🔰یادداشت محقق
✅ استقرار حج در صورت تعدد کاروان و تأخیر در همراهی کاروان اول
🔸 اگر چند کاروان راهی سفر حج باشند و مستطیع با اینکه وثوق به تمکن از همراهی کاروان اول و ادراک حج را داشته باشد، منتظر کاروان دوم شود و به هر دلیلی موفق به درک حج نشود، آیا حج بر او مستقر می شود یا خیر؟ مرحوم سید فرموده مستقر می شود مگر اینکه معلوم شود که کاروان اول هم حج را درک نکرده است. مرحوم آقای گلپایگانی به کلام سید حاشیه زده که مستقر نمی شود؛ مگر اینکه معلوم شود که در صورت همراهی با کاروان اول حج را درک می کرد. در این نوشتار درصدد بررسی صحت و سقم حاشیه مرحوم آقای گلپایگانی هستیم.
1️⃣ مرحوم سید در مسئله دوم مقدمات سفر حج فرموده: پس از استطاعت، اگر درک حج متوقف بر مقدماتی باشد، مبادرت به تهیه آنها واجب است تا در همان سال استطاعت، حج را درک کند؛ لذا اگر برای رفتن به حج، کاروان های متعددی بود و مستطیع قادر بود با هرکدام از آنها راهی شود، باید کاروانی را انتخاب کند که از جهت رسیدن به مکه و سالم رسیدن اوثق از بقیه باشد. بنابراین اگر حج را به تأخیر انداخت و با کاروان اول نرفت و موفق به درک حج نشد، حج بر او و اجب می شود؛ ولو بخاطر تأخیرش گنهکار نیست؛ مگر اینکه کشف شود که اگر با کاروان اول هم می رفت حج را درک نمی کرد.
2️⃣ مرحوم آقای گلپایگانی به فراز اخیر حاشیهای زده است که به نظر وارد نیست، ایشان فرموده: «بل لا يحكم بالاستقرار إلّا إذا تبيّن إدراكه لو سار معهم»[3]، یعنی حج استقرار پیدا نمی کند مگر اینکه کشف شود که اگر با کاروان اول می رفت حج را درک می کرد.
3️⃣ فرمایش مرحوم آقای گلپایگانی از این جهت قابل مناقشه است که خود شما در جایی که فقط یک کاروان است قائلید که باید با آن حرکت کند و لازم نیست علم داشته باشد که حج را درک می کند یا خیر؟ حال یا به دلیل اصالة السلامة یا روایاتی که میگوید اگر کسی حج را به جا نیاورد حج مستقر می شود و دین است؛ چهاینکه از این روایات فهمیده می شود اطمینان به سالم رسیدن لازم نیست؛ زیرا هیچ اطمینانی در مورد این روایات وجود ندارد که اگر مستطیع با کاروان حرکت می کرد حتما حج را درک می کرد.
4️⃣ علاوه بر اینکه در اینگونه موارد، چگونه کشف می کنید مستطیع اگر با کاروان اول حرکت می کرد به سلامت می رسید تا حکم به استقرار حج شود؟ لذا یا باید قائل به عدم استقرار در اینگونه موارد شوید یا به همان اصالة السلامه و روایات اکتفا کنید و بگویید با وجود آن، حجت تمام است و حج مستقر است.
📌 متن کامل این نوشتار را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/w65636
#یادداشت_محقق #حج #استطاعت
#عروه #گلپایگانی
____
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
#تازههای_نشر
«دیدگاههای حدیثی علامه طباطبایی»
فصول این کتاب عبارتند از:
1️⃣ جایگاه روایات در تفسیر
2️⃣ گستره حجیت روایات تفسیری
3️⃣ معیارهای نقد محتوایی روایات
4️⃣ جری و تطبیق در المیزان
👈 مهمترین دیدگاه علامه طباطبایی در زمینه روایات، نظریهای است که ایشان درباره نقش روایات در تفسیر ارائه کرده و بر اساس آن معتقد است که قرآن در تفسیر خود به استثنای آیات الاحکام، آیات القصص و آیات المعاد، بینیاز از روایات است و روایات تنها روش بهره جستن از قرآن و چگونگی استناد به آیات برای تفسیر سایر آیات مرتبط را ارائه میکنند. از این دیدگاه با عنوان «قرآن محوری و سنت مداری» یاد شده است.
https://B2n.ir/g90229
#خبرنامه_پژوهشی
#حدیث
#علامه_طباطبایی
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
🔴تخفیف 70% نرم افزارهای نور
🔸ویژه هفته پژوهش
https://noo.rs/off
🕰۲۳ لغایت ۲۹ آذرماه ۱۴۰۳
____
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
🏳 صلی الله علیك یا فاطمة الزهراء
💐 ولادت با سعادت صدیقه کبری، انسیة الحوراء، ام الائمة النجباء، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مبارک باد.
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
🔸 فقیه مؤسّس
❖ آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی (دام ظله):
تعبیری که دربارۀ شیخ انصاری گفتهاند: «آیة الله الباري الشیخ المرتضی الانصاری»، واقعاً علی وجه الاستحقاق، شایسته ایشان است.
● از مرحوم آقای والد شنیدم که ایشان میفرمود:
آقای حاج شیخ (عبدالکریم حائری) در درس خود به شیخ انصاری اشکالاتی کرده بود ولی سالها بعد، از آنها عدول کرده بود و میفرمود: «آن وقتی که ما دندان عقل در نیاورده بودیم به شیخ اشکالاتی میکردیم ولی بعد فهمیدیم که این اشکالات وارد نیست.»
او واقعاً «شیخ علی الاطلاق» است و کسی نمیتواند موقعیت علمی شیخ را انکار کند. البته من این نکته را عرض کنم که شیخ در علم فقه و اصول در درجه اول قرار دارد. هم در مکاسب و هم در رسائل تأسیسات بسیاری دارد. من به سایر مباحث کاری ندارم، در فقه و اصول بالاتر از شیخ کسی نیست.
🔺جرعهای از دریا، ج1، ص133
@mfeqhi
🔰نقد و نظر
✅ یک استثنا از حرمت ولایت جائر
ولایت جائر حرام است. به دلیل نصوصی که از جملۀ آنها روایت تحف است و میفرماید:
«فولایة الوالي الجائر و ولایة ولاته و العمل لهم و الکسب لهم بجهة الولایة معهم حرام محرّم... .»
اما از این حکم یک مورد استثنا شده است.
◀️ این استثنا را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/r58009
#نقد_نظر
#فقه
#ولایت
#جائر
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
🌺 ولادت با سعادت پنجمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، حضرت امام محمدباقر (علیهالسلام) و حلول ماه رجب را تبریک میگوییم.
#تبریک
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
🔸مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام اعلام کرد:
به زودی ترجمه عربی کتاب «استناد در روش شناخت رجال اسناد» توسط انتشارات عتبه مقدسه عباسیه علیه السلام چاپ و منتشر خواهد شد.
از این اثر که در گروه رجال مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام و تحت اشراف آیت الله سید محمد جواد شبیری نگاشته شده است، سال گذشته رونمایی شد.
هم اکنون ترجمه عربی این کتاب انجام شده و پس از بازبینی نهایی به زودی منتشر خواهد شد.
@mfeqhi
#تازه_های_نشر: فصلنامۀ «علوم حدیث»/ شمارۀ ۱۱۳
🔸 عناوین مقالات این شماره:
۱. معنایابی اصطلاحهای درون حدیثی
۲. آوازخوانی زن در روایات شیعی؛ تحلیل صدوری و فقه الحدیثی
۳. تبیین مفهوم روایت «خیرٌ للنّساء أنْ لا یرین الرّجال و لا یراهنّ الرّجال»
۴. بررسی دلایل روایی عدم طرح ملکات در دانش فقه
۵. معناشناسی اطعام مؤمن در روایات، با تأکید بر کتاب کافی
۶. تبارشناسی نامههای امیرالمومنین علیه السلام به ابن عباس به روش نقد متن
۷. هویت شناسی چهار « مسعدة» در آرای رجالیون
۸. روش کشف راویان مجهول از منظر محدث جزائری
۹. اعتبارسنجی راویان مدرسه امامیه ری در سند زیارت جامعه کبیره
#خبرنامه_پژوهشی
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
قالَ الإمام الجواد (علیه السلام):
عَلَیْكُمْ بِطَلَبِ الْعِلْمِ، فَإنَّ طَلَبَهُ فَریضَةٌ وَالْبَحْثَ عَنْهُ نافِلَةٌ، وَ هُوَ صِلَةُ بَیْنَ الاْخْوانِ، وَ دَلیلٌ عَلَی الْمُرُوَّةِ، وَ تُحْفَةٌ فِی الْمَجالِسِ، وَ صاحِبٌ فِی السَّفَرِ، وَ أُنْسٌ فِی الْغُرْبَةِ.
امام جواد علیه السلام فرمودند:
بر شما باد به تحصیل علم و معرفت، چون فراگیری آن واجب و بحث پیرامون آن مستحبّ و پرفائده است. علم وسیله كمک به دوستان و برادران است، دلیل و نشانه مروّت و جوانمردی است، هدیه و سرگرمی در مجالس است، همدم و رفیق انسان در مسافرت است; و اَنیس و مونس انسان در تنهایی می باشد.
عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال , جلد۲۳ , صفحه۲۷۵
🌹میلاد حضرتش مبارک باد 🌹
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
📖 چرا در آیۀ 22 سوره نساء قید «من النساء» آمده است؟
آیه «وَلاَ تَنْكِحُوا مَا نَكَحَ آبَاؤُكُمْ مِنَ النِّسَاءِ» (نساء: 22) به ما میگوید: ازدواج با زنانی که پدرانتان با آنها ازدواج کردهاند، حرام است. اما چرا قید «من النساء» در این آیه ذکر شده؟
🔍 نکات کلیدی:
1️⃣ این قید جنبه احترازی ندارد، بلکه برای تعمیم حکم است.
2️⃣ تحریم شامل همه زنان میشود، چه نزدیک باشند و چه دور، حتی اگر پدر با دختری خردسال ازدواج کرده باشد.
3️⃣ ازدواج با کنیزانی که پدر با آنها ازدواج کرده است نیز حرام است، حتی اگر این ازدواج نادر باشد.
4️⃣ این قید شبهات را برطرف میکند و نشان میدهد که تحریم فقط محدود به مادران یا زنان بسیار نزدیک نیست.
💡 نکته مهم:
تعبیر «نکح من» به عقد نکاح اشاره دارد، نه به رابطۀ جنسی بدون عقد. بنابراین، حرمت ازدواج با کنیزانی که پدر بدون عقد با آنها رابطه داشته است، از این آیه ثابت نمیشود.
👈دقت در معنای این آیه نشاندهندۀ دقت و ظرافت شرع مقدس در بیان احکام است.
📌برای آگاهی بیشتر از این بحث پیشنهاد میکنیم بحث زیر را که برگرفته از جلسات عصر آیتالله العظمی شبیری زنجانی است بخوانید:
وجه ذکر قید «من النساء» در آیه 22 سورۀ نساء
🔗https://B2n.ir/p97978
#یادداشت_محقق
#تفسیر_قرآن #سوره_نساء
#فقه
____
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi
🌟 علّامه سید محمدمهدی بحرالعلوم 🌟
آیتالله سید محمدمهدی بحرالعلوم از شاگردان برجسته علامه وحید بهبهانی، متولد ۱۱۵۵ق در کربلا، از بزرگان شیعه است. او از کودکی به تحصیل علوم دینی پرداخت و در جوانی به درجه اجتهاد رسید.
📚 آثار ماندگار:
المصابیح فی الفقه (۳ جلد)
الفوائد في الأصول
کتاب الرجال
دیوان شعر
مشکاة الهدایة
الدُّرة النجفیة
علامه بحرالعلوم در ۵۷ سالگی، در ۲۴ رجب ۱۲۱۲ قمری دار فانی را وداع گفت و در نجف اشرف، کنار مرقد شیخ طوسی به خاک سپرده شد.
🔹 آیتالله العظمی شبیری زنجانی دربارۀ ایشان میگوید:
سید بحرالعلوم از میرزای قمی کوچکتر بود و زودتر از او در ۵۷ سالگی از دنیا رفت، ولی همۀ معاصرینش، از جمله میرزای قمی، به وی احترام میگذاشتند. او نه تنها عالمی درجه یک، بلکه از خانوادهای محترم بود. معاصرینش به صاحب کرامت بودن او معتقد بودند و کرامتهای زیادی از وی نقل کردهاند. حتی سید مهدی شهرستانی، که حدود ۲۵ سال از او بزرگتر بود و سید بحرالعلوم در حکم فرزند او محسوب میشد، از وی اجازه روایت گرفته است.
📖 جرعهای از دریا، ج ۳، ص ۲۶۱
#بحرالعلوم #تاریخ_اسلام #علمای_شیعه #نجف_اشرف #کرامات #آیت_الله_شبیری_زنجانی
____
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi