📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 116
🔖 آیات: ۴۰ و ۴۱
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۴۰ بقره:
«یا بنی اسرائیل اذکروا نعمتی التی انعمت علیکم واوفوا بعهدی اوف بعهدکم وایای فارهبون»
ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بستهاید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید!
✅ آیه ۴۱ بقره:
«وآمنوا بما انزلت مصدقا لما معکم ولا تکونوا اول کافر به ولا تشتروا بآیاتی ثمنا قلیلا وایای فاتقون»
و به آنچه نازل کردهام [قرآن] ایمان بیاورید! که نشانههای آن، با آنچه در کتابهای شماست، مطابقت دارد؛ و نخستین کافر به آن نباشید! و آیات مرا به بهای ناچیزی نفروشید! و تنها از من بترسید!
1️⃣خداوند در آیه میفرماید اگر میخواهید بترسید از من بترسید. گوید به عهدتان وفا کنید تا من هم به عهدم وفا کنم. اینها، دو عهد نیست بلکه #معامله ای بین موجب و قابل است لذا یک #عهد_متقابل است مثل بیع و خرید و فروش.
2️⃣عهد را خدا از دانشمندان اهل کتاب نیز گرفت که در برابر #وحی تابع بوده و آنچه در تورات است را کاملا برای مردم بیان کنند و جلوی #تحریف را بگیرند اما نکردند و پیامبران خدا را پشت سر هم کشتند. این دانشمندان کتاب تورات را به همدیگر درس میدادند اما وقتی میخواستند به مردم بگویند تحریف میکردند. لذا آنرا به #ثمن_قلیل و اندکی فروختند.
3️⃣انگیزه تحریف تورات، بعد از ظهور اسلام بوجود آمد. قرآن گوید این دانشمندان #یهود، کتاب اصلی تورات را در خانه خود داشتند اما برای مردم، تحریف شدهی آن را میخواندند. خدا گوید اگر تحریف کردید دچار عذاب خدا میشوید.
4️⃣آیه گوید: قرآن، آنچه در تورات و انجیل هست را تصدیق میکند. یعنی هر چه در تورات و انجیل اصلی نزد #دانشمندان_یهود بوده در قرآن نیز هست نه اینکه هر چه در قرآن آمده در تورات و انجیل نیز بوده باشد. قرآن «مهیمن» است یعنی #هیمنه بر کتب الهی پیشین دارد و کاملتر از آنان است نه اینکه با آنها همسطح باشد، پس حقایقی در قرآن هست که در کتب پیشین نیست. در غیر این صورت، ظهور پیامبر جدید، بشارتی نیاز نداشت اما پیامبران قبلی به ظهور پیامبر آخر، #بشارت میدادند. اما یهود، #تورات را کلام آخر میدانستند.
5️⃣دین و کتابی که #مریم_مقدس را فاحشه بخواند ماندنی نیست لذا قرآن مسیحیت و یهود را از انحرافات پاک کرد و باعث شد آن دو دین باقی بمانند.
6️⃣ قرآن، نسبت به توده بنی اسراییل، گوید که دین را به #ثمن_قلیل فروختند. نسبت به علما نیز گوید: نکند برای #طمع دنیا، تورات و انجیل را تحریف کنید زیرا دنیا در همه صورت، متاع قلیلی است پس متاع دنیا هم قلیل خواهد بود.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
http://T.me/masjed_ammar
#مسجدحضرتعمار.تلگرام
@masjed_ammar
#مسجدحضرتعمار.ایتا
sapp.ir/masjd_ammar
#مسجدحضرت عمار.سروش
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #سوره_حمد
🔺شماره جلسه: ۶
🔖 آیه: ۲
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۹/۱۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۲ سوره حمد: «الحمدلله رب العالمین»
بخش 1️⃣: چرا #شکر به خدا نیز نسبت داده شده اما حمد فقط برای خداست؟
🔺خدا شاکر است.(فان الله شاکر علیم-بقره ۱۵۸)
چون خدا حق شناس است و شاکر اعمال.
والله شکور حلیم(تغابن-۱۷)
هر کس برای آخرت کار کند با حسن فعلی و فاعلی(و هو مؤمن) سعیش مشکور است و کارش هدر نمیرود.
و من اراد الآخرة و سعی لها سعیها و هو مؤمنٌ فاولئک کان سعیهم مشکورا (اسراء-۱۹)
معنای شکر خدا در اینجاها، صفت فعلی است و با فعلش شکر می کند یعنی همینکه بنده اش را بهشت میبرد فعلش را شکر کرده است، نه اینکه صفت ذات باشد و زباناً بگوید: ای انسان تو را شکر میکنم!
بخش 2️⃣: چگونه حمد تنها مخصوص خداست اما در عین حال، شکر برای سعی بشر هم وجود دارد و کار بشر، مشکور است؟
🔺حمد حتی برای شاکر بودن خدا هم هست و بهشتیان، در بهشت خدا را بخاطر شاکر بودنش هم حمد می کنند و می گویند( و قالوا الحمدلله الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لو لا ان هدانا الله لقد جائت رسل ربنا بالحق{اعراف-۴۳})
یعنی ما نبودیم آن کسی که بتوانیم هدایت شویم و از ما ساخته نبود جز آنکه خدا ما را هدایت کرد، چون انسان فقیر را با انواع نعمت ها و هدایت ها به استغنا و بی نیازی رسانده و او را بهشتی کرده است، #عقل کافی نیست و هدایت نیاز بوده است. پس (الحمدلله رب العالمین)
🔺اگر قضیه تحلیل شود در اصل خدا خود را شکر می کند چون خدا بر ایمان مومن شکر می کند، این ایمان ناشی از دو هدایت است، #هدایت_تشریعی که مستقیما از خداست و #هدایت_تکوینی که وسایلش از پیامبران و کتاب و عقل همگی نعمتی از خداست پس جز نعمت و کمال الهی چیزی برای انسان نمی ماند که خدا شاکر آن باشد.
بخش 3️⃣: چرا به علوم وحیانی نیاز است؟
آیا #عقلِ تنها به انسان راه را نشان داده و وی را بهشتی می کند؟
🔺عقل هیچگاه انسان را بهشتی نمی کند. عقل نورافکنی قوی است که #وحی را بصورت صراط مستقیمی می شناسد و دستور به اطاعت از صراط می دهد. اگر کوهی را فرض کنیم که نورافکن عقل بخواهد راه را پیدا کند و وحی یا صراط مستقیمی نباشد، نورافکن تنها سنگلاخها را نشان می دهد که راه بجایی نمیرسد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۷
🔖 آیه: ۳
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۱/۲۷
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۳ سوره بقره: «الّذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصّلاة و ممّا رزقناهم ینفقون»
1⃣ #ایمان، عقیدهایست که در آن شک و تردید نباشد و صاحب این عقیده استوار که به عقیده خود از شر تردید، امان داده است، #مومن نامیده میشود. لذا اگر عقیده در شک و تردید باشد یا کافر است یا منافق!
2⃣موجود از نظر قرآن دو قسم است: یا مشهود و محسوس و یا غایب از حواس.
📌طبق انتهای سوره بقره، #غیب شامل ۵ چیز است: خداوند، رسالت او که به پیامبران داده شده، فرشتگان او، کتابهای او و قیامت او.
3⃣مادّیّون گویند چیزی که قابل حس کردن نیست اصلا موجود نیست پس خدا و فرشته و قیامت و رسالت و کتب الهی همه #وهم و #افسانه اند.
💎در آیاتی دیدگاه مادیون در زمان پیامبران بیان شده است:
۱. در آیه ۵۵ بقره بنیاسراییل به موسی گفتند: «ما به تو ایمان نخواهیم آورد مگر اینکه خدا را آشکارا ببینیم» یعنی ما به عالم محسوس ایمان داریم نه به غیب!
۲. در آیه ۱۵۳ سوره نساء، خداوند میفرماید: «اهل کتاب(یهودیان و مسیحیان) از تو میخواهند که برایشان از آسمان، کتابی محسوس و مادی (دارای ورق) نازل کنی (نه کتابی که بر قلبت نازل شده باشد). همانا اینها از موسی چیزی بزرگتر از این خواستند. پس گفتند میخواهیم خدا را آشکارا ببینیم!»
یعنی اینها جز به عالم محسوس و موجودات حسشدنی ایمان نمیآورند. اگر از تو کتاب و رسالتت را که غیبی است نپذیرفتند از موسی خداوند را که غیب بود نپذیرفتند و گفتند تا خدا را به چشم نبینیم ایمان نمیآوریم.
۳. در آیه ۷ انعام خداوند گوید حتی اگر تقاضای گروهی که در بالا گفتند برای ما کتاب مادی نازل کن را بپذیریم و کتابی با صفحات مادی و قابل لمس نازل کنیم باز هم این کافران نمیپذیرند!
۴. و در آخر در آیه ۲۱ و ۲۲ فرقان میگوید روزی این کافران هنگام مرگ، ملائکه را خواهند دید اما آن روز دیگر دیر بوده و به ایشان بسیار سخت خواهد گذشت.
4⃣ریشه ایمان یا کفر به غیب در #معیار_شناخت است.
کافرانِ به غیب، گویند معیار شناخت همه چیز، تنها و تنها #حس است. اگر چیزی با حواس ۵ گانه درک شد وجود دارد وگرنه موجود نیست. اما مومنان علاوه بر حس، آنچه را که #عقل نیز موجود بداند به آن ایمان دارند که همان غیب است مانند وجود خدا یا قیامت. لذا موجدات را یا محسوس میدانند یا معقول.
5⃣قرآن ابتدا ذهن عوام مردم را از حس به سمت عقل میکشاند و آنگاه مرحله سوم شناخت را با عقلا و موحدان در میان میگذارد که معیار #وحی است که گاهی عقل نیز آنرا نمیفهمد. اگر وحی پذیرفته شد خودبخود حس و عقل هم پذیرفته شده است!
6⃣غیب یا مطلق است یا نسبی.
۱. غیب مطلق: منظور غیبیست که برای همه و در همه جا و همه زمانها نامحسوس است مانند خداوند.
۲. غیب نسبی: غیبی که برای برخی ها یا در برخی زمانها محسوس میشود مانند فرشتگان و قیامت که برخی همین حالا هم این دو را میبینند و بقیه مردم در هنگام مرگ و پس از آن، این دو را خواهند دید.
7⃣ منظور از ایمان به رسولان، #ایمان_به_رسالت پیامبران است وگرنه جسمشان که محسوس است و نیاز به ایمان ندارد. لذا قرآن گوید مومنان به رسالت تمام پیامبران ایمان دارند نه به رسالت خاتم انبیا، زیرا رسالت از سوی خداست.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
🔴 نکات توحیدی جلسه ۷ تفسیر سوره بقره:
🔺۱. چیستی ایمان:
ایمان همان #عقیده بدون کمترین شک و تردید است وگرنه شخص مومن نیست.
🔺۲. متعلقات ایمان:
ایمان صرفاً به #امور_غیبی تعلق میگیرد که طبق قرآن، شامل ۵ چیز است:
الله - رسالت همهی پیامبران که از جانب الله است - فرشتگانِ الله - کتابهای الله - قیامت الله
🔺۳. مراتب شناخت:
الف) #حس: پایینترین مرحله، شناخت حسی است که همه میفهمند.
ب) #عقل: یک سطح بالاتر، شناخت عقلی است.
ج) #وحی: اما از همه بالاتر، شناخت بر اساس وحی است که گاهی عقل هم به آن نمیرسد.
🔺۴. روش شناسی شناخت:
قرآن سعی دارد شناخت انسانها را مرحله به مرحله بالا ببرد. یعنی ذهن مردم عوام را از نگاه حسی به نگاه عقلانی بکشاند و در عرض آن، نگاهی وحیانی را در میان کسانی که نگاه عقلانی دارند ترویج کند. این روند در علوم رایج دقیقا برعکس اتفاق افتاده و حالا به حس رسیده است.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۱۶
🔖 آیه: ۴
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۱۲
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۴ سوره بقره: «و الّذین یؤمنون بما اُنزل الیک و ما اُنزل من قبلک و بالآخرة هم یوقنون»
1⃣ اعتقاد به #نبوت و #کتب انبیا در زمره موارد «ایمان به غیب» است و مشمول #تقوای_اعتقادی
2⃣ نبوت دو قسم است:
🔺#نبوت_خاصه: مخصوص هر پیامبر است مثلا ایمان به معجزه عصای حضرت موسی و رسالت او. ایمان به کتاب وی یا کتاب پیامبر اسلام.«و الّذین یؤمنون بما انزل الیک»
🔺#نبوت_عامه: در اینجا اصل رسالت مطرح است و اینکه ما ایمان به این داریم که خدا بشر را بوسیله ارسال این ۱۲۴ هزار پیامبر هدایت نمود و رسالت همگیشان، حق است. ایمان به #کتاب نیز چنین است.
3⃣طبق قرآن، مومنان به رسالت همه انبیا و کتبشان ایمان دارند. (بقره / ۴)
اگر کسی به قرآن ایمان آورد به کتب و انبیای پیشین نیز ایمان آورده که ۳ دلیل دارد:
🔹۱. انبیای پیشین نیز همگی #اسلام آوردند و دینی که برای مردم آوردند جز دین اسلام که تنها دین خداست نبود. «ان الدّین عند الله الاسلام» (آل عمران / ۱۹)
🔹۲. قرآن سخن همه انبیا را تصدیق کرده است. (مائده / ۴۶) اگر کسی به قرآن ایمان آورد چون قرآن پیامبران را تصدیق کرده پس به پیامبران هم ایمان آورده است.
🔹۳. قرآن مبسوطاً در مورد پیامبران پیشین و داستانهایشان سخن گفته (هود / ۴۹) و میفرماید: ای پیامبر، زندگی برخی پیامبران را برایت گفتیم و برخی را نگفتیم (غافر / ۸۸)
4⃣ایمان به پیامبران یعنی چه:
در مورد پیامبران قبل «ایمان اجمالی و کلی» به آنها کافیست اما در مورد پیامبر آخر باید «تمام احکامش» را یاد گرفت و عمل کرد اگرچه شناخت تفصیلی علوم و فلسفه آن نیاز نیست.
5⃣ ایمان به آنچه بر پیامبر اسلام نازل شده به چه معناست؟
این ایمان، تنها در مورد قرآن نیست بلکه هر چیزی که از گنجینه علم خداوند تنزل پیدا کرده و برای درک توسط بشر بر قلب پیامبر وارد آمده مشمول ایمان است مانند قرآن، احادیث قدسی خداوند، برخی روایات و حتی آنچه که پیامبر در معراج دیده و شنیده است. زیرا تا کلام الهی تنزل نکرده باشد قابل فهم برای بشر نخواهد بود.
6⃣ تنزل به دو صورت است: تجافی و تجلّی
🔺تنزل #تجافی یعنی وقتی شیئی مانند باران از جایی حرکت کرد و به پایین آمد دیگر در جای اولش نباشد.
🔺اما تنزل به نحو #تجلی یعنی آن مطلب حقیقی که در موطن خود موجود است پایین نمیآید بلکه رقیق شده و مرحله نازلهاش بصورت لفظ در میآید تا قابل گفتن و شنیدن و خواندن باشد.
⚱برعکس علوم دیگر که ابتدا مطلبی را میبینیم یا میشنویم یا میخوانیم و سپس میفهمیم، اما پیامبر #وحی را ابتدا میفهمید و سپس آنرا با واسطه قوه خیال، به مسلمانان منتقل میکرد.
7⃣اگر کسی خواست مطلبی را برای بشر با قلم یا گفتن بیان کند ابتدا باید مطلب عقلی را از #قوه_عاقله به #قوه_خیال تنزل دهد تا قابل تصویرسازی شود که مثلا فارسی بیان کند یا انگلیسی (نه اینکه آنرا از عقلش خارج کند). سپس آنچه را که در مرحله خیال تنظیم کرد را بوسیله قلم یا زبان بیان میکند. این میشود تنزل مطلب...
✅ لذا قرآن فرمود: این کتاب مانند #طنابی است که یک سرش که بوسیله الفاظ عربی قابل فهم است، در دست بشر و سر دیگرش که حاوی معانی عمیق مفاهیم قرآن است در دست خداست. انسان میتواند فهم خود را از مفاهیم قرآن مرتبا افزایش داده تا از طریق این طناب، به #مخزن_اصلی مطالب نزدیکتر شود البته هیچگاه کاملا به آن نمیرسد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۱۷
🔖 آیه: ۴
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۱۳
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۴ سوره بقره: «و الّذین یؤمنون بما اُنزل الیک و ما اُنزل من قبلک و بالآخرة هم یوقنون»
🔴ایمان به انبیا شامل ایمان به پیامبر فعلی، پیامبران قبلی و پیامبران بعدی که #بشارتشان داده شده میشود و ازین جهت مسیحیان و یهودیان کافرند اما پیامبر اسلام چون #خاتم_الانبیا بوده دیگر نیازی به ایمان به پیامبران بعدی نبوده است.
📚گفتیم که ایمان به قرآن و پیامبر، لزوما ایمان به #پیامبران_گذشته و کتبشان را نیز بهمراه دارد. ۳ راه اثباتش مشخص شد و راه چهارم همین آیه ۴ بقره که ایمان به پیامبران گذشته را واجب دانسته و آیه ۱۳۶ بقره آنها را جدا جدا نام میبرد.
🚧 آیه ۱۳۶ بقره دو چیز را واجب دانسته:
۱. ایمان به آنچه بر پیامبران #نازل شده (اُنزِل) : یعنی #کتاب و دین
۲. ایمان به آنچه به پیامبران #داده شده (اوتوا) : شامل کتاب و #معجزات
🚦«ایمان به آنچه بر تو و پیامبران قبل از تو نازل شده» شامل چند چیز است: که در آیه آخر بقره و ۸ تغابن برمیشمارد شامل:
۱. اصل #وحی و دینی که ارسال شده
۲. کسی که وحی از اوست ( #خدا )
۳. کسی که وحی را نازل کرده ( #فرشتگان )
۴. کسی که وحی را دریافت کرده ( رسالت #پیامبران )
🐌نزول قرآن چه بر پیامبر و چه بر مردم، #تدریجی است! (نحل، ۴۴)
قرآن هم بر #پیامبر نازل شده و هم بر #مردم؛ اما بر پیامبر بدون واسطه نازل شده و بر مردم با واسطهی پیامبر. (نحل، ۴۴) یعنی پیامبر تنها همانند سیمی است که وحی خدا را «بدون کم و زیاد» مستقیما به مردم میرساند نه اینکه خدا به پیامبر وحی کرد و وحی تمام شد آنگاه پیامبر از سوی خودش حرف خدا را به مردم بزند.
👤پس وحی، همیشگیست و وقتی قرآن میخوانیم مستقیما خدا دارد همین حالا با ما حرف میزند ولی تنها افرادی که قدرت #درک_قرآن را پیدا کردهاند این ارتباط مستقیم را میفهمند و گاهی #بیهوش میشوند و باقی مردم در درجاتی از کری، لالی و کوریند (صمٌ بکمٌ عمیٌ)
⁉️نشانه اینکه انسان به آنچه بر پیامبر اسلام و پیامبران گذشته نازل شده ایمان آورده، چیست؟
▪️آیه ۶۰ نساء گوید: «هرگز به سراغ #طاغوت نرود» پس اگر در مسائل قضایی یا حکومتی خواست تحت حکومت و سلطه طاغوت باشد ایمان نیاورده است!
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۲۴
🔖 آیه: ۷
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۲۶
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۷ بقره: «ختم الله علی قلوبهم و علی سمعهم و علی ابصارهم غشٰوة و لهم عذاب عظیم»
(خداوند بر قلوب، گوشها و چشمهایشان مهر زده است و لذا برایشان عذابی بزرگ است.)
📚📚📚📚📚📚
✅علت اینکه متقین تنها کسانیند که توان استفاده از قرآن را دارند اینست که #پایگاه_فطری الهی، مبنای بهرهبرداری از قرآن است.
🔰چرخه فلاح:
بر این اساس متقین در یک چرخه ۳ضلعی حرکت میکنند:
۱. اینها #سرمایه_فطری خود را حفظ میکنند. این سرمایه فطری، #طبیعت انسان را کنترل میکند تا نتواند قوای ادراکی انسان(گوش و چشم و قلب) را به سمت #شهوت و #غضب حرکت دهد.
۲. چون سرمایه فطری خود را حفظ کردند توانستند از قرآن در زندگیشان بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره گرفتند به #فلاح و رستگاری رسیدند. (بقره_۵)
🔺چرخه عذاب عظیم:
کفار و مشرکین نیز در چرخه ۳ضلعی مشابه گرفتار شدند:
۱. سرمایه فطری خود را باختند و اسیر #شهوت و #غضب شدند.
۲. چون سرمایه فطری را باختند نتوانستند از قرآن بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره نگرفتند به عذاب عظیم دچار شدند. (بقره_۷)
💠اینکه خداوند، انسان را از هدایت باز داشته و #توفیق_هدایت_شدن را از او میگیرد بخاطر اعمال خود اوست و خدا ابتدائاً و بیدلیل کسی را از یاد خود غافل نمیکند. قرآن دلایل را بیان میکند:
1⃣ آیه ۱۴۶ سوره اعراف علت این سلب توفیق هدایت را #تکبر_به_ناحق_در_زمین میداند.
2⃣ آیه ۱۱۰ انعام، به #طغیان_در_لجاجت اشاره دارد که سبب «منقلب شدن فؤاد و بصر» (دو قوه ادراکی درونی) میشود.
3⃣در جای دیگر آیه ۲۸ کهف #تبعیت_از_هوای_نفس و #افراطی_بودن را دلیل غافل شدن از یاد خدا میداند.
4⃣آیه ۵ صف نیز هشدار میدهد که منحرف کردن دلهای بنیاسراییل توسط خداوند به سبب #انحراف_عمدی آنها از پذیرش حقیقت بوده است.
🔴 پس اگر کسی با داشتن حجت بیرونی یعنی #عقل و حجت درونی یعنی #وحی راه را عمداً کج رفت خدا نیز، توفیق هدایت را از او میگیرد.
#عقلانیت_وحیانی
📝 زمانبندی امتحانات الهی:
امتحانات الهی همانند امتحانات مدرسه است بدین معنی که این امتحانات از سوی خداوند، همهروزه از انسان گرفته میشود اما #امتحان_رسمی تنها سالی یک یا دو بار صورت میگیرد و ممکن است انسان رد شود. این قضیه در آیه ۱۲۶ و ۱۲۷ توبه بیان شده است: «اَولا یرون انّهم یفتنون فی کل عامٍ مرةً او مرتین ثم لایتوبون و لا هم یُذکّرون»
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۲۵
🔖 آیه: ۸ و ۹
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۲۷
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ «و من الناس من یقول آمنّا بالله و بالیوم الآخر و ما هم بمؤمنین» (بقره_۸)
«یُخادعون الله و الذین آمنوا و ما یخدعون الّا انفسهم و ما یشعرون» (بقره_۹)
🔰🔰🔰🔰🔰
1⃣ مردم از نظر ایمان ۳ گونهاند:
اول مردمی که اعتقادشان، #ایمان_محض است.
دوم کسانی که #کافر_محض هستند
سوم افرادی که گرفتار برخی #رذایل_اخلاقی غیر از کفرند مانند دروغ.
2⃣انسانها از نظر «قلب» به تبع اعتقادشان ۳ دستهاند:
۱. انسان کافر، قلبش #مرده است.
۲. انسان مومنی که قوی الایمان است قلبش #زنده و #سالم است.
۳. اما انسان ضعیف الایمان، قلبش زنده اما #مریض است. (آیات ۵۲ به بعد سوره حج)
3⃣ متعلقات ایمان:
گفتیم برای بهرهبرداری از قرآن، ۵ ایمان نیاز بود:
۳ اصل دین، شامل ایمان به #غیب(توحید)، #وحی عامه و خاصه و #آخرت و ۲ فرع دین شامل ایمان عملی (نماز) و مالی (انفاق)
4⃣ #منافقان ادعای ایمان دارند اما هیچیک از این ۵ قسمت ایمان را ندارند که در سورههای بقره، آل عمران، منافقین و مائده آمده است.
5⃣نفی ۲ ایمان اصلی یعنی ایمان به آخرت و غیب(خداوند) در منافقین، در آیه ۸ بقره آمده است؛ ایمان به وحی و آخرت در آیه اول منافقین هم رد شده و ایمان به رسالت بصورت ضمنی و تلویحی نفی شده است.
6⃣ همچنین آیه ۵۴ سوره توبه، تقوای اعتقادی و عملی و مالی منافقین را رد کرده و آنرا با کسالت و #اکراه از روی #ریا میداند. «و ما منعهم ان تقبل منهم نفقاتهم الا انهم کفروا بالله و برسوله و لا یأتون الّا و هم کُسالیٰ و لا ینفقون الا و هم کارهون» (هیچ مانعی از قبول نفقات آنها نبود جز آنکه به خدا و رسولش کافر بودند و به نماز نمیآیند مگر به حال کسالت و سس.تی، و انفاق نکنند جز با بیمیلی و اکراه)
7⃣آیه ۴۱ مائده گوید اینها ایمانشان تنها به #دهان است نه به #قلب و از روی اعتقاد. به همین جهت آیه ۱۶۷ درباره منافقین گوید اینها در جنگ اُحُد به کفر نزدیکتر بودند تا ایمان. دلیلش هم گفته شد که ایمانشان تنها به دهان اما کفرشان از روی قلب است.
8⃣در آیه ۵۲ مائده گوشزد میکند که وقتی حوادث جنگ پیش میآید منافقین شتابزدهن6 به سمت کفار میروند و استدلالشان هم این است که شاید #حکومت_اسلامی شکست خورده و کفار پیروز شوند پس نباید به ما آسیب و ضرری برسد! خداوند گوید اینها «یسارعون فیهم» یعنی شتاب میکنند در میان کفار، نه «الیهم» که به معنای شتاب کردن به سوی کفار باشد! زیرا منافقین حقیقتا کافرند و تنها ظاهرشان مومن است لذا در هنگام جنگ #ظاهر خود را نیز با شتاب عملی، نشان میدهند.
8⃣منافقین طبق آیه ۹ بقره فکر میکنند دارند خدا و مومنان را فریب میدهند، در حالیکه تنها خودشان را فریب میدهند چون انسان هر کاری که میکند #اصالتاً به سود و زیان خود عمل کرده و به #تبع آن، بر دیگری نیز اثر میگذارد. ممکن نیست عمل انسان از جان انسان جدا شده و در دیگری اثر بگذارد.
🔴«اِن احسنتم احسنتم لانفسکم و ان اسأتم فلها/اسراء_۷»
این آیه گوید:
اولا عمل، موجودی زنده است و از بین نمیرود.
ثانیاً موجود زنده در جهانی که مبتنی بر روابط علّی و معلولی بنا شده، به جایی مرتبط است.
ثالثاً تنها تکیهگاهی که عمل به آن متصل است و از آن جدا نمیشود #جان_انسان است. در #علم_النفس عمل از عامل جدا نیست و هر کاری میکند ذاتاً به خود کرده و تنها #سایهاش به دیگران میرسد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۵۵
🔖 آیه: ۲۳
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۲۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅آیه ۲۳ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین»
(و اگر نسبت به آنچه که بر بندهمان نازل کردیم در تردیدید پس سورهای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست میگویید.)
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔰سوره بقره ابتدا گروههای سهگانه مومنان، کافران و منافقان را بررسی کرد. سپس به #اصول_اعتقادی_دین پرداخت. ابتدا اصل توحید را شکافت و اکنون اصل #وحی و #نبوت را مطرح میکند.
❎آغاز آیه بصورت شرط بیان شده است. شرط گاهی نشان از مردد بودن #موضوع میدهد و گاهی نشان از مردد بودن #شخص. فرق شک و ریب این است که #ریب، شکّ همراه با تهمت است یعنی اگر کسی به چیزی شک داشت و آنرا قبول نیز نداشت در حقیقت در ریب است نه در شک. آیه گوید اگر به پیامبر شک داشته و تهمت میزنید که قران را از نزد خدا نیاورده و حرف خودش است پس شبیه آن را بیاورید.
‼️در اینجا سه مطلب آورده شده است.
♦️اول اینکه اصول دین یعنی توحید، معاد و نبوت(وحی) قابل تردید نیست. در مورد #توحید آیه ۱۰ ابراهیم گوید: «أفی الله شکٌ فاطر السماوات و الارض». عدم شک در #معاد را در آیات ۹ آل عمران «إنک جامع الناس لیومٍ لا ریب فیه»، ۲۵ آل عمران، ۸۷ نساء و ۲۱ کهف ذکر شده و شک در #وحی و #نبوت نیز در آیه ۲ بقره نفی شده است «ذلک الکتاب لا ریب فیه»
♦️مطلب دوم اینکه با وجود عدم امکان شک در اصول دین اما عدهای همیشه وجود دارند که به اینها شک میکنند. شک این افراد در #توحید را آیات ۶۲ هود و ۹ ابراهیم نشان داده، شک در #معاد در آیات ۳۲ جاثیه و ۲۱ سبأ و شک در #وحی و نبوت نیز بواسطه آیات ۸ ص و ۳۴ غافر تذکر داده شده است.
❗️روش شناخت در قرآن:
اما مطلب سوم جمعکننده دو مطلب قبل است با این توضیح که آن کسانی که در اصول دین شک میکنند بخاطر این نیست که این اصول بحثهای نظری و پیچیده دارد بلکه به این خاطر است که تردیدکنندگان در اینها، کورند و #حقیقت را نمیبینند. آیه ۶۶ نحل این قضیه را اینطور روشن میکند که اینها کورند «بل هم فی شکٍ منها بل هم عمون» مانند تاریکی شب که قابل انکار نیست اما شخص کور در آن شک میکند.
❗️قران کسی را کور میداند که #عقل و #قلب درونیش را از دست داده و این چراغ درونیش خاموش شده است. «فإنّها لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور/حج_۴۶» لذا کور بودن در قرآن، به معنای کوربودن چشم ظاهر نیست. اگر شخص عقل داشت میفهمد که کلام الهی و کلام بشری کدامست و فرقشان چیست و اگر عقل نداشت کور است.
❎شکها دو دسته اند:
1⃣ برخی قابل درمانند. آنهایی که پس از شک و دیدن حقیقت آنرا می پذیرند پس درمانش با #بررسی و مطالعه است.
2⃣ برخی غیر قابل درمانند. گروهی حتی پس از دیدن حقیقت نیز آنرا نمیپذیرند. قران در مورد اینها گوید «فی ریبهم یتردّدون» یعنی در شکشان مدام #تردد دارند اما همیشه به در بسته میخورند. اینها عمری را در شک خواهند گذرانید و قابل هدایت نیز نیستند. راه درمان این افراد جز این نیست که قلوبشان را در قیامت بشکافند «الّا أن تقطّع قلوبهم»
🔰کافران در قیامت خودشان حق را خواهند دید اگرچه ایمان نیاورند. توضیح اینکه #ایمان امری اختیاری است و لذا بین ایمان و نفس، #اراده فاصله انداخته است و تنها با اراده است که انسان، ایمان یا هوای نفس را انتخاب میکند. اما #علم اختیاری نیست بلکه با حاصل شدن مقدمات، خودبخود علم حاصل میشود و دیگر نفس نمیتواند بگوید که من نمیخواهم بفهمم. پس مرددان در قیامت، اگرچه علم پیدا می.کنند اما دیگر نمیتوانند ایمان بیاورند زیرا نیاز به اراده دارد و دیگر اراده از آنها گرفته شده و زمان تحصیل گذشته است.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar