هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«تولی» و «تبری» از منظر روایات چه اهمیّتی دارند؟ (بخش چهارم و پایانی)
🔸احاديث بسيار فراوانى در كتب اسلامى اعم از شيعه و اهل سنّت در زمينه «حبّ فى الله» و «بغض فى الله» و #تولّى و #تبرّى آمده است، و به قدرى در اين باره #اهمّيّت داده شده كه در كمتر چيزى نظير آن ديده مى شود. بى شك اين اهمّيّت به خاطر آثار مثبتى است كه پيوند «دوستى با اولياء الله و دوستان خدا»، و «بيزارى از دشمنان حق» دارد؛ اين آثار مثبت هم در #قدرت_ايمان ظاهر مى شود و هم در #تهذيب_اخلاق و هم در #پاكى_اعمال و #تقوا.
💠اين احاديث نشان مى دهد كه بايد در طريق «تهذيب نفس» و «سير و سلوك الى الله»، هر كس #پيشوا و مقتدايى را برگزيند. در اينجا به بخشى از اين احاديث كه از كتب مختلف گلچين شده است اشاره مى شود:
9⃣در حديث قدسى مى خوانيم: #خداوند به #حضرت_موسى (عليه السلام) فرمود: «هرگز #عملى براى من انجام داده اى؟ موسى عرض كرد: آرى! براى تو نماز خوانده ام، روزه گرفته ام، انفاق كرده ام و به ياد تو بوده ام؛ فرمود: امّا نماز براى تو نشانه [ايمان] است و روزه سپر آتش و انفاق سايه اى در محشر و ذكر خدا نور است؛ كدام #عمل را براى من به جا آورده اى اى موسى؟! عرض كرد خداوندا! خودت مرا در اين مورد راهنمايى فرما! فرمود: آيا هرگز به خاطر من كسى را #دوست داشته اى و به خاطر من كسى را #دشمن داشته اى؟ [در اينجا بود كه] #موسى (عليه السلام) دانست برترين اعمال #حبّفىالله و #بغضفىالله [دوستى براى خدا و دشمنى براى خدا] است». [۱]
🔟اين بحث را با حديث ديگرى از #امام_صادق (عليه السلام) پايان مى دهيم (هر چند احاديث در اين زمينه، بسيار فراوان است)، فرمود: «مَنْ اَحَبَّ لِله وَ اَبْغَضَ لِله وَ اَعْطى لِلّهِ وَ مَنَعَ لِلّهِ فَهُوَ مِمَّنْ كَمُلَ إِيمانُهُ» [۲] (كسى كه «به خاطر #خدا» #دوست بدارد و به خاطر خدا #دشمن بدارد و به خاطر خدا ببخشد و به خاطر خدا ترك بخشش كند، او از كسانى است كه #ايمانش كامل شده است!».
💠از احاديث دهگانه بالا استفاده مى شود كه در #اسلام حساب مهمّى براى #حبّفىالله و #بغضفىالله باز شده است؛ تا آنجا كه به عنوان #افضل_اعمال و نشانه #كمال_ايمان و برتر از نماز و روزه و حجّ و جهاد و انفاق فى سبيل الله معرّفى شده و صاحبان اين صفت، پيشگامان در بهشتند و #مقاماتى دارند كه انبياء و شهداء به حال آنها غبطه مى خورند. اين تعبيرات، پرده از نقش مهمّ مسأله #ولايت و #تولّى و #تبرّى در تمام برنامه هاى دينى و الهى بر مى دارد.
🔹دليل آن هم روشن است، زيرا انسان پيشوايان بزرگ را به خاطر #ايمان و #تقوا و #فضائل_اخلاقى و اعمال صالحه ديگر، دوست مى دارد، با اين حال چگونه ممكن است به آنان تأسّى نكند و همگام و همدل و همرنگ نشود! اين همان است كه علماى اخلاق از آن به عنوان يك اصل اساسى در #تهذيب_نفوس ياد كرده اند، و پيروى و #اقتدا كردن به #انسان_كاملى را شرط موفّقيّت در سير و #سلوكالىالله مى دانند. يكى از دلايل مهمّى كه #قرآن_مجيد در هر مورد و در هر مناسبت از انبياى الهى سخن مى گويد و پيغمبر اكرم و #مسلمانان را دستور مى دهد كه به ياد آنها و تاريخ و زندگانى شان باشند، همين است كه از آنان #الگو بگيرند و راه #موفّقيّت و #نجات را در تاريخ زندگى آنها بجويند.
🔹اين نكته شايان توجّه است كه #انسانها معمولاً داراى روح قهرمان پرورى هستند؛ يعنى هركس مى خواهد به شخص بزرگى عشق بورزد و او را در زندگى خود #الگو قرار دهد و در ابعاد مختلف زندگى به او اقتدا كند. انتخاب چنين قهرمانى در #سرنوشت_انسان و شكل دادن به زندگى او تأثير فراوانى دارد و با تغيير شناخت اين قهرمانها، زندگى ممكن است دگرگون شود. بسيارى از افراد يا ملّت ها كه دستشان به دامان #قهرمانان_واقعى نرسيده، قهرمانان خيالى و افسانه اى براى خود ساخته اند و در ادبيّات و فرهنگ خود جايگاه مهمّى براى آنها قائل شده اند.
🔹محيط زندگى اجتماعى و تبليغات مطلوب و نامطلوب در گزينش قهرمانها مؤثّر است. اين قهرمانها ممكن است مردان الهى، رجال سياسى، چهره هاى ورزشى و يا حتّى بازيگران فيلمها بوده باشند. هدايت اين تمايل فطرى بشر به سوى #قهرمانان_واقعى و «الگوهاى والاى انسانى» مى تواند كمك مؤثّرى به پرورش #فضائل_اخلاقى در فرد و جامعه بنمايد. مسأله #ولايتاولياءالله در حقيقت، در همين راستا است؛ و به همين دليل آيات و روايات اسلامى اهمّيّت فوق العاده اى براى آن قائل شده است و بدون آن بقيّه برنامه ها را ناقص و حتّى در خطر مى شمرد.
پی نوشتها؛
[۱] بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی، چ۲، ج۶۶، ص۲۵۲، باب۳۶
[۲] همان، ص۲۳۸
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم، چ۱، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تولی #تبری
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️روایات اسلامی چگونه اهمیت «صدق» و «راستی» را تبیین نموده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸اهميت اين #فضيلت_اخلاقى در روايات اسلامى بيش از آن است كه در سخن بگنجد؛ رواياتى كه در این زمینه از #رسول_اکرم (صلی الله علیه و آله)، #ائمه_هدى (عليهم السلام) نقل شده، بيش از حدّ احصا و شمارش است. در ادامه تنها گلچينى از آن بيان مى شود كه به عنوان مشت نمونه خروار، بيانگر موقعيت اين صفت در ميان تمام صفات انسانى است. از اين روايات به خوبى استفاده مى شود كه همه فضايل انسانى از #صدق و #راستى سرچشمه مى گيرد.
7⃣#امام_على(عليه السلام) در اهميت #صدق می فرماید: «اَلصِّدْقُ رَأْسُ الدِّين» (صدق و #راستگويى اساس دين است). و در حديث ديگرى مى فرمايد: «اَلصِّدْقُ صَلاحُ كُلِّ شَىء» (#راستى سبب اصلاح هر چيزى است). و در حديث مشابه ديگرى مى فرمايد: «اَلصِّدْقُ اَقْوى دَعائِمِ الاْيمانِ» (#صدق قوى ترين ستون هاى ايمان است). و در تعبير ديگرى مى فرمايد: «اَلصِّدْقُ جَمالُ الاْنْسانِ وَ دَعامَةُ الاْيْمانِ» (#صدق جمال انسان و ستون ايمان است). و بالأخره در تعبير مهم ديگرى مى فرماید: «اَلصِّدْقُ اَشْرَفُ خَلائِقِ الْمُوْقِنِ» [۱] (#صدق شريف ترين اخلاق افراد صاحب يقين است).
8⃣#رسول_خدا (صلى الله عليه و آله) مى فرمايد: «اِنَّ رَجُلا جاءَ اِلَى النَّبِى فَقالَ يا رَسُولَ اللهِ ما عَمَلُ الْجَنَّةِ؟ قالَ الصِّدْقُ اِذا صَدَقَ الْعَبْدُ بَرَّ، وَ اِذا بَرَّ آمَنَ، وَ اِذا آمَنَ دَخَلَ الْجَنَّةَ قالَ: يا رَسُولَ اللّه وَ ما عَمَلُ النّارِ؟ قالَ اَلْكِذْبُ، اِذا كَذِبَ الْعَبْدُ فَجَرَ وَ اِذا فَجَرَ كَفَرَ، وَ اِذا كَفَرَ دَخَلَ النّارَ» [۲] (كسى از #رسول_خدا پرسيد: #عملى كه انسان را #بهشتى مى كند چيست؟ فرمود: #راستگويى، زيرا هنگامى كه انسان راست بگويد #نيكوكارى مى كند و هنگامى كه نيكوكارى كند #ايمان آورد و هنگامى كه ايمان بياورد داخل #بهشت مى شود؛ عرض كرد اى رسول خدا! #عملى كه انسان را #دوزخى كند چيست؟ فرمود: #دروغ است، هنگامى كه #دروغ بگويد #كار_بد انجام مى دهد، و هنگامى كه كار بد انجام مى دهد #كافر مى شود، و هنگامى كه كافر شود داخل #دوزخ مى گردد).
🔹جالب اين كه در اين حديث #راستگويى سرچشمه نيكوكارى و نيكوكارى سرچشمه #ايمان شمرده شده است؛ اين به خاطر آن است كه #افراد_بدكار براى توجيه اعمال خود معمولا به #دروغ پناه مى برند، #دروغ نیز با تاثیر در روح آدمى، تدريجاً #ايمان را تضعيف کرده، و سرانجام به #كفر مى انجامد، همانگونه كه #قرآن ميفرمايد: «ثُمَّ كانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ اَسائُوا السُّوء اَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِئُونَ» [۳] (سپس سرانجام كسانى كه #اعمال_بد مرتكب شدند به جايى رسيد كه #آيات_خدا را تكذيب كردند و آن را به سخريه گرفتند).
9⃣#امام_على (عليه السلام) در حديث ديگرى میفرماید: «اِذا اَحَبَّ اللهُ عَبْداً اَلْهَمَهُ الصِّدْقُ» [۴] (هنگامى كه خدا كسى را دوست بدارد خداوند #راستگويى را به قلب او مى افكند).
🔟آن حضرت در حديث ديگرى میفرماید: «اَرْبَعٌ مَنْ اُعْطِيَهُنَّ فَقَدْ اُعْطِىَ خَيْرُ الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ، صِدْقُ حَدِيث وَ اَداءُ اَمانَة وَ عِفَّةِ بَطْن وَ حُسْنِ خُلْق» [۵] (چهار چيز است كه به هر كس داده شود خير دنيا و آخرت به او داده شده؛ #راستگويى در سخن، اداء امانت، نگهدارى شكم از حرام و حسن خلق).
💠از مجموع اين احاديث، نكات مهم زير به خوبى استفاده مى شود: ۱) يكى از طرق آزمايش مردم. آزمايش افراد صاحب ايمان، بوسیله #راستگويى است. ۲) دعوت به #راستگويى جزء برنامه اصلى تمام پيامبران بوده است. ۳) #راستگويى سبب پاكى عمل است. ۴) مقام والاى انسان در پيشگاه خدا در گرو #راستگويى است. ۵) گرامى ترين مردم #راستگويانند. ۶) #راستگويى سبب نجات در آخرت است. ۷) #راستگويى قوى ترين ستون دين است. ۸) #راستگويى كليد بهشت است. ۹) #راستگويى نشان محبوبيت انسان در پيشگاه خدا است. ۱۰) آن كس كه #راستگو است، خير دنيا و آخرت را نصيب خود مى كند. و با توجه به اين آثار دهگانه اى كه براى #راستگويى ذكر شد به خوبى روشن میشود كمتر صفتى از فضايل اخلاق است كه به پاى اين صفت برسد.
پی نوشتها؛
[۱] غررالحكم و دررالكلم، محقق: رجائى، سيدمهدى، دارالكتاب الإسلامي، قم، چ۲، ص۶۷ (قصار ۱۳۰۰) و ص۱۲۱ (قصار ۲۱۴۲) و ص۸۴ (قصار ۱۶۱۵) و ص۵۹ (قصار ۱۱۵۸) و ص۳۶ (قصار ۵۷۰)
[۲] إرشاد القلوب إلى الصواب، ديلمى، الشريف الرضي، قم، چ۱، ج۱، ص۱۸۵
[۳] سوره روم، آيه۱۰
[۴] غررالحكم و دررالكلم، همان، ص۲۸۸ (قصار ۱۲۷)
[۵] همان، ص ۱۲۴ (قصار ۲۱۶۴)
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسة الامام على بن ابیطالب (ع)، ۱۳۷۷ش، چ۱، ج۳، ص۲۰۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#صدق #راستگویی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد