❇️🔘جاهليّت مدرن و پوستين وارونه اسلام!
از قول پيامبر اكرم(ص) روايت شده است كه فرمودند:
«من بين دو جاهليّت كه دومين آن مخرّب‌تر از اوّلي است، برانگيخته شدم.»(۱)
▫️عبدالله بن زراره هم از قول امام صادق(ع) نقل مي‌كند كه حضرت فرمودند:
«همانا قائم ما با جاهلان سرسخت‌تري نسبت به جاهلاني كه رسول خدا(ص) در دوران جاهليّت با آنها برخورد داشت، روبه‌رو مي‌شود و متحمّل رنج و سختي بيشتري خواهد شد.»(۲)
▫️راوي مي‌پرسد، چگونه چنين چيزي ممكن است؟ فرمودند:
«رسول خدا(ص) در حالي به پيامبري برانگيخته شد كه مردم سنگ و صخره و مجسّمه‌هاي چوبي را مي‌پرستيدند؛ امّا قائم ما هنگامي قيام مي‌كند كه همه مردم براي مقابله با او به تأويل كتاب خدا و احتجاج به آن متوسّل مي‌شوند.»(۳)
▫️#جاهليت‌اول، در ازدحام تعصّب قبيله‌اي و حزبي، زنده به گور كردن دختران، تبرّج و خودآرايي، قمار و غنا و بت‌پرستي مزمن، جز با بعثت پيامبر آخرالزّمان(ص)،
نزول وحي و تحمّل رنج و سختي رسول آخرين برطرف نشد تا آنجا كه از اعراب باديه‌نشين كه به قول اميرمؤمنان(ع):
▫️«مردم در حيرت و گمراهي سرگردان بودند و در فتنه و جهل و فساد غوطه‌ور، هوا و هوس‌هاي سركش، آنها را از جاده حق دور ساخته بود، جهل و ناداني آنها را سبك‌مغز بار آورده و در كارهاي خود مضطرب و حيران ساخته و به آن مبتلا گشته بودند.»(۴)
امّتي شكوفا شد كه شهرت فرهنگ و ادب و مدنيّتش همه آفاق را درنورديد؛ چنان كه بي‌اغراق، جمله فرهنگ‌ها و تمدّن‌هايي كه طيّ بيش از يك هزار سال گذشته در اقصانقاط عالم بركشيده شدند، مرهون و مديون آن تحوّل بزرگ و مرداني‌اند كه در مكتب و مدرسه پيامبر آخرين درس آموخته بودند؛
▫️امّا هيهات!!
واسپس آن همه تحوّل و پس از آن پيامبر رحمت(ص)، اتّحاد و اتّفاق عناصري چون غفلت، دسيسه، كاهلي و خودكامگي با دلّالگي ابليس لعين، چنان زاويه‌اي در مبادي و مباني و صورت‌هاي اين آيين آسماني پديدار گشت كه وصيّ گرامي حضرت پيامبر اكرم(ص)، در خطبه ۱۰۷ «نهج البلاغه» پيش‌بيني فرمودند:
▫️«اسلام را چون پوستيني وارونه خواهند پوشيد.»
امروز، بيش از هر زمان و روشن‌تر از هر دوران، نهيب دردمندانه امام علي(ع)
به گوش مي‌رسد. گوييا همين امروز از گنج‌خانة سينه پر درد او، اين عبارات زبانه مي‌كشد كه با عتاب مي‌فرمودند:
▫️«...چگونه است كه شما را پيكرهايي بي‌جان و جان‌هايي بي‌پيكر؛
عابداني بي‌صلاح، تاجراني بي‌سود، بيداراني خواب، حاضراني غايب، ناظراني كور، شنوندگاني كر و گويندگاني لال مي‌بينم...؛
اين راه‌ها شما را به كجا مي‌برد؟؛
تاريكي‌ها تا چه وقت شما را سرگشته و حيران مي‌نمايد؟؛
دروغ‌ها چگونه شما را مي‌فريبند؟؛
اين بلا از كجا به سر شما مي‌آيد و به كجا بازگردانده مي‌شويد؟»
▫️در روايت ديگري، از قول نبیّ اکرم(ص) از پيروان اين جاهليّت كه حاصل دنبال كردن جاهليّت اوّلي است، با صفت منفورترين ياد شده است. ایشان مي‌فرمايند:
«منفورترين مردم نزد خداوند سه تن هستند: زنديق در حرم، دنبال كنندة سنّت جاهلي در اسلام و خواهان ريختن خون انسان بي‌گناه.»
۱.. محمّد الرشيدي، العقلِ و الجهل في الكتاب و السنّـ［، ص 273.
۲.. علّامه مجلسي، بحارالأنوار، ج 52، ص 362.
۳- نعماني، كتاب الغيبـ［، ترجمة علي اكبر غفّاري، ص 414، باب 17.
۴.. نهج البلاغه، خطبة 95.
#سیاحتدرشرق/#جاهلیت‌مدرن
@tarikh_farda
❇️🔘جاهلیت دوم مخرّب‌تر از جاهلیت اوّل
هيهات! امام علي(ع)، نه گوشي يافت تا سخنش را بشنود و نه دستي و دلي كه او را در كندن درخت ضلالت ياري دهد، از اين رو، جمله پيش‌بيني‌هاي او درباره آينده امّت و فرهنگ و مدنيّتش محقّق شد؛ به همان سان كه او در آيينه دل و علم خويش مي‌ديد.
▫️امام علی(ع) پيش‌بيني كرده بودند:
▪️«باطل در محلّ خود جاي مي‌گيرد؛
▪️جهالت بر مركب‌هايش سوار مي‌گردد؛
▪️و گروه ستمگر، بزرگ و بزرگ‌تر مي‌شود؛
▪️دعوت‌كننده به سوي حق كمياب شود و روزگار، چونان گزنده‌اي وحشي حمله آورد؛
▪️شتر باطل واسپس سكوت، عربده كشد و قوّت يابد؛
▪️مردم بر معصيت پيمان برادري بندند و بر دين‌داري از هم دوري گزينند؛
▪️بر دروغ و ناروا با يكديگر دوستي كنند و بر راستي دشمني ورزند؛
▪️فرزند باعث خشم پدر، باران باعث حرارت، مردم پست فراوان و خوبان كمياب شوند؛
▪️توانمندان همچون گرگ و حاكمانشان درّنده، ميانه حالان طعمه و نيازمندان همچون مردگان شوند؛
▪️راستي ناپديد و دروغ فراوان گردد؛
▪️مردم به زبان اظهار دوستي و به دل دشمني كنند؛
▪️#فسق عامل نسبت، عفّت باعث شگفتي و #اسلام را همچون پوستيني وارونه پوشند.»(۱)
▫️اين همه، تفسير و تفصيل آن كلام پيامبر(ص) بود، كه فرمودند:
«#جاهليت‌دوم، مخرّب‌تر از اوّلي است.»
▫️با اين توصيفات، بركندن بيخ درخت تنومند جاهليّت دوم به مراتب سخت‌تر از اوّلي است.
تركيب چند وجهي صورت و سيرت جهالت، آزمودگي و تجربه ائمه جهالت و تغييرات شگفت‌آور صورت‌هاي زندگي، كفر بسيط عصر بعثت را به جاهليّت مركّب، مُزمن و چند وجهي تبديل نموده است. به اين مجموعه، گشوده شدن دست دشمن كبير انسان؛ يعني ابليس و جنودش را بر جسم و جان ابناي آدمي بيفزاييد تا اين معني را چنان كه حضرت امام صادق(ع) فرمودند، دريابيد:
▫️«همانا قائم ما از مردم جاهل بيش از رسول خدا(ص) از جهان جاهليّت، متحمّل رنج و سختي مي‌شود.»
🔘آرزوی شیطان
آن روزي كه شيطان اين نداي خداوند عالم را شنيد كه خطاب به او فرمود:
«فَاخْرُجْ مِنْهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ ؛بيرون شو، همانا كه تو از رانده‌شدگاني.» (۲)
آخرين تقاضاي خود را كه اميد داشت به هدف اجابت نيز برسد، مهلتِ ماندن بود و عمري دراز، براي اغواگري، نه براي انابه و بازگشت. به همين نيّت هم بود كه قسم ياد كرد:
«فَبِعِزَّتِكَ لأغوينَّهُمْ اَجْمَعين؛ قسم به عزّتت كه جملگي آنها (انسان‌ها) را اغوا مي‌كنم.»(۳)
اغوا، صرفاً گمراهي و كج‌روي نيست. كج‌روي، نوعي گمراهي بسيط و ساده است. اغوا، جهالتِ توأم با عقيده فاسد است.
▫️شيطان، در دوردست نيرنگ‌هاي خود، روزي را مي‌ديد كه چنان باورهاي بشر را تغيير دهد كه در عين غوطه‌وري در جهالت، خود را عالم پندارد. عالم نمايِ جاهل، آن زمان كه مي‌پندارد در علم و آگاهي و ادب، روزگار مي‌گذارند، چنان در بندِ جهل است كه عربِ بت‌پرست عصر #جاهليت‌اول، پيش او انگشت به دهان مي‌ماند.
📖پی‌نوشت‌ها:
۱- نهج‌البلاغه، خ ۱۰۷
۲- سوره حجر، آيه ۳۴
۳- سوره ص ، آيه ۸۲
📚#سیاحتدرشرق/#جاهلیت‌مدرن
@tarikh_farda
🔘علم خود بنیاد در عصر جاهلیّت دوم
پوشيده نيست كه، علم زائل كنندة تاريكي‌ها و ناشناخته‌ها و رهنما به سوي حق است. معرّف حجّت حق و فارق ميان حقّ و باطل است. همان كه كتاب الله و آل الله،
حامل و مبشّر و مبلّغ آن بودند.
٭ از همين جهت شفا نيز در خود دارد؛ ليكن در عصر جاهليّت دوم، بزرگترين حجاب مخفي و ضايع كنندة #كتاب‌الله و #آل‌الله، بزرگترين منكر حجّت حق، صورت علم به خودش گرفت و شهره به علم و آگاهي شد؛ بلكه در كسوت حجّت، فارق معكوس هم شده؛ يعني حق را باطل و باطل را حق معرفي مي‌كند؛ معروف را منكر و منكر را معروف مي‌نمايد.
٭ اين امري بديهي است كه، آنچه كه قادر به شناختِ حجّت و معرفي حجّت نباشد، علم نيست. علم نور است، از اينجاست كه راه از چاه مي‌نمايد. آنچه كه از عهدة ره‌گشايي به سوي فارق و حجّت حق برنيايد، قرين به جهل و رهنماي جهالت و از قبيلة آن است.
٭ جاهل در عصر جاهليّت اوّل، حجّت حق را نمي‌شناخت، امّا به محض ديدار و استماع كلام او ايمان آورد و بت‌ها و بت‌پرستي را رها كرد.
٭ ليكن، جاهلان عصر آخرين و جاهليّت دوم، به محاجّه و ستيز و انكار با حجّت حق روبه‌رو مي‌شوند. از همين رو، امام صادق(ع) از قول پدرانشان نقل فرمودند:
٭ «رسول خدا(ص) فرمودند: «هر كس قائم از فرزندان مرا انكار نمايد، به مرگ جاهلی مرده است».»(۱)
٭ اعلام تجربة جاهليّت دوم و به عبارتي جاهليّت مدرن در سال‌هاي قبل از ظهور، از سوي پيامبر گرامي(ص) و ائمة معصومان(ع)، اعلام بطلان پندار «اصل ترقّي» يا تكامل و تطوّر است، كه توسط مبلّغان و مبشّران تاريخ و تفكّر غربي مطرح و پذيرفته شد.
٭ با روشنايي گرفتن فانوسِ علمِ خودبنياد، در عصر جديد، كساني چون فرانسيس بيكن پنداشتند، اين فانوس چنان روشنايي مي‌افشاند كه جهالت و تحجّر قرن‌هاي گذشته و همة فرهنگ‌ها و تمدّن‌هاي تجربه شدة قبلي را اثبات مي‌كند؛ بلكه با تسهيل و تسطيح مسير، آينده‌اي نوراني و مملوّ از علم و بصيرت و بينايي را فراروي بشر قرار خواهد داد.
٭ بيان مشخّصات و معرفي مصاديق جاهليّت اوّل، قبل از بعثت رسول اكرم(ص)،
در خود و با خود، معني و تفسير علم الهي و حيات طيّبة عالمانه و خالي و عاري از جهالت را داشت.
٭ اين نحوة نگرش به هستي، نحوة بودن، نحوة تعامل و سير در عرصة زمين است كه بيان مي‌دارد، آدمي پاي در عرصة علم و دانايي گذاشته يا در جهالت دست و پاي مي‌زند.
٭ بعثت رسول اكرم(ص) و ابلاغ رسالت و انزال كتاب آسماني، براي عرب جاهلي، دروازة خروج از جاهليّت اوّل و بسط و گسترش علم و دانايي حقيقي بود؛ همان كه كيفيّت همه چيز را ديگرگون ساخت.
گويي كه تولّد انساني جديد و جماعتي جديد را در عرصة هستي سبب شد و باعث شد تا بشر پاي در آستانة انسانيّت الهي بگذارد و تودة بي‌خبر و آلوده به جهالت، امكان ورود به عرصة امّت اسلامي را بيابد.
٭ از اينجا مسلمان و امّت اسلامي متولّد شد. هم آنان كه در پرتو قرآن، سيره و سنّت آن معلّم آسماني، حامل قرآن، نماد علم و حيات عالمانه در عرصة زمين شدند.
٭ ترديدي نيست كه صورت تاريخي و حيات مادّي و تمدّني، همة اعتبار، اصالت و جايگاه خود را نه از رنگ و لعاب و تنوّع و تكثّر اشيا، از امري اخذ مي‌كند كه به حقيقت، صاحب اصالت و جاه است.
٭ معني دهنده و اعتبار بخشنده به همة صورت‌هاي مادّي و معاملات و مناسبات مردم، قبل از هر امر، جان معنوي و فرهنگي آن صورت‌هاست. همان هويّتي كه با بعثت نبيّ اكرم(ص) از كتاب الله و آل الله حاصل آمده
بود.
📖پی‌نوشت‌ها:
۱. بحارالأنوار، ج 51، ص 73.
📚#سیاحتدرشرق/#جاهلیت‌مدرن
@tarikh_farda