باسمه تعالی
تاریخ تحلیلی اسلام (قسمت ۱۶۱)
... دوره حکومت امویان از چند لحاظ شایسته بررسی و تحلیل است؛
۱) اساس کشورگشایی و گسترش قدرت سیاسی حاکمان این خاندان.
۲) از حیث دگرگونیهای بنیادی که در اصول و فروع دین پدید آمد.
۳) از این لحاظ که چرا حکومت امویان با چنان گسترش و قدرت بیش از ۹۰ سال دوام نیافت.
درباره موضوع نخست چنانکه دیدیم و همانطور که در نقشه ملاحظه میشود از سال چهل و یکم تا سال سی و دوم دامنه حکومت اسلامی به طور چشمگیری وسعت یافت، تا آنجا که حکومت پانصد ساله عباسیان هم مقدار قابل ملاحظهای بدان نیفزود. دگرگونیهای اساسی که این خاندان در اسلام پدید آوردند به طور خلاصه عبارت است از :
۱) نظام حکومت اسلامی که پس از پیغمبر صلی الله بر اساس بیعت نسبی مردم بود به حکومت استبدادی موروثی مبدل گشت. بعضی اسلام شناسان غربی میکوشند تا بگویند معاویه در ولایت عهدی یزید رضایت مردم را خواستار شد و نشانه آن این است که چند شخصیت معروف بیعت او را نپذیرفتند و با این مغالطه میخواهند انتخاب یزید را نیز مانند انتخاب خلفای راشدین بشناسانند. لیکن چنانکه نوشته شد، مقدمات ولایت عهدی یزید با بخشش مال و اعمال زور همراه بود و آن سه تن که از بیعت با یزید خودداری کردند چندان در دیده مردم حرمت داشتند که معاویه نمیتوانست آزاری به آنان برساند و یا آنکه موقعیت سیاسی کشور به سبب نزدیکی به دوره راشدین چنان اعمال زوری را تحمل نمیکرد. به علاوه در بعضی مآخذ دیده میشود که معاویه در سفری که به حجاز کرد تا از مردم آنجا برای یزید بیعت بگیرد روزی که در مسجد بود بر سر هر یک از اینان ماموری گماشت که اگر اعتراض کند او را بکشد.
۲) مساوات که یکی از ارکان مهم نظام اسلامی بود از میان رفت. در حالی که قرآن و سنت پیغمبر امتیازها را ملغی کرد و ملاک برتری را نزد خدا پرهیزگاری دانست، امویان نژاد عرب را نژاد والاتر شمردند و گفتند: چون پیغمبر اسلام از عرب برخاسته است پس عرب بر دیگر مردمان برتری دارد و از جمله عرب، قریش برتر از دیگران است.
۳) درآمد دولت که باید به مصرف کارهای عمومی برسد و نیز غنیمتهای جنگی و فی ء که از آن مجاهدان بود خاص حکومت شد و آنان این مالها را صرف تجمع و خوشگذرانی خود کردند.
۴) دستگیری، زندانی کردن، شکنجه، کشتار و گاه قتل عام متداول شد.
۵) رسم دوره خلفای راشدین این بود که اگر میخواستند درباره موضوعی حکمی بدهند نخست به قرآن و سنت پیغمبر رجوع میکردند و اگر چنان حکمی را نمییافتند، یاران پیغمبر مهاجر و انصار میپرسیدند که آیا در این باره حدیثی از پیغمبر شنیدهاید یا نه؟ اگر پس از همه این جستجوها سندی نمییافتند آنان که در فقاهت بصیرتی داشتند با اجتهاد خود حکم را تعیین میکردند، به شرط آنکه آن حکم با ظاهر قرآن و سنت مخالفت کلی نداشته باشد. اما در عصر امویان، خلفا هیچ مانعی نمیدیدند که حکمی صادر کنند و آن حکم خلاف قرآن و گفته پیغمبر باشد و نیز چنانکه نوشتیم برخلاف گفته صریح پیغمبر(ص)، معاویه زیاد را از راه نامشروع فرزند ابوسفیان و برادر خود خواند...
ادامه دارد...
#کتاب_بخوانیم 📚
@mesbah_313_ir
💎در محضر قرآن
بسم الله الرحمن الرحیم
«وَ إِنَّا عَلَىَ أَن نُّرِيَكَ مَا نَعِدُهُمْ لَقَادِرُونَ»
( مومنون /۹۵)
(و ما تواناییم که آنچه را به آنها وعده میدهیم به تو نشان دهیم!)
👈خداوند در اين آيه پيامبرش را دلدارى داده است كه قدرت دارد گمراهان و كافران را عذاب كند امّا به دلايلى عذاب آنان را به تأخير مىاندازد از جمله:
الف: به آنان مهلت مىدهد تا توبه كنند.
ب: با آنان اتمام حجّت كند.
ج: در آينده افراد مؤمنى از نسل آنان به وجود مىآيد.
د: به خاطر وجود پيامبر صلى الله عليه و آله كه مايهى رحمت و بركت است.
👈چنان که مى دانیم، این قدرت پروردگار در صحنه هاى مختلف بعد از آن تاریخ ، از جمله در صحنه جنگ بدر، به مرحله فعلیت در آمد، و ارتشى که در ظاهر بسیار کوچک و کم قدرت بود، به فرمان خدا و به نیروى ایمان بر انبوه دشمنان پیروز شد.
#تدبر_در_قرآن
@mesbah_313_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔘پای منبر بزرگان
آیتالله مصباح یزدی:
من شخصاً با حب سید حسن [نصرالله] به خدا تقرب میجویم و امید دارم این حب روز قیامت نجاتبخش من باشد. آنچه او را به چنین جایگاه شایستهای رسانده و من به همین دلیل به او متمسک میشوم، ذوب شدن او در ولایت نایبالامام خامنهای است.
#در_محضر_اساتید
#در_محضر_شهدا
@mesbah_313_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕛 ساعت تحلیل #مصباح (شماره ۲۱۱)
دکتر رضا زمانی
⏳آرماگدون صهیونی نزدیک است!
خاخامهای صهیونیست به سرزمینهای اخیراً اشغال شده سوریه هجوم میآورند و شعار میدهند: «ما قبلاً به قدرت خاخام، سوریه را اشغال و تصرف کردهایم... دمشق سقوط میکند، معبد ساخته میشود، خاخام ناجی آشکار میشود، و ما رستگاری واقعی و کامل را به دست خواهیم آورد.»
این حرکت، یک صحنه از رویارویی دو ایدئولوژی است؛ ایدئولوژی الهی شیعه و ایدئولوژی شیطانی صهیونیستی که از آن «عرفان کابالا»، تولید و تبلیغ شده و در واقع، تلاشی مذبوحانه برای مقابله با آموزه های الهی شیعه است!....
امروز #آرماگدون صهیونی با تمام وجود در برابر #مهدویت شیعی زورآزمایی می کند!
رجز پیروزی آنها، برای اطلاع رسانی در راستای ظهور ماشیح (مسیح آنها) است!
آماده سازی معبد سلیمان، تخریب بیت المقدس، آماده کردن گاو مو قرمز و....همگی تلاش هایی در راستای القا توهم ظهور مسیح(قلابی) آنهاست!
این حرکات آنها، در راستای جلب توجه ایوانجلیست های آمریکایی و غربی هم هست تا حمایت آنها را از اسرائیل در این برهه از زمان برجسته تر کنند!...
سیر حوادث آینده پرشتاب و با اصل غافلگیری است!
دنیا آبستن تحولات عجیب، سریع و تعیین کننده است!....
آرماگدون صهیونیستی نزدیک و نزدیک تر می شود! شیطان آخرین تلاش های خود را خواهد کرد چون نفس های آخر خود را خواهد زد!....
#صهیونیسم
#آخر_الزمان
@mesbah_313_ir
👥#جفتگو
🗣راهبرد و تاکتیک آمریکایی ها درباره ایران
غربگرا ها بسیار موافق پیروزی خانم هریس بودند! آنها همواره در این گمان هستند که دموکراتها برای ایران بهتر است!! چون اهل مذاکره است!!....
👤گفت؛
وندی شرمن؛قائممقام پیشین وزارت خارجه آمریکا گفته است:
رئیسجمهور منتخب آمریکا تأکید کرده که بهدنبال مذاکره با ایران و توافقی بهتر با ایران است اما مذاکرات احتمالی صرفا درباره برنامه هستهای ایران نخواهد بود.
👤گفتم؛
اولا حزب دموکرات و جمهوری خواه در برخورد با ایران، راهبرد یکسانی دارند! اما گاهی تاکتیک ها متفاوت است! و حتی گاهی تاکتیکها هم یکسان می شود! و فقط لحن ها و ژست ها متفاوت است!
ثانیا؛ ایران امروز به مراتب قوی تر و آمریکای امروز به مراتب ضعیف تر شده و اینها چاره ای جز مذاکره ندارند!
ثالثا؛ سیاست ترامپ، حداکثری است؛ مذاکره حداکثری یا فشار حداکثری! ....
آمریکایی ها در مذاکرات با ایران، همواره در پی مهار بوده اند! قرمز و آبی آنها هیچگاه راضی به رشد و پیشرفت ایران نبوده و نیستند! پس مذاکره در واقع دامی برای توقف و ایجاد خطای محاسباتی مسوولان ایران است!
⚠️دولت چهاردهم باید مراقب باشد و تحت هیچ شرائطی به «یانکی ها» و «فیل ها» اعتماد نکند!.
#آمریکا_قابل_اعتماد_نیست
@mesbah_313_ir
💡خبر خوش
🕯اختراع ربات جراحی #سینا
آمریکا اولین سازنده ربات جراحی در دنیا بوده است و اجازه نمی داد تا هیچ کشوری از آن کپی برداری کند.
اما جوانان ایرانی، به تنهایی «ربات جراحی سینا» را ساخت!!!
مردم ما باید به این عظمت افتخار کنند...
#ایران_پیشرفته
@mesbah_313_ir
🕛 ساعت تحلیل #مصباح (شماره ۲۱۲)
دکتر رضا زمانی
⏳حجاب خاکریز است!
جامعه اسلامی یک کل به هم پیوسته است و دارای حریم هایی است! حیاء و حجاب یکی از این حریم هاست!
دشمن چگونه می تواند وارد این حریم شود؟!
دشمن چگونه می تواند این کل بهم پیوسته را مخدوش کند؟!
آری! حجاب!
حمله به چادر و اصل حجاب، برای ضربه زدن به حیاء در جامعه اسلامی است!....
پس دشمن دست از سر حجاب بر نمیدارد و حتی برای محجبه ها هم برنامه دارد!!....
⚠️ توهین به چادر با فروش چادری منقش به عکس خانم بی حجاب، در واقع یک حمله حساب شده به قلعه اسلام است!
آنها برای تصرف قلعه اسلام، خاکریزها را می زنند! حجاب خاکریز است!....
حواسشان نیست!...عدهای از کسبه با غیرت و ناموس پرست، برای کاسبی، ناموس می فروشند! چقدر ساده و نادانند!
و آنها که می خرند، حواسشان نیست!.....
یا للعجب! که فروشنده و خریدار دارند خاکریز دفاع از خود را تخریب می کنند!.
#حجاب_عفاف
@mesbah_313_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
😃طنزستان
گشت ارشاد
این روزها درباره محمد جولانی یا همان احمد الشرع، حرف و حدیث زیاد است! از القاعده ای تا نامزد ریاست جمهوری!...
اما این کلیپ کوتاه به ما نشان می دهد که محمد جولانی برای گشت ارشاد مناسب است😉😁
#تحولات_سوریه
@mesbah_313_ir
🔍ذره بین #مصباح (شماره ۲۱۳)
دکتر رضا زمانی
📌ذات تروریست های اشغالگر، تکفیری است!
بعد از اشغال سوریه، اخبار متعددی از غارت، تجاوز و هرج و مرج در این سرزمین مخابره می شود!
یکی از این اخبار، غارت اموال مردم شیعه #النبل و #الزهرا سوریه در حلب است که توسط تروریست های تحریر الشام انجام شده و می شود.
تحریر الشام از ترکیب جبهه النصره، احرار الشام، داعش و القاعده و .....درست شده و ماهیت القاعده ای بر آن حاکم است!
محمد جولانی سابقه سر بریدن و تجاوزگری دارد و امروز در سودای ریاست جمهوری است!
ماهیت تروریست ها، تکفیری است و با تغییر ریش و لباس عوض نمی شود!
تر و خشک مردم سوریه تاوان سنگینی خواهند داد! و این تازه شروع ماجراست! آنها از چاله به چاه افتادند! و درس عبرتی برای ملت هایی هستند که قدر امنیت خود را نمی دانند و به غرب و دنبالچه های غرب دل می بندند!...
#عبرتهای_سوری
@mesbah_313_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌼بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ🌼
امیرالمومنین علی علیهالسلام:
هر گاه از سختى كارى ترسيدى در برابرِ آن
سر سختى نشان ده، رامت مىشود
#در_محضر_آل_طاها
@mesbah_313_ir
باسمه تعالی
تاریخ تحلیلی اسلام (قسمت ۱۶۲)
.... برخلاف گفته صریح پیغمبر(ص)، معاویه زیاد را از راه نامشروع فرزند ابوسفیان و برادر خود خواند.
۶) چنانکه میدانیم فقه اسلام برای مجازات متخلفان احکامی دارد که به نام "حدود و دیات" معروف است. مجرم باید بر طبق این احکام کیفر ببیند. اما در دوره امویان کیفر و مجازات هیچ گونه مطابقتی با جرم نداشت. مجازات مقصر بسته به نظر حاکم بود. گاه مجرمی را میبخشیدند و گاه بیگناهی را میکشتند و گاه برای محکوم مجازاتی بیش از جرم تعیین میکردند.
۷) با آنکه فقهای بزرگی در حوزه اسلامی تربیت شدند، غالباً کسی به گفته آنان توجهی نمیکرد و اگر فقیهی حکمی شرعی میداد که به زیان حاکمی بود از تعرض معصون نمیماند. بدین جهت امر به معروف و نهی از منکر که دو فرع مهم اسلامی است تعطیل گردید و کسی جرات نمیکرد خلیفه و یا عامل او را از زشتکاری منع کند.
۸) حریم حرمت اسلامی در هم شکست و بدانچه در دیده مسلمانان مقدس مینمود اهانت روا داشتند. چنانکه خانه کعبه و مسجدالحرام را ویران کردند و به تربت پیغمبر صلی الله و منبر و مسجد او توهین نمودند و مردم مدینه را سه روز قتل عام کردند.
۹) برای نخستین بار در تاریخ اسلام فرزندان پیغمبر(ص) را کشتند و زنان و دختران و خاندان او را به اسیری گرفتند و در شهرها گرداندند.
۱۰) مدیحه سرایی که از شعارهای دوره جاهلی بود و در عصر پیغمبر(ص) مضموم شناخته شد دوباره متداول گردید و شاعران عصر اموی چندان که توانستند خلیفه یا حاکمی را به چیزی که در او نبود ستودند و از هر آنچه در آنان بود زدودند.
۱۱) دستهای عالم دنیا طلب و دین فروش بر سر کار آمدند که برای خوشنودیها حاکمان خشم خدا را برای خود خریدند. اینان به میل خویش، ظاهر آیههای قرآن و حدیث پیغمبر(ص) را تاویل کردند و بر کردار و گفتار حاکمان صحه گذاشتند.
۱۲) گرایش به تجمل در زندگی، خوراک، لباس ساختمان، اثاث البیت، روز به روز بیشتر شد و کاخهای زیبا به سبک امپراتوری روم، اقامتگاههای تابستانی و زمستانی، حمامهای مجلل در مقر حکومت و حتی در شکارگاهها ساخته شد.
۱۳) میگساری، زن بارگی و خریداری کنیزان آوازخوان متداول گشت تا آنجا که گفتار روزانه بعض خلیفههای اموی درباره زن و خوراک و شراب بود...
ادامه دارد...
#کتاب_بخوانیم 📚
@mesbah_313_ir
💎بسم الله الرحمن الرحیم
" وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا "
و فرزندانتان را از ترس فقر، نکشید! ما آنها و شما را روزی میدهیم؛ مسلماً کشتن آنها گناه بزرگی است!
(سوره اسرا / آیه ۳۱)
#در_محضر_قرآن
@mesbah_313_ir
🔍ذره بین #مصباح
دکتر رضا زمانی
🔘 زور آزمایی نفتی ترامپ و پزشکیان
ناوگان نفتکش شبح، یک گلوگاه #صادرات_نفت ایران به چین است که طبق ادعای UANI اکنون ۴۶۹ مورد آن میتواند با تحریم گسترده ترامپ مواجه شود! .
رفع این تهدید نیازمند هماهنگی سطح بالای سیاسی با چینیهاست.!
اما اولویت دولت چهاردهم فعلا کمک به تحریم با FATF است!...
احتمالا ظریف و امثال ظریف خواهند گفت؛
به جای چین، با آمریکا مذاکره می کنیم!!😳🤫
#دولت_چهاردهم
@mesbah_313_ir
🗣پاسخگو
👤 محمد الجولانی، اخیرا در اظهاراتی گفت:
اجازه نمیدهم سوریه مکانی برای حمله به اسرائیل شود.!
🗣...یه یکی گفتند؛ با نماز و روزه چکار می کنی؟!
گفت؛ نماز رو نمی خونم اما روزه رو می خورم!!....
آقای جولانی، اگر به گروه یا کشوری، اجازه حمله به سوریه رو نمیده! اما در عوض به اسرائیل، اجازه حمله به سوریه رو داده و میده !!..
#تحریر_الشام
#فتنه_شام
@mesbah_313_ir
✍تحلیل روز #مصباح (شماره ۲۱۴)
دکتر رضا زمانی
🔘فرصت، غفلت، حسرت
کاشف به عمل آمده؛ انقلابیونی که در خیابانهای سوریه از رفتن اسد خوشحالی می کردند، ماموران موساد بوده اند!....
خیلی نباید تعجب کرد! غرب، همواره جنگ گسترده ادراکی_شناختی را علیه دشمنان خود به کار می گیرد!...
وقتی حریف میدانی سوریه نشد، ابتدا او را تحریم کرد، بعد آن را تداوم بخشید تا در تار و پود معیشت مردم بنشیند! سپس جنگ های روانی و شناختی علیه مردم را شروع کرد و آنقدر آن را تداوم داد تا در اذهان عموم مردم جانمایی شود! ....
حال، مردمی که فقر اقتصادی و اعتقادی انباشته دارند، کافیست تا با جرقه ای فرو بریزند!....
حکومت اسد لائیک بود. دولتمردان او، نه تنها از این طراحی های فریب غافل شده بودند! بلکه خود هم در این دام افتاده بودند!....
....به تدریج، انباشت فساد نظامی ها و دولتی ها علنی تر می شد و مردم آنچه را که القاء می شد هم مصداقی می دیدند!...
و شد آنچه باید می شد....
فقط کافی بود که چند مامور موساد در قالب مردم سوریه(!) خط شکنی کنند! و با فریب و ضریب رسانه ای، مردم را سر خط کنند!...
آنگاه پرده آخر نمایش آماده اجرا بود! و محمد الجولانی معلوم الحال، قهرمان مردم می شود و از ادلب تا دمشق را یازده روزه فتح می کند!....
آری! شد آنچه باید می شد!...فرصت ها به غفلت گذشت و امروز حسرت ها بر جا مانده!...
#تحولات_سوریه
#فتنه_شام
@mesbah_313_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔘حرفی از حرفها
حسابی ضرر کردیم، ولی عقلمون زیاد شد!...😳😉🤫
⬅️ نتیجه انتخاب در انتخابات به خودمون برمیگرده!...
#بدون_شرح
@mesbah_313_ir
🔘سالروز درگذشت#محمد_تقی_فلسفی
حجت الاسلام و المسلمین محمد تقی فلسفی در سال ۱۲۸۶ ش در خانوادهای عالم به دنیا آمد. وی پس از فراگیری ادبیات و سطوح، به آموختن فلسفه و علوم معقول نزد علمای بزرگ پرداخت و پس از آن به وعظ و خطابه روی آورد. در پانزده سالگی به منبر میرفت و از آن پس، نام فلسفی بر سر زبانها افتاد.
وی پس از اعتراض به کشتار مسجد گوهرشاد، ممنوع المنبر و خلع لباس شد تا اینکه پس از سه سال و با کوشش آیت اللَّه کاشانی، منبرش رسماً آزاد گردید. او در طول دهها سال، بارها در منبرهای پرشور خود، رژیم پهلوی را مورد انتقاد قرار داد و در زمانهای گوناگون به تبعیت از علما، به ویژه امام خمینی (ره)، به مخالفت با رژیم برخاست.
وی در این دوران، چندین بار بازداشت شد و بارها ممنوع المنبر گردید. فلسفی همواره با فرقه بهائیت، کمونیسم و حزب توده مبارزه میکرد و در این راه، ترسی به خود راه نمیداد. او پس از پیروزی انقلاب و پس از هفت سال ممنوعیت منبر و اندکی پس از ورود امام به ایران، در حضور امام و هزاران نفر دیگر، سخنرانی کرد و بار دیگر مورد تفقد امام قرار گرفت.
با پیروزی انقلاب، او به رغم کهولت سن، تا پایان عمر خود به فعالیتهای مختلف و منبرهای روشنگر خویش ادامه داد و لحظهای نیاسود تا این که در ۲۷ آذر ۱۳۷۷ دار فانی را وداع گفت. عمده آثار وی با نام «گفتار فلسفی» انتشار یافته که شامل عناوینی چون «کودک از نظر وراثت و تربیت»، «جوان از نظر عقل و احساسات» و «بزرگسال و جوان از نظر افکار و تمایلات» است.
#خطیب_شهیر
@mesbah_313_ir
باسمه تعالی
تاریخ تحلیلی اسلام (قسمت ۱۶۳)
وضع زبان در کشورهای فتح شده
سربازان عرب که از شبه جزیره عربستان روی به شرق و شمال نهادند، چنانکه میدانیم زبانشان عربی بود. طبعاً آنان که با فرماندهان این سپاه گفتگو میکنند باید به عربی سخن گویند، اما مردم با زبان خود با یکدیگر سخن میگفتند. بدین ترتیب زبان عربی در حوزه حکومت زبان رسمی و رایج گردید و در خلافت عبدالملک و حکومت حجاج، صالح بن عبدالرحمان دفتر محاسباتی را از پهلوی به عربی برگرداند. در شام نیز به همین طریق دفترها را از یونانی به عربی برگرداندند.
چون زبان رایج مردم سوریه، فلسطین و اردن آرامی بود که با عربی پیوند داشت، این مردم غیر عرب که به اسلام درآمدند به زودی زبان عربی را پذیرفتند. اما در مصر این تغییر مدتی نزدیک به دو قرن طول کشید و گویا در قرن سوم هجری بود که زبان قبطی جای خود را به زبان عربی داد. تا آنجا که میدانیم در این تغییر و تبدیل هیچ گونه فشاری از سوی ماموران بر مردم وارد نیامده است که حتماً باید به عربی سخن گویند و یا به عربی بنویسند. ایرانیان که در منطقه شرقی در شهرهای بصره، کوفه و واسط گرد آمده بودند زبان عربی را به خوبی فرا گرفتند و در دستگاههای حکومتی داخل شدند و بعضی دانشمندان این کشور در قواعد و دستور این زبانها، کتابها نوشتند. اما در سرزمینهای جز عراق در هیچ منطقه زبان فارسی جای خود را به عربی نداد. علت این امر را در جای دیگر به تفصیل نوشتهایم. خلاصه آنکه پیش از آمدن اسلام در ایران زبان و ادبیات فارسی مرحلههای تکامل را پیموده و فرهنگی پخته و غنی فراهم آورده بود. هنگامی که زبان و ادبیات فارسی با زبان عربی برخورد کرد به قدر احتیاج واژههای دینی را که بدان نیاز داشت وام گرفت و در مقابل به نسبت بیشتر واژههای اداری، سیاسی، فلسفی، ادبی را بدان زبان داد. دانشمندان و ادیبان ایرانی نه تنها در کمال بخشیدن دستور زبان عربی (صرف و نحو) کوشش بسیار کردند، بلکه با ریختن مفهومهای علمی در قالب زبان عربی این زبان را تکامل بخشیدند. باز جای دیگر گفتهایم این تصوری دور از ارزش علمی است که بگوییم عربها مردم سرزمینهای اشغالی را مجبور به پذیرفتن زبان عربی کردند.
عرب هایی که از دو سوی جزیره پیام اسلام را به سرزمینهای فتح شده بردند دو دسته بودند:
دسته ای که برای خدا کار میکردند و دستهای که به نام دین و جهاد در راه خدا دنیا را میخواستند. دستهی نخست تنها آموزاندن قرآن و نماز و احکام اسلام را میخواست و دسته دوم گرفتن جبایت و خراج را. اینان از درک این نکته عاجز بودند که تحمیل زبان و فرهنگ نیز یکی از راههای سلطه است. آن کسی که دفترهای دولتی را از فارسی به عربی برگرداند ایرانی اصیلی به نام صالح بن عبدالرحمان بود. و آن حاکمی که روی در روی شاعر ستاینده ایرانیان ایستاد و بدو گفت: جایزه تو همین است که اجازت داری زنده از اینجا بیرون روی، ایرانی زادهای از مردم طالقان بود.
اما عالمان ایرانی که در قرنهای نخستین اسلام کتابهای خود را به عربی نوشتند نه بدان علت بود که کسی آن را بدین کار ملزم میساخت، بلکه چون تا پیش از سقوط بغداد زبان عربی در سراسر حوزه اسلامی زبان علمی، سیاسی و دینی بود، دانشمندان این منطقه کتابهای خود را بدان زبان مینوشتند تا همه آشنایان به زبان عربی از آن بهرهمند شوند. آنجا که برای مردم خود کتاب مینوشتند زبان فارسی را برگزیدند. نمونه این کار را در کتابهای علمی دوره سامانی و غزنوی میبینیم...
ادامه دارد...
#کتاب_بخوانیم 📚
@mesbah_313_ir