✅ شرح و تفسیر حکمت ۱۸۰ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨ حقیقتِ طمع، #علاقه_شدید به #امور_مادى است که در دست #دیگران است و شخص طماع براى رسیدن به آن هر گونه #خضوع و #ذلت را مى‌پذیرد و به همین دلیل همچون برده‌اى است در برابر کسى که طمع از او دارد و طماع غالباً این صفت رذیله را با خود حفظ مى‌کند، از همین رو امام(علیه السلام) آن را نوعى #بردگى_ابدى شمرده است. 🔹 افراد طمع کار انسان هاى #ضعیف، #زبون، #دون_همت و #فاقد_شخصیت‌اند و چون اعتماد به نفس ندارند سعى مى‌کنند از طریق #وابستگى به دیگران به مقصود خود برسند. 🔺در مقابل این صفت رذیله فضیلتى است که از آن به عنوان «یأس عَمّا فی أیدِى النّاسِ; #قطع_امید از آنچه در دست دیگران است» تعبیر شده و به بیان دیگر #قناعت به آنچه خود دارد. 🔸 در احادیث اسلامى به این موضوع اشاره شده است. در مورد اصل طمع مرحوم کلینى بابى در جلد دوم کافى عنوان کرده و احادیث نابى در ذیل آن آورده است؛ از جمله از امام باقر (علیه السلام) نقل مى‌کند که فرمود: «چه بد انسانى است آن کس که طمعى دارد که وى را به هر سو مى‌کشاند و چه بد انسانى است کسى که علاقه به چیزى دارد که سبب ذلت او مى‌شود». ❇️ در مورد قطع امید از آنچه در دست مردم است امام على بن الحسین(علیهما السلام)مى‌فرماید: «تمام خوبى‌ها را در قطع امید از آنچه در دست مردم است دیدم». 💠 حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى‌خوانیم در جواب این سؤال که چه چیز ایمان را در قلب راسخ و ثابت مى‌دارد مى‌فرماید: «الْوَرَعُ» ( #تقوا و #پرهیزگارى) و در پاسخ این پرسش که چه چیز ایمان را از قلب انسان خارج مى‌کند مى‌فرماید: «الطَّمَعُ». 🔸 شخص طماع در واقع نه اعتمادى به #خدا دارد و نه ایمان درستى به #رزاقیت او، به همین دلیل دست نیاز به سوى این و آن دراز مى‌کند. 🔺 از این فراتر حدیثى است که از رسول خدا(صلى الله علیه وآله)نقل شده و مى‌فرماید: «طمع علم و دانش را از دل‌هاى دانشمندان دور مى‌سازد». 👆🏻 دلیل آن این است که علم و دانش نیاز به #حریت_فکر و #آزادمنشى دارد در حالى که شخص طماع چون اسیر خواسته‌هاى خویش است نمى‌تواند درست بیندیشد و چه بسا براى رسیدن به مقصود خود کارهاى خلاف ارباب قدرت و مقام را توجیه کند و به بیان دیگر، طمع نوعى مستى و تخدیر فکر مى‌آورد و به طمّاع اجازه نمى‌دهد درست بیندیشد. 💠 براى این که بدانیم «طمع» کار انسان را به چه جایى مى‌رساند کافى است تاریخ طمع کاران را مطالعه و بررسى کنیم. ❇️ «اشعب» یکى از طمع‌کاران معروف عرب است که در میان آنها به صورت ضرب.المثل در آمده است. در حالات او نوشته‌اند: «روزى شخصى را دید که مشغول بافتن زنبیلى است به او گفت خواهش مى‌کنم آن را بزرگ‌تر بباف گفت به تو چه مربوط است؟ گفت شاید روزى صاحب آن بخواهد براى من هدیه‌اى بفرستد و بیشتر در این زنبیل جاى بگیرد. نیز درباره او گفته‌اند: از اشعب طمع‌کارتر سگ او بود، زیرا روزى عکس ماه را در وسط چاهى دید خیال کرد گرده نانى است براى به چنگ آوردن آن خود را در چاه پرت کرد و مرد. 🔹 ابن ابى الحدید قبل از نقل این دو داستان در شرح نهج البلاغه این شعر پرمعنا را نقل کرده است: "خویشتن‌دارى پیشه کن و آزادمنش زندگى نما و طمع‌کار مباش چرا که چیزى جز طمع‌ها گردن انسان‌ها را قطع نکرده است. ✨ این سخن را با حدیثى از پیغمبر اکرم پایان مى‌دهیم: 🔺 یکى از یاران آن حضرت به نام «ابو ایوب خالد بن زید» خدمتش رسیده عرض کرد: اى رسول خدا! اندرزى به من ده; اندرزى کوتاه تا بتوانم آن را حفظ کنم (و به آن عمل نمایم) پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) فرمود: «پنج چیز را به تو سفارش مى‌کنم: از آنچه در #دست_مردم است مأیوس باش و #صرف‌نظر کن که این همان بى نیازى حقیقى است و از #طمع بپرهیز که فقر و تنگدستى حاضر است و #نمازى را که مى‌خوانى آنچنان بخوان که گویى آخرین نماز توست و مى‌خواهى با دنیا وداع کنى و از کارهایى که ناچار مى‌شوى از آن #عذرخواهى کنى بپرهیز و آنچه براى خود دوست دارى براى #برادر_مسلمانت نیز دوست بدار». @syed213

✅ شرح و تفسیر حکمت ۲۱۹ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨امام (علیه السلام) تشبیه جالبى در این کلام نورانى براى #طمع‌هاى_منفى بیان کرده است؛ طمع را به برق آسمان تشبیه نموده که لحظه‌اى همه جا را روشن مى‌کند و در شب‌هاى تاریک تمام فضاى بیابان با آن آشکار مى‌شود و شخص راه‌گم‌کرده به شوق در مى‌آید و به دنبال آن دوان‌دوان حرکت مى‌کند. ناگهان برق خاموش مى‌شود و او در #پرتگاهى فرو مى‌افتد. 💠عقل و دانش آدمى که حق را از باطل، و نیک را از بد مى‌شناسد، هنگامى که تحت تأثیر #برق_طمع قرار گیرد به همین سرنوشت گرفتار مى‌شود. 🔹در واقع طمع، یکى از #موانع عمده #شناخت است که در طول تاریخ بسیارى از اندیشمندان را به خاک هلاکت افکنده یا دنیایشان و یا دین و ایمانشان را بر باد داده است. ❌طمع آثار زیان‌بار فراوانى دارد؛ بسیارى از حوادث دردناک تاریخى بر اثر همین صفت رذیله رخ داده است. 🔹مهم ترین فاجعه تاریخ اسلام، شهادت شهیدان کربلا، از یک نظر به سبب طمع در حکومت رى از سوى «عمر سعد» واقع شد و حکومت مرگبار بنى امیه به طور کلى مولود طمع‌هایى بود که آنها در جانشینى پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) و گرفتن انتقام غزوات آن حضرت داشتند. 🍃در غررالحکم آمده است: «ثمره طمع، #ذلت دنیا و آخرت است.» 🔺طمع باعث ذلت و اسارت مى‌شود، زیرا انسان در موارد طمع غالباً به دنبال چیزى مى‌رود که از #دسترس او بیرون است و یا #حق او نیست و پیوسته تلاش مى‌کند و نیروهاى خود را از دست مى‌دهد و گاه با محرومیت از آنچه به دنبال آن بود چشم از دنیا برمى‌بندد. 🔸طمع باعث ذلت انسان مى‌شود، براى این که جهت رسیدن به آن از #آبرو و #حیثیت خویش مایه مى‌گذارد و در برابر #هر_شخصى سر تعظیم فرود مى‌آورد. ازاین رو در حدیثى از امام حسن عسکرى (علیه السلام) مى‌خوانیم: «چه قدر زشت است براى انسان با ایمان که علائقى داشته باشد که سبب ذلت او شود.» @syed213

✅شرح و تفسیر حکمت ۲۲۶ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨طمع معمولا به معناى #علاقه_شدید به چیزى است که #فوق_استحقاق انسان و غالباً به دست دیگران است شخص طمع‌کار براى به دست آوردن آن باید در مقابل این و آن #خضوع کند و طناب #ذلت بر گردن خویش نهد، شاید به مقصود برسد و شاید هم نرسد. 💠به تعبیر دیگر طمع ریسمانى نامرئى است که انسان بر گردن خود مى‌نهد و سرِ آن را به دست کسى که از او طمع دارد مى‌‌سپارد و همچون برده یا حیوانى در اختیار او قرار مى‌گیرد. ❇️نقطه مقابل طمع #قناعت است که انسان را از همگان #بى‌نیاز و #عزت و #کرامت او را حفظ مى‌کند. 🔺اضافه بر این‌ها، اموال و مقامات و اشیایى که مورد طمع طمع‌کاران است؛ در بسیارى از موارد #دست_نیافتنى است، به همین دلیل طمع‌کار براى رسیدن به آن عمرى دست و پا مى‌زند و چه بسا ناکام از دنیا برود در حالى که سرمایه عمر خود را #بیهوده از دست داده، نه به مقامى در دنیا رسیده و نه در پیشگاه خدا منزلتى دارد. 🔹در حدیث معروفى که ملاصالح مازندرانى در شرح اصول کافى آورده است، مى‌خوانیم: «کسى که قناعت پیشه کند #عزیز مى‌شود، و کسى که طمع بورزد #ذلیل خواهد شد». @syed213

✅شرح و تفسیر حکمت ۲۲۸ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 #قسمت_دوم 3⃣امام در سومین گفتار حکیمانه مى‌افزاید: «کسى که در برابر ثروتمندى به علّت ثروتش تواضع کند، دو سوم دین خود را از دست داده است» ✨ایمان داراى سه رکن است: 🍃معرفت قلبى، 🍃اقرار زبانى 🍃و عمل به ارکان دین 🔺کسى که در برابر چنین ثروتمندى خضوع مى‌کند در واقع #اقرار_زبانى به توحید را با کلمات تملق آمیزش در هم شکسته و همچنین خضوعى که باید در برابر ذات پاک پروردگار داشته باشد به وسیله خضوع در مقابل این ثروتمند، به #شرک آلوده کرده است، بنابراین دو رکن از ارکان ایمان را بر باد داده، هر چند ایمان قلبی او محفوظ مانده باشد. 🔹تواضع در برابر ثروتمندان براى ثروتشان هم موجب #ذلت تواضع‌کننده است و هم #طغیان ثروتمندى که به او تواضع شده تا آنجا که گویى خود را روزى‌رسان مى‌داند و دیگران را روزى‌خوار خودش و متأسفانه این رذیله اخلاقى در افراد بسیارى دیده مى شود، ✅اما در هر حال نباید احترام ثروتمندان مؤمن و صالح را به سبب خدماتشان به #نیازمندان و #جامعه_اسلامى را مصداق این حدیث دانست، آن در واقع #فضیلتى است و #اداى_حقى. 3⃣آن‌گاه امام (علیه السلام) در چهارمین نکته حکیمانه مى‌فرماید: «کسى که قرآن بخواند و پس از مرگ وارد آتش دوزخ گردد از کسانى بوده که آیات خدا را استهزا مى‌کرده است» ❇️قرائت قرآن چندگونه است: 🔸گاه انسان مؤمن قرآن را تلاوت مى‌کند و گوش جان به آیاتش مى‌سپارد تا پیام خدا را از لابه‌لاى آن بشنود و زندگى خود را با آن هماهنگ سازد و به گفته امیرمؤمنان على (علیه السلام) در خطبه متقیان: «پرهیزگاران در دل شب برپا مى‌خیزند و قرآن را با تدبر قرائت مى‌کنند و جان خود را با آن محزون مى‌سازند و داروى درد خود را از آن مى‌گیرند، هرگاه به آیه‌اى برسند که در آن تشویق (به پاداش‌هاى الهى) است با علاقه فراوان به آن روى مى‌آورند و روح و جانشان با شوق بسیار به آن مى‌اندیشد و آن را نصب العین خود قرار مى‌دهند و هرگاه به آیه‌اى برخورد کنند که بیم‌دهنده است گوش دل را براى شنیدن پیام آن باز مى‌کنند و گویى صداى زبانه‌هاى آتش دوزخ با آن وضع مهیبش در گوششان طنین انداز است». نیز به فرموده امام صادق (علیه السلام) در دعایى که قبل از تلاوت قرآن خوانده مى‌شود: «خداوندا! نگاه مرا به آیات قرآن #عبادت و قرائتم را توأم با #اندیشه و تفکرم را در آن مایه #عبرت قرار ده و مرا از کسانى قرار ده که از مواعظ تو در آن #پند مى‌گیرد و از #گناهانت پرهیز مى‌کند». 🔸گروه دیگرى آیات قرآن را تنها براى #ثواب قرائت مى‌خوانند بى‌آنکه به پیام‌هایش گوش فرا دهند. 🔸گروه سومى نیز اضافه بر این به استهزاى آیات مى‌پردازند و اگر در سخن استهزا نکنند، عملاً استهزا دارند، آیات تحریم ربا را مى‌خوانند ولى رباخوارى مى کنند، آیه تحریم غیبت را تلاوت مى‌کنند ولى غیبت کردن کار همه روزه آنهاست و همچنین در برابر سایر پیام‌هاى قرآن. 🔺این گونه تلاوت نه تنها سبب #نجات نیست، بلکه به فرموده امیرمؤمنان(علیه السلام) سبب دخول در آتش #جهنم است، چون قرآن را به صورت استهزا #قولاً یا #عملاً خوانده است و کسى که آیات قرآن را با استهزا بخواند مستحق آتش دوزخ است. 💠این سخن را با حدیثی از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) پایان مى‌دهیم، فرمود: «تو تا آن زمان قرآن مى‌خوانى که تو را از #معصیت_الهى باز دارد و اگر باز نداشت قرآن نخوانده‌اى». ✨...ادامه دارد @syed213