🔵 يادداشت‌ها 🖌 موضوع: ممنوع بودن یأس از رحمت خدا حتی در جهنم در فرازی از #دعای_ابوحمزه_ثمالی از امام سجاد علیه السلام 🌸 إلَهِي لَوْ قَرَنْتَنِي بِالْأَصْفَادِ وَ مَنَعْتَنِي سَيْبَكَ مِنْ بَيْنِ الْأَشْهَادِ وَ دَلَلْتَ عَلَى فَضَائِحِي عُيُونَ‏ الْعِبَادِ وَ أَمَرْتَ بِي إِلَى النَّارِ وَ حُلْتَ بَيْنِي وَ بَيْنَ الْأَبْرَارِ مَا قَطَعْتُ رَجَائِي مِنْكَ وَ لَا صَرَفْتُ تَأْمِيلِي لِلْعَفْوِ عَنْكَ وَ لَا خَرَجَ حُبُّكَ مِنْ قَلْبِي أَنَا لَا أَنْسَى أَيَادِيَكَ عِنْدِي وَ سَتْرَكَ عَلَيَّ فِي دَارِ الدُّنْيَا .🌸 🌺 خدایا اگر مرا به غل و زنجیرها ببندی؛ و در حضور حاضران عطایت را از من دریغ داری؛ و عیوب من را به چشم مردم نشان دهی؛ و به بردن من به #آتش دستور دهی؛ و بین من و نیکان جدائی بیاندازی؛ با این حال من (در این وضعیت) قطع امید از تو نمی کنم (مَا قَطَعْتُ رَجَائِي مِنْكَ) و از آرزوی #عفو و بخششم منصرف نمی شوم (لَا صَرَفْتُ تَأْمِيلِي لِلْعَفْوِ عَنْكَ) و محبتت از قلبم بیرون نمی رود؛ زیرا من، دستگیری و خطاپوشیت را در دنیا فراموش نمی کنم🌺. 🔶 از این فراز دعای ابوحمزه مطالب زیر را می توان استنباط کرد: 1️⃣: امام با این جملات به #جهنمیان تعلیم می دهد که در جهنم هم نباید انسان از #رحمت و مغفرت خدا مأیوس باشد؛ بلکه باید به مغفرت و رحمت او #امیدوار باشد (لو… أَمَرْتَ بِي إِلَى النَّارِ …. مَا قَطَعْتُ رَجَائِي مِنْكَ وَ لَا صَرَفْتُ تَأْمِيلِي لِلْعَفْوِ عَنْكَ). 2️⃣ : این امیدواری به رحمت و مغفرت خدا در قیامت، خود یک کار عبادی و #عمل_دینی است؛ زیرا یأس از رحمت خود نوعی #گمراهی و گونه ای از کفر است چنانکه در قرآن آمده است «وَ مَنْ يَقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّالُّون»؛ و نیز آمده «لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْكافِرُونَ». 3️⃣ : با توجه به بند (۲) روشن می شود که باب #عمل_عبادی و ایمان آوری در قیامت به کلی مسدود نیست؛ چون امام در این فراز از دعا، به دوزخیان تعلیم می دهد که در آنجا به امیداوری به رحمت و مغفرت خدا روآورند؛ اما اگر باب عمل عبادی و ایمان آوری در قیامت به کلی #مسدود باشد چنین تعلیمی #لغو و بیهوده؛ بلکه تشویق به ناممکن خواهد بود؛ که از شأن امام دور است. 🔸 و از اینجا روشن می شود که روایت «الیوم عمل و لا حساب و غدا حساب و لا عمل» که دلالت بر منتفی بودن عمل عبادی در قیامت دارد، مربوط به همه مقاطع و مراحل #قیامت نیست بلکه مربوط به مقطع خاصی مثل مقطع #حساب_رسی است. 4️⃣ : راه #توبه و بازگشت به سوی خدا حتی در #جهنم باز است؛ زیرا امیدوارشدن به مغفرت خداوند در جهنم، خود نوعی توبه است چون توبه این است که انسان کفر و عصیان را رها کرده و رو به ایمان و عبادت آورد؛ و این همان کاری است که در این دعا به جهنمی تعلیم داده شده یعنی به او تعلیم داده شده که #گناه_یأس را رها و به عبادت «امیدواری به رحمت و مغفرت خدا» رو آورد. 5️⃣ : و چون راه توبه در جهنم باز است پس راه نجات از #عذاب_الهی نیز باز است؛ بنابراین دوزخیان با #توبه_واقعی (نه صرفا زبانی) در جهنم می توانند از عذاب دوزخ رهایی یابند. @oshaghierfan #Eitaa & #Telegram

ادامه از بالا 👆👆👆 🟧 ثالثا در آیه مورد بحث، کلمه دین با کلمه حق توصیف شده است و گفته شده «دينَهُمُ الْحَقَّ»؛ درین صورت اگر دین به معنای کیش و آئین باشد کلمه #حق، معنای واضح و روشنی پیدا می‌کند زیرا آئینی که به انسانها داده می‌شود مجموعه‌ای است از گزاره‌های اعتقادی و قوانین عملی؛ و اتصاف آنها به «حق» که بر درستی آن اعتقادات و قوانین دلالت دارد بدون مشکلی قابل پذیرش است؛ 🔹اما اگر دین به معنای جزاء و پاداش باشد بکار رفتن این وصف برای چنین موصوفی چندان گویا و پذیرفتنی نیست مگر با یک نحوه تصرف چنانکه بسیاری از مفسرانی که دین در این آیه را به معنای پاداش گرفته‌اند، کلمه حق را به معنای #مستحق گرفته‌اند؛ بنابراین دین در این آیه به معنای #کیش و #آئین است نه به معنای پاداش؛ ❇️ نتيجه: با توجه به نکته فوق (که دين در آيه به معناى «کيش و آيين» است) مفاد آيه اين خواهد بود که مسئله #دعوت به دین و #دینداری در آخرت، #استمرار می‌یابد و خداوند با تمهیداتی منکران دین را دین‌دار خواهد کرد و آنان نیز دیر یا زود به این #تدیّن تن خواهند داد 🔹چنانکه تتمه آیه نیز یعنی جمله «وَ يَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبينُ» بر این #تدیّن دلالت دارد؛ و این راه نجاتی است از #عذاب_الهی برای آن منکران دین در آخرت، البته بعد از تحمل عذاب درخوری که گرفتار آن می‌شوند. @oshaghierfan #Eitaa & #Telegram