیاست های مالی امام علی علیه السلام 🔳کاری از روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ✅بشنوید #پادکست #معرفی_آثار #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت 🌐https://eitaa.com/isca24/7217

#معرفی_آثار #پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت #جایزه_کتاب_سال_جمهوری_اسلامی 💠در سی ‌و هشتمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران،:کتاب « سیر تدوین و تطور صحابه‌نگاری » کتاب سال جمهوری اسلامی ایران معرفی شد ✅در سی ‌و هشتمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، کتاب «سیر تدوین و تطور صحابه‌نگاری» به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران معرفی شد. ⬅️کتاب «سیر تدوین و تطور صحابه‌نگاری» از آثار پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (علیهم‌السلام) اثر حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا هدایت‌پناه، از محققان و اساتید مرتبط با پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (علیهم‌السلام) در سی ‌و هشتمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شناخته شد. این کتاب، به سیر تدوین و تطور این دانش و مجموعه صحابه نگاری‌ها و صحابه نگاران و نقش شیعه و اهل سنت در تحولات ساختاری و محتوایی و بیان مزایا و نواقص صحابه نگاری‌ها پرداخته است. ⬅️به همین مناسبت مقدمه کتاب جهت علاقه مندان به مباحث تاریخی برای اولین بار نشر داده می شود. 💠جزئیات خبر در لینک زیر 🌐http://dte.bz/ERQiu