هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (ع) در خطبه ۱۵۴ نهج البلاغه، به كداميك از فضائل «اهل بیت (علیهم السلام)» اشاره نموده است؟
🔹#امام_علی (ع) در بخشی از خطبه ۱۵۴ #نهج_البلاغه به بيان بخشى از فضايل #اهل_بيت (عليهم السلام) پرداخته، چنين مى فرمايد: «نَحْنُ الشِّعَارُ وَ الْأَصْحَابُ، وَ الْخَزَنَةُ وَ الْأَبْوَابُ، وَ لَا تُؤْتَى الْبُيُوتُ إِلَّا مِنْ أَبْوَابِهَا، فَمَنْ أَتَاهَا مِنْ غَيْرِ أَبْوَابِهَا سُمِّيَ سَارِقاً». (ما #مَحرم_اسرار پيامبر خدا (ص) و #ياران_راستين او و #گنجينهداران و #درهای_علوم وى هستيم که تنها باید از درِ خانه به آن وارد شد، و هر كس كه از غير در وارد شود سارقش مى نامند!)؛
🔹اشاره به اين كه ما از همه به #پيامبر (ص) نزديكتريم [توجه داشته باشيد كه شعار به معناى لباس زيرين است كه با پوستِ تن تماس دارد] و #علم و #دانش آن حضرت به ما رسيده است و هر كس مى خواهد به تعليمات آن وجودِ مقدّس و #هدايت هاى او راه يابد بايد از طريق ما وارد شود. اين تعبيرات در واقع برگرفته از روايات خود #پيامبر_اكرم (ص) درباره #اهل_بيت (ع) عموماً و #امام_علی (ع) خصوصاً مى باشد، احاديثى مانند #حديث_ثقلين كه تمام مسلمين را تا روز قيامت به #قرآن و #اهل_بيت (ع) ارجاع مى دهد، و حديث «اَنَا مَدِينَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِىٌّ بَابُهَا فَمَنْ اَرَادَ الْعِلْمَ فَلْيَأْتِ الْبَابَ؛ [۱] من شهر علمم و #على (ع) درِ آن است، هر كس علم میخواهد بايد از در آن وارد شود».
🔹در ادامه #امام_علی (ع) مى فرمايد: «فِيهِمْ كَرَائِمُ [۲] الْقُرْآنِ، وَ هُمْ كُنُوزُ الرَّحْمنِ إِنْ نَطَقُوا صَدَقُوا، وَ إِنْ صَمَتُوا لَمْ يُسْبَقُوا». (آيات كريمه قرآن درباره آنها [پيامبر و اهل بيتش (عليهم السلام)] نازل شده، آنها #گنجينههاىعلوم خداى رحمانند، اگر سخن بگويند راست مى گويند و اگر سكوت كنند كسى بر آنها پيشى نمى گيرد). جمله «فِيهِمْ كَرَائِمُ الْقُرْآنِ» ممكن است به همان معنا باشد كه گفته شد، يا به اين معنا كه آيات كريمه «قرآن» و #تفسير آن نزد آنهاست. مطابق اين تفسير، جمله مزبور اشاره اى به مفهوم #حديث_ثقلين است كه مى گويد: #اهل_بيت (عليهم السلام) هرگز از #قرآن جدا نمى شوند.
🔹تعبير به #كنوز (گنج ها) اشاره به اين است كه #تعليمات و #احكامگرانبهاىالهى نزد آنهاست؛ زيرا هميشه اشياء نفيس را در گنج ذخيره مى كنند. جمله «إِنْ نَطَقُوا صَدَقُوا» يكى از اوصاف برجسته #اهل_بيت (عليهم السلام) را كه همان #صدقدركلام است، و با آيه «كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ» [۳] هماهنگ است، بازگو مى كند. جمله «إِنْ صَمَتُوا لَمْ يُسْبَقُوا» اشاره به اين است كه #سكوت آنها هرگز به معناى ناتوانى در پاسخگويى نيست، بلكه به مقتضاى #مصلحت و #حكمت است، لذا كسى نمیتواند بر آن پيشى بگيرد، يا اينكه ابهت آنها به قدرى است كه هرگاه سكوت كنند، كسى را ياراى سخن و اظهار وجود در برابر آنها نيست. به هر حال، اين #صفات_چهارگانه كه در #اهلبيتپيامبر (ص) است، جایگاه آنها را از ديگران ممتاز مى سازد و مقام علمى آنها را نشان میدهد.
🔹سپس براى تأكيد اين مطلب كه هدف #خودستایی نيست، مى افزايد: «فَلْيَصْدُقْ رَائِدٌ أَهْلَهُ، وَ لْيُحْضِرْ عَقْلَهُ، وَ لْيَكُنْ مِنْ أَبْنَاءِ الْآخِرَةِ، فَإِنَّهُ مِنْهَا قَدِمَ، وَ إِلَيْهَا يَنْقَلِبُ». (#راهنمای_جمعيّت بايد به افراد خود راست بگويد و #عقل و #خِرَد را حاضر سازد و از #فرزندانِ_آخرت باشد [دنیاطلب نباشد]؛ چرا كه از آنجا آمده و به آنجا باز مى گردد). واژه «رائد» در اصل به معناى كسى است كه در پيشاپيش قافله حركت مى كند و براى يافتن آب و چراگاه جستجو مى نمايد. اگر چنين كسى #دروغگو باشد، اهل قافله خود را گرفتار خطر مى سازد؛ انتخاب اين تعبير در جمله ياد شده اشاره به اين نكته لطيف است كه اگر من #ويژگیهاىاهلبيت (عليهم السلام) را براى شما شرح مى دهم به منزله كسى هستم كه ضرورى ترين وسيله زندگى را براى پيروانش فراهم مى سازد.
پی نوشتها؛
[۱] اين حديث مشهورى است كه در كتب معروف اهل سنت مانند المستدرك على الصحيحين، أبو عبدالله حاكم نيشابوری؛ المعجم الكبير، طبرانی، و غير آنها نقل شده است.
[۱] «كرائم» جمع «كريمه» است و اشاره به آيات مباركى است كه در شأن اهل بيت (عليهم السلام) نازل شده است.
[۳] سوره توبه، آيه۱۱۹. این آیه دستور مى دهد كه اهل ايمان در هر عصر و زمان و مكان بايد با راستگويان همراه و همگام باشند و اين آيه طبق روايات متعددى كه در منابع شيعه و سنى وارد شده به امامان معصوم (عليهم السلام) تفسير شده است.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، چ اول، ج۶، ص۸۹.
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#اهل_بيت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام باقر (علیه السّلام) چه آثاری در فرهنگ و دانش اسلامی شيعی از خود به يادگار گذاشته است؟ (بخش اول)
🔹با نگاهی کوتاه به مسانید فقهی و تفسیری شیعه، به خوبی می توان دریافت که بخش زیادی از #روایات_فقهی، #اخلاقی و #تفسیری شیعه از #امام_باقر (علیه السّلام) نقل شده است. وسائل الشیعة و کتب تفسیری مانند البرهان از بحرانی و صافی از فیض کاشانی، حاوی #روایات_زیادی در زمینه #تبیینمسائلفقهی و #توضیحآیاتقرآن و شأن نزول آنهاست که از آن حضرت روایت شده است. علاوه بر اینها مقدار زیادی اخبار تاریخی درباره امیر المؤمنین (عليه السلام) و جنگ صفین نیز از آن حضرت نقل شده است. [۱]
🔹همچنین در زمینه #اخلاقیات، جملات گهربار و پرمغزی از #امام_باقر (علیه السّلام) #روایت گردیده است؛ جملات قصاری که در نهایت زیبایی و برخاسته از #روح_عصمت و #کمالات_درونی امام (علیه السّلام) است. «اربلی» نوشته است که اخبار انبیاء فراوان از #امام_باقر (علیه السّلام) نقل شده و مردم اخبار «مغازی» را از ایشان نقل کرده اند، و در #احکام و #مناسک_حج به آنچه ایشان از #رسول_خدا (صلّی اللّه علیه و آله) نقل کرده استناد کرده اند. آنها همچنین اخباری در #تفسیر_قرآن از وی نوشته و خاصه و عامه از آن بزرگوار #حدیث نقل کرده اند. [۲]
🔹در این مورد «ابو زهره» نیز می نویسد: «آن حضرت #مفسر_قرآن و #مبیّنفقهاسلامی بود و فلسفه اوامر و نواهی را درک می کرد و هدف آن را در حد نهایی آن می فهمید». [۳] همچنین وی در زمینه اندیشه ها و جملات اخلاقی- اجتماعی امام (عليه السلام) می نویسد: «به خاطر #کمال_نفسانی و روشنی قلب و قدرت درکش، خداوند #حکمت های اعجاب انگیزی بر زبان او جاری ساخت، و عباراتی درباره #اخلاق_شخصی و اجتماعی از آن حضرت روایت شده که اگر مرتب شوند یک روش گرانبها و جامعی از آن در #زمینههایاخلاقی به وجود می آید». [۴]
🔹#امام_باقر (علیه السّلام) به ویژه درباره #تفسیر، شهرت بسزایی دارد؛ به همین جهت درباره #شخصیت_علمی او گفته اند: «لَمْ يَظْهَرْ عَنْ أَحَدٍ مِنْ وُلْدِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الْعُلُومِ مَا ظَهَرَ مِنْهُ مِنَ التَّفْسِيرِ وَ الْكَلَامِ وَ الْفُتْيَا وَ الْأَحْكَامِ وَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَام». [۵] «مالک ابن اعین جهنی» در شعری #امام_باقر (علیه السّلام) را چنین ستوده است: «اذا طلب الناس علم القرآن * کانت قریش علیه عیالا ؛؛ و ان فاه فیه ابن بنت النبی * تلقت یداه فروعا طوالا»؛ (اگر مردم در صدد جستجوی #علم_قرآن برآیند، باید بدانند که #قریش اهل و عائله ایشان هستند، و اگر #فرزنددختررسولخدا (صلّی الله علیه و آله) [امام باقر (علیه السّلام)] درباره #علوم_قرآن لب به سخن بگشاید، فروع زیادی برای آن ترسیم می کند).
🔹درباره #مسائل_کلامی نیز #امام_باقر (علیه السّلام) بسیاری از خطبه های امیر مؤمنان #امام_علی (علیه السّلام) را در مسائل مربوط به توحید و صفات خدا [۶] روایت کرده اند. همینطور آن حضرت بیانگر بسیاری از نکات دقیق #مسائل_کلامی مورد اختلاف بین #شیعه و #اهل_سنت میباشند. این روایات در اصول کافی به وفور دیده می شوند. «ابن ندیم» در «الفهرست»، کتاب تفسیری به #امام_باقر (علیه السّلام) نسبت داده و گفته است که آن را «ابو الجارود زیاد بن منذر» از امام نقل کرده است. [۷] بخش بزرگی از این روایات در تفسیر قمی و تفسیر پر ارج «مجمع البیان» آمده است. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق، ج۲، ج۳، ج۴ و ج۶؛ [۲] كشف الغمة فی معرفة الأئمة، اربلى، بنى هاشمى، تبريز، چ۱، ج۲، ص۱۲۶؛ [۳] الامام الصادق(ع)، ابو زهره، دار الثقافة العربیه، بی تا، ص۲۴؛ [۴] همان؛ [۵] بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی، چ۲، ج۴۶، ص۲۹۴؛ [۶] حیاة الامام الباقر(ع)، شریف قرشی، باقر، دار البلاغه، ۱۹۹۳م، ج۱، ص۱۹۰؛ [۷] تأسیس الشیعة العلوم الاسلام، صدر، سید حسن، منشورات الاعلمی، تهران، بی تا، ص۳۲۷
📕حیات فکری و سیاسی امامان شیعه (علیهمالسلام)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، قم، ۱۳۸۱ش، چ ۶، ص ۳۰۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«امام باقر» (عليه السلام) از چه جایگاه علمیای برخوردار بودند؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹كتب و مولفات #دانشمندان و مورخان #اهل_تسنن مانند: طبرى، بلاذرى، سلامى، خطيب بغدادى، ابونعيم اصفهانى، و كتبى مانند: موطا مالك، سنن ابى داود، مسند ابى حنيفه، مسند مروزى، تفسير نقاش، تفسير زمخشرى، و ده ها نظير اينها، كه از مهمترين كتب جهان تسنن است، پر از «سخنان پرمغز» #امام_محمد_باقر (عليه السلام) است و همه جا جمله: «قال محمد بن على» و يا «قال محمد الباقر» به چشم مى خورد. [۱] #كتب_شيعه نيز در زمينه هاى مختلف سرشار از سخنان و #احاديث #امام_باقر (عليه السلام) است و هركس كوچكترين آشنايى با اين كتابها داشته باشد، اين معنا را تصديق مى كند.
🔹آوازه علوم و دانش هاى #امام_محمد_باقر (عليه السلام) چنان اقطار اسلامى را پر كرده بود كه لقب #باقر_العلوم (گشاينده دريچه هاى دانش و شكافنده مشكلات علوم) به خود گرفته بود. ابن حجر هيتمّى مى نويسد: #محمد_باقر (عليه السلام) به اندازه اى گنجهاى پنهان #معارف و #دانشها را آشكار ساخته، حقايق #احكام و #حكمتها و لطايف #دانشها را بيان نموده كه جز بر عناصر بى بصيرت يا بد سيرت پوشيده نيست و از همين جاست كه وى را #شكافنده و #جامع_علوم، و برافرازنده پرچم دانش خوانده اند. [۲]
🔹عبدالله بن عطأ كه يكى از شخصيت هاى برجسته و دانشمندان بزرگ عصر امام بود، میگويد: «من هرگز #دانشمندان_اسلام را در هيچ محفل و مجمعى به اندازه محفل #محمد_بن_على (عليه السلام) از نظر علمى حقير و كوچك نديدم. من «حكم بن عتيبه» را كه در علم و فقه مشهور آفاق بود، ديدم كه در خدمت #محمد_باقر (عليه السلام) مانند كودكى در برابر استاد عالی مقام، زانوى ادب بر زمين زده شيفته و مجذوب كلام و شخصيت او گرديده بود. [۳]
🔹#امام_باقر (عليه السلام) در سخنان خود، اغلب به #آيات_قرآن استناد نموده از كلام خدا شاهد مى آورد و میفرمود: «هر مطلبى گفتم، از من بپرسيد كه در كجاى #قرآن است تا آيه مربوط به آن موضوع را معرفى كنم». [۴] #حضرت_باقر (عليه السلام) شاگردان برجسته اى در زمينه هاى #فقه و #حديث و #تفسير و ديگر علوم اسلامى تربيت كرد كه هر كدام وزنه علمى بزرگى به شمار مى رفت. شخصيت هاى بزرگى همچون: محمد بن مسلم، زراره بن اعين، ابو بصير، بريد بن معاويه عجلى، جابربن يزيد، حمران بن اعين، و هشام بن سالم از تربيت يافتگان مكتب آن حضرتند.
🔹#امام_صادق (عليه السلام) می فرمود: «مكتب ما و احاديث پدرم را چهار نفر زنده كردند، اين چهار نفر عبارتند از: زراره، ابوبصير، محمد بن مسلم و بريد بن معاويه عجلى. اگر اينها نبودند كسى از تعاليم دين و مكتب پيامبر بهره اى نمى يافت. اين چند نفر حافظان دين بودند. آنان، از ميان شيعيان زمان ما، نخستين كسانى بودند كه با مكتب ما آشنا شدند و در روز رستاخيز نيز پيش از ديگران به ما خواهند پيوست». [۵] شاگردان مكتب #امام_باقر (عليه السلام) سرآمد فقها و محدثان زمان بودند و در ميدان رقابت علمى بر فقها و قضات غير شيعى برترى داشتند.
پی نوشت:
[۱] ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، موسسه انتشارات علامه، ج ۴، ص ۱۹۵؛ [۲] الصواعق المحرقه، الطبعه الثانيه، قاهره، مكتبه القاهره، ص ۲۰۱؛ [۳] سبط ابن الجوزى، تذكره الخواص، منشورات المطبعه الحيدريه، ص ۳۳۷؛ [۴] طبرسى، احتجاج، المطبعه المرتضويه، ص ۱۷۶؛ [۵] شيخ طوسى، اختيار معرفه الرجال، دانشگاه مشهد، ص ۱۳۶ و ۱۳۷
📕سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(ع)، چ ۲۶، ص ۳۱۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد