#نکات_علمی 8️⃣1️⃣1️⃣
#ادبیات_عرب 7️⃣2️⃣
❇️ بیان چند اصل از کلیات ابوالبقاء
👈 والْأَصْل فِي الْمُبْتَدَأ التَّقْدِيم،
👈 والْأَصْل فِي الْكَلَام هُوَ الْحَقِيقَة
👈 والْأَصْل: بَقَاء الشَّيْء على مَا كَانَ
👈 والْأَصْل ان يكون لكل مجَاز حَقِيقَة بِدَلِيل الْغَلَبَة وَإِن لم يجب
👈 والْأَصْل فِي الْأَسْمَاء التنكير
👈 والْأَصْل فِي اسْم الاشارة أَن يشار بِهِ إِلَى محسوس مشَاهد قريب أَو بعيد،
👈 والْأَصْل فِي الْأَفْعَال التَّصَرُّف،
👈 والْأَصْل فِي الْأَسْمَاء الْعَارِية عَن العوامل الْوَقْف على السّكُون
👈 والْأَصْل فِي التَّعْرِيف الْعَهْد، وَلَا يعدل عَنهُ إِلَّا عِنْد التَّعَذُّر
👈 والْأَصْل فِي الْجُمْلَة ان تكون مقدرَة بالمفرد
👈 والْأَصْل فِي روابط الْجُمْلَة الضَّمِير
👈 والْأَصْل فِي حرف الْعَطف أَن لَا يحذف
👈 والْأَصْل فِي الصّفة التَّوْضِيح والتخصيص، وَلَا يعدل عَنهُ مَا أمكن
👈 والْأَصْل فِي الرّفْع الْفَاعِل وَالْبَاقِي مشبه بِهِ، قَالَه الْخَلِيل، وَقَالَ سِيبَوَيْهٍ: الأَصْل هُوَ الْمُبْتَدَأ وَالْبَاقِي مشبه بِهِ
👈 والْأَصْل تَقْدِيم الْمَفْعُول بِهِ بِلَا وَاسِطَة ثمَّ ظرف الزَّمَان ثمَّ ظرف الْمَكَان ثمَّ الْمَفْعُول الْمُطلق ثمَّ الْمَفْعُول لَهُ وَقيل: الأَصْل تَقْدِيم الْمَفْعُول الْمُطلق لكَونه جُزْء مَدْلُول الْفِعْل، وَالْبَاقِي كَمَا ذكر
👈 والْأَصْل ذكر التَّابِع مَعَ الْمَتْبُوع لِأَنَّهُ مُتحد بِهِ من جِهَة كَونهمَا بإعراب وَاحِد من جِهَة وَاحِدَة، وَعند اجْتِمَاع التوابع الأَصْل تَقْدِيم النَّعْت ثمَّ التَّأْكِيد ثمَّ الْبَدَل أَو الْبَيَان
👈 والْأَصْل فِي كل من جملتي الشَّرْط وَالْجَزَاء أَن تكون فعلية استقبالية لَا اسمية وَلَا ماضوية
👈 والْأَصْل كَون الْحَال للأقرب؛ فَإِذا قلت: (ضربت زيدا رَاكِبًا) ف (رَاكِبًا) حَال من الْمَضْرُوب لَا من الضَّارِب
👈 والْأَصْل فِي الِاشْتِقَاق أَن يكون من المصادر [عِنْد البصرية]
👈 والْأَصْل فِي اللَّفْظ الْخَالِي من عَلامَة التَّأْنِيث أَن يكون للمذكر.
👈 والْأَصْل فِي الِاسْتِثْنَاء الِاتِّصَال
👈 والْأَصْل فِي الْحَال أَن تكون نكرَة وَفِي صَاحبهَا أَن يكون معرفَة
👈 والْأَصْل فِي الْمُبْتَدَأ أَن يكون معرفَة،
👈 والْأَصْل فِي الْفَاعِل أَن يَلِي الْفِعْل لانه كالجزء مِنْهُ لشدَّة احْتِيَاج الْفِعْل إِلَيْهِ وَلَا كَذَلِك الْمَفْعُول
👈 والْأَصْل فِي الْخَبَر الْإِفْرَاد
👈 والْأَصْل فِي الْعَمَل الْفِعْل
📚 برگرفته از کتاب کلیات ابوالبقاء
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد
#نکات_علمی 9️⃣1️⃣1️⃣
#نکات_رجالی 7️⃣2️⃣
✅بررسی اشکال دیگر به حجیت روایات کتاب کافی
🔶 در اسناد کافی برخی راویان حضور دارند که ضعف آنها مورد اجماع رجالیون است. با وجود این، دیگر نمی توان پذیرفت که تمامی روایات کافی صحیحه هستند .
🔷 پاسخ این اشکال
🔦 درست است که در سلسله اسناد کافی شریف گاه راویانی چون وهب بن وهب ابی البختری دیده می شود که وی را کذّاب دانسته اند و نیز برخی دیگر که نزد رجالیون ضعیف شمرده شده اند؛
🔍 امّا این امر منجر به ضعف روایات آن نمی شود و شهادت مؤلف را بر صحیحه بودن تمامی اخبارش نقض نمی کند.
✅ زیرا شهادت شیخ به این تعلق دارد که احادیث منقول در این کتاب از معصوم صادر شده است؛ هرچند راوی آن ضِعیف بوده باشد.
👈 به این معنا که تمام حرفها و نقلهای یک فرد ضعیف ،لزوماً کذب و باطل نیست و چه بسا مؤلف بر اساس قرائنی که در اختیار داشته یا به جهاتی دیگر، از صحت منقولات وی آ گاه شده است. این احتمال با توجه به مهیّا بودن زمینه ها، قرائن و شواهد لازم در آن عصر هیچ استبعادی ندارد.
⬅️ برای نمونه مرحوم کلینی می تواند نقل راوی ضعیف از کتاب مسلّم و معتبر را در کتاب خود درج کند. روشن است که در چنین روایتی در کتاب جناب کلینی از باب اعتماد و استناد وی به آن راوی نیست؛ بلکه به خاطر اعتبار کتاب منقولٌ منه می باشد. در این صورت، ذکر نام راوی ضعیف در سند، صرفا برای رفع ارسال از ظاهر آن سند بوده است.
👈 این مطلب به احتمال قوی حتی درباره سهل بن زیاد که قریب به دو هزار بار نامش در اسناد کافی آمده است صادق است؛
⬅️ مرحوم آیت الله بروجردی مفاد فوق را حتی درباره منابع مورد استفاده جناب شیخ طوسی هم، ساری و جاری می داند و معتقد است نیازی نیست إسناد مرحوم شیخ را به کتبی که در مشیخه خود نام برده بررسی کنیم؛ زیرا آن کتب، متواتر یا مسلّم بوده و جناب شیخ صرفا برای حفظ اتصال سند و رفع ارسال، آن را ذکر نموده است. بنابر این ،چنین ضعفهای سندی در اعتبار روایات خللی ایجاد نمی کند.
👈 این واقعیت قابل انکار نیست که اعتبار بسیاری از منابع برای مرحوم شیخ طوسی مبتنی بر سند نبوده؛ بعلاوه می دانیم بسیاری از کتب در آن عصر، مسلّم بوده است. در مورد منابع شیخ طوسی خود ایشان در مشیخه اش تصریح کرده که اسناد را برای رفع ارسال آورده است. در عین حال، چون ما علم نداریم به این که تمامی منابع ایشان چنین ویژگی ای داشته و از سویی ،نمی دانیم کدام یک از آنها این گونه بوده است، فرمایش مرحوم آیت الله بروجردی را فی الجمله می پذیریم نه بالجمله و لذا خود را بی نیاز از بررسی اسناد نمی دانیم.
🔷 خلاصه این که وجود برخی افراد ضعیف در اسناد شیخ کلینی چه بسا برای حفظ سند از ارسال ظاهری بوده و در تعلّق خبر به کتاب منقول یا افراد قبل از آن تردیدی نبوده است. علاوه بر نمونه ای که ذکر شد، احتمال کشف «صحیح» بودن روایات از طرق دیگر با توجه به وجود قرائن و شواهد کافی در آن زمان قابل اغماض نیست.
📚برگرفته از مطالب آیت الله شب زنده دار
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #رجال
#نکات_علمی 0️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_اصولی 1️⃣3️⃣
❇️چند نکته از حلقات
◀️ قاعده عمليه اوليه بر مبناى حق الطاعة احتياط است؛ ولى اغلب علما قاعده اوليه را بر مبناى «قبح عقاب بلابيان»، برائت مى دانند.
◀️ «قبح عقاب بلابيان» حكم عقل نيست و برائت عقليه را ثابت نمى كند، بلكه عقل بر مبناى حق الطاعة، احتمال را نيز منجّز مى داند. «قبح عقاب بلابيان» حكم شرع و قاعده عمليه ثانوى است.
◀️ شبهه يا موضوعيه يا حكميه است و شبهه حكميه يا وجوبيه يا تحريميه است. ميان اقسام شبهه در اجراى اصالة البراءة تفاوتى نيست.
⬅️ شك بر دو گونه است: شك بدوى و شك مقرون به علم اجمالى.
👈 شك بدوى مجراى اصالة البراءة
👈 شك مقرون به علم اجمالى مجراى اصالة الاحتياط است.
⬅️ ترخيص شارع در اطراف علم اجمالى محال است. چون در همه اطراف موجب مخالفت قطعيه مى شود و در يك طرف بالخصوص ترجيح بلا مرجح است و لذا علم اجمالى منجز تكليف و موجب احتياط است.
⬅️ هرگاه حجت قائم شود و تكليف مردد ميان اطراف شبهه به خصوص يك طرف تعلق گيرد، در اصطلاح گويند علم اجمالى انحلال پيدا كرده است.
👈 نتيجه انحلال علم اجمالى پيدا شدن علم تفصيلى به يك طرف و شك بدوى در طرف ديگر است.
⬅️ قول صحيح آن است كه در شك ميان اقل و اكثر، علم اجمالى سبب احتياط نمى شود، بلكه در جزء زايد مى توان اصل برائت جارى كرد.
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #شهید_صدر #حلقات
#نکات_علمی 1️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_فقهی 1️⃣3️⃣
❇️ گفته شد که شارع مقدس یک سری ارفاقات کرده. یکی از این موارد قاعده تجاوز است. اگر شک کردم در جزیی از اجزاء نماز، و وارد شدم در جزء دیگر. چون تجاوز کردم بنا میگذارم که انجامش دادم.
📕 دلیلش هم روایت معتبره است. «کلما شککت فی شیءٍ و دخلت فی غیره فشکک لیس بشیء إنّما الشک فی شیءٍ لم تجزه»
👈 تا این جا محل اتفاق همه علماء است و اشکالی ندارد. که اگر هنوز در محل باشد نشسته شک دارد تشهد یا سجده کرده یا نه، میگوییم شک در محل است برو انجام بده. «إنّما الشک فی شیء لم تجزه» ولی اگر وارد عمل دیگری شده، قیام کرده، شک دارد در تشهد، یا تشهد میکند شک دارد در سجده. در این جا مشمول صدر روایت میشود که «کلما شککت فی شیء و دخلت فی غیره فشکک لیس بشیء»
🔄 فقط یک راه است که محل ابتلاء است و مورد اختلاف واقع شده. این جا را باید تحقیق کنیم که حق با کدام طرف است
👈 و آن این است که نه این که نشسته باشد شک کند در تشهد، و نه این که ایستاده باشد و شک کند در تشهد که بگویید اگر ایستاده قاعده تجاوز است، اگر نشسته شک در محل است و باید تشهد را انجام بدهد
⏸ بلکه حد وسط است. در حال حرکت به طرف قیام است. از نشستن بلند شده، ولی هنوز نایستاده، بلکه در حال ایستادن است. در عربی به آن میگویند نهوض، نهوض نه یعنی ایستادن، نهوض یعنی در حال حرکت به طرف ایستادن.
👈 حالا اگر کسی در این حال شک کرده تشهد کرده یا نکرده، یا رکعت سوم است در حال ایستادنش شک کرد سجده کرده یا نکرده، میگوییم شما «دخلت فی غیره» صدق میکند که صدر روایت است پس اعتناء نکنیم یا ذیل روایت صدق میکند که هنوز شک در محل است؟ آیا تشهد بکند یا نکند؟
ادامه دارد ....
📚 برگرفته از نشست علمی آیت الله شاهرودی (20 اردیبهشت 1402)
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #آیت_الله_شاهرودی
#نکات_علمی 2️⃣2️⃣1️⃣
#ادبیات_عرب 8️⃣2️⃣
❇️ بیان چند اصل دیگر از کلیات ابوالبقاء
👈 وَالْأَصْل فِي الظروف التَّصَرُّف، وَهُوَ الصَّحِيح
👈 وَالْأَصْل فِي كلمة (إِذا) الْقطع، أَي قطع الْمُتَكَلّم بِوُقُوع الشَّرْط، وَذَلِكَ لغَلَبَة اسْتِعْمَال (إِذا) فِي المقطوعات، كَمَا أَن غَلَبَة اسْتِعْمَال (إِن) فِي المشكوكات
👈 وَالْأَصْل فِي كلمة (غير) أَن تكون صفة، كَمَا تَقول: (جَاءَنِي رجل غير زيد) واستعمالها على هَذَا الْوَجْه كثير فِي كَلَام الْعَرَب
👈 وَالْأَصْل فِي فرض المحالات كلمة (لَو) دون (إِن)
👈 وَالْأَصْل فِي (حَتَّى) أَن تكون جَارة لِكَثْرَة اسْتِعْمَالهَا
👈 وَالْأَصْل فِي (كَانَ) أَن تكون نَاقِصَة لكَونهَا حَقِيقَة فَلَا يُصَار إِلَى التَّامَّة إِلَّا لضَرُورَة دَاعِيَة
👈 وَالْأَصْل فِي (إِلَّا) الِاسْتِثْنَاء، وَقد اسْتعْملت وَصفا؛ وَفِي (غير) أَن يكون صفة كَمَا مر، وَقد اسْتعْملت فِي الِاسْتِثْنَاء؛ وَفِي (سَوَاء) و (سوى) الظَّرْفِيَّة، وَقد استعملتا بِمَعْنى (غير)
👈 وَالْأَصْل فِي خبر (أَن) بِالْفَتْح، الْإِفْرَاد
👈 وَالْأَصْل فِي الْبناء السّكُون؛ وأصل الْإِعْرَاب أَن يكون بالحركات؛ وَالْأَصْل فِيمَا حرك مِنْهُمَا الْكسر
وَالْأَصْل تَحْرِيك السَّاكِن الْمُتَأَخر، لِأَن الثّقل يَنْتَهِي عِنْده،
👈 وَالْأَصْل فِي (مفعل) للمصدر وَالزَّمَان وَالْمَكَان أَن يكون بِالْفَتْح
👈 وَالْأَصْل فِي الْجَرّ حُرُوف الْجَرّ، لِأَن الْمُضَاف مَرْدُود فِي التَّأْوِيل إِلَيْهِ
👈 وَالْأَصْل فِي التَّشْبِيه الْمُشبه لِأَنَّهُ الْمَقْصُود فِي الْكَلَام ظَاهرا، وَإِلَيْهِ يعود الْغَرَض غَالِبا، والمشبه بِهِ هُوَ الْفَرْع،
👈 وَالْأَصْل فِي الْمُشبه بِهِ أَن يكون محسوسا سَوَاء كَانَ الْمُشبه محسوسا أَو معقولا
👈 وَالْأَصْل فِي وَجه الشّبَه أَن يكون محسوسا أَيْضا
👈 وأصل الِاسْم الْإِعْرَاب
👈 وأصل الْفِعْل الْبناء
👈 وأصل الْجمل الْجمل الفعلية
👈 وأصل الْمثنى أَن يكون معربا
👈 وأصل الْخَبَر أَن يتَأَخَّر عَن الْمُبْتَدَأ،
👈 وأصل الْعَامِل أَن يتَقَدَّم على الْمَعْمُول
👈 وأصل الْوَاو وَاو الْعَطف الَّتِي فِيهَا معنى الْجمع
👈 وأصل حُرُوف الْعَطف الْوَاو
👈 وأصل حُرُوف النداء (يَا)
👈 وأصل أدوات الشَّرْط (إِن) لانها حرف
👈 وأصل أدوات الِاسْتِفْهَام الْألف
👈 وأصل الْخَبَر أَن يكون نكرَة
👈 وأصل حُرُوف الْقسم الْبَاء، وَلذَلِك خصت بِجَوَاز ذكر الْفِعْل مَعهَا نَحْو: (اقْسمْ بِاللَّه ليفعلن) ودخولها على الضَّمِير نَحْو: (بك لافعلن) واستعمالها فِي الْقسم الاستعطافي نَحْو: (بِاللَّه هَل قَائِم زيد؟)
👈 وأصل الْجُمْلَة أَن لَا يكون لَهَا مَوضِع من الْإِعْرَاب
👈 وأصل الْحُرُوف أَن لَا تعْمل رفعا وَلَا نصبا لِأَنَّهُمَا من عمل الْأَفْعَال، فَإِذا عملهما الْحَرْف فَإِنَّمَا يعملهما بشبه الْفِعْل
📚 برگرفته از کتاب کلیات ابوالبقاء
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد
#نکات_علمی 3️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_رجالی 8️⃣2️⃣
✅بررسی دو اشکال دیگر به حجیت روایات کتاب کافی
1️⃣ برخی بزرگان مثل مرحوم محقق خویی فرموده اند جناب کلینی در صدد تألیف کتابی بوده است که آثار صحیحه را هم دربرگیرد؛ نه این که تمام روایات آن صحیح بوده باشد.
📜 پاسخ
👈 اگر مرحوم کلینی - با توجه به این که کتابش را برای فردی نگاشته که توان تمییز خبر صحیح از ناصحیح را نداشته است - ممیّزی برای شناخت روایات صحیحه از غیر آن قرار داده بود، فرمایش محقق خویی قابل قبول بود. اما مرحوم کلینی ممیّز قرار نداده است؛ بنابر این، اگر کتاب کافی مشتمل بر آثار صحیحه و غیر صحیحه باشد، برای سائل نفعی ندارد.
مزید بر این، تصریح خود مؤلف بر صحت و صدور این روایات نشان می دهد ایشان از همین راه - تالیف کتابی که تمام روایاتش صحیح باشد - استفاده کرده است.
2️⃣ در برخی از ابواب کافی شریف، روایات متعارض غیر قابل جمعی دیده می شود که امکان ندارد هر دو طرف «صحیح» باشد .وجود این قبیل روایات، عمومیت «صحیح» بودن احادیث کافی را نقض می کند.
📜 پاسخ
👈 به رغم آنچه در این اشکال ادعا شد، امکان «صحیح» بودن روایات هر دو طرف تعارض به هر دو معنایی که برای «صحیح »بیان شد، وجود دارد.
⬅️ طبق معنای اول، می گوییم دو روایت متعارض می تواند هر دو از معصوم صادر شده باشد که البته یکی از آنها از روی تقیه - چه عرفی و چه مداراتی و مانند آن - بوده است .
⬅️ براساس معنای دوم، دو حدیث متعارض هر دو معتبرند؛ یعنی شرائط حجیت را دارند؛ البته با هم تعارض هم پیدا کرده اند که در این فرض نیز با استفاده از روشهایی که خود مرحوم کلینی بیان کرده می توان تعارض را برطرف نمود.
📚برگرفته از مطالب آیت الله شب زنده دار
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #رجال
#نکات_علمی 4️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_اصولی 2️⃣3️⃣
❇️ تدقیق مرحوم آخوند خراسانی در اینکه اصل در مشتقات چیست
🔶 بین دو مکتب بصره و کوفه اختلاف است که اصل در اشتقاق مصدر است یا فعل ماضی که بصره مصدر را اصل گرفته و کوفه فعل را و برای هر مدعی،دلائلی ذکر کرده اند....
✅مرحوم آخوند خراسانی ره هر دو قول را غلط می دانند.
👈 اشکالی که مرحوم صاحب کفایه مطرح می کنند جنبه معنوی دارد نه لفظی به این بیان که:
⬅️ واضح است که فعل نمی تواند اصل در اشتقاق باشد اما مصدر مشکل معنوی دارد،زیرا در مصدر اسناد به فاعل همیشه وجود دارد و جزء موضوع له او است(اسناد ناقص)،
در حالیکه این معنا یعنی اسناد ناقص در افعال وجود ندارد پس مصدر نمی تواند اصل در اشتقاق باشد و الا باید معنای آن در سایر مشتقات لحاظ می گردید،
◀️ به عبارت دیگر مصدر مثل ضرب،یعنی زدن و این زدن همیشه منسوب به شخصی ملحوظ است،
مثلاً زدنِ زید، در حالی که معنای زدن در افعال وجود ندارد، مثلا ضَربَ زیدُ، یعنی زید زد(نه، زدن) و این نسبت تام است،
در حالیکه اگر مصدر اصل مشتقات می بود، باید معنای آن در فروعاتش حفظ می شد، زیرا علامت اصل بودن یک شیء آن است که درتمام فروعات وجود داشته باشد.
🔷 مرحوم اصفهانی در نهایة الدرایه فرموده اند:
👈 بنابراین اصل در اشتقاق، اسم مصدر است؛ زیرا صِرف حدث است، بدون منسوب بودن به چیزی( مثل گفتار برخلاف گفتن که با شنیدن گفتن، چه کسی گفت در ذهن می آید)و در تمام مشتقات اسم مصدر وجود دارد.
📗کفایه الاصول ج۱ ص ۱۱۳
📘نهایه الدرایه ج۲ ص ۱۷۵
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #اشتقاق
#نکات_علمی 5️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_فقهی 2️⃣3️⃣
❇️ بحث در این فرض بود که مثلا نمازگزار در حال نهوض است (توضیح داده شد)
⬅️ معمولاً علماء و مشهور بین علما این است که حالا که شک کردی هنوز نایستادی و به ایستادن نرسیدی برگرد و تشهد را انجام بده، چون این حرکت نهوضی دخلت فی غیره نیست. شما هر وقت قیام کردی یکی از اجزاء نماز است.
اما این مقدمه است برای جزء نمازی و دخول در مقدمه اعتباری ندارد. پس برگردد تشهدت را بخوان.
👈 ولی صاحب عروه رحمة الله علیه در مسأله نوزده از مسائل علم اجمالی که بعد از نماز ذکر کرده میفرماید لازم نیست تشهد را بیاوری، اعتنا نکن.
⬅️ دلیل ایشان این است که شما رفتید توی یک حالت دیگری پس مشمول صدر روایت میشوید. «کلما شککت فی شیءٍ و دخلت فی غیره» شما شک در تشهد کردی و داخل شدی در نهوض، حالا لازم نیست داخل در قیام یا رکوع بشوی و شک کنی تشهد کردی یا نه، هم آنها، هم این مورد قاعده تجاوز است.
⬅️ اما علمای دیگر قبول ندارند. میفرمایند برگرد.
👈 حالا در این جا یک بحث اصلی هست و یک بحث ضمنی. بگوییم در دو مقام باید بحث بشود.
1️⃣ بحث اول این است که حق با کدام یک از این علماء است.
2️⃣ بحث دوم این که حالا ما به مبنایشان کار نداریم، هر کسی به مبنای خودش. صاحب عروه شما مبنایتان این شد که در حال نهوض انسان شکش بعد از تجاوز محل است و برنگردد، تشهد واجب نیست.
🔶 ما در مبنا ایراد نمیگیریم، هر کسی مبنای خودش، اما ایراد ما این است که حالا مبنای شما این شد که نهوض مورد شک در تجاوز از محل است، خیلی خوب بگو تشهد لازم نیست. اما چرا در مسأله بیستم که همسایه همین مسأله است اگر شک کردی که سجده انجام دادی یا نه؟ میفرمایید برگرد و سجده را بیاور؟
ادامه دارد.....
📚 برگرفته از نشست علمی آیت الله شاهرودی (20 اردیبهشت 1402)
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #آیت_الله_شاهرودی
#نکات_علمی 6️⃣2️⃣1️⃣
#ادبیات_عرب 9️⃣2️⃣
❇️تاکید
👈 تأکید لفظی: با تکرار خود لفظ ایجاد می شود: جاء زید زید
👈 تأکید معنوی: با الفاظی مثل عین نفس کل جمع و... ایجاد می شود : جاء الامیر نفسه
⬅️ تأکید لفظی به اجماع نحاة و بیانیون مفید دفع توهم سهو است، مثلا در جاء زید زید ممکن بوده گمان شود عمرو آمده و متکلم سهوا زید را گفته(به خاطر شرایطی که این امکان سهو باشد) لذا متکلم یک مرتبه دیگر زید را تکرار کرده است.
⬅️ تأکید معنوی فقط برای دفع توهم مجاز است نه توهم سهو:
👈 مثلا قطع الامیر نفسه اللص ،در جایی که گمان می رود مأمور امیر دست دزد را قطع کرده است.
✅ نکته:تاکید معنوی برای دفع توهم سهو نمی آید زیرا در جاء زید نفسه اگر گمان شود عمرو آمده نفسه این توهم را دفع نمی کند ،زیرا سامع گمان می کند همان عمرو متوهم مؤکّد شده است.
✅ نکته: تفتازانی توسعه در تاکید لفظی داده و او را مفید دفع توهم مجاز هم می داند که البته از بزرگان بلاغت کسی این حرف را قبول ندارد.
✅ نکته:استاد حجت خراسانی: اللص،غلط مشهور شده که به ضم لام است اما ضبط لغوی صحیح آن به کسر لام است : الِلص.
📕 مطول ص ۲۲۵
📚 برگرفته از کانال النکت
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد
#نکات_علمی 7️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_رجالی 9️⃣2️⃣
✅بررسی اشکالی دیگر به حجیت روایات کتاب کافی
⬅️ اشکال
👈 در کتاب شریف کافی برخی اخبار نقل شده است که جزماً می توان گفت «صحیح» نیستند. وجود این قبیل اخبار، شهادت جناب کلینی را درباره «صحیح» بودن تمام روایات آن نقض می نماید.
⬅️ پاسخ
👈 شهادت مرحوم کلینی به «صحیح» بودن روایاتش، انحلالی است؛ یعنی به تک تک روایات کتابش سرایت می کند و شامل یکایک آنها می شود.
⏸ بنابر این، اگر از خارج علم پیدا کردیم که یکی از آن احادیث «صحیح» نیست و جناب کلینی درباره آن اشتباه کرده است، شهادتش در خصوص آن کنار گذاشته می شود؛ اما نسبت به سایر اخبار کتابش باقی می ماند. این روال در همه شهادتها برقرار است.
👈 به عنوان مثال: اگر جناب ابن قولویه بفرماید این صد نفری که در کامل الزیارات از آنها روایات نقل کرده، همگی ثقه هستند؛ اما ما از طریقی علم پیدا کنیم که یکی از آنها ثقه نیست و ایشان درباره او اشتباه کرده است، فقط شهادت ایشان راجع به او نقض می شود؛ اما نسبت به سایر رُوات همچنان جریان خواهد داشت؛ چرا که شهادت وی، انحلالی است.
◀️ بنابر این، اگر کسی مثلا قائل باشد که إعراض مشهور از یک روایت موجب عدم اعتبار آن است و در همین حال، مرحوم کلینی حدیثی را نقل کرده باشد که مشهور از آن إعراض کرده ،تنها اعتبار این یک حدیث برای آن فرد منتفی می شود؛ چرا که شهادت جناب شیخ انحلالی است و نسبت به سایر روایات کتاب دوام دارد .
📚برگرفته از مطالب آیت الله شب زنده دار
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #رجال
#نکات_علمی 8️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_اصولی 3️⃣3️⃣
❇️ استصحاب
🔷 هرگاه به وجود چيزى يقين داشته باشيم و سپس در آن شك كنيم، اصل عملى استصحاب جارى مى شود.
👈 معناى استصحاب التزام مكلف به يقين سابق است.
🔶 در جريان استصحاب سه شرط اساسى لازم است:
1️⃣ يقين سابق
2️⃣ شك لاحق
3️⃣ وحدت قضيه مشكوكه و متيقّنه.
🔷 استصحاب چند قسم دارد.
1️⃣ به يك اعتبار به استصحاب موضوعى و استصحاب حكمى تقسيم مى شود
2️⃣ به اعتبار ديگر به استصحاب با شك در مقتضى و استصحاب با شك در حدوث مانع تقسيم مى شود.
🔶 دليل استصحاب، حديث امام صادق (ع) است كه فرمودند: «لا ينقض اليقين بالشك». و به اطلاق آن حجيت تمام اقسام استصحاب ثابت مى شود.
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #شهید_صدر #حلقات
#نکات_علمی 9️⃣2️⃣1️⃣
#نکات_فقهی 3️⃣3️⃣
❇️ اشکال این بود: مبنای صاحب عروه این شد که نهوض، مورد شک در تجاوز از محل است، لذا تشهد لازم نیست. اما در مسأله بعد گفته اند اگر شک کردی که سجده انجام دادی یا نه برگرد و سجده را انجام بده.
(در این مسأله در حالت نهوض است و شک میکند که تشهد کرده یا نه. در مسأله بعد در حال نهوض است شک میکند سجود کرده یا نه)
🔷 صاحب مستمسک میفرماید ایراد به ایشان نگیرید. ایشان مبنایش با بقیه علما فرق دارد. میفرماید روایت گفته «کلما شککت فی شیءٍ و دخلت فی غیره فشکک لیس بشک» دخلت فی غیره گفته، شما که در حال نهوض هستی این نهوض غیر تشهد است، شک کردی در تشهد و دخلت فی غیره. پس قانون اصلی میگوید شک در غیر هر غیری باشد موجب میشود که اعتماد به شک نکنی.
🔦 اما در خصوص سجود صحیحه ابیبصیر آمده که از امام سؤال میکند که من در حال نهوض هستم، شک کردم سجده کردم یا نه، چه کنم؟
👈 حضرت میفرمایند برگرد و سجده را انجام بده.
صاحب عروه میفرماید این یک مخصص است، ما از عموم عام دست میکشیم در مورد تخصیص ولی نسبت به سایر موارد به آن عمومها تمسک میکنیم.
⬅️ مثل بقیه مواردی که مثال میزنند در اصول «اکرم کل عالم» بعد مخصص آمد که فاسق را اکرام نکن.
نسبت به فاسق ما تخصیص قائل بشویم. اما نسبت به غیرفاسق به عموم عام عمل میکنیم. پس اشکال به صاحب عروه وارد نیست.
👈 ایشان گفته قانون اعتنا نکردن است ولی تخصیص خورده در سجده به خاطر صحیحه ابیبصیر.
❎ اما باز یک مقداری ایراد بر صاحب عروه باقی میماند که کسی متعرض نشده. و آن این است که علمای دیگر هم این روایت را دیدند، ولی چگونه از این روایت شما به دست آوردی که فقط در سجده باید برگردی و انجام بدهی ولی علمای دیگر گفتند هم سجده و هم تشهد اگر شک کردی در حال نهوض برگرد و انجام بده.
🔷 حق با ایشان است یا حق با مشهور است؟ باز این سؤال باقی میماند.
📚 برگرفته از نشست علمی آیت الله شاهرودی (20 اردیبهشت 1402)
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #آیت_الله_شاهرودی
✅ آغاز برنامه پژوهشی #ماهیانه مدرسه
💠زمان اجرای برنامه #آخرین_پنج_شنبه_هر_ماه خواهد بود.
🔰زمان جلسات #نیمسال_اول به شرح زیر است:
جلسه اول: 27 مهر
جلسه دوم: 25 آبان
جلسه سوم: 30 آذر
جلسه چهارم: 28 دی
🔵جزئیات و مکان اجرای طرح متعاقباً اعلام خواهد شد.
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین
#پله_پله_تا_اجتهاد
#نکات_علمی 0️⃣3️⃣1️⃣
#ادبیات_عرب 0️⃣3️⃣
❇️مبتدا و خبر
🔶 اگر در جمله اسميّه خبر، جمله فعليه و يا ظرفيه و يا جمله اسميه ديگرى باشد تشخيص مبتدا به راحتى ميسّر است، زيرا آن اسم مقدّم يقينا مبتداست چون جمله بهطور كلى چه فعليه و چه ظرفيه و چه اسميه نمىتواند مبتدا واقع شود، مانند «زيد ضرب عمرا» و «زيد في الدّار» و «زيد أبوه قائم».
🔷 همچنين اگر جمله اسميه متشكل از دو اسم بود كه تنها يكى از آنها صلاحيت ابتدائيت داشت، در اين مورد نيز تعيين مبتدا ساده است زيرا همان اسم داراى شرايط ابتدائيت، مبتدا و ديگرى خبر است.
👈 مثل اينكه يك اسم نكره و اسم ديگر معرفه باشد كه در اين صورت اسم معرفه مبتداست.
🔍 لكن اگر هردو صلاحيت و شرايط ابتدائيت داشته باشند اندكى تعيين مبتدا و خبر مشكل است، به همين خاطر باید از ملاك تعيين مبتدا از خبر در اين مورد بحث شود.
✅ بايد توجه داشت كه در كيفيت مبتدا و خبر در اينگونه از جملات اسميه، سه فرض احتمال دارد:
👈 هردو معرفه باشند.
👈 هردو نكره صلاحيت دار براى مبتدا واقع شدن باشند.
👈 يكى از آن دو، معرفه و ديگرى نكره صلاحيت دار براى مبتدا شدن باشد كه اين خود دو صورت دارد:
الف: اوّلى معرفه و دوّمى نكره باشد.
ب- اوّلى نكره و دوّمى معرفه باشد.
📕 مغنی باب رابع
📚 برگرفته از شرح استاد صفایی
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد
✅ مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام) برگزار می کند
3️⃣2️⃣ بیست و سومین جلسه از سلسله نشست های علمی
☑️ با موضوع
اثبات خطابات قانونیه
(عدم انحلال خطاب شارع)
🎤با استفاده از محضر
حضرت استاد مقیمی حاجی
معاون پژوهش حوزه های علمیه
🗓 زمان:
چهارشنبه 19 مهر 1402
🕐 ساعت 11
حضوری و مجازی
🌎 مکان
خیابان شهیدین، مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
💻 لینک ورود به جلسه به صورت مجازی در ایتا
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
پخش زنده
فعلا قابلیت پخش زنده در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
با سلام
🖌 لطفاً با کلیک بر روی لینک، در نظرسنجی مربوط به بیست و سومین جلسه از سلسله نشست های علمی (استاد مقیمی) شرکت فرمایید 👇
https://formafzar.com/form/s296j
#نشست_علمی
#نظرسنجی
#نکات_علمی 1️⃣3️⃣1️⃣
#نکات_رجالی 0️⃣3️⃣
❇️ طریق و کارکرد آن
◀️ به سلسله راوي، طریق گویند. اگر بخواهیم عنوان دیگري به جز طریق به این سلسله راوي بدهیم، بهترین عنوان همان سند است.
⬅️ هر کتابی را که به یک راوي نسبت داده می شود عادتاً به او سندي دارد. سند نجاشی یا شیخ طوسی به کتاب یا کتابهاي یک راوي را طریق می نامند.
🔶 کارکرد اصلی طریق دو مورد است
1️⃣ انتساب صاحب کتاب به راوي را مستندسازي می کند.
2️⃣ فراهم آوردن نقل روایات از اثر یا آثار راوي مترجم به شکل مسند.
سند صاحب کتاب یا رجال نگار به کتابی که به هر یک از این راویان نسبت می دهد. این طریق امکان می دهد نقل روایات از کتابها به شکل مسند باشد.
🔷 کارکرد فرعی طریق
👈 مهمترین فائده فرعی ذکر طریق، شناخت راویان پرکار و فعال در عرصه نقل احادیث شیعه است.
🔍 ولی وقتی راویان پرکار را می بینید الزاماً همه راویان پرکار ثقه نیستند. گروهی مثل محمد بن سنان، محمد بن خالد و ابی سمینه ضعیفند و گروهی مجهولند.
📚برگرفته از دروس استاد حسینی
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #رجال
#نکات_علمی 2️⃣3️⃣1️⃣
#نکات_اصولی 4️⃣3️⃣
❇️چند نکته از حلقات در مورد تعارض
🔷 تعارض دو دليل محرز به معناى تنافى مدلول آن دو است.
🔶 صدور دو دليل قطعى الدلالة كه معارض هم باشند از طرف شارع محال است.
🔷 نص بر ظاهر، خاص بر عام، مقيد بر مطلق و حاكم بر محكوم مقدم است. جمع ميان دو دليل را در اين موارد جمع عرفى مى گويند.
🔶 اگر امكان جمع عرفى ميان دليلين متعارضين موجود نباشد، به هيچكدام نمى توان عمل كرد.
🔷 تعارض دليل لفظى قطعى با دليل عقلى قطعى محال است.
🔶 دليل لفظى غير قطعى بر دليل ظنى عقلى مقدم است و دليل عقلى قطعى بر دليل لفظى غير قطعى مقدم است.
🔷 اصل استصحاب حاكم بر اصل برائت و مقدم برآن است.
🔶 دليل محرز بر اصل عملى مقدم است. چون اگر دليل محرز قطعى باشد، ديگر شكى باقى نمى ماند و اگر دليل محرز ظنى باشد- كه از آن تعبير به اماره مى كنند- قاعده آن است كه «امارات بر اصول حاكم هستند.»
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #شهید_صدر #حلقات
بسم الله الرحمن الرحیم
نشست صمیمی طلاب و معاون پژوهش
🔸 در این نشست که با هدف بیان برنامه های معاونت پژوهش در سال جاری برگزار می گردد درباره مسائل مهمی از جمله «چهارشنبه های پژوهشی و برنامه تقریرنویسی و مقاله نویسی ماهانه (یک روز در ماه) و نشست علمی و ....» بحث خواهد شد.
✅ با توجه به اینکه جلسه همراه با پرسش و پاسخ خواهد بود، عزیزان رأس ساعت حضور داشته باشند.
🗓 زمان چهارشنبه 26 مهر 1402
🕚 ساعت 11
حسینیه مدرسه
#نکات_علمی 3️⃣3️⃣1️⃣
#نکات_فقهی 4️⃣3️⃣
❇️ اگر در نماز شک کردی تشهد یا سجده را انجام دادی یا نه و هنوز به ایستادن نرسیدی (نهوض) نظر مشهور به خلاف صاحب عروه این است که باید برگشت و تشهد را انجام داد، چون این حرکت نهوضی "دخلت فی غیره" نیست و نمی شود قاعده تجاوز جاری کرد. بله هر وقت قیام صورت گرفت (به طور کامل) یکی از اجزاء نماز است.
✅ دلیل: ما باشیم و صدر روایت بله ما هم نظرمان با شما موافق میشد، میگفتیم نهوض هم به حکم این است که داخل در غیر شده، و لکن ادامه روایت ما را از این نظر منصرف میکند.
🔶 محقق نائینی رحمة الله علیه فرموده اند (مرحوم آقای شاهرودی رحمة الله علیه از ایشان نقل کرده اند): علیرغم این که روایت غیر را فرموده و معنای عام دارد، اما امام مثال هایی آورده که مثلا شما در رکوع هستی و شک کنی در قرائت یا در سجود هستی و شک کنی در رکوع، یا در تشهد هستی و شک کنی در سجود، یا در سلام هستی و شک کنی در تشهد، به اینها اعتنا نکن.
⬅️ از این کثرت مثالها که همهاش اجزاء کامل و اصلی نماز را گفته نه مقدمات را مثل نهوض و هوی، معلوم است که منظور از غیر هر غیری نیست. لذا میگوییم روایت اولش دلالت دارد اما به قرینه ذیلش ما میگوییم مخصوص اجزاء رئیسه است نه هر جزیی. بنابراین مقدمه جزء نیست لذا قاعده تجاوز جاری نمیشود.
🔴 اشکال: حضرت مثال زده، حالا از کجا شما می گویید فقط اینها هستند.
🟡 جواب: یک قانون داریم در اصول که اگر شک در وجود قرینه داریم اصل عدم قرینه است. و اگر شک در قرینیت موجود داریم یعنی یک چیزی هست و شک داریم قرینه هست یا نه؟ در این جا موجب اجمال میشود. مجمل که شد قاعده تجاوز برخلاف اصل است. اصل الاشتغال الیقینی یستدعی الفراغ الیقینی. قاعده تجاوز یک ارفاقی است و هر جایی که شک در ارفاق داشته باشیم وظیفهمان است که به قاعده اصلی برگردیم.
📚 برگرفته از نشست علمی آیت الله شاهرودی (20 اردیبهشت 1402)
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #آیت_الله_شاهرودی