اصطلاحات مختلف برای نقل آراء فقیهان:
آیتالله العظمی شبیری زنجانی:
👈 به غیر از تعبیر شهرت، معمولا، سه نوع تعبیر در کتب، برای نقل آرا فقها وجود دارد:
1️⃣ اجماع
در اجماع علاوه بر اینکه معمول فقها متعرض مساله شده و نظر خودشان را بیان کردهاند، اتفاق نظر هم وجود دارد.
2️⃣ بلا خلاف
«بلاخلاف» عبارت است از این که آنهایی که مساله را عنوان کردهاند، نسبت به حکم آن، اختلافی ندارند. بنابراین ممکن است اکثر فقها متعرض مساله نشده باشند اما آن کسانی که مساله را مطرح نمودهاند، نسبت به حکم آن اتفاق نظر دارند.
👈 بنابراین «بلاخلاف» نسبت به «اجماع» ضعیفتر است.
3️⃣ بلا خلاف أجده یا لا نعلم فیه خلافاً
معنای این تعبیر این است که فرد تحقيق و فحص كامل نكرده ولی به مقداری که تتبع نموده، مخالفی در مسأله نیافته است.
👈 این تعبیر از «بلاخلاف» ضعیفتر است زیرا «بلاخلاف» شهادت به عدم الخلاف است، اما این تعبیر شهادت به عدم الخلاف نیست.
4️⃣ متفردات
این اصطلاح بیشتر در کلام سید مرتضی در کتاب «الانتصار فی ما انفردت به الإمامية» مطرح شده است.
👈 متفردات یا عبارت «ممّا انفردت به الإمامیة» به معنای اجماعی بودن مسأله نیست.
بلکه به این معناست که این مسأله تنها توسط علمای شیعه مطرح شده است؛ نه اینکه همه علمای شیعه آن را مطرح کرده باشند و یا در مورد آن اتفاق نظر داشته باشند.
📚 درس خارج فقه آیتالله العظمی شبیری زنجانی: (1394/10/7)
#نکات_اشارات
#عبارات
—------—
🔍 کانال «مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)»:
👉@mfeqhi
معنای یقین در دلیل استصحاب
استاد معظم حاج سید محمدجواد شبیری زنجانی:
یقین در دلیل استصحاب به معنای صفت نفسانی خاص نیست؛ بلکه به معنای مطلق کاشف است؛ چون دلیل استصحاب در فضایی صادر شده است که وجود امارات معتبر در بین عقلا و شرع امری مسلم بوده است، پس مسلما احکام شرعی دائرمدار یقین به معنای خاص نیستند.
این امر مسلم به منزلۀ قرینۀ متصلی است که باعث میشود از ظاهر اولیۀ یقین رفع ید نموده و آن را به معنای مطلق طریق معتبر بدانیم و همین بیان منشأ ورود دلیل اماره بر دلیل استصحاب است؛ چون با قیام اماره مطلق طریق معتبر محقق میشود.
اما این بیان برای تقدیم اصل سببی بر اصل مسببی کارا نیست؛ چون با قیام اصل سببی طریق معتبر محقق نشده، بلکه صرفاً حجت محقق شده است.
درس اصول جلسه111 مورخ1402/3/1
#نکات_اشارات
#اصول
—------—
🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیهالسلام:
👉@mfeqhi
🔸اسامی پذیرفتهشدگان در آزمون علمی مدرسه عالی فقهی امام محمدباقر علیهالسلام اعلام شد
مدرسه عالی فقهی امام محمدباقر علیهالسلام که تحت اشراف مرجع عالیقدر آیت الله العظمی شبیری زنجانی «مد ظله» اداره می شود در اطلاعیه ای ضمن قدردانی از طلاب محترمی که در مصاحبه علمی این مدرسه تخصصی فقه و اصول شرکت کردند، اسامی پذیرفتهشدگان سال تحصیلی ۱۴۰۴_۱۴۰۳ را اعلام کرد.
📎متن اطلاعیه را می توانید در این آدرس مشاهده کنید:
B2n.ir/t31580
@mfeqhi
مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام
📋 چگونگی ملقّب شدن حضرت ثامن الائمه به لقب رضا علیهالسلام 🎙 #سخنرانی استاد معظم آقای حاج سیدمحمّدج
🔆 تلقّب حضرت علی ابن موسی الرضا(علیه آلاف التحیة و الثناء) به لقب «رضا» در آیینۀ روایات
استاد معظم حاج سید محمدجواد شبیری زنجانی
👈 در جلسۀ پیشین، استاد معظم، به این بحث پرداختند که عنوان «الرضا من آل محمد(ص)»، نخستین بار در جریان نهضت زید شهید مطرح شد. این عنوان از دو جهت ابهام داشت:
الف) مراد از رضا آیا کسی است که مورد رضای خداوند است یا مورد رضای مردم؟
ب) اینکه مصداق این عنوان کیست؟
🔸 «الرضا من آل محمد(ص)» الگویی برای نهضتهایی شد که علیه بنیامیه قصد قیام داشتند؛ و از جمله بنی العباس که با همین الگو فعالیتهای سریشان را ادامه دادند. اما زمانیکه بنی العباس روی کار آمدند، مسیر را تغییر دادند؛ چون شعاری که انتخاب کرده بودند، با سیر حرکت علویان همخوانی بیشتری داشت.
🔹اما مأمون با آمدن سر کار این عنوان را برای امام رضا(ع) انتخاب کرد تا حملات علیه بنی العباس را خنثی کند.
📌 بحث این جلسه، تلقب حضرت به این لقب در آینۀ روایات است و تبیین نخستین روایت عیون اخبار الرضا(ع) که بزنطی آن را از امام جواد(ع)، دربارۀ منشأ ارادۀ الهی در تلقّب حضرت(ع) به این لقب نقل میکند. در این روایت، حضرت تصریح میکنند کسانیکه میگویند این لقب، برگرفته از مأمون است، دروغ گفتهاند و گنهکارند. (https://lib.eshia.ir/86808/1/13 )
🔺در این سخن، استاد معظم، بحث را در دربارۀ تبیین تاریخی این روایت و تشریح ارادۀ الهی در این کار پیمیگیرند.
👇👇👇صوت این جلسه را در پست بعدی گوش کنید👇👇👇
این پست به مناسبت 23 ذی القعده (سالروز شهادت حضرت رضا(ع) (به نقلی) و روز زیارتی مخصوص آن حضرت) تقدیم اعضای محترم کانال میشود.
—------—
🔍 کانال «مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)»:
👉@mfeqhi
هدایت شده از مدرس فقهی امام محمد باقر علیهالسلام
سخنرانی روز ولادت امام رضا علیه السلام.mp3
37.58M
#سخنرانی
💠 مجلس میلاد امام رئوف حضرت اباالحسن علی بن موسی الرضا علیهالسلام
📋 موضوع: تَلَقُّب امام هشتم علیهالسلام به لقب «رضا» در آئینه احادیث (جلسه دوم)
🎙استاد معظم آقای حاج سیدمحمّدجواد شبیری
📆 دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
📍مدرس فقهی امام محمد باقر علیهالسلام
@madras_emb
هدایت شده از مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام
پانزده خرداد سال ۱۳۴۲
آیتالله العظمی شبیری زنجانی:
دو سه شب قبل از پانزده خرداد ۱۳۴۲، شب عاشورا از طرف آقای گلپایگانی به منزل حاج آقای ما آمدند و گفتند که آقای خمینی میخواهد در روز عاشورا سخنرانی کند و اطلاع داریم که حکومت تصمیم دارد ایشان را دستگیر کند و این کار جدّی است و آقای خمینی حرف ما را قبول نمیکند و از حاج آقای والد خواسته بودند چون با آقای خمینی رفیق است، آقای خمینی را از این کار منصرف کند.
شب عاشورا نیمهشب هم بعضی از زنجانیها حاج آقا را بیدار کردند که شما آقای خمینی را از این کار منصرف کنید.
عصر روز عاشورا مرحوم والد من را فرستادند که به منزل آقای خمینی بروم و از طرف ایشان بخواهم سخنرانی نکند. منزل آقای خمینی خیلی شلوغ بود، چون میخواست برای سخنرانی بیاید. موفق نشدم آقای خمینی را ببینم. آقای شهاب اشراقی داماد ایشان را دیدم و مطلب را به او گفتم. آقا شهاب رفت و به آقای خمینی اطلاع داد ولی آقای خمینی گفته بود که اینها تهدید و ارعاب است و اعتنا نکرده بود. بعد هم آقای خمینی به فیضیّه آمد و سخنرانی کرد. ولی او را دستگیر نکردند. آقا شهاب مرا دید و گفت: دیدی تهدید و ارعاب بود و خطری نبود؟! البته طبیعی هم بود که حکومت در روز عاشورا اقدام به دستگیری نکند، چون مردم عزادار بودند و غائله بیشتر میشد ولی بعد از دو روز ایشان را دستگیر کردند.
جرعهای از دریا، ج3، ص660
#پوستر
#امام_خمینی
#پانزده_خرداد
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
🔹آیتالله العظمی سید محمد محقق داماد (۱۳۲۵ - ۱۳۸۸ق) فقیه اصولی و از استادان برجسته حوزه علمیه قم بود. ایشان پس از یک دوره تحصیل در یزد، به قم آمد. ارتباط وثیق ایشان با مرحوم آیتالله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، منجر به ازدواج محقق یزدی با صبیه حاج شیخ شد و از همین رو ایشان به محقق داماد ملقّب گشت.
🔸پس از ارتحال آیتالله العظمی حائری، آیتالله داماد تدریس علوم دینی را آغاز نمود و به دلیل ویژگیهای علمی خاص درس ایشان، این درس به یکی از درسهای مورد توجه نخبگان حوزوی تبدیل گشت. آیتالله العظمی شبیری زنجای که بیش از دو دهه در درس خارج فقه و بیش از پنج سال در دروس اصول فقه ایشان شرکت کردهاند درباره ویژگیهای درس آقای داماد میگویند:
«در درس مرحوم آقای داماد طلبههای ممتاز شرکت میکردند؛ علّتش ویژگیهایی بود که در خود مرحوم آقای داماد و درسش بود: یکی اینکه رئیس نبود و لذا مطامع غیر علمی در میان نبود تا شخص برای آنها در درس وی حاضر شود. افراد صرفا برای استفاده علمی در درس وی حاضر میشدند. از طرفی آقای داماد بیان خیلی روشنی نداشت و خیلی احتیاج به مقدمات مطویه داشت و لازم بود طلبه مقدمات دیگری برای فهم مطالب در ذهن داشته باشد. از طرف دیگر مطالب ایشان نوعا مشکل بود، چون دقیق النظر بود. این ویژگیها سبب شده بود که هر کسی صلاحیت شرکت در درس آقای داماد را نداشته باشد.»( جرعهای از دریا، ج۳، ص ۵۲۲)
🔹به رغم سالهای طولانی تدریس و تحقیق، چندان اثر مکتوبی از ایشان به یادگار نمانده است. اما خوشبختانه با نگارش تقریرات دروس ایشان، تا حدّی این امر جبران شده است. غیر از تقریراتی که به صورت دست نوشته از ایشان به یادگار مانده است، تقریرات فقه ایشان شامل مباحث حج، صلوة، صوم، اعتکاف، خمس، و قسمت عمده زکوة و همچنین دوره اصول ایشان توسط شاگردان ایشان تنظیم و منتشر شده است.
——
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
هدایت شده از آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
12.03M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📹 #کلیپ ویژه شهادت حضرت #امام_باقر علیهالسلام 👆
(بیانات آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی درباره نهضت علمی آن حضرت)
▪️حضرت امام صادق علیهالسلام فرمودند:
"كانت الشيعة قبل أن يكون أبو جعفر، وهم لا يعرفون مناسك حجهم، وحلالهم وحرامهم، حتى كان أبو جعفر ففتح لهم وبيّن لهم مناسك حجهم، وحلالهم وحرامهم، حتى صار الناس يحتاجون إليهم من بعد ما كانوا يحتاجون إلى الناس و هکذا یکون الامر"
«شیعیان پیش از ابوجعفر [امام باقر علیهالسلام] مناسك حج ّو حلال و حرام خود را نمىدانستند. آن حضرت، درِ علم را بر ایشان گشود و مناسك حجّ و حلال و حرام مردم را بیان فرمود، تا آنجا كه مردمى كه شیعه به آنها محتاج بودند (در امر مناسك و حلال و حرام ) خودشان محتاج شیعه گشتند، و امر امامت اینگونه است!»
🔺کافی، ج۲، ص۲۰
@zanjani_net
🔰نقد و نظر
✅ نماز اول وقت حاضران در عرفه
افضل آن است که هر نمازی در اول وقت خودش به جا آورده شود. دلیل این حکم، اخبار مستفیضهای است که به آن دستور میدهند. در برخی از این روایات، فضیلت نماز اول وقت نسبت به آخر وقت، مانند فضیلت آخرت به دنیا دانسته شده است.
🔸 اما دست کم دو استثنای از این حکم مربوط به نماز حاجیان است.
🔹 استثنای نخست حکم
دربارۀ نماز مغرب و عشای کسی که از عرفات بیرون آمده است، به واسطۀ دلیل خاص، تأخیرشان تا رسیدن به مزدلفه افضل است؛ حتی اگر به ثلث شب برسد. در صحیحۀ محمد بن مسلم بدین حکم تصریح شده است:
🔆 «تا زمانیکه به به «جمع» نرسیدهای نماز مغرب را نخوان؛ حتی اگر ثلث شب هم گذشته باشد.»
👈 علامه مجلسی دربارۀ معنای «جمع» میگوید، به مشعر الحرام «جمع» میگویند؛ ازآنرو که مردم در آن گرد هم میآیند؛ یا به این دلیل که در آنجا بین نماز مغرب و عشا در یک اذان و دو اقامه جمع میشود؛ و یا به دلیل استحباب تأخیر انداختن نماز به «جمع»؛ که این حکم اجماعی بین فقیهان است.
📌 اگرچه در لسان این روایت از خواندن نماز مغرب در آغاز وقت، نهی شده است؛ اما این نهی به معنای حرمت نیست تا نماز در اول وقت و در عرفه باطل باشد؛ چراکه از نهی در مقام توهم امر، حرمت استفاده نمیشود. خصوصاً که نقل فعل پیامبر(ص) نیز مؤید این برداشت است که ایشان نماز مغرب را در شعب خواندند و همچنین امام باقر(ع) نیز نمز مغرب را بین عرفه و مزدلفه به جا آوردند.
🔸 استثنای دوم حکم
همچنین از این حکم، نماز عشا به صورت کلی نیز استثنا شده است؛ چراکه تأخیر آن تا زمانی که شفق احمر از بین برود، افضل است.
👈 متن این یادداشت را اینجا بخوانید:
B2n.ir/p12696
#فقه
#صلاة
#حج
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
هدایت شده از آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
🔸اهمیت دعا برای دیگران
ابراهیم بن هاشم گوید عبد الله بن جندب را در موقف (عرفات) ديدم و وقوفى بهتر از وقوف او نديدم. پيوسته دستهايش به سوى آسمان بلند بود، و اشكهايش بر گونهاش روان بود به طورى كه به زمين می ريخت، پس همين كه مردم (از عرفات) برگشتند من به وى گفتم: اى أبا محمد! من وقوفى بهتر از وقوف تو نديدم.
گفت به خدا سوگند من جز براى برادران (دينى) خود دعایى نكردم، و اين براى اين بود كه حضرت أبا الحسن امام كاظم عليه السلام به من خبر داد كه هر كه براى برادر دينى خود پشت سرش دعا كند، از عرش به او ندا می شود: براى تو باد صد هزار برابر (آنچه براى برادران دينی ات در خواست كردى) پس من خوش نداشتم كه صد هزار دعاى تعهد شده را بهخاطر يك دعا از دست بدهم كه نمىدانم آن يك دعا هم به اجابت برسد يا نه!
[علي عن أبيه قال: رأيت عبد الله بن جندب في الموقف فلم أر موقفا كان أحسن من موقفه ما زال مادا يديه إلى السماء و دموعه تسيل على خديه حتى تبلغ الأرض فلما صدر الناس قلت له يا أبا محمد ما رأيت موقفا قط أحسن من موقفك قال و الله ما دعوت إلا لإخواني و ذلك أن أبا الحسن موسى ع- أخبرني أن من دعا لأخيه بظهر الغيب نودي من العرش و لك مائة ألف ضعف فكرهت أن أدع مائة ألف مضمونة لواحدة لا أدري تستجاب أم لا.]
🔺 الکافي،ج۲، ص۵۰۸
@zanjani_net