♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(45)
نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
🔶 اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی
🔶 13. دکتر علی محمد فرهادزاده، استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی: در جلسه اول ترم ضمن معرفی اجمالی از خود، ابراز میدارم هر کس که مایل است خود را معرفی کند و شناختی هر چند کم از خودش بدهد، شاید بعضی مایل نباشند، بعد از مطالبی راجع به درس و اهداف آن و ... اضافه میکنم مطمئن هستم همه شما تقریباً یک سری ابهامات و سوالاتی در ذهن دارید که چه بسا از دبیرستان و قبل آن بوجود آمده و به هر علت نتوانستید آنها را بپرسید و آن مسائل را حل کنید، بچهها این کلاس جای پرسش همین سؤالات است. خواهش میکنم حتماً بپرسید، و اگر نه یک زمان به قول معروف بدجوری کار دستتان میدهد. ما یک موجود گزینشگر و انتخاب گری هستیم و بعضی انتخابها در زندگی ما بی بازگشت است و یا بازگشت بسیار سختی دارد که ما را دچار پشیمانی عجیبی میکند. آنها که ابهامات را در هر زمینهای از ذهن زودهاند در بزنگاهها خیلی کمتر دچار مشکل میشوند. بعد مثالی برای آنها میزنم، شب عملیات والفجر مقدماتی وقتی که خط شکسته شده بود، ما را برای پشتیبانی خاک ریزهایی بردند که کاملا مسلط بر عراقی ها بودیم، یعنی درست بالای سر آنها، با اینکه مواضع آنها کوبیده شده بود، هنوز چند تیربار کار میکرد، اگر سر را بالا میآوردی، دهها گلوله به صورت بچهها میخورد، فرمانده دستور داد بلند شوید و به جلو بروید، اینجاست که ابهامات شروع میشود و تردیدها رخ نشان میدهند. خیلیها بلند شدند، و به جلو رفتند و شهید هم شدند ولی عدهای هم بلند نشدند و ... یا در بحث ازدواج که یک انتخاب بسیار حساس در زندگی و برای کل دوران زندگی است. نسل آینده شما و تا آخر نسلهای بعدی به این انتخاب وابسته است و همینطور مسائل دیگر و ... ، شما بزرگ شدهاید، دیگر بچه نیستید، تا میتوانید انتخاب خوب انجام دهید. بعضیها هنوز نمیدانند به قول معروف با خودشان چند چنداند.
#گفتارپژوهی👈
پرسشها و پاسخهاي عاشورا پژوهانه (8)
👈 در گفتگوي مكتوب نشریه معارف با استاد حجت الاسلام و المسلمين مهدي پيشوايي
❓ چرا براى بزرگداشت عاشورا به روشهاي علمي مانند مباحث نوشتاري و گفتاري اكتفا نمىشود؟ آيا زنده نگه داشتن ياد عاشورا فقط منحصر به سينهزنى و گريه و سياه پوش كردن شهر و يا تعطيلي كار و زندگى بعضي از روزها است؟! آیا دلیل مستندی برای مشروعیت عزاداری امام حسین(ع)داریم؟ لطفاً چند کتاب در این باره معرفی کنید.
روایات فراوانی از پیامبر و امامان معصوم^دربارة ثواب عزاداری و گریستن بر مصائب امام حسین(ع) نقل شده که در آنها شیعیان به این امر تشویق و ترغیب شدهاند. این احادیث در کتب حدیثی مهم شیعه نقل شده است. در میان این روایات از نظر سند هم روایت صحیحه هست و هم موثقه و هم روایاتی که سند آنها خدشهای ندارد در کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)» که قبلاً از آن یاد شده فصلي به این موضوع اختصاص داده شده و نمونههایی از این روایات با تبیین وضع سندی آنها نقل شده است.
#عاشوراپژوهی
پرسشها و پاسخهاي عاشورا پژوهانه (9)
👈 در گفتگوي مكتوب نشریه معارف با استاد حجت الاسلام و المسلمين مهدي پيشوايي
❓ در گزارشهای تاریخی میبینیم که بحران آب حداقل تا صبح روز عاشورا وجود نداشته است؛ بلكه سپاه امام(ع) از ذخیره کافی آب برخوردار بودهاند؛ چنانكه در آن روز حضرت(ع) و حداقل دو تن از اصحاب، به استحمام و تنظيف پرداختهاند! مسلماً اگر وضعيت به گونهاي بود که احتمال ميدادند با معضل بي آبي، آن چنان که در مجالس عزاداري ميشنويم، روبرو خواهند شد، آب را ذخيره ميکردند تا کودکان از تشنگي بي تاب نشوند؛ اما آنچه گفته ميشود و معروف است به گونهاي ديگر است! اين تناقض را چگونه توضيح ميدهيد؟
🔶 بخش اول سؤال یعنی برخوردار بودن از ذخیره کافی آب، صحت ندارد. از روز هفتم محرم که آب فرات را به روی اردوی حسینی بستند، محدودیت آب وجود داشت و در این سه شبانه روز یک بار عباس بن علی(ع) به دستور امام همراه سی سواره و بیست پیاده توانستند بيست مشک آب به خیمهها برسانند. كه طبعاً نمیتوانست جوابگوی نياز ـ حد اقل ـ هفتاد و دو نفر مرد، و تعدادی زنان و اطفال و مرکبها باشد. اما اینکه با وجود کمی آب چگونه قابل قبول است که امام و یارانش به نظافت بدن خود پرداخته باشند که لازمهاش وجود آب ـ مازاد بر نیازهای ضروری ـ است؟ پاسخ این است که اصل قضیه، نظافت كامل و كافي نبوده است بلکه نص تاریخی میگوید: امام دستور داد مشکی «توره» (که به معنای بادیه یا کاسهای بزرگ است) آماده کردند و آن را در آن ظرف به هم زدند و امام و همراهان، خود را با آن مشک خوشبو کرده برای شهادت آماده شدند. اما در برخی از منابع تاریخی قدیم، گویا ـ هنگام استنساخ توسط نسخه نگاران آن روز که گاهی دچار اشتباه در نسخه برداری میشدند یا هنگام حروف چینی و چاپ در ادوار بعدی ـ کلمه «توره» به «نوره» تصحیف شده و تصور شده که در آن ظرف، نوره آماده کردند. پس اصلاً نظافت به آن صورت نبوده. این، حاصل بررسیهای جدید علمی ـ تاریخی است که در کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهداء(ع)» به قلم گروهی از تاریخ پژوهان زیر نظر اینجانب آمده است که متن آن در زیر ملاحظه میشود:
✅ غلام عبدالرحمن عبد ربه انصاری میگوید: هنگامی که لشكر عمر بن سعد گرد آمده و رو به سوی امام حسین(ع) آوردند، حضرت دستور داد خیمه برپاکردند و آنگاه به امر او در آن خیمه دربادیهای بزرگ یا در کاسهای، مُشک آماده کردند . آن حضرت وارد خیمه شد و مُشک بر بدن خود مالید و خود را خوشبو کرد. غلام میگوید: اربابِ من عبدالرحمان بن عبد ربه به همراه بریر بن خضیر همدانی بر در خیمه به نوبت ایستاده بودند. هرکدام میخواستند بعد از امام زودتر از دیگری وارد آن خیمه شوند. بریر با عبدالرحمان مزاح میکرد. عبدالرحمان گفت: دست بردار، حالا وقت مزاح نیست، بریر گفت: به خدا سوگند نزدیکان من میدانند که من نه در جوانی اهل شوخی بوده ام و نه در پیری ولی از آنچه در انتظار ماست خوشحالم و در پوست خود نمیگنجم. به خدا قسم میان ما و حوریان بهشتی فاصلهای نیست جز آنکه این گروه با شمشیر بر ما بتازند. غلام یاد شده اضافه میکند: چون امام حسین(ع) از خیمه بیرون آمد ما داخل شدیم و خود را خوشبو کردیم. آنگاه امام(ع) سوار بر مرکب شد و قرآنی خواست و آن را پیشاپیش خود قرار داد [و به میدان رفت].
#عاشوراپژوهی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(46)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
🖌 اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی
🔶 14. جناب آقای حسن حیدری فرد، استاد معارف در دانشگاههای کشور: معمولاً در ابتدای هر نیمسال تحصیلی تذکراتی درباره رعایت نظم و انضباط لازم و رعایت حجاب و... داده می شود و با صبر وحوصله نصیحتهای کافی صورت می گیرد تا مبادا با رفتار های سبک و زننده، فضای کلاس و تعلیم و تربیت آلوده گردد، همواره گوشزد می کنم که احترام کلاس و مخصوصا دروس معارف دین، کمتر از خواندن نماز در مسجد نیست وچه بسا ارزش نماز در مسجد مساوی تحصیل معرفت در این کلاسهاست. همیشه در خطاب کردن از کلمات پسرم یا دخترم استفاده می کنم، البته درعین حال افرادی هستند که دچار خطاهای تکراری می شوند که باید قاطعانه با آنها برخورد کرد، گاهی اوقات لازم است غیر مستقیم به فرد تذکر داد، گاه دانشجویی را حضور و غیاب نمیکنم که منجر به مراجعه او در پایان کلاس به بنده گردد همانجا درباره حجابش یا رفتارش و.... به او تذکر می دهم که موثر هم واقع می شود.
🔶 15. دکتر جعفر گل محمدی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران: در جلسه اول خودم را خیلی ساده و خودمانی معرفی می کنم، خودم را در کسوت پدر آنها می بینم، احوال پرسی می کنم و از رشته هایشان می پرسم، از آنها میخواهم تا نظرشان را درباره محتوایی که میخواهیم در چار چوب سرفصلها ارائه دهیم بگویند تا مفید و مؤثرتر واقع شود، سعی می کنم از همان ابتدا رویمان به هم باز شود و با هم حرف بزنیم و خودمانی باشیم و سرّی بین ما نماند، به اینکه باید چند جلسه بگذرد تا بقول معروف کم کم یخمان آب شود، معتقد نیستم، می گویم و می خندم ، به آنها می گویم شما فرزندان من هستید، سن بعضی شماها حتی از بچه های من هم کمتر است. شماره همراه خود را به آنها می دهم ، می گویم بچه ها هر گاه کارداشتید زنگ بزنید، البته وقتی در کلاس یا جلسه ای باشم جواب نمی دهم، زنگ می زنند و مشورت می گیرند راجع به ازدواجشان و... و حتی گاه اجازه ازدواج و کارهای مهمشان را هم از من میگیرند، می گویم من آخر چه کاره ام، از همه چیز می پرسند، زیارت رفته اند، از حرم امام رضا (ع) پیام می دهند و....
#گفتارپژوهی
📚 کتابهای اربعین
تدوین: سیدمهدی میرمسیب
از مهمترین کتابهایی که در بارة اربعین امام حسین(ع) به نگارش در آمده، میتوان به این موارد اشاره کرد:
🔶 1. «تحقیق در باره اول اربعین حضرت سیدالشهداء(ع)»؛ تألیف شهید آیتالله سید محمدعلى قاضى طباطبایى. این اثر ارزشمند تحقیقی، دقیق و مفصل، پیرامون نخستین اربعین امام حسین(ع) و اثبات آن میباشد که کاروان عاشورا در بازگشت از سرزمین شام، در بیستم صفر سال 61 هجری قمری بر سر تربت مطهّر امام(ع) حاضر شده است. این كتاب با مراجعه و بررسى بیش از پانصد و هفتاد كتاب به نگارش درآمده است.
🔶 2. «تحلیل تاریخی اربعین حسینی»؛ تألیف آیتالله محمد فاضل. محور اصلی بحث در این کتاب، اثبات ورود اهلبیت(ع) به کربلا در بیستم صفر سال 61 هجری قمری است، که دفن سرهای به شام برده شده نیز در آن روز و توسط امام سجاد(ع) صورت گرفته است. نویسنده در ابتدا به مبنای تاریخی اربعین در آثار بزرگان میپردازد؛ آنگاه نظریه سید بنطاووس را نقد و بررسی میکند و در خاتمه به دیدگاه سید مقرّم اشاره میکند و یافتههای خود را به رشته تحریر در میآورد.
🔶 3. اربعین حسینی، پژوهش در بازگشت اهل بیت(ع) از شام به کربلا؛ محمدامین پورامینی. نویسنده این کتاب ابتدا به زیارت قبر سالار شهیدان(ع) اشاره میکند و سپس به آمدن جابر انصاری و ورود اهل بیت(ع) به کربلا میپردازد، آنگاه نظریههای مختلف را مورد بحث و بررسی قرار میدهد.
🔶 4. «فاجعة الاربعین»؛ اثر شیخ حسن بلادى، 5. «با خاندان وحی، از عاشورا تا اربعین»؛ دکتر حشمتالله قنبری همدانی، 6. «دانستنیهای اربعین حسینی»؛ سید رضا اکرمی، از دیگر کتابهایی است که در این باره نگارش یافته است.
منبع: نشریه معارف، شماره 100.📚
#اربعین
#عاشوراپژوهی
✅ چرایی شیوه مبارزه امام سجاد(ع)
🖌 تحلیلی از آیتالله شهید سید محمدباقر صدر
👈 مترجم: سیدحسین مركّبی
🔶 اشاره
متفكر برجسته اسلامی آیتالله شهید سید محمدباقر صدر، در سال ۱۳۵۶ شمسی مقدمهای بر كتاب شریف «صحیفه سجادیه» نگاشت. متن زیر ترجمه بخشی از آن مقدمه است كه به تحلیل چرایی نحوه مبارزه امام سجاد(ع) پرداخته است.
معارف
🔶 درآمد
تقدیر بر این بود كه امام زینالعابدین(ع) پس از شهادت پدرش مسئولیت زمامداری و رهبری معنوی [امت] را بر عهده بگیرد. وی در نیمه دوم قرن اول ـ یكی از حساسترین برهههای حیات امت ـ این مسئولیت را برعهده گرفت. این مرحله دوران پس از فتوحات اولیه اسلامی بود. این فتوحات با قدرت معنوی و تب و تاب نظامی و عقیدتیشان، پادشاهی كسری و قیصرها را به لرزه درآوردند و ملتهای مختلف و كشورهای گستردهای را به قلمرو این رسالت جدید ملحق كردند. مسلمانان طی نیم قرن، رهبری بخش اعظمی از جهان متمدن آن روز را برعهده گرفتند. اگرچه تسلط بر آن قلمرو گسترده، مسلمانان را به یكی از ابرقدرتهای سیاسی و نظامی جهان تبدیل كرد، اما آنان را خارج از حوزه مسائل سیاسی و نظامی با دو خطر بزرگ مواجه نمود كه لازم بود با قدرت با آنها مقابله شود.
✅ دو خطر پیشروی مسلمین
🔶 اولین خطر، «تأثیرپذیری مسلمانان» از فرهنگها، سنتها و شرایط اجتماعی گوناگون ملتهایی كه فوج فوج به اسلام میپیوستند، از طریق تعامل با آنان بود. در این شرایط باید كار علمی انجام میشد تا به مسلمانان تأكید شود تفكر و هویت تشریعی ویژه برآمده از كتاب و سنت است كه اصالت دارد. یك «جنبش نرمافزاری اجتهادی» لازم بود تا افقهای ذهن آنان را در این زمینه بگشاید تا بتوانند مشعل كتاب و سنت را همچون یك مجتهد بصیر و تلاشگرِ تیزهوش به دوش كشند؛ مشعلی كه مجتهد میتواند برای استنباط هر مسئلهای در هر زمینهای از آن استفاده كند.
همچنین باید هویت اسلامی كاشته و بذرهای اجتهاد پاشیده میشد. این همان كاری است كه امام علی بنالحسین(ع) به آن مبادرت كرد. وی در مسجد پیامبر(ص) گروهی پژوهشی و تحقیقاتی تشكیل داد و برای مردم درباره اقسام دانشهای اسلامی از جمله حدیث و فقه صحبت میكرد؛ آنان را از دانش پدران پاكش بهرهمند میساخت و به افراد با استعداد تمرین تفقه و استنباط میداد. تعداد زیادی از فقهای مسلمان از این گروه سر برآوردند. این گروه خاستگاه مدرسههای فقهی و جنبش جوشانی بود كه بعدها -در زمان امام باقر و امام صادق(ع) به وجود آمد. امام از این طریق اكثر قاریان و حافظان كتاب و سنت را گرد آورد؛ تا جایی كه سعید بنالمسیب میگوید: «قاریان قرآن به مكه نمیرفتند مگر وقتی علی بن الحسین(ع) میرفت. ایشان كه قصد مكه كرد هزار سوار همراه او شدند.»
🔶 دومین خطر، «موج رفاهی» بود كه در پی آن فتوحات پردامنه، جامعه اسلامی را فرا گرفته بود. موج رفاه هر جامعهای را با خطر درغلتیدن به لذات دنیوی، اسراف در زینتهای این زندگی محدود و خاموش شدن وجدان اخلاقی و ارتباط روحی با خدا و قیامت و هدفهای بزرگی كه این ارتباط فراروی انسان قرار میدهد، مواجه میكند؛ و این، در عمل رخ داده بود. نیمنگاهی به كتاب «أغانی» ابوالفرج اصفهانی برای روشن شدن مسئله كافی است...
#امام_سجاد
🚩 قبض و بسط در منظومة عاشورايي عمان
🔶 استاد محمدعلی مجاهدی(پروانه)
🚩🚩 قرائت عرفاني از فرهنگ عاشورا
✅ .... قرائت عرفاني از فرهنگ عاشورا در ارتباط با گنجينة اسرار نورالدين عمان ساماني عنوان اين نوشتار است كه در اين شماره به بيان «حضور قبض و بسط در اين منظومة ماندگار عاشورايي» خواهيم پرداخت.
✅ اين قرائت كه مبتني بر جهانبيني توحيدي است، ريشة وقايع قيام كربلا و اتفاقات روز عاشورا را در روز الست جستجو ميكند و بر اين باور استوار است كه درجة قرب انبيا و اولياي الهي نسبت مستقيم با ابتلائاتي دارد كه در عالم ذر آگاهانه به جان خريدهاند و در سير نزولي خود به عالم ناسوت در مقام امتحان الهي سرافرازانه از عهدة اين آزمون دشوار برآمدهاند؛ و سالار شهيدان در صف اول اولياي الهي قرار دارد كه با ايثار هر چه داشت عنوان قافلهسالاري كاروان شهادت را به خود اختصاص داد.
در منظومة عرفاني عمان ساماني فرازها و فرودهاي فراواني به چشم ميخورد كه حاكي از حضور يكي از دو حالت «قبض» و «بسط» در سرايندة اوست. خداوند حكيم براي به كمال رسانيدن بندگان خاص خود آنان را از نشئة تجليات جلالي و جمالي خويش به اندازة ظرفيتي كه دارند، بهرهمند ميسازد. «الباسط» و «القابض» دو اسم از اسماي حسناي الهياند كه در عرصة آفرينش عموماً و در قلمرو وجودي بندگان خاص حضرت حق خصوصاً نقشآفريني ميكنند و در تربيت و رشد آفريدگان خداوند تأثير ترديدناپذيري دارند.
🔶 هنگامي كه سالك الهي خود را در طيفي از جاذبههاي روحاني مشاهده ميكند يك انبساط روحي زايدالوصفي به او دست ميدهد كه ثقل وجودي خود را احساس نميكند و به مدد لطافت محسوسي كه يافته است به رصد كردن و صيد پيامها و الهاماتي سرگرم ميشود كه در فضاي فكري او شناورند، و در اين حالت اگر به سلب اراده از خود توفيق يافته باشد ناخودآگاه و كاملاً به صورت خودجوش به واگويي مطالبي ميپردازد كه از پس پرده شنيده است و مشاهدات ماورايي خود را به مدد طبع خدا داده در نهايت هنرمندي به تصوير ميكشد بيآنكه در آفرينش آنها تأثيري داشته باشد.
🔶اين همان حالتي است كه سالكان مسير هدايت در خور سعة وجودي خود و در طول اقامت در اين خاكدان، بارها آن را تجربه ميكنند و لسانالغيب حافظ شيرازي كه خود طعم اين حالت روحاني را چشيده است در اين دو بيت اشارت آشكاري به اين بسط روحي و سيري كه براي او مقدر كردهاند دارد:
بارها گفتهام و بار دگر ميگويم
كه من دلشده اين ره نه به خود ميپويم
در پس آينه طوطي صفتم داشتهاند
آنچه استاد ازل گفت بگو ميگويم
ادامه در
📚 نشریه معارف؛ مهر و آبان 1392 ، شماره 99.
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(47)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✅ اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی
🔶 16. جناب آقای محمد ابراهیمی راد، عضو هیأت علمی دانشگاه اراک: در اولین جلسه نیمسال تحصیلی بعد از بردن نام خدا و تبریک به دانشجویان جهت آغاز ترم و مخصوصا به ورودیهای جدید چند نکته را یاد آور می شوم :
🚩 1- چگونگی و نحوه تدریس که مثلاً نیم ساعت تا بیست دقیقه را خودم صحبت می کنم و درخواستم اینست که خوب گوش کنند بعد اگر لازم شد، میگویم تا نکات کلیدی بحث را یاداشت نمایند و... یا در دروس تفسیر موضوعی، جمله به جمله متن عربی را می خوانم، کلمات را یکی یکی ترجمه می کنم، توضیح می دهم و می خواهم که خوب گوش کنند و بعد اگر سوالی دارند بپرسند و...
🚩 2- چگونگی امتحان که معمولا 16 نمره از مطالب گفته شده در کلاس می باشد و بقیه از متن کتاب، از همان قسمتهایی که در کلاس مطرح نشده و خود باید بخوانند و بفهمند و اگر سوالی دارند بپرسند.
🚩 3- در همین جا اضافه می کنم که هر گونه شبهه و مسئله ای دارید در باره موضوعات طرح شده بپرسید، این کلاس جای همین مطالب است، باید مشکلاتتان اینجا حل شود حتی گاه می گویم هرکس بیشر بحث کند و سؤال نماید نمره تشویقی هم میگیرد، اعلام مینمایم قشنگترین سخن در نظر من این است که دانشجو بگوید: این سخن شما باطل است و به این دلیل قبول ندارم.
🚩 4ـ تأکید بر نظم در کلاس و مقید بودن به حضور و غیاب که در نظر بنده مهم است.
🚩 5ـ بالاخره نکته پنجم درباره پوشش بعضی دانشجویان است، البته فقط 5 تا 10 درصد آنان مشکل دارند و یا مثلاً آرایش می کنند، در همان جلسه اول میگویم: ببینید عزیزانم چون بنده در حال تدریس هستم و باید به شماها نگاه کنم، پس باید پوشش شما کامل باشد تا خدایی نکرده به گناه نیفتم و ... تقاضا دارم این مطلب را رعایت نمایید بعداً اگر کسی مراعات نکرد، خصوصی به او تذکر میدهم، به آنها میگویم اگر مراعات نکنید چه بسا به حذفشان از کلاس منجر شود و اگر کسی با این شرایط نمیتواند خود راسازگار کند از حالا نیاید، تاکنون به یاد ندارم دانشجویی بخاطر این مسائل حذف شده باشد یا درسش را با من حذف کرده باشد، مقید نیستم که در ابتدا خودم را معرفی نمایم اکثر دانشجویان استاد را قبلاً شناسایی میکنند.
#گفتارپژوهی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(48)
🔶 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
🖌 اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی
✅ 17. دکتر علی دژاکام، استاد دروس معارف در دانشگاههای کشور: برای من اولین جلسه درس همیشه مشکلترین جلسه هم بوده است، حتی اگر شما بیست سال هم تجربه تدریس داشته باشید و در یک دانشگاه و دانشکده هم تدریس کنید و آنها که سر کلاس شما آمدهاند، آوازه شما را هم شنیده باشند، اما چون با این دانشجو اولین باری است که مواجه میشوید باز هم بسیار مهم است، چگونه وارد کلاس شدن، اینکه چه نوع پوششی داشته باشید، با چه حالتی وارد شوید، دست در جیب باشید یا طرز گرفتن کیف، چگونگی سلام و احوالپرسی کردن و ... همه و همه نگاه دانشجو را به شما میتواند مثبت یا برعکس منفی نماید!
✅ 18. دکتر محمدرضا بلانیان، عضو هیأت علمی دانشگاه یزد:
در آغاز هر ترم روشن نمودن 2 مطلب برای دانشجو بسیار مهم است:
1- ضرورت واهمیت بحث را به دانشجو گفتن واینکه چه بزرگانی وچه کسانی این مباحث را اهمیت میداده اند ؟ و این افراد در تاریخ کشور ما وکشورهای اسلامی دیگر چه کسانی بوده اند ؟ اگر این مطالب را حذف کنیم آیا دیگر صاحب تاریخ وفرهنگ هستیم ؟ چرا چنین انسانهایی که از این قبیل مباحث را داشتهاند مثلاً تاریخ ساز شدهاند؟ آثار این افراد در برهههای مختلف تاریخ درباره این موضوعات چیست ؟ بنابراین فکر نکنند که عنوان دروس عمومی یعنی یک دروس تحمیلی و اجباری، بلکه عمومی یعنی همه باید از این درسها تأثیر بگیرند. دراینجا پیشنهادی دارم و آن اینکه نام درس عمومی از روی دروس معارف برداشته شود حال به جای آن هر چه گذاشته شود مثل دروس اعتقادی یا مثلا دینی ـ فرهنگی و....، این کلمه به نظر میرسد مشکل ایجاد کرده است.
2-دومین مطلب در آغاز هر ترم توضیح کار درکلاس وآشنایی با قوانین آموزشی ، نحوه برخورد با بی نظمیها، نحوه گرفتن امتحان و....می باشد.
✅ 19. دکتر صمد بهروز، عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز: همواره سعی دارم در ابتدای هر ترم و همچنین هر بحثی که آغاز میکنم، اهمیت و جایگاه آن درس و بحث را برای دانشجویان تبیین کنم، فایده آن و تأثیراتی که در زندگی ما انسانها میگذارد و اشاره به خلاءهایی که آن مطالب در فکر و اندیشه و رفتار ما پر میکند، بیان کامل این گونه مسائل برای دانشجو خیلی مهم است و موجب توجه او به بحثها میشود.
#گفتارپژوهی
🚩 عنايت حسینی(ع) به عالم و عامی
🔶 عالم ربانی آیتالله سيدحسين يعقوبي قائنی (از شاگردان عارف دلسوخته آیتالله محمدجواد انصاری همدانی(ره)) ضمن اشاره به این که فتح باب عشق و محبت فوقالعاده الهی برای او از راه توسل به حضرت سيدالشهدا(ع) عنايت شد، چنانکه عارفبالله آیتالله رضوي کشمیری(ره) (از شاگردان آیتالله قاضی(ره)) به او میفرمود: «امام حسين(ع) عجب فيوضات و معاني مهمي را مفت و مجاني به شما ميدهند!»، داستان «مرحوم حاجي صابونی» را به نقل از دكتر احمدخان احسان، تعریف میکند؛ که خلاصه آن چنین است:
✅ مرحوم حاجي صابونی كه در اطراف تهران صابونپزي داشت، به هر دری ميزد تا برايش فتح بابي شود، موفق نميگشت. حتی نزد اقطاب صوفیه و بعضي از كسانيكه مدعي مقامات معنوي بودهاند رفت، ولی متوجه شد كه آنها مطلوب او نيستند. او میگفت: سالها كارم فكر كردن بود و در موقع تفكر به قدري از خود غافل ميشدم كه يك بار در اتاق مشغول فكر بودم، بعد از ساعتي متوجه شدم يك پوست گردو در زانويم فرو رفته و خون جاري شده است و اصلا متوجه نشدهام! با این وجود، پس از ده سال تفكر چيزي نفهميدم. سرانجام عازم كربلا شده و يك اربعين به حضرت سيدالشهدا(ع) توسل جستم تا برايم فتح بابي شود.
هر شب به حرم ميرفتم و نافلة شب را نيز در آنجا ميخواندم. شب چهلم فرا رسيد و چون تا آن شب هيچ خبري نشده بود، حالت يأس به من دست داده و مردد شدم كه آيا آن شب نيز حرم بروم يا نه؟! آن شب مأيوسانه و با حالي بسيار افسرده به حرم رفتم. نماز شب را خواندم و در سجدة بعد از نماز وتر بودم كه در مكاشفهاي حضرت سيدالشهدا(ع) به من فرمودند: «به ايران بازگرد. فيض ما به قدر ظرفيتت به تو خواهد رسيد».
حاجي صابوني در حالي كه فيض امام حسين(ع) تمام وجودش را گرفته بود بسيار مسرور و با نشاط با كالسكه عازم ايران ميشود و در طول راه كتاب «لسان الغيب» را كه كتابي نسبتاً قطور و پر از حكمت است به شعر سروده و اطرافيانش مينويسند! آنگاه در ايران پس از آنكه به خود آمده و حالش عادي ميگردد، كتاب «بيان الغيب» را در توضيح و شرح «لسان الغيب» بيان مينمايد. دكتر احمدخان ميگفت: من «امي» بودن پيغمبر اكرم(ص) را درست درك نميكردم تا اينكه با حاجي آشنا شدم. و چون ميدانستم او سواد ندارد وقتي آن تحول فوقالعاده و حكمتهاي پر ارزش را از او ديدم اين مسأله برايم حل و قابل درك شد.
✅زماني كه جناب آخوند خراساني(ره) صاحب «كفاية الاصول» در نجف تدريس ميكرد، حاجي صابوني به نجف رفته، در درس جناب آخوند شركت نمود. مرحوم آخوند بحث مشكلي را عنوان كرده، پس از سه روز بحث پيرامون آن، روز چهارم به نتيجه رسيده و مبحث را خاتمه دادند و از نظر شاگردان حاضر در درس نيز امضا شد.
پس از درس، حاجي با قباي بلند و كلاه نمدي در بين راه جلو رفته، سلام ميكند و ميگويد: آقا! مطلبي را كه در اين سه روز مورد بحث قرار داديد متأسفانه به نتيجة صحيحي در آن نرسيديد. جناب آخوند سوال ميكنند: به چه دليل؟ حاجي جواب مناسبي ميدهد. مرحوم آخوند كه جواب متين حاجي را ميبيند متوجه متانت علمي وي ميشود و آدرس محل سكونت او را گرفته و در خلال مدتي كه حاجي در نجف بوده، هر شب عباي خود را بر سر كشيده، نزد او ميرود و تا صبح با ايشان به مباحثات علمي ميپردازد. بعدها نيز كه حاجي صابونی به تهران برگشت، با يكديگر مكاتباتي داشتند كه مرحوم آخوند سوالاتي ميكرده و حاجي جواب ميداد. دكتر احمدخان به آیتالله سيد يعقوبي قائنی ميگفت: من آن نوشتهها را دارم. (تلخیص از كتاب سفينةالصادقين)
#اربعین_حسینی
1_31298173.pptx
8.22M
📌فایل POWREPOINT تغییر و نوآوری در معارف اسلامی #حجت_الاسلام_قریشی
#پژوهشگاه_فرهنگ_و_معارف_اسلامی
🌻 روش شناسی مناظرات امام رضا(ع)
🖌 پیش از بیان اجمالي نمونههايي از این مناظرات، باید به چند نكته روششناختی موجود در شیوه مناظره امام(ع)اشاره كرد كه برخی از آنها امروزه نیز در میان متفكران مغرب زمین مورد توجه قرار گرفته است:
🔶 1. شاید مهمترین نكته روش شناسانه در این مناظرات این است كه ایشان علاوه بر استدلالهاي خود با عمل و رفتار توحیدی، مردم را به انتقال اعتقادات ذهنی به عملی دعوت میكرد. این به آن معناست كه تنها عقل و آگاهی انسان نیست كه باید در پذیرش حقیقت قانع شود بلكه در حقیقت جویی، عواطف و سایر امكانات وجودی آدمی هم باید مورد توجه قرار بگیرد؛ و این نكتهای است كه امروزه در میان مباحث جدید معرفتی نیز مورد توجه بسیاری از متفكران قرار دارد.
🔶 2. رویه امام رضا(ع)در مناظرات این نبود كه اعتقاد خود را بر طرف مقابل تحميل كند و يا اعتقادات اسلام را براي او حقبالقوه فرض نمايد. در واقع حضرت(ع)در مناظرات خود با سران ادیان به دنبال برتری جویی نبود بلكه با استفاده از عنصر عقل و منطق به اثبات حقانیت اعتقادات اسلامی میپرداخت.
🔶 3. اصلي كه در مناظره وجود دارد این است كه نمیشود با هیچ فردی مناظره كرد مگر اینكه مشتركاتی بین افراد وجود داشته باشد، به عبارتي دیگر هر انساني حتی اگر بخواهد از دیگری سؤالی بپرسد، باید یك امر مشترك بین آنها وجود داشته باشد و از آن نقاط مشترك برای رفع مجهولات خود استفاده كند. در واقع باید از مشتركات برای رسیدن به اختلافها و رفع آن حركت كرد. *
🔶 4. نكته بسیار مهم قابل استنباط از مناظرات حضرت این است كه ایشان به رغم علم به نیت سوء ماٌمون در برگزاری این مناظرات، از اين جلسات سر باز نزد و ضمن پرهیز از نیت خوانی (هر چند دقیق و درست كه خود مبتنی بر بصیرت اهل بیت(ع) است) در مقام بحث و نظر به آن اعتنایی نكرد. به بیان دیگر سخن گوینده،( البته در مقام بحث و نظر نه در میدان جنگ مانند ماجرای مواجهه خوارج باحضرت علی(ع)در جنگ صفین) باید مورد توجه باشد نه شخصیت و نیت وی.
*. گفتگوی علامه سید جعفر مرتضی العاملی، مورخ و اندیشمند لبنانی با تارنمای آینده.
📚 منبع: نشریه معارف، شماره 82.
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(49)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
🔶 اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی
✅ 20. حجت الاسلام و المسلمین اکبر فرحزادی، استاد دروس معارف در دانشگاههای کشور: در جلسه اول همیشه سعی دارم ارتباط گیری لازم را با دانشجو داشته باشم، ضمن اینکه یک اعتبار زایی نیز برای خودم ایجاد کنم، نه اینکه جلوهگری و یا خودستایی کنم، امّا به نظر من تا این حد اعتبار زایی خودش اثر گذار است، اینکه دانشجوبداند تجربیات استاد چقدر است خیلی مهم است ، البته نوع دیگری از این اعتبار زایی هم داریم وآن اینکه استاد تلویحاً وغیر مستقیم و به اصطلاح چراغ خاموش برای خود ایجاد می کند نه به طور مستقیم، مثلاً من بجای اینکه بگویم 30 سال سابقه تدریس دارم یک خاطره از تدریسم در 30 سال پیش تعریف می کنم، یا به صورتی تلویحاً به توانمندیهای خود در مورد کتابها یا مقالات در طول تدریس اشاره می کنم، مسلم است که یک اعتبار اصلی هم وجود دارد و آن نوع تدریس است که هر چه بهتر باشد وجذاب تر ، اعتبارزایی واعتبارافزایی بیشتری برای استاد ایجاد می شود. متأسفانه گاه دیده می شود مدرسان محترم در ایجاد این اعتبار زایی مسیر انحرافی می روند ویک سری حرفها یا حرکات سبک و.... از خودنشان می دهندتا هم ایجاد صمیمیت نمایند و ارتباطگیری داشته باشند و هم برای خود اعتباری بدست آورندکه نتیجه عکس می دهد.
✅ 21. دکتر علی اصغر کاملی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی: همیشه سعی دارم در جلسه اوّل با نشاط و روی باز وارد کلاس شوم تا آن سنگینی خاص این جلسات را که مخصوصا بایک فرد ملبّس به لباس روحانیت وجود دارد بشکنم ، چگونگی ورود به کلاس مخصوصا در اولین جلسه ترم بسیار مهم است، نیاز به یک کار روانشناسی دارد، چگونگی برقراری ارتباط با دانشجویان گاه کلاس با کلاس و نوع رشته دانشجویان و... فرق می کند!
✅ 22. دکتر محمد شریفانی عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز: معمولاً در جلسه اول خودم را مستقیماً معرفی نمیکنم، خصوصاً با توجه به ملبس بودن و حساسیتهای موجود، اگر چه در طول ترم هر جا که لازم باشد و جا داشته باشد به نوعی از تخصص خود در زمینه روان شناسی و تعلیم و تربیت یا فعالیتهای انجام گرفته در حوزه تفسیر قرآن به طور غیرمستقیم یاد میکنم، همیشه سعی میکنم دانشجویان را به استفاده از همکاران محترمی که در زمینه های مختلف علمی کار کردهاند راهنمایی کنم، در جلسات اولیه راجع به نحوه درس خواندن و اهمیت آن و بهرهگیری از عمر و احترام به علم و عالم صحبت میکنم، بر روی قانون مداری و رعایت حق دیگران در کلاس و حضور غیاب تأکید مینمایم.
#گفتارپژوهی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(50)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✅ اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی
🔶 23. دکتر محمدمهدی امامی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی: درباره شرکت نکردن دانشجویان در جلسه یا جلسات اولیه ترم، که خود معضلی است همیشه میگویم اینکه شما نمیآیید، خود یک خیانت است، شما که اینجا خیانت میکنید، از کجا معلوم بعدهم خیانت نکنید، ما از حقوق نجومی و اختلاس و ... مینالیم، خوب عاملین اینها همین کسانی بودهاند که پشت این میزها نشستهاند، بعدها آسیب میزنند، از جای دیگر که نیامدهاند! در جلسه اول توضیحی راجع به چگونگی تفکر و اندیشه و تأمل بیان میکنم و از آنها نظرخواهی هم دارم، اینطور جو کلاس و طرز تفکر دانشجو هم به دستم میآید، در جلسات دوم یا سوم عملاً وارد بحث میشوم، البته بعد از معرفی مختصر خود چون معتقدم باید مشخص شود دانشجو با چه کسی درس برداشته، درباره نحوه مدیریت کلاس و روش تدریس صحبت میکنم، مثلاً نیازمحور، البته با محوریت سرفصلها و ... ، به دانشجویان توضیح میدهم این کلاس برای من حکم درس تخصصی را دارد، من یک درس تخصصی را ارائه میدهم و برایم این درس مهم است، شما هم باید زحمت کشیده و وقت بگذارید، مثل کلاسهای دیگر که دارید، بنابراین به حضور و غیاب اهمیت میدهم، به تأخیرها حساس هستم، این حضورها و فعالیتها در کلاس چه بسا در پایان ترم بتواند به شما کمک کند و در نمره اثر بگذارد، این انتظار را داشته باشید که نمره پایان ترم شما چه بسا نمره واقعی امتحانتان نباشد!
🔶 24. دکتر ولی الله نقی پورفر، دانشیار دانشگاه قم: در مورد اولین جلسه هر ترم و معرفی استاد به مخاطبان به نظر بنده همه کلاسها یکسان نیستند، در بعضی کلاسها احساس می کنم باید خودم را و کار هایی را که انجام دادهام را بازگو نمایم تا دانشجو بداند با چه کسی روبروست، چون گاه بعضیها مدرس معارف را به قول معروف یک آچار فرانسه به حساب می آورند و حرمتی برای او قائل نیستند، سپس توضیح می دهم که بحثهای ما خوراک همیشگی وروزانه شماست، شاید بعضی مطالب در رشته های مختلف با توجه به شغل آینده شما تا آخر عمر اصلا بدردتان نخورد، ولی مطالب دروس معارف با زندگی و شخصیت شما ربط دارد! در فضای جامعه و ارتباطات خود باید بتوانید از هویت خود دفاع کنید و....، متاسفانه بعضی از همان ساعت اوّل سوال می کنند: استاد تستی است یا تشریحی؟! می گویم : خدا خیرت دهد تو وقتی با یک جوان مسیحی یا ... روبرو شدی چه چیزی را می خواهی تست بزنی یا...! باید منطق بحث به دستت بیاید، خودشان هم می خندند، میگویم: این سوال خجالت آور است.شما باید توانمند باشید ، قدرت دفاع داشته باشید.
#گفتارپژوهی
🕋 طلوع سبز محمّد (ص) قسمت اول
🖌 ابوالفضل فيروزي(نينوا)
✅ ... و جهان سياهترين شب يلدايي خويش را سپري ميكرد؛ و انسان سنگينترين فصل غربت را. سينه سوزان صحرا در حسرت قطرهاي، آه ميكشيد، و گلشن عالم از دود گناهان آدم گلخني دهشتزا مينمود. شهر گند شهوت ميداشت و كوچهها بوي وحشت؛ و از بامها ناله بوم بر ميخاست.
در رگهاي شهر شب، شرنگ مرگ جاري بود، و بر چهرهاش گرد ماتم نشسته؛ و بر سر درختان غبار غربت و اندوه سنگيني ميكرد. دود آه مظلومان سر به كاخ آسمان ميساييد و بر سفره دل دردمندان قوتي جز زقّوم ظلم ديده نميشد. در بيشة فرياد، سكوتي دهشت زا حكمفرما بود و گهگاه جز مويه قمريان اندوه، صدايي به گوش نميرسيد. قناتها خشكيده بودند و در چاهساران كبوتران وحشي نغمة غم ميزدند. در گلستان غزل، هَزاران شيدا، عشق را فراموش كرده و در لالهزار سحر، سينه سرخان سر در پَر خويش فرو برده بودند. در گلشن راز نجوايي نبود، برتاب شاخهها گنجشكي نميرقصيد و قشقرق شادي گنجشكها برپا نبود. شانه سري، گيسوي درختي را، زينت نميداد چكاوكي، در عشق گلي، سينه چاك نميزد و دست نسيم، زلف چمن را، نوازش نميكرد. از نيستان غربت، نواي غم و از كاروان هستي آهنگ ماتم، به گوش ميرسيد. پرندهاي، عشق پريدن، بياباني حال روييدن، باغي دماغ بوييدن، چشمهاي شوق جوشيدن، آهويي امان غنودن و ميوهاي مهلت رسيدن، نداشت. غنچهها نشكفته، داغ پژمردگــي ميديـــدند وآلالههاي داغ، در سردي آغوش خاك ميآرميدند. باري، روزها با سوزها همراه بود و در هيچ دلي چراغ اميد، كورسويي نميزد.
🔶 و در اين بعدازظهر غمانگيز پاييز تاريخ، كه جهان در سياهترين شب هيس و هراس نفس ميزد و انسان سنگينترين فصل غربت و بيكسي را سپري ميساخت، به ناگاه نسيم انس از حضـرات قدس، دريچهاي از سرا پرده غيبالغيوب به سوي آفاق نگران حسرت گشود و نوري از چشمه سار نورالنور، در ظلمت خاك وزيدن گرفت. توفان لطف سرمدي از اقيانوس موّاج و بيكران رحمت لايتناهي ربّاني، درّي يتيم از صدف غيرت به ساحل وجود افكند؛ درّي كه از تلألؤاش، چشم صيرفيان دهر برق زد و دل دردمندان شهر روشن گشت. نگاري آمد از نگارستان ملكوت و مردي رسيد از مردستان جبروت.
🔶 صنمي كه با يك كرشمهاش بازار بتان شكست گرفت؛ دلبري كه لعل لبانش رونق قنادّان برد؛ و دلداري كه مشك گيسوانش دكّه عطاران بست!
🚩 مهري كه با طلوعش، شراب نور در رگهاي منجمد شهر شب جاري كرد و چراغ لاله در دامن سياه دشت شب روشن ساخت. گلعذاري كه از عرق پاك جبينش صد هزار باغ گل محمّدي جوشيد. كسي كه با آمدنش در عالم و آدم شور و ولوله افتاد و شكوفه شادي در باغ چهرهها شكوفا شد. فرشتگان سپيدپوش آسماني هلهله كنان به ميهماني زمينيان آمدند و عطر آواز بال جبرئيل امين در جهان پيچيد. دختران خنياگر آسماني شورانگيزترين آوازها را ســر دادنــد و حــوريان بهشت دست افشان و پاكوبان، سرانداختند و جهان طلوع سبز محمد(ص)را جشن گرفت.
✅ نگاري رسيد كه؛ مكتب نرفته به غمزه مسأله آموز صد مدرّس شد؛ و مردي آمد كه هزار چشمه خورشيد در نگاهش بود. بهاري كه در نخستين صبح تنفسش، زمين و آسمان تنفّس كرد. ستارهاي كه در طليعه طلوعش آتشكده هزاره فتنه، خموشي گزيد. آفتابي كه از هُرم نفسش بركههاي فريب خشكيد و ماهي كه از طاق ابروانش بر طاق كسري شكست افتاد. محبوب چهارده سالهاي كه به يمن مقدمش چهارده كنگره از كاخ استبداد، فرو ريخت...
ادامه دارد...
📚 منبع: نشریه معارف، شماره 83.
http://maarefmags.ir/node/1868
🕋 طلوع سبز محمّد (ص) قسمت دوم
👈 ابوالفضل فيروزي(نينوا)
🔶 مردي كه رؤيايش، خواب از سرخفتگان پرانيد؛ هيبتش، پشت مستكبران لرزانيد؛ و از همتش آه از نهاد شيطان برآمد.
بامدادان و شامگاهان كه رايحه بهشتي اذانش فضا را آكنده ميكرد، پروانههاي شيدا در حـريم مقدس شمع وجودش در طواف ميشدند؛ در شعله آواز آسمانيش پر ميسوختند؛ و در صفوفي مرصوص در محراب ابروانش مبهوت ميشدند؛ و از نيلوفر گيسوانش مدهوش و چون بر خاك ميافتادند با حبلالمتين دستار بلند عشق او تا بام عرش عروج ميكردند.
✅ نميدانم در افسون لبش چه رمزي بود كه بهار شكوفا ميشد! و در عمق تبسّمش چه سرّي بود كه در كوچه باغ دلها شكوفه مي¬وزيد! در ترنم آهنگش مرغان بهشتي ترانه ميخواندند و در شعله آوازش پروانههاي شيدا پرميسوختند! غنچة لب چو ميگشود، بوي بهشت ميوزيد و از باغ دهانش، دامن، دامن گل محمدي(ص)ميريخت و از تنگ لعلش، كوزه، كوزه عسل مي¬تراويد! با فوّارة آسماني آوازش، حوض چشمان اهل دل از بيم و اميد سر ميرفت؛ و چون سكوت ميكرد هزار قافله فرياد در سكوتش بود. كوهساري بيفرياد مي ماند كه از سطوت سكـــوتش باد در صحرا حبس ميشد! غبار نعلينش سرمه چشم حــوريان بود و از ردّ پايش شميم بهشت بر ميخاست!
🔶 آه! گر چه سيه دستي، مـــرواريد دنــدانش را شكست، ولي به خدا سوگند! شكستهاش هم بازار درّ فروشان را شكست!
خدايا! چه بگويم كه هزاردستان حمد و ثنا، وصف گلعذارش نتواند كرد و طوطيان شكّرشكن، شرح شيرين لبش نتوانند نمود. شاهبازان تيزبال شديدُ القوي در حريم آسمان لاهوتش پر شوند و باد سواران سليمان سلطنت در سنگلاخ صحراي سوزان عشقش پي گردند.
🌻 سيد و مولاي من! به خدا سوگند! بهشت در نسيم صلوات تو سبز ميشود و دوزخ با شبنم عشق تو سرد ميگردد! آفتاب هستي از عطسه مبارك تو چكيد و آدم و حوا از دم قدسي تو روييد و روزي نيز قافله قطرات وجود به غدير كوثر بيكرانه تو متصل خواهد شد!
🌺 حبيب من! پيامبران به احترام تو برخاستهاند؛ و منظومه درخشان و با شكوه عترت از آفتاب جمال تو فيض ميگيرد! ستارگان تابناك ولايت از دامن مهر زهراي تو طلوع كردهاند. جنّت و جهنم از عشق و نفرت وصي تو شكل ميگيرد و مهدي موعود براي تو برخيزد؛ همان موعود سبزي كه در رجعت سرخش ترديدي نيست!
ما عشق ز مكتب تو آموختهايم
صد لاله به مهر تو برافروختهايم
در كوره سوزان محبّت اي دوست
دل سوخته سوخته سوختهايم
📚 منبع: نشریه معارف، شماره 83.
http://maarefmags.ir/node/1868
گزارش تصویری:
گفتگوی نوین پژوهشی (جلسه 100)
موضوع: نظریه مقاومت با تأکید بر تحولات جاری یمن
ارائه کننده: دکتر سیدعلی موسوی نژاد
🔸 پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، انقلابیون یمن سرخوردگی و ناامیدی خود را فراموش نموده و مواضع انقلابی خود را احیاء و بازسازی نمودند
🔸 چشم انداز یمن مقاومت است و عربستان نمیتواند هسته تمدنی و مذهبی یمن را از بین ببرد و همان طور که کشورهای عربی با حزب الله کنار آمدند عربستان نیز باید کنار آید.
زمان: چهارشنبه 97/09/07
مکان: قم، بلوار جمهوری اسلامی، نبش کوچه 4، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(51)
نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
🖌 مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ...
🔶 35. دکتر مصطفی اسماعیلی، استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
مهمترین توصیهها به اساتید جوان و آنانی که میخواهند وارد این عرصه شوند این است که:
1ـ سوز و عشق تدریس و هدایت جوانان را داشته باشند.
2ـ صلاحیتهای لازم برای تدریس را کسب نمایند.
3ـ تقوا را همیشه مدنظر داشته باشند.
4ـ مطالعه و به روز بودن اطلاعات و فهم درست دین دغدغه آنان باشد.
5ـ به دانشجویان عشق بورزند و آنان را دوست داشته باشند.
🔶 36. دکتر حمیدرضا طالقانی اصفهانی، استادیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: استاد باید دغدغه هدایت داشته باشد. در سیره پیامبر(ص) بسیار سراغ داریم که وقتی دعوت هدایتگرانه او را لبیک نمی گفتند، درخلوت می گریست و کار به جایی می رسیدکه قرآن به او از این جهت که جانش را در دعوت به مخاطره می اندازد و آنقدر غصه راهیابی مردم را می خورد که سلامتی اش تهدید می شود، به نوعی هشدار می دهد.
🔶 37. دکتر محسن ادیب بهروز، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران: مهمترین توصیهام به اساتید متقاضی و جوانی که تازه وارد این عرصه میگردند همان بحث خالص کردن انگیزه است، تدریس چنین درسی نباید دغدغه شغلی مدرس باشد، مجموعه روایاتی هم داریم که عذاب را برای کسانی میداند که با قال الصادق و قال الباقر (علیهم السلام) بخواهند در آمدی کسب کنند. مطلب دیگر، موضوع مطالعات آنهاست، در حوزه مطالعات و آشنایی با شبهات، جامعیت نسبی را داشته باشند و اطلاعات به ظاهر جانبی خود را به روز نمایند. دروس تاریخ از دروس اندیشه اسلامی، از آشنایی با منابع اسلامی و ... جدا نیست.
#گفتارپژوهی
#فراخوان
فرهیخته گرامی
سلام علیکم؛
با توجه به اینکه نشریه علمی-تخصصی «کلام تطبیقی شیعه» با هدف ترویج فرهنگ علمی تشیع و خدمت به اهل بیت علیهمالسلام به وسیله دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی در حال انتشار است، لذا مستدعی است مقالات علمی و وزین خود را برای این نشریه ارسال فرمایید. لازم به ذکر است که این مجله در صدد اخذ درجه علمی-پژوهشی است.
آدرس سایت نشریه: www.jcst.atu.ac.ir
پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه (JCST)
آدرس ایمیل: kalamallame@gmail.com
شماره: 09901903246
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(52)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
🖌 مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ...
🔶 38. دکتر اکبر گلی، استادیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: تدریس، علاقه و عشق و دلسوزی و احساس مسئولیت میطلبد، اگر اساتیدی صرفاً جنبههای مادی را در نظر میگیرند بهتر است وارد این عرصه نشوند چرا که هم زود خسته و آزرده میشوند و هم دانشجویان بیبهره میمانند و دلسرد می شوند.
🔶 39. دکتر مهدی ایمانی مقدم، استادیار دانشگاه اراک: اساتید محترم انتظار نداشته باشند که در همان جلسات اول نصایح در دانشجو اثر کند و در دیدن ثمرات حرفهای خود در رفتارهای او عجله کردن اشتباه است، گاه یک نیمسال تحصیلی صبر لازم است.
🔶 40. دکتر بهمن توان، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک: مهمترین توصیههای بنده به اساتید جوان و تازه کار:
1ـ اخلاص در نیت در گفتار و عمل
2ـ مطالعات گسترده و در عین حال تخصصی در همان گرایش در حال تدریس
3ـ غافل نشدن از مسائل مربوط به دانشجویان، چه شخصی، چه خانوادگی و حتی گاه اقتصادی
4ـ نشان دادن علاقه و محبت خود به آنان در عمل و اعتبار آنان را جلب کردن.
🔶 41. دکتر علی حسین زاده، استادیار دانشگاه کاشان: توصیهام به اساتید تازهکار که این راه را انتخاب کردهاند این است که:
1ـ از لحاظ اخلاقی خیلی باید صبور باشند.
2ـ از ادبیات معاصر برای گفتگو استفاده کنند به طوری که در حد فهم دانشجو باشد.
3ـ مطالعات خود را در زمینه همان گرایشی که تدریس میکنند مستمراً داشته باشند، بنده گاه به شوخی به بعضی اساتید میگویم: به گونهای تدریس کنیم که در آخر ترم تحصیلی دانشجویان یک نگاه منفی به این دروس پیدا نکنند؛ کافی است، همین که از ما نقطه ضعفی نبینند، بس است!
#گفتارپژوهشی
گزارش تصویری:
گفتگوی نوین پژوهشی (جلسه 101)
موضوع: نهج البلاغه، پاسخگوی نیازهای جامعه
ارائه کننده: حجت الاسلام دکتر نادم (مدیرگروه شیعه شناسی دانشگاه ادیان)
🔸 رئیس گروه شیعهشناسی دانشگاه ادیان و مذاهب نهجالبلاغه را کتاب بسیار مهمی در تاریخ نیمه نخست قرن اول دانست. وی یکی از شرایط اینکه این معارف در جامعه ما حاکمیت پیدا کند و به عنوان راهبردی در جامعه کاربردی شود، در مقایسه وضعیت آن روز و امروز دانست. ایشان نیازهای آن روز و امروز را تغییر نایافته دانست و افزود که نیازهای اصلی بشر از نظر ماهوی تغییر نمیکنند.
🔸 نهجالبلاغه کتابی است که از نظر موضوعات دارای تنوع بسیاری میباشد و کمتر کتابی است که این چنین باشد.
زمان: پنجشنبه 97/09/15
مکان: قم، بلوار جمهوری اسلامی، نبش کوچه 4، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(53)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✅ مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ...
🔶 42. دکتر محمدحسین خوانین زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی: یک توصیه مهم به اساتید جوان این است که باید استاد تازه وارد، فضا و حال و هوای دانشگاه را بشناسد و یکدفعه وارد دانشگاه نشود. مثلاً باید بداند که دانشجو در پی شغل است تا فهم مطالب و ... استاد هیچگاه نباید خود را با دانشجو درگیر نماید، در تاریخ هم نمیبینیم که پیامبر (ص) در دعوت اولیه خود با کسی درگیر شده باشد.
🔶 43. حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا سامع، مدرس دروس معارف در دانشگاههای کشور: اساتید ظرفیت و تحمل و بردباری خود را تقویت کنند، از بحثهای جناحی تند دوری گزینند، بدانند که هر جایی اقتضائات خود را میطلبد، جوانان و مخاطبان در کلاس از هر نوع قشری و با اندیشههای مختلف هستند، هرگز یک نگاه بالا به پایین نباید داشت، بنده در کلاسهایم میگویم که خیلی جاها من از شما استفاده میکنم و شوخی هم نمیکنم و واقع را میگویم، البته بله در بعضی مسائل سن و سالی از من گذشته و چه بسا من هم چیزهایی داشته باشم که به درد شما هم بخورد! - مدرس معارف باید پناهگاه و مأمن دانشجو باشد، سعی کنیم به دانشجو نزدیک شویم و درکش کنیم و این یک موفقیت است، چنانچه از نظر تواضع و اخلاق هم بسیار باید دقت کنیم.
🔶 44. دکتر محمدحسن سراج صادقی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی: به اساتید جوان وتازه کار توصیه می نمایم حتما سطح اطلاعات خود را بالا ببرند وآمادگی پاسخ به هرسوال از دانشجویان را داشته باشند. بنده خود از مصاحبه گران متقاضی تدریس هستم، متأسفانه اکثر آنان علم تفصیلی به تمام زوایا ی موضوعات مطرح شده ندارند، بلکه یک علم اجمالی وکلی دارند.
🔶 45. جناب آقای سیدحسن سیدی، مدرس دروس معارف در دانشگاههای کشور: مهمترین توصیه به اساتید معارف این است که ابتدا باید از خود شروع کنند و در تهذیب اخلاق خود بکوشند، گفتارشان با رفتارشان هماهنگی داشته باشد، در ارتباط عاطفی سالم با دانشجو سعی نمایند، رعایت عدالت بین دانشجویان هم در این روابط مهم است.
#گفتارپژوهی
کتاب: از ژرفای دریا
تحلیلی بر سطوح معنایی و باطنی قرآن
نویسنده: سید محمدحسین میری
ناشر: دفتر نشر معارف
نوبت چاپ: اول1397
قیمت:19000تومان
این کتاب که توسط معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی به بار نشسته، در 7فصل با232 صفحه سامان داده شده است.
فصل یکم: با عنوان «مفاهیم و کلیات» مفهومشناسی واژگان کلیدی نظیر بطن، ظهر، تفسیر، تأویل تنزیل، جری و تطبیق و... را تبیین کرده و در فصل دوم: با عنوان «تحلیل طولی، نسبی از بطون قرآن» دیدگاه علامه طباطبایی در مورد باطن قرآن تشریح شده است. فصل سوم: با عنوان «تحلیل عرفانی، شهودی از بطون قرآن» به بررسی روشهای تأویل شهودی و عرفانی پرداخته و فصل چهارم: به تحلیل عرفی از بطون قرآن با محوریت نظریه آیتالله معرفت اختصاص داده شده است. در فصل پنجم: با عنوان«تحلیل عرفی و فرا عرفی از بطون قرآن» تعریف باطن قرآن از دیدگاه روایات، معیار صحت تفسیر باطنی و نقش آن در تفسیر، رابطه جری و تطبیق با بطون عرفی آیات و رابطه ظهر و تنزیل با جری، تبیین گردیده و در فصل ششم: تحلیل نشانه شناختی از بطون بر اساس نظریه صاحبنظران معاصر تبیین شده است و سرانجام، فصل هفتم: برداشتهای ناصواب از بطون و لایههای معنایی قرآن را به بوته نقد میکشاند.
#کتاب_شناسی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(54)
👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
👈 مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ...
🔶 46. دکتر محمود شیخ الاسلامی، استادیار دانشگاه پیام نور: اساتید جوان تدریس خود را از مراکز کوچکتر و دانشکدههای معمولیتر شروع کنند تا به یک پختگی لازم برسند. اساتید جوان باید از قبول کلاسهای مختلط که ارائه دروس در آنها مشکلاتی را به همراه دارد، بپرهیزند، مدرسان محترم در بالا بردن سطح علمی با استفاده از منابع اصلی کوشا باشند و بالاخره از تواضع لازم در برخورد با دانشجویان برخوردار باشند.
🔶 47. دکتر علی اخترشهر، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی: ـ مدرس معارف باید به این دید سر کلاس برود که 40 تا 50 دانشجو در هر کلاس دارد که هر کدام دو ساعت وقت خود را در اختیار او گذاشتهاند، آن هم در طول 13 یا 14 جلسه ترم و اگر در هفته 20 جلسه درسی هم داشته باشد، آن هم در طول مثلاً 30 سال و تازه هر سال هم دو ترم، از ضرب این اعداد در هم یک عدد بزرگ و واقعاً قابل ملاحظه پدید میآید که قابل گذشت نیست، برای هدر دادن آن تاوان بزرگی باید داد. حال اگر وظیفه خود را انجام دهد و حتی سخت هم بگیرد، بعدها دانشجو میگوید خدا پدرش را بیامرزد که به ما چیزی یاد داد!
🔶 48. دکتر علی غلامی دهقی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: مدرسان جوان معارف را به سه مطلب توصیه میکنم:
1ـ مطالعه فراوان آثار علمی هم در زمینه رشته و گرایش تخصصی خود و هم آگاهیهای عمومی. به تعبیر مقام معظم رهبری(دام عزه)، مطالعه انسان را تر و تازه نگه میدارد.
2ـ رعایت احترام به دانشجو و همراه کردن حلم با علم. تجربه نشان داده فقدان حلم تأثیر علم را هم از بین میبرد.
3ـ پرهیز از طرح مباحث ضعیف، خرافی، غلو آمیز و نیز روشنکفرمآبانه و بیمار گونه.
🔶 49. دکتر علی نصیری، استاد تمام دانشگاه علم و صنعت: حلم و بردباری در یک استاد معارف از معیارهای بسیار مهم است. مگر در روایات نیست که ثلث تعامل با مردم، گذشت است؟ جناحی برخورد کردن و ذرهای از یک جناح خاص دفاع کردن در کلاس معارف، در شأن استاد نیست، اساتید نباید با این کار شأن خود و کلاس خود را پایین بیاورند.
#گفتارپژوهی
✅ راه حل مساله
🔶 در گام اول، آشنایی عزیزان وابسته به نهاد - اعم از روحانی و مدرس و مبلغ - با این دو بعد انسان شناختی و معرفت شناختی غرب، یعنی اومانیسم و سوبژکتیویته است.
🔶 در گام دوم آشنا کردن دانشگاهیان عزیز- اعم از دانشجو، کارمند و بالاخص استاد – با این مهمانان ناخوانده درساحتهای علوم پایه، مهندسی، پزشکی و خاصه علوم انسانی است.
🔶 گام سوم، نقد اندیشه مدرن –اومانیسم و سوبژکتیویته- برای دانشگاهیان و گام چهارم، نشان دادن چگونگی ارتباط و تاثیر رشته تحصیلی آنها با آن مبانی و پیش فرض ها است.
به عبارت دیگر، یک روحانی در دانشگاه لازم است آیه ای را بخواند که نقد اومانیسم باشد و حدیثی را شرح دهد که ضد سوبژکتیویته باشد و سنت را آنچنان تفسیر کند که رسواگر سکولاریسم شود و تاریخ اسلام را طوری تحلیل کند که ویرانگر لیبرالیسم گردد و اخلاقی را تدریس کند که مخالف پوزیتیویسم باشد و فقه منکر کاپیتالیسم و سوسیالیسم را تدریس کند.
🔷 برنامه عملی
برگزاری دوره معرفت شناسی و انسان شناسی غربی (سوبژکتیویته و اومانیسم ) در دو سطح زیر میباشد :
1. سطح دانشجویی، که شامل دوره مقدماتی دو ماهه(ضمن طرح ولایت ) 40 ساعته و دوره تکمیلی
2. سطح استادان و مبلغان، شامل دوره مقدماتی دو روزه ( 14 ساعته ) و دوره تکمیلی
🔴 تذکرات پایانی
1. قابل ذکر است که گام پنجم، ساختن علومی با ریشه ها و روش اسلامی است که همان نهضت تولید علم و جنبش نرم افزاری بوده و ورای این طرح مختصر میباشد؛ و به عبارتی این طرح، یکی از مقدمات آن نهضت عظیم است.
2. غرب شناسی به معنای عام، مطلوب و مطمح نظر این طرح نمی باشد بلکه فقط شناخت معرفت شناسانه غرب یعنی سوبژکتیویته و تا حدی انسان شناسانه آن یعنی اومانیسم مد نظر است.
3. میدانیم آگاه سازی و شفافیت نسبت به تاثیرات سوبژکتیویته در ذهن و ضمیر و روحیات دانشگاهیان، لازم است ولی کافی نیست. هرچند تبدیل آن بنیانهای ناخودآگاه به خودآگاه و روشن شدن صورت مساله، نیمی از جواب است.
در پایان یاد وخاطره همه مجاهدان علمی وحدت حوزه و دانشگاه خصوصا شهید حجتالاسلام دکتر مفتح را گرامی میداریم.
🖌 برادر کوچک شما حسین مطیع، مرکز معارف اسلامی دانشگاه صنعتی اصفهان
#نامه_رسیده