🔰یادداشت محقق ✅آیا نکاح فضولی قبل از اجازه، آثار عقد اصیل را دارد؟ بخش اول 🔸اگر عقد ازدواج از جانب یک طرف، لازم _ چه از طرف اصیل و چه از طرف مُجیز که رضایت خود را ابراز کرده _ و از طرف دیگر فضولی باشد؛ در فرض حصول ردّ، به اتفاق فقها احکام مصاهره مترتّب نمی شود؛ مگر در خصوص ترویج مادر معقوده که شاید درباره آن ادّعای حرمت شود. این ادّعا در قواعد درباره عقد مادرِ دختری که «من له الإجازۀ»، عقد آن دختر را ردّ کرده، به صورت احتمال، با تعبیر «علی إشکال فی الأمّ» ذکر شده است. 🔹توجیه کلام علامه: وجود فرق بین تزویج مادر و تزویج دختر البته چنین اشکالی به علامه حلی وارد نیست و فارق در مسأله کلام مرحوم فخرالمحققین است که در توضیح کلام ایشان فرموده: «اگر فسخ، نقض عقد از زمان فسخ باشد عقد قبل از فسخ اثر خود -گرچه اثر حکمی- را داشته و پس از آن از اثر می‌افتد و در این صورت بین نکاح مادر و نکاح دختر فارق پیدا می‌شود». 👈توضیح کلام ایشان و ادامه مقاله را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/070567 #یادداشت_محقق #فقه #فضولی #نکاح —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰تطبیقات ✅ نکاح مستحب تعبّدی است یا توصّلی؟ 🔸متن مسأله «المستحب هو الطبيعة اعم من أن يقصد به القربة أو لا؟ نعم عباديته و ترتب الثواب عليه و موقوفة على قصد القربة» (العروة الوثقی، ج۲، ص ۷۹۷) 💠آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: اینکه صاحب عروه مى‌فرمايند نكاح ذاتاً جزء مستحبات است، مستحب تعبدى نيست. بلكه مستحب توصلى است و قصد قربت يا عدم قصد قربت در تحقق غرضِ آن دخالت ندارد. مثل امر شارع مقدس به انفاق و دستگيرى از ضعفاء كه قصد قربت و يا عدم قصد قربت در تحقق غرض و مطلوبى كه شارع بخاطر آن غرض، اين اوامر را صادر كرده است، دخالت ندارد. 🔆البته در تمام توصليات اگر كسى قصد قربت كرد ثواب به او مى‌دهند. و اگر قصد‌ قربت نكرد و لو غرض حاصل است ولى ثواب نمى‌دهند. و اگر امر توصلى، شرط يك واجبى باشد با اتيان آن بدون قصد قربت، شرط حاصل است ولى براى حصول اين شرط ثواب نمى‌دهند. 🔹مراد از عبادت در تعبیر صاحب عروه عبادت اصطلاحات مختلف دارد ولى مراد از عبادت در اينجا به معناى خضوع خاص (عبادت ذاتيه) كه در مورد غير خدا شرك محسوب مى‌شود همانند به خاك افتادن و سجده كردن نيست، چون از جهت سنخ با هم فرق دارند و عبادت به اين معنى با قصد قربت حاصل نمى‌شود. 👈آنچه ايشان در اينجا اراده كرده است وظيفۀ عبد است كه عبد امتثال امر كند و مطابق دستور رفتار نمايد و متحرك به امر مولى شود، كه اينها احتياج به قصد قربت دارد. 🔳كتاب نكاح، ج۱، ص ۲۳ و ۲۴ #تطبیقات #نکاح #استحباب #عبادت --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ عدم اعتبار کتابی‌بودن زوج قبل از اسلام برای بقای زوجیتش با کافره 🔸 یکی از مسائل در بحث اسلام زوج و زوجه این است که آیا برای بقای زوجیّت، باید قبل از اسلام، معتقد به دین خاصّی باشند یا خیر؟ برای مثال اگر زوج اسلام بیاورد آیا از ناحیه زوج، بقای نکاح متوقف بر این است که قبل از اسلام حتما از یهود و نصاری باشد یا از این جهت فرقی ندارد؟ 🔹 در این نوشتار فقط به اسلام زوج و بررسی اعتبار اعتقاد به دین خاصّ از ناحیه او پرداخته می‌شود. 🔸 اعتبار کتابی یا ذمّی بودن زوج در کلمات قدماء با مراجعه به کتب قدماء، از ظواهر بسیاری از آنها استفاده می‏‌شود که بین اقسام زوج فرق قائل هستند. 🔹عدم اعتبار ذمّی بودن زوج به حسب ادله لکن دلیلی بر اینکه حکم، اختصاص به یهودی و نصرانی و مجوسی داشته باشد نداریم، بلکه در بعضی از ادله ای که بوسیله آنها استدلال شده برای بقای نکاح، قید ذمی بودن یا عدم آن نیامده است. و حکم عام است. گر چه در بعضی از روایات مسئله، موضوع ذمّی است، اما موضوع بسیاری از روایات عام است و حتی در برخی از آنها خصوص مشرکین موضوع قرار داده شده است. از این رو به نظر می‌‏رسد به حسب ادله بین اقسام کافر فرقی نیست. هر چند نسبت به غیر ذمّی مسئله اجماعی باشد یا نباشد. ▪️متن کامل این بحث را اینجا بخوانید: 👉 https://b2n.ir/k00248 #یادداشت_محقق #فقه #نکاح —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ توجیه وجوب نکاح برای فرار از زنا 🔸مرحوم سید یزدی در کتاب نکاح عروه، بعد از اینکه نکاح را فی نفسه مستحب دانسته و فرموده است که به اعتبار عروض عناوین ثانوی حکم نکاح به اقسام پنجگانه تقسیم می‌شود، که در بیان موارد نکاح واجب فرموده: کان فی ترکه الوقوع فی الزنا أو محرم آخر. 🔹در حالی‌که زنا و امثال آن، از افعال اختیاری انسان است، نه از مقدماتی که موجب سلب اختیار انسان شود تا گفته شود سببی و موصله است و مقدمه موصلۀ حرام، حرام است. 🔸چون شخص می‌تواند نکاح نکند و مرتکب زنا هم نشود. حتی در صورت قطع به وقوع زنا هم، اختیار ترک زنا از او سلب نمی‌شود. لذا این سوال مطرح می‌شود که وجه مرحوم سید برای حکم به وجوب نکاح در این صورت چیست؟ ✅ متن کامل این نوشته را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/u07197 #فقه #نکاح #زنا #عروه —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ توجیه حبس فرزند در مقابل بدهی در صحیحه محمد بن قیس 🔸در صحیحه محمد بن قیس که درباره بیع فضولی بدان استناد شده است، دو موضع دارد که به ظاهر با قواعد همخوانی ندارد و نیازمند توضیح است؛ یکی حبس ولد مشتری توسط مالک کنیز، دیگری حبس ولد مالک توسط مالک که بعد از بیان روایت، به توضیح اشکال و جواب می پردازیم. 🔹علِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَيْسٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: قَضَى أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ص فِي وَلِيدَةٍ بَاعَهَا ابْنُ سَيِّدِهَا وَ أَبُوهُ غَائِبٌ فَاسْتَوْلَدَهَا الَّذِي اشْتَرَاهَا فَوَلَدَتْ مِنْهُ غُلَاماً ثُمَّ جَاءَ سَيِّدُهَا الْأَوَّلُ فَخَاصَمَ سَيِّدَهَا الْآخَرَ فَقَالَ وَلِيدَتِي بَاعَهَا ابْنِي بِغَيْرِ إِذْنِي فَقَالَ الْحُكْمُ أَنْ يَأْخُذَ وَلِيدَتَهُ وَ ابْنَهَا فَنَاشَدَهُ الَّذِي اشْتَرَاهَا فَقَالَ لَهُ خُذِ ابْنَهُ الَّذِي بَاعَكَ الْوَلِيدَةَ حَتَّى يَنْقُدَ لَكَ الْبَيْعَ فَلَمَّا أَخَذَهُ قَالَ لَهُ أَبُوهُ أَرْسِلْ ابْنِي قَالَ لَا وَ اللَّهِ لَا أُرْسِلُ إِلَيْكَ ابْنَكَ حَتَّى تُرْسِلَ ابْنِي فَلَمَّا رَأَى ذَلِكَ سَيِّدُ الْوَلِيدَةِ أَجَازَ بَيْعَ ابْنِهِ. 🔸شخصی در غیاب پدر خود، ولیده او را فروخته و مشتری از آن ولیده صاحب ولد شده است. مالک متوجه شده و مدعی شده که فرزندش بدون اذن او، ولیده را فروخته و مرافعه را نزد امیرالمؤمنین برده‌اند. حضرت حکم کرده که ولیده و فرزند ولیده به مالک اولی داده شود. مشتری به حضرت اصرار می کند که فرزندش که از ولیده متولد شده است را به او برگرداند، حضرت به او دستور داد که فرزند مالک را حبس کن تا پدرش بیع او را اجازه کند. مشتری به دستور حضرت عمل کرد و مالک عقد فرزندش را اجازه کرد. ✅ متن کامل این نوشته را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/a31260 #فقه #نکاح #محمد_ابن_قیس —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ خلط قاطعیت سی روز تردید در اقامت بین مسافت شرعی و غیر آن 🔆مرحوم سید در عروه در بیان شرط سوم از شرائط قصر فرموده: «استمرار قصد المسافة ‌فلو عدل عنه قبل بلوغ الأربعة أو تردد أتم و كذا إذا كان بعد بلوغ الأربعة لكن كان عازما على عدم العود أو كان مترددا في أصل العود و عدمه أو كان عازما على العود لكن بعد نية الإقامة هناك عشرة أيام» در اینجور موارد مسافر نیست چون قصد مسافرت نکرده است. 🔹«و أما إذا كان عازما على العود من غير نية الإقامة عشرة أيام فيبقى على القصر و إن لم يرجع ليومه بل و إن بقي مترددا إلى ثلاثين يوما نعم بعد الثلاثين مترددا يتم‌» 👈در فراز اخیر دو مطلب با هم خلط شده است که تعجب است هیچ یک از محشین عروه اشاره‌ای به آن نکرده‌اند و فقط شیخ محمد رضا آل یاسین به اصل نکته توجه داشته و به صورت ناقص حاشیه زده است. ✅ متن کامل این نوشته را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/j99819 #فقه #نکاح #عروه —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi

💥به زودی منتشر می‌شود💥 📚تقریرات درس «خارج نکاح» حضرت آیت الله العظمی سیدموسی شبیری زنجانی (دامت برکاته) در مجموعه‌ای با عنوان «کتاب نکاح»؛ نخستین عنوان از مجموعه دروس فقهی معظم له ✨این مجموعه نفیس با تلاش‌های مستمر و چندساله‌ی پژوهشگران محترم مرکز فقهی امام محمدباقر عليه‌السلام وابسته به دفتر آیت الله العظمی شبیری‌زنجانی در ٢۵ جلد تحقیق و تدوین شده است که ١٢ جلد آن به زودی منتشر خواهد شد. ┄┅═══❀📚❀═══┅┄ 🆔@zanjanibooks 🔗https://m-feqhi.ir 🔗https://zanjani.ir 🌐http://appless.ir/new/T6p 📥ثبت سفارش: 🆔@hashemzirak #نکاح #کتاب #ازدواج #کتاب_نکاح #تازه_های_نشر #آیت_الله_شبیری_زنجانی

🔰 رونمایی از دو اثر جدید مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌السلام) ⬅️ جلسۀ رونمایی از کتاب «ثلاث رسائل فقهیة» اثر مرحوم آیت‌الله حاج سید احمد زنجانی، و 12 جلد نخست «کتاب نکاح»، تقریرات دروس خارج نکاح آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی، با حضور معظم له و تنی چند از استادان دروس خارج حوزۀ علمیۀ قم و محققان مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام برگزار شد. در این نشست مطرح شد: ❇️ ارائۀ گزارشی از فعالیت‌های مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام ✅ نگاهی به روند تحقیق آثار مرحوم آیت‌الله حاج سید احمد حسینی زنجانی ✳️ گزارش روند تحقیق «کتاب نکاح» 📌 و ویژگی‌های بخش نخست کتاب «نکاح» 👈 متن کامل خبر را اینجا بخوانید: B2n.ir/h07194 #خبرنامه_پژوهشی #نکاح _____ 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ توجیه روایت عدم ثبوت عده با دخول خصی 📌 در عقد نکاح با تعیین مهر و خواندن عقد، زن همه مهر را متزلزل مالک می شود، چنانچه زوج او را قبل از دخول طلاق دهد مهر نصف می شود و اگر زوجه مهر را تحویل گرفته باید به زوج برگرداند و نیاز نیست تا عده بگیرد، ولی اگر دخول شده باشد ملکیتش نسبت به همه مهر مستقر می شود و بعد از طلاق باید عده نگه دارد، مگر اینکه یائسه یا صغیره باشد. در مقام روایتی وجود دارد که برای زوجه مطلقه، در خارج از این سه فرض نیز عده را نفی کرده است، و آن جایی است که زوج خصی باشد. این نوشتار درصدد بررسی این روایت است که چطور با وجود مدخوله بودن زوجه و غیر صغیره و یائسه بودن او، نیاز به نگه داشتن عده نیست. 🖌 مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قال: «سَأَلْتُ الرِّضَا ع عَنْ خَصِيٍّ تَزَوَّجَ امْرَأَةً عَلَى أَلْفِ دِرْهَمٍ ثُمَّ طَلَّقَهَا بَعْدَ مَا دَخَلَ بِهَا قَالَ لَهَا الْأَلْفُ الَّذِي أَخَذَتْ مِنْهُ وَ لَا عِدَّةَ عَلَيْهَا». 👈 همه راویانی که در طریق واقع شده‌اند از ثقات امامی هستند و روایت صحیحه است، و ظاهر «دخل بها» این است که به زوجه دخول شده است و این غیر از «دخل علیها» است که اعم از دخول و غیر دخول است، علاوه بر اینکه در روایت فرض شده که زوجه بعد از طلاق همه مهر را مالک شده است که این با دخول سازگار است. 📝 سه احتمال در جواب از این روایت می توان بیان کرد... این سه احتمال را اینجا بخوانید: B2n.ir/j90287 #یادداشت_محقق #نکاح #عده #خصی --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqh

🔰یادداشت محقق ✅ جمع بین روایات تنصیف مهر در عین مهر و در قیمت آن 📌 برخی روایات فقهی در جوامع احادیثی وارد شده است که در نگاه نخست معارض به نظر می رسند، ولی در کتب فقهی به درستی به آنها پرداخته نشده و تعارض باقی مانده است. از جمله این روایات، روایاتی است که می گوید زوج مهریه را وصیف یا غنم یا امثال آنها قرار داده و قبل از دخول، همسر خود را طلاق داده است و باید مهر نصف شود، اما در اینکه چه چیزی باید نصف شود، با هم اختلاف دارند؛ برخی گفته‌اند قیمت زمان عقد را باید لحاظ، و آن را تنصیف کرد؛ برخی دیگر نیز عین را لحاظ کرده‌اند که قهرا شرکت حاصل می شود. در این نوشتار درصدد جمع بین این روایات هستیم. 1️⃣در دسته اول، دو روایت است که به شکل سه روایت ذکر شده است؛ یکی روایت العمرکی از حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام) و یکی هم روایت سکونی از امام صادق(علیه‌السلام). 2️⃣ در مقابل این دسته از روایات، دو قسم روایت است که در دو باب ذکر شده است. 🔆 متن روایات و جمع این دو دسته را اینجا بخوانید: B2n.ir/h86232 #یادداشت_محقق #نکاح #مهریه --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqh

🔰یادداشت محقق ✅ تبیین روایتی از عمار ساباطی 🔸 عمار ساباطی از راویان معروف است که از فقهای برجسته فطحیه محسوب می شود، ولی به جهت اینکه از اهالی مدائن بوده و زبان اصلی او فارسی بوده، روایاتش دچار اضطراب است و فهم آنها نیازمند دقت بالا و احاطه بر مبانی فقیهان و مجموعه روایات است. از جمله روایاتی که دچار اضطراب است، روایتی است که در بحث نکاح با خالۀ رضاعی وارد شده است. 👈 دو تعبیر در این روایت نیاز به تبیین دارد: 1️⃣ یکی تعبیر «مِنِ امْرَأَةٍ وَاحِدَةٍ» 2️⃣ دیگری تعبیر «فَحْلُهَا». در این نوشتار بعد از بیان روایت و مفاد آن و مشکل این دو تعبیر، درصدد حل آن هستیم. 📌 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ- عَنْ غُلَامٍ رَضَعَ مِنِ امْرَأَةٍ أَ يَحِلُّ لَهُ أَنْ يَتَزَوَّجَ أُخْتَهَا لِأَبِيهَا مِنَ الرَّضَاعِ قَالَ فَقَالَ لَا فَقَدْ رَضَعَا جَمِيعاً مِنْ لَبَنِ فَحْلٍ وَاحِدٍ مِنِ امْرَأَةٍ وَاحِدَةٍ قَالَ فَيَتَزَوَّجُ أُخْتَهَا لِأُمِّهَا مِنَ الرَّضَاعَةِ قَالَ فَقَالَ لَا بَأْسَ بِذَلِكَ إِنَّ أُخْتَهَا الَّتِي لَمْ تُرْضِعْهُ كَانَ فَحْلُهَا غَيْرَ فَحْلِ الَّتِي أَرْضَعَتِ الْغُلَامَ فَاخْتَلَفَ الْفَحْلَانِ فَلَا بَأْسَ. 🔗 این مقاله را اینجا بخوانید: https://B2n.ir/e06233 #یادداشت_محقق #درایه #نکاح --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ کیفیت جمع بین موضوعیت خوف و عدم ترتب احکام بر آن 🔸در آیه شریفه «وَ اللاَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ»، احکام موعظه، کناره‌گیری از هم‌بستری و کتک زدن بر «وَ اللاَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ» قرار داده شده است؛ یعنی موضوع این احکام، خوف است و با تحقق خوف باید بار شوند، در حالی‌که بالاتفاق مادامی که نشوز محقق نشده باشد این احکام بار نمی شود. مفسران و فقیهان برای حل این مشکل، تصرفاتی در آیه کرده‌اند که خلاف ظاهر به نظر می رسد. در این نوشتار درصدد نقد این تصرفات و ارائه راهی برای حل مشکل مذکور هستیم. 📌 متن کامل این نوشتار را اینجا بخوانید: https://B2n.ir/h38843 #یادداشت_محقق #فقه #نکاح #نشوز #قرآن #تفسیر ____ 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام 🌐https://m-feqhi.ir/ 🆔@mfeqhi