🔰نقد و نظر ✅ تصویر حرمت ازدواج زوج صغیر با دختر زوجه صغیره‌اش 🔹 مرحوم سیّد در فرضی که فضولی، صغیر و صغیره را به یکدیگر تزویج کند و یکی از آنان پس از بلوغ و قبل از اجازۀ دیگری، عقد را اجازه کند و فوت شود، فرموده است که اگر دیگری بعد از بلوغ، عقد را اجازه کند و قسم بخورد که به طمع به دست آوردن مال _ ارثیه یا مهر _ عقد را امضاء نکرده، تمام آثار زوجیت از زمان انشاء عقد مترتّب می­شود؛. 👈در فرض مسأله، این بحث مطرح شده است که در صورتی که صغیره دختری داشته باشد، آیا پسر می‌تواند با این دختر ازدواج کند؟ 🔸 در فرض مسأله دو نقد وارد شده است: 1️⃣نقد اول: عدم امکان تصوّر دختر برای صغیره 2️⃣نقد دوّم: توقّف «حرمت دختر زوجه به زوج» بر «دخول» و عدم‌تصوّر دخول در فرض مذکور 🔆 پاسخ این نقدها و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: 👉 https://bit.ly/2Zjftkn #نقد_و_نظر #نکاح — 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام @mfeqhi

❇️ ۲۱ محرم الحرام، سالگرد ارتحال علامه حلّی(ره) در سال ۷۲۶ه‍.ق❇️ 💠آیا علامه حلّی(ره) اهل تبریز بود؟ آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: حاج میرزا جعفر اشراقی با عده‌ای از علما مربوط بود و نامه‌هایی میان ایشان رد و بدل شده که در کتاب «یک قطره از دریا» به چاپ رسیده است. یکی از نامه‌ها، نامه‌ای است که حاج میرزا جعفر به سید هبة الدين شهرستانی نوشته و سؤالی مطرح کرده و ایشان هم جواب داده است. متن نامه سید هبة الدين این است: «سؤال فرموده‌اید از نسبت مرحوم علامه حلی قدس سرّه به شهر تبریز. البته این امر غريب در هیچ کتابی دیده نشده و از احدی شنیده نگشته، ولی کتاب الفین از تأليفات ایشان چاپ شده است و یک نسخه خطی قدیمی از هند برای مخلص هدیه فرستاده‌اند که تاریخ کتابت آن در چهار صد سال قبل از این است تقريبا، و در آخر آن نسخه، ناسخ تصریح می‌نماید که این نسخه را از روی نسخه‌ای مخطوطه به خط فخر المحققين فرزند علامه مؤلف، استنساخ نموده است و در آنجا نسبت فرزند علامه حلی را چنین نگاشته: «محمد بن الحسن بن يوسف بن المطهر بن فضل علي التبريزی» و این کلمه «فضل ابن علی التبریزی» هیچ سابقه ندارد؛ چنانچه نسب علامه حلّی بعد از «المطهّر» نیز یافت نشده است. و الله أعلم بالحقّ. فعلا این نسخه مخطوطه را مخلص هدیه نموده‌ام به کتابخانه امامین جوادین علیهما السلام و اكثرمطالعين آن را می‌خوانند و تعجب می‌نمایند.» (یک قطره از دریا، ص ۲۶۸) ◀️ به خط خود علامه کتب زیادی موجود است. اجازات به خط علامه موجود است. در هیچ یک نه به خط ایشان و نه در کتب تالیف شده در زمان ایشان و نه راویان از علامه، «مطهّر» به عنوان پسر فضل علی ذکر نشده است. 👈من احتمالی به نظرم می‌آید: یکی از تعبیرات رایج این است که اول نام پدر و آنگاه نام خودشان را ذکر می‌کنند. مثلا مجلسی در بعضی از نوشته‌هایش می‌نویسد: «يقول ابن النقي محمد المدعو بالباقر». گاهي کاتبان و مستنسخان هم اسم خود را به همین شیوه در پایان کتاب می‌نویسند. بنابراین، تا «المطهر»، اسم مستنسخ منه (یعنی فخرالمحققين) است و «بن فضل علي التيريزې» اسم ناسخ است که همان علی بن فضل التبریزی است. چون اسم ناسخ، به اسم مستنسخ منه متصل شده است و اسم مستنسخ منه به آن شیوه نگاشته شده چنین برداشت می شود که المطهر، پسر فضل علی است. ▪️ منبع: (جرعه‌ای از دریا، ج ۲، ص ۳۰۳) — 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅عقد فضولی جاهل به ولایت شکّی نیست که عقد ولیّ با علم به اینکه ولایت دارد، مصداقی از عقد فضولی محسوب نمی‌شود؛ امّا اگر با جهل به ولایت، عقدی را به عنوان فضولی منعقد کرد، آیا بعد از اطلاع بر ولایت، عقد بدون اجازه مجدّد ولیّ یا «من له الإجازه»، محکوم به صحّت است یا نیاز به اجازه آنان است؟ ✳️در این فرض _ علم فضولی به ولایت خود پس از عقد _ دو صورت وجود دارد: 🔸صورت اول: صحت عقد ولیّ در شبهۀ حکمیۀ ولایت 🔹صورت دوم: بطلان عقد ولیّ در شبهۀ مصداقیۀ ولایت 🔆 تفصیل حکم، در هر کدام از این دو صورت و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: 👉https://bit.ly/2ZEHsec #یادداشت_محقق #فقه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

💠۲۷ محرم الحرام؛ وفات آیت الله ملا علی کنی سال ۱۳۰۶ه‍.ق، مدفون حرم حضرت عبدالعظیم (ع) ✅ارجاع به میرزای شیرازی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔹حاج ملّا علی کنی رساله نداشت و وقتی دیگران به وی مراجعه می‌کردند، به میرزای شیرازی ارجاع می‌داد. با اینکه وی با نظر نورچشمی به میرزا نگاه می‌کرد و در جلسات می‌گفت که میرزا شاگردِ شاگردِ من بود! این را آقای حاج میرزا فخرالدین جزایری نقل می‌کرد. با این اوصاف در جلسات رسمی وقتی از حاج ملّا علی رساله می‌خواستند، به میرزا ارجاع می‌داد و می‌فرمود: باید عظمت سامرا محفوظ بماند. ▪منبع:جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۳۰۶ #پوستر #ملا_علی_کنی ---- مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰هدف از جعل حکم، چه تأثیری در استظهار از ادله دارد؟ استاد معظم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی: 🔹اگر قانونی جعل شود و موارد حصول موضوع آن قانون به نحو علمی نادر باشد، و یقین داشته باشیم که قانون فقط برای آن موارد نادر جعل نشده است، یا قانون قطعا مواردی را شامل می‌شود که می‌دانیم در آن موارد، علم، متعذر الحصول است، در چنین مواردی که به ثبوت قانون قطع داریم و حصول علم نیز در آن موارد ممتنع است و می‌دانیم شارع نمی‌خواهد در این موارد، اصول عملیه جاری شود، حجیت ظن کشف می‌شود. 🔸مرحوم سید مرتضی در ذریعه، به عنوان شاهد بر امکان تعبد به ظن، به اجماع بر حجیت ظن در وقت و قبله اشاره می‌کند. همه‌ی انسان‌ها(روستایی، شهری، عالم، جاهل و...) در همه‌ی اماکن(بیابان، شهر، روستا و...) موظفند به اوقات شرعی اعتنا کرده و رو به قبله نماز بخوانند. در بسیاری از موارد تحصیل قبله و اوقات اذان به نحو یقینی ممکن نمی‌باشد و شارع مقدس نخواسته است که احتیاط شود، همین نکات کاشف از معتبر بودن ظن می‌باشد. ✳️آیت الله والد در درس‌هایشان مثالی را بیان می‌کردند که مرحوم حاج آقا حسین قمی می‌فرمود در تمام عمرم عدالت یک و نیم نفر برایم احراز شد یکی مرحوم شیخ عباس قمی و عیال ایشان که فرزند مرحوم آقا میرزا احمد و برادر زاده مرحوم حاج آقا حسین قمی. 💠مرحوم جد ما که این مطلب را از مرحوم حاج آقا حسین شنید، بسیار تعجب کرد و فرمود: دین برای عمل است و این چه نوع تفکری است که در طول عمر عدالت که موضوع بسیاری از احکام شرعی مانند قضاوت، تقلید، شهادت، امام جماعت و .. . تنها در یک و نیم نفر احراز شود. به همین دلیل یا ادله ثبوتی به تضیقی که ایشان اعتقاد دارد، نیست یا شارع در مقام اثبات اماراتی برای احراز عدالت قرار داده که بسیار راحت تر از تصور ایشان عدالت قابل احراز است. ✅از مرحوم میرزای شیرازی معروف است که می فرمود: اجمالا می‌دانم یکی از این سه قاعده اشتباه است: انفعال ماء قلیل به ملاقات، منجّس بودن متنجّس و مطهّر نبودن زوال عین زیرا اگر هر سه قاعده صحیح باشد، همه جای عالم نجس خواهد بود. البته حاج آقای والد هر سه قاعده را صحیح دانسته و نکته چهارمی را قائل هستند که علم اجمالی و حتی تفصیلی حاصل از محاسباتی که عرفِ متعارف به آن توجه ندارد، حجیت ندارد. ▪️ برگرفته از دروس: خارج اصول به تاریخ ۹۷/۹/۱۷؛ و خارج فقه به تاریخ ۹۹/۶/۲۵ #نکات_اشارات #اصول ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ عقد فضولی جاهل به ولایت ✨اگر ولیّ با جهل به ولایت، عقدی را به عنوان فضولی منعقد کرد، آیا پس از اطلاع از ولایتش، عقد محکوم به صحّت است یا نیاز به اجازه دارد؟ 🔹در این فرض _ علم فضولی به ولایت خود پس از عقد _ دو صورت وجود دارد: 1️⃣صورت اول: صحت عقد ولیّ در شبهۀ حکمیۀ ولایت 2️⃣صورت دوم: بطلان عقد ولیّ در شبهۀ مصداقیۀ ولایت 🔆 تفصیل بحث در هر کدام از صورت‌ها و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: 👉https://bit.ly/3cg9JNi #یادداشت_محقق #فقه #اجاره —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰آیا حضرت امام عسکری (علیه السلام)، علی ابن بابویه را با تعبیر «شیخی و فقیهی» خطاب نموده‌اند؟ آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔹مشهور است که حضرت عسکری (علیه السلام) به علی ابن بابویه، نامه‌ای نوشت و در آن از وی به «شیخی و فقیهی» تعبیر فرمود. (ن.ک: خاتمة المستدرک، ج۳، ص ۲۷۷) 🔸به نظر من این نامه یا اساسا مجعول است، یا اصل آن درباره شخص دیگری بوده است. اشکالاتی که به نظر می‌آید، بعضی دلیل و بعضی مؤیّد است. ✅ اما دلایل: 1️⃣اول اینکه علی بن بابویه حدود هفتاد سال بعد از حضرت عسکری (علیه‌السلام) وفات کرد و مشایخش امثال سعد بن عبدالله و عبدالله ابن جعفر حمیری بودند. او حتی احمد بن محمد بن عیسی را درک نکرده. با این اوصاف چگونه ممکن است چنین کسی در زمان حضرت عسکری (علیه السلام) رئیس شیعه باشد و آن حضرت با چنین تعابیری او را مورد خطاب قرار داده باشد؟ با در نظر گرفتن طبقه مشایخ علی بن بابویه و روایاتی که اخذ کرده، او در زمان حضرت عسکری علیه السلام یا اصلا به دنیا نیامده، یا کودکی خردسال بوده است. 2️⃣دوم اینکه صدوق در چهار جای کتاب من لا یحضره الفقیه به نامه حضرت عسکری (علیه السلام) به صفّار اشاره می‌کند. در نامه‌ای که محل بحث است، توصیه حضرت به نماز شب ذکر شده و صدوق در هیچ یک از کتابهایش از جمله «ثواب الاعمال» در بخش فضیلت نماز شب به این نامه اشاره‌ای نمی‌کند؛ در حالی که اگر این نامه صادر شده بود، از کسانی که از آن مطّلع بود و در اختیار داشت، فرزندش شیخ صدوق بود و باید در یکی از کتابهایش آن را نقل می‌کرد. صدوق در کتاب «ثواب الاعمال» روایات و طرق ضعیفی چون حسن بن علی بن حمزه واقفی را نقل می‌کند، ولی بسیار بعید به نظر می‌رسد که در فرض صدور، به این توقیع مهم و معتبر حضرت عسکری (علیه‌السلام) که به پدرش نوشته شده، هیچ اشاره‌ای نکند. ✳️اما مؤیّد این اشکال، تعبیر «شیخی و فقیهی» است. «شیخ» به استاد گفته می‌شود و صدور چنین تعبیری از امام علیه السلام در حق کسی نامأنوس است و چنین اضافاتی، احتمال مجعول بودن توقیع را افزایش می‌دهد. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۴، ص ۳۴۸ #نکات_اشارات #رجال ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

📹 بیانات آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی در تجلیل از جایگاه مرحوم آیت‌الله‌العظمی خوئی(طاب ثراه) 🔺 انتشار به مناسبت هشتم صفر؛ سالروز ارتحال آیت‌الله‌العظمی خوئی (م ۱۴۱۳ق) 🌐@zanjani_net

🔰یادداشت محقق ✅عقد زن توسط دو وکیل برای دو نفر - بخش اول 🔸زنی دو نفر را وکیل کرده تا او را تزویج کنند، وکیل اول او را به زید و وکیل دوم به عمرو تزویج کرده است؛ مرحوم سیّد فرموده که اگر سبق یکی از عقدها زماناً معلوم باشد فقط عقد سابق صحیح است؛ زیرا با فعلیّت یافتن اوّلی، موضوع دوّمی منتفی می‌شود و عرف صحّت عقد اول را به نحو شرط متأخّر، مشروط به این نکرده که عقدی منافی با آن واقع نشود. و اگر دو عقد، مقارن باشند هر دو باطل می­باشند و اگر شک در سبق و اقتران باشد نیز فرموده­اند که محکوم به بطلان است و مانند صورتی است که یقین به اقتران دارد؛ زیرا شک در اقتران دارد و احتمال بطلان می­دهد و صحت عقد را احراز نکرده که مقتضای اصالۀ الفساد در عقود، عدم تحقق عقد صحیح در مقام است و اگر علم به سبق و لحوق دارد، ولی سابق را از لاحق تمییز نمی­دهد مسئله دو فرض دارد: 1️⃣فرض اول: یکی از آن دو معلوم التاریخ است که در این صورت عقد معلوم التاریخ صحیح است و عقد مجهول التاریخ باطل است؛ زیرا مقتضای استصحاب عدم وقوع عقد مجهول التاریخ تا زمان وقوع عقد معلوم التاریخ، صحت عقد معلوم التاریخ است. 2️⃣فرض دوم: هر دو عقد مجهول التاریخ باشند که در این صورت در مسأله چهار وجه وجود دارد که مرحوم سیّد قرعه را أوفق با قواعد دانسته است. 👈در اینجا مرحوم آقای خوئی حکم به بطلان وکالت هر دو وکیل می‌نمایند. نقد این وجه و ادامه مقاله را اینجا بخوانید: 👉https://bit.ly/3jaVMDg #یادداشت_محقق #فقه #وکالت #نکاح —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

سالروز ارتحال آیت الله العظمی سید عبدالهادی شیرازی(م ۱۳۸۲ه.ق) ✅ علما این‌طور مقیّد بودند آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: آسید احمد خاتمی(امام جمعه تهران) می‌گفت: نزد آقای سیستانی در نجف رفتیم. فرمودند: جرعه‌ای از دریا را خوانده‌اید؟ گفتم: بله. مقصود چیست؟ فرمودند: «آنجا نوشته که به منزل آسید عبدالهادی رفتیم، نصف اتاقش فرش نداشت و لحاف کهنه‌ای انداخته بودند.» می‌خواست بگوید: علما این‌طور مقیّد بودند.» جرعه‌ای از دریا، ج۴، ص ۵۵۳ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰ارتباط اجزاء «لاضرر و لا ضرر» با معنای این عبارت استاد معظم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی: 🔹آقای سیستانی «لا ضرر و لا ضرار» را دو معنای مختلف معنا کرده که ارتباط نزدیکی به یکدیگر ندارند. اما به نظر ما «لا تَضَرُّر» مقدمه «لا اِضرار» است به این معنا که شارع می‌گوید: همچنان که من کاری می‌کنم توی مکلّف متضرّر نشوی، کاری می‌کنم تو دیگری را متضرّر نکنی. 🔸شبیه این مطلب که آنچه را برای تو نمی پسندم برای دیگران نیز نمی‌پسندم. پس شارع کاری می‌کند که مکلّف متضرّر نشود و از جانب دیگران ضرری به او وارد نشود و به مکلّف نیز چنین اجازه‌ای نمی‌دهد و کاری می‌کند که به دیگران ضرر وارد نکند. ▪️ برگرفته از درس خارج اصول استاد شبیری، به تاریخ ۲۵/ ۶ / ۹۹ #نکات_اشارات #اصول #لاضرر ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi