📌#آتش_سوزی کتابخانه ها در ایران
امروزه یکی از سوالهای تاریخی این است که با حمله #اعراب به #ایران 'کتابخانه های زیادی #سوخت و خیلی از اموال را به #غارت بردند. آیا واقعا این ادعا در #تاریخ صحت دارد؟
📍 #پاسخ:
درباره دستور #خلفا به #کتاب_سوزی کتابخانه های ایران توسط #مسلمانان میتوان گفت:
تنها منبع این اخبار، ابن خلدون(م808ق) در کتاب العبر و حاجی خلیفه(م808ق) در کتاب کشف الظنون هستند.
◀️نخست آنکه،
ایران کتابخانه های زیادی نداشته است. و حتی علما و نویسندگان طبقه اجتماعی نداشتند و به گفته #جاحظ:
«ایرانیان علاقه زیادی به نوشتن كتاب نداشتند، بیشتر به ساختمان علاقه مند بودند.»
◀️دوم آنکه،
کتابهای ابن خلدون و حاجی خلیفه، از منابع #کهن تاریخی نبوده و منبع یا سندی را برای گزارش خود ننوشته اند. چنانکه حاجی خلیفه با تردید و به صورت «گفته میشود» عنوان کرده است.
یعنی این سخن مدرک و سندی ندارد. نویسنده نیز خود با قاطعیت سخن نمی گوید. لذا این مطالب در مورد ایران صراحتی ندارد.
◀️نکته سوم آنکه،
گزارش آنان گویا اشاره به کتاب سوزی #اسکندریه_مصر دارد. نیمی از کتابخانه اسکندریه به دست خود #مسیحیان و بعدها در طول هجوم ها #آتش گرفته بود و هنگام #فتح آنجا به دست مسلمانان، چیزی از کتابخانه نمانده بود که بخواهد به دست آنان به آتش کشیده شود.
📚حاجی خلیفه، کشف الظنون من انساب الکتب و الفنون، ج1، ص679؛
📚ابن خلدون، ديوان المبتدأ و الخبر فى تاريخ العرب و البربر، ج1، ص631.
📚جاحظ، المحاسن و الاضداد، ص187.