پندهای سعادت
🔰توصیههای پیامبر اکرم «صلّی الله علیه و آله» به امیرالمؤمنین «علیه السلام» ❇️شاخصه های مهم رشد معر
🔰توصیههای پیامبر اکرم «صلّی الله علیه و آله» به امیرالمؤمنین «علیه السلام»
❇️شاخصه های مهم رشد معرفتی
✅نقد پذیری
💠 حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
«وَ أَنْ تَقْبَلَ الْحَقَّ مِمَّنْ جَاءَ بِهِ صَغِيراً كَانَ أَوْ كَبِيراً».
این هم خیلی مهم است. در بحثها و مباحثهها و درس گفتنها، کسی حرفی را زده و خیلی هم روی آن مانور داده و مطالبی را مطرح کرده است، بعد حالا کسی اشکالی درستی میکند. اگراین شخص تربیت شده باشد، بهراحتی می پذیرد. یکی از خصوصیات مرحوم آقای شیخ مرتضی حائری همین بود و خود مرحوم علامه طباطبایی هم همینطور بودند.
«وَ أَنْ لَاتَرْكَنَ إِلَى ظَالِمٍ وَ إِنْ كَانَ حَمِيماً قَرِيباً»؛
ظالم اگرچه خویشاوندی نزدیکی با انسان داشته باشد، اما رکون به او نباید بشود.
«وَ أَنْ لَاتَعْمَلَ بِالْهَوَى»؛ روی هوا و هوس عمل نکند.
«وَ لَاتَقْذِفَ الْمُحْصَنَةَ وَ لَا تُرَائِيَ فَإِنَّ أَيْسَرَ الرِّيَاءِ شِرْكٌ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ».
کمترین ریاها شرک به خداست. معلوم میشود که شخص ریاکار روی غیرخداوند حساب باز میکند که میخواهد عملش را به آنها نشان بدهد.
«وَ أَنْ لَاتَقُولَ لِقَصِيرٍ يَا قَصِيرُ وَ لَا لِطَوِيلٍ يَا طَوِيلُ تُرِيدُ بِذَلِكَ عَيْبَهُ».
ممکن است کسی یک نقص خلقتی دارد که حالا کوتاه قد یا خیلی بلند قد است و از حد متعارف خارج است. حالا به قصد تعییب او و عیب گرفتن از او و اظهار عیب او، میگویی که یا قصیر یا طویل. خیلی وقتها در شوخیها هم اینطوری هست که انسان گاهی با یک گروهی دوست و رفیق است، ولی متوجه نیست روی رفاقت ممکن است در جمع عیب او را بگوید که تو فلان صفت یا عیب را داری و حال آنکه او دوست ندارد گفته بشود؛ حتی گاهی فرزند انسان هم همینطور است و مثلا نسبت به یک چیزی حساس است و دوست ندارد که گفته بشود. مثلاً نمرهی مدرسهاش کم شده است، حالا والدینش جلوی همه به او بگویند که فلانی نمرههایش کم شده است، برای اینکه عیب او را آشکار کنند.
«وَ أَنْ لَاتَسْخَرَ مِنْ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ».
معنای «مِنْ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ» این است که انسان حق ندارد حتی فاسقین و منافقین و کفار را مسخره کند.
«وَ أَنْ تَصْبِرَ عَلَى الْبَلَاءِ وَ الْمُصِيبَةِ وَ أَنْ تَشْكُرَ نِعَمَ اللَّهِ الَّتِي أَنْعَمَ بِهَا عَلَيْكَ وَ أَنْ لَاتَأْمَنَ عِقَابَ اللَّهِ عَلَى ذَنْبٍ تُصِيبُهُ»
امن از عقاب خدا نداشته باشد؛ یعنی که خودش را در حاشیهی أمن از عذاب الهی ببیند که خیلی خطرناک است؛ حتی وقتی توبه میکند.
«وَ أَنْ لَاتَقْنَطَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ».
انسان هیچگاه نباید از رحمت خدا در هیچ سنی از سنین و هیچ وقتی از اوقات مأیوس باشد؛ ولو گناهکار باشد. رحمت الهی واسع است. او رحمان و رحیم است. و بندگان را خلق کرده است برای اینکه به مقامات عالیه برسند. خداوند به هر بهانهای که شده دستگیری میکند و انسان باید صادق باشد.
«وَ أَنْ تَتُوبَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ ذُنُوبِكَ فَإِنَّ التَّائِبَ مِنْ ذُنُوبِهِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ».
ببینید این روایت همهاش خطاب است. تَتوب، تُصلی؛ یعنی خودت اول عمل بکن. حفظ این موارد برای همین؛ است یعنی اول در خودت پیاده کنی، نه فقط به مردم بگویی؛ یعنی این چهل تا را در خودت پیاده کنی. وقتی انسان چهل تا حدیث را مثل این حدیث که صغریاتش هم بیان شده است، در خودش پیاده میکند، گویا این زمینه برای تحلی به بقیهی احکام، اخلاقیات و معارف در او پیدا میشود و آنها هم به واسطهی اینها اکتساب میشوند. این سرمایهای میشود که بقیهی صفات خوب هم بیایند.
«وَ أَنْ لَاتُصِرَّ عَلَى الذُّنُوبِ مَعَ الِاسْتِغْفَارِ فَتَكُونَ كَالْمُسْتَهْزِئِ بِاللَّهِ وَ آيَاتِهِ وَ رُسُلِهِ».
خدای نکرده انسان یک حالتی داشته باشد که یک گناهی انجام میدهد، مرتباً استغفار میکند، ولی دوباره انجام میدهد و مرتکب میشود و میگوید که باز استغفار میکنیم. این مثل کسی است که خدای متعال و آیات و رُسُل الهی را مسخره میکند.
خداوند انشاءلله همهی ما را عامل به این فرمایشهای نورانی قرار دهد.
▫️منبع:
کتاب پندهای سعادت جلد یک ص 92-90
#پندهای_سعادت
#بیانات
#توصیه_های_پیامبر_اکرم_ص_به_امیرالمؤمنین_ع
#شاخصه_های_مهم_رشد_معرفتی
#نقدپذیری
🔗 @pand_saadat