❇️ انقلابیگری به سبک طلحه و زبیر یا امیرالمومنین(ع)
🔰امیرالمومنین(ع) پیش از #جنگ_جمل و هنگام حرکت به سمت بصره، نامه ای به مردم کوفه دارد که بس جای تامل است(=نامه اول نهج البلاغه).
حضرت در تحلیل مسئله فروپاشی #حکومت_عثمان و قتل او به سه دسته منتقد و روش آنها اشاره میکند:
1️⃣ یک دسته، #عموم_مردم اند. حضرت میفرماید مدل تعاملی مردم با حکومت، مدل #طعنه_زدن، #سرزنش و #عیبجویی بود. مدام از طرف مردم، حکومت کوبیده میشد.
خب طبیعی هم بود چرا که فراوان ظلم ها و بی عدالتی هایی را میدیدند.
▫️اشکالی که مردم به عثمان داشتند عمده به مسئله تقسیم ناعادلانه بیت المال و بخشش بی حساب به اطرافیان و سپردن مناصب به افراد ناصالح برمیگشت.
2️⃣ دسته دیگر بخشی از #خواص مانند #طلحه، #زبیر، #عاشیه و... بودند. حضرت درباره مدل تعاملی آنها با حکومت میفرماید سبک ترین برنامه شان نسبت به عثمان، #تندروی درباره او و نرم ترین کارشان، #فشار_آوردن بر او بود.
▫️طلحه و زبیر به عنوان دو انقلابی نهضت رسول الله، انقلابیگری شان عمده در جهت ایجاد شورش و ترغیب مردم به کشتن عثمان بود و بهم ریختن جامعه بود،
چنانكه زبير مىگفت: عثمان را بكشيد كه دين رسول الله را تغيير داده.
نقل شده عثمان زمانی که در خانه خود محصور شده بود مىگفت: واى بر طلحه! چقدر مراعاتش را کردم و هرچه میخواست بهش دادم اما اكنون او درصدد ريختن خون من برآمده.
▫️اساسا وقتی مردم میدیدند خواص جامعه اینچنین تعاملی با حکومت دارند، آنها نیز تبعیت کرده و حکومت را تحت #فشار_اجتماعی قرار میدادند.
3️⃣ اما دسته سوم گروهی با محوریت #امیرالمومنین(ع) بودند.
مدل تعاملی ای که حضرت با عثمان و حکومت در پیش میگیرد به نحوی است که از طرفی نه مردم را برای ساقط کردن حکومت تشجیع میکند یعنی مدل طلعه و زبیر را پیش نمیگیرد و نمیخواهد جامعه دچار تشنج بشود.
و از طرفی اینگونه هم نیست که مدافع حکومت عثمان باشد و بخواهد ظلم هایش را توجیه بکند
▫️بلکه حضرت تلاش میکند به نحوی با حکومت تعامل کند تا به بهترین نحو بتواند مانع ظلم ها و بی عدالتی ها بشود یا حجم آن را کم کند اما بدون ایجاد دودستگی، شورش، تشنج، زدوخورد و...
▫️حضرت در این نامه میفرماید بیشترین تلاش من این بود که حکومت #رضایت_مردم را از دست ندهد، مدام به عثمان توصیه میکردم کاری نکند که مردم از او ناراضی بشوند و سعی میکردم به نحوی تعامل کنم که مردم نیز حس رضایتمندی داشته باشند.
▫️حضرت در ادامه میفرماید اتفاقا برعکس طلحه و زبیر، من به هیچ عنوان به دنبال #سرزنش عثمان نبودم.
در واقع حضرت وقتی مبینید در حکومت ظلم ها و بی عدالتی هایی رخ میدهد، تلاش میکند با مشاوره هایش حجم این بی عدالتی ها را کمتر کند، هرچند عثمان در عمل خیلی هم گوش به حرف حضرت نبود.
➕کلید واژه: «أُكْثِرُ اِسْتِعْبَابَهُ وَ أُقِلُّ عِتَابَهُ»
https://eitaa.com/AyatRevayatEjtemai
💠 مدل حکمرانی بنی امیه و تفاوت آن با مدل حکمرانی علوی
🔺 یکی از مهمترین نقاطی که بین #حکمرانی_علوی و #حکمرانی_بنی_امیه تفاوت وجود دارد، در مسئله نوع نگاه به #مردم و تعامل با مردم است. در ادامه برخی شواهد مرتبط را می آوریم.
1️⃣ #مسلم_بن_عقیل وقتی در کوفه دستگیر میشود، خطاب به #عبیدالله_بن_زیاد عبارت مهمی دارد:
➕«فَقَالَ مُسْلِمٌ:
🔷 ما لِهَذَا أَتَيْتُ وَ لَكِنَّكُمْ أَظْهَرْتُمُ الْمُنْكَرَ وَ دَفَنْتُمُ الْمَعْرُوفَ:
🔸براى اين چيزها، به اين سرزمين نيامدم؛ امّا این مدل و مشی شما بوده که #منکر و زشتی ها را آشکار و #ترویج کردید، #معروف و خوبی ها را پنهان کرده و مانع ترویج آنها شدید. شما #کارخانه_تولید_منکر و محو معروف بودید.
🔷 و تَأَمَّرْتُمْ عَلَى النَّاسِ #بِغَيْرِ_رِضًى مِنْهُمْ:
🔸و #بدون_رضايت_مردم، خود را فرمانرواى آنها نموديد چرا که اساسا رضایت و #انتخاب_مردم برای شما مهم نبود.
🔷 و حَمَلْتُمُوهُمْ عَلَى غَيْرِ مَا أَمَرَكُمُ اللَّهُ بِهِ:
🔸 و #مردم را به كارهايى وا داشتيد كه #امر_الهى نبود،
🔷 و عَمِلْتُمْ فِيهِمْ بِأَعْمَالِ كِسْرَى وَ قَيْصَرَ:
🔸 در واقع مدل و مشی حکمرانی شما میان مردم، همان مدل و مشی #كسرا و #قيصر در #ایران و #روم بود.
🔷 فأَتَيْنَاهُمْ لِنَأْمُرَ فِيهِمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ نَدْعُوَهُمْ إِلَى حُكْمِ الْكِتَابِ وَ السُّنَّةِ وَ كُنَّا أَهْلَ ذَلِك.»
🔸 اما ما اهل بیت نزد مردم آمده ایم تا ميان آنان، #امر_به_معروف و #نهى_از_منكر كنيم و آنها را به حكم كتاب و سنّت، فرا بخوانيم كه ما اهل آن هستيم.
پ.ن: اساسا ذهنیت و #ارتکاز_شیعه و اصحاب در ابتدا اینگونه بوده: «#بسط_ید و حکومت=#مشروعیت_الهی+#رضایت_مردم»
اما بعدا با آمدن سلطان ها و پیاده کردن مشی بنی امیه ها، این نگاه شیعه فراموش شد.
در اینجا یک شاهد برای کشف چنین ارتکازی در ذهن اصحاب آمد و در ادامه موارد دیگری هم ذکر میشود.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
2️⃣ نامه اصحاب و شیعیان در خانه #سلیمان_بن_صرد، به سیدالشهدا و دعوت او به کوفه، توسط فقهای بزرگی مانند #حبیب_بن_مظاهر و #مسلم_بن_اوسجع و...:
🔷 «فَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي قَصَمَ عَدُوَّكَ الْجَبَّارَ الْعَنِيدَ:
🔸 حمد و سپاس خدایى را كه پشت دشمن سركش ستمگر تو را شكست
🔷 الَّذِي انْتَزَى عَلَى هَذِهِ الْأُمَّةِ فَابْتَزَّهَا أَمْرَهَا
🔸 همان دشمنى(#بنی_امیه) كه با #زور و #اجبار، زمام امور حکومت و مردم را به دست گرفت
🔷 و غَصَبَهَا فَيْئَهَا
🔸 و #ثروت_های_عمومی که مال مردم بود را غصب كرد
🔷 و تَأَمَّرَ عَلَيْهَا #بِغَيْرِ_رِضًى مِنْهَا
🔸 و بدون #رضايت_مردم، بر آنان امير و حاکم شد و قدرت را بدست گرفت، درحالی که مردم آنها را #انتخاب نکرده بودند.
🔷 ثمَّ قَتَلَ خِيَارَهَا وَ اسْتَبْقَى شِرَارَهَا
🔸 سپس بهترين های امت را شهید کرده و اشرار و بدترينشان را باقی و رها گذارد
🔷 و جَعَلَ مَالَ اللَّهِ دُولَةً بَيْنَ جَبَابِرَتِهَا وَ أَغْنِيَائِهَا.»
🔸 و ثروت الهى را در ميان ستمگران و ثروتمندان تقسيم كرد و ناتوانان را محروم داشت.
📚 الارشاد شیخ مفید، ج2، 37
3️⃣ لهوف سیدبن طاووس به نقل از سیدالشهدا نیز چنین عبارتی درباره خلافت #یزید دارد:
🔷 «يَدَّعِي الخِلافَةَ عَلَى المُسلِمينَ، و يَتَأَمَّرُ عَلَيهِم #بِغَيرِ_رِضىً مِنهُم»
🔸 یزید ادّعاى خلافت بر مسلمانان دارد درحالیکه #بدون_رضايت بر آنان حکومت مىكند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍