💠 گزارش دوم: ضرورت اقدام به هنگام مردم
🔰 #شیخ_مفید در امالی گزارش میکند:
🔺عبد الرحمن بن ابى ليلى، رو به روى اميرمؤمنان ايستاد و گفت:
▫️اى امير مؤمنان! من از تو مىپرسم تا نادانستهاى را فرا گيرم. ما منتظر بوديم تا از كار خود سخن بگويى؛ ولى نگفتى. آيا ما را از اين كارت باخبر نمىكنى؟ آيا پيامبر خدا به تو سفارشى كرده بود، يا نظر خودت چنين بود؟
▫️این را مىپرسم چرا که درباره تو سخنهاى فراوانى در بين ما گفته مىشود و مطمئنترين سخن در نزد ما، آن است كه از زبان خودت بشنويم و بپذيريم.
▫️ما هماره مىگفتيم: اگر خلافت پس از پيامبر خدا به شما باز مىگشت، هيچ كس در آن با شما كشمكش نمىكرد. به خدا سوگند، اگر از من سؤال شود، نمىدانم چه بگويم!
▫️اگر بگويم آنها(=خلفا) از تو به خلافتْ سزاوارتر بودند، پس براى چه پيامبر خدا تو را پس از #حجّة_الوداع، نصب كرد و گفت: «اى مردم! هر كه من مولاى اويم، پس على مولاى اوست» و اگر تو از آنان به خلافتْ سزاوارترى، پس چگونه مىتوانيم آنان یعنی خلفا را #ولىّ خود بدانيم!
🔺امير المؤمنین پاسخ داد:
▫️«اى عبد الرحمن! خداوند متعال، پيامبرش را قبض روح كرد و در روز وفاتش، اولويّت من به «#حكومتِ_بر_مردم»، بيشتر از اولويّتم به «تصرّف در پيراهنم» بود؛
▫️ولى پيامبر خدا به من سفارشى كرده بود كه اگر مرا با ريسمان هم مىكشيديد، به خاطر اطاعت از فرمان الهى، مخالفت نمىكردم.
▫️اوّلينچيزى كه پس از وفات پيامبر از ما كمگذاردند، «تباه كردن حقّ ما در #خُمس» بود و چون كارمان سست شد، شترچرانان قريش در ما طمع كردند.
▫️بىگمان، من بر مردم، حقّى داشتم كه مهلت و #زمانی_معيّن داشت و اگر #مردم، آن را به من باز مىگرداندند، مىپذيرفتم و بدان مىپرداختم. من مانند مردى بودم كه حقّى با سررسيد معيّن بر گردن مردم دارد؛ اگر حقّش را زود بپردازند، مىگيرد و آنان را بر اين كار مىستايد و اگر به تأخير اندازند، مىگيرد؛ امّا ديگر نمىستايد.
(و قَد كانَ لي عَلَى النّاسِ حَقٌّ، لَو رَدّوهُ إلَيَّ عَفوا قَبِلتُهُ، و قُمتُ بِهِ ، وكانَ إلى أجَلٍ مَعلومٍ، وكُنتُ كَرَجُلٍ لَهُ عَلَى النّاسِ حَقٌّ إلى أجَلٍ؛ فَإِن عَجَّلوا لَهُ مالَهُ أخَذَهُ وحَمِدَهُم عَلَيهِ، وإن أخَّروهُ أخَذَهُ غَيرَ مَحمودينَ)
▫️من مانند كسى بودم كه راهى هموار و #آسان در پيش گرفته است؛ امّا مردم، او را در راهى #ناهموار مىپندارند. یعنی مردم فکر میکردند با من دنیای شان آباد نخواهد شد اما سخت در اشتباه بودند.
(و كُنتُ كَرَجُلٍ يَأخُذُ السُّهولَةَ و هوَ عِندَ النّاسِ مَحزونٌ.)
▫️راه هدايت، تنها از كمىِ پويندگان آن شناخته مىشود. پس، هر گاه ساكت ماندم، پيجويى مكنيد كه اگر كارى پيش آيد كه به پاسخش نيازمنديد، پاسختان مىدهم. پس تا من از شما دستْ باز داشتهام، شما نيز از من دست باز داريد».
(و إنَّما يُعرَفُ الهُدى بِقِلَّةِ مَن يَأخُذُهُ مِنَ النّاسِ، فَإِذا سَكَتُّ فَاعفوني؛ فَإِنَّهُ لَو جاءَ أمرٌ تَحتاجونَ فيهِ إلَى الجَوابِ أجَبتُكُم، فَكُفّوا عَنّي ما كَفَفتُ عَنكُم.)
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 گزارش پنجم: نداشتن یاور حتی در حد 30 نفر
🔰 #کلینی در کافی به نقل از #ابوهيثم_بن_تَيَّهان از اصحاب معروف حضرت امیر میگوید:
اميرالمؤمنین، در مدينه براى مردم، سخنرانى كرد و فرمود:
▫️اگر حکومت را به اهلش یعنی ما اهل بیت میسپردید هم خیر دنیا را میبردید و هم خیر آخرت را، یعنی هم #دنیای_شما آباد میشد و هم #آخرت_شما.
▫️اما اکنون منتظر باشید آنچه را کاشته اید، همان را دِرو کنید لذا منتظر عواقب این انتخاب تان باشید.
🔺در ادامه حضرت تاکید میکنند:
▫️به خدا سوگند، اگر من به عدد پيروان #طالوت، يا به عدد #اهل_بدر، ياور داشتم و آنان دشمنان شما بودند، شما را با شمشير مىزدم تا به حق باز گرديد و به راستى در آييد كه اين، شكاف ايجاد شده در دين را بهتر مىبندد و همراهى را بيشتر مىكند.
خدايا! ميان من و آنان، به حقْ داورى كن كه تو بهترين داورانى!».
🔺راوی میگوید حضرت سپس از مسجد، بيرون رفت و بر #آغُلى گذشت كه در آن، حدود #سى_گوسفند بود. پس حضرت فرمود:
«به خدا سوگند، اگر من به عدد اين #گوسفندان، مردانى داشتم كه براى خداوند و پيامبرش #دل_مىسوزاندند، اين #پسرِ_مگسخوار را از تختش پايين مىكشيدم».
🔺راوی میگوید چون شب شد، #360_مرد با حضرت تا به پاى مرگ پيمان بستند و اميرمؤمنان به آنان گفت:
▫️«صبح در فلان جا، سرها را تراشيده و نزد من بياييد» و حضرت، خود، سرش را نیز تراشيد اما هيچ يك از آن گروه، سر خود را نتراشيدند و نيامدند، جز #ابوذر، #مقداد، #حُذَيفة بن يمان، #عمّار بن ياسر و پس از آنها #سلمان.
🔺حضرت دستش را به سوى آسمانْ بالا برد و گفت:
«خدايا! این #مردم، مرا #ناتوان كردند، همان گونه كه #بنى_اسرائيل، #هارون را ناتوان كردند. خدايا! تو آنچه را ما پنهان و آشكار مىكنيم، مىدانى و چيزى در زمين و آسمان، از تو پنهان نمىمانَد. مرا مسلمان بميران و به صالحانْ مُلحق كن!».
➕(مطالعه کامل روایت)
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 گره خوردن هویت «استکبار» با «تحقیر مردم»
🔰 #کلینی در کافی به نقل از عبدالاعلی میگوید: به امام صادق(ع) گفتم:
#تکبر و #استکبار ورزیدن یعنی چه؟ حضرت در پاسخ فرمودند:
🔺«#بزرگترین_مصداق_تكبّر:
1️⃣ اولا سبک و #کوچک_شمردن_حق است
2️⃣ و ثانیا پَست، خوار و #تحقیر_کردن_مردم.»
(أَعْظَمُ الْكِبْرِ أَنْ تَسْفَهَ الْحَقَّ وَ تَغْمِصَ النَّاسَ)
🔺عبدالاعلی به حضرت میگوید: سبک شمردن حق به چیست؟ حضرت پاسخ میدهد:
«اینکه نسبت به حق، #جاهل باشی و به اهل حق #طعنه زده و تکه پرانی کنی»
(يَجْهَلُ الْحَقَّ وَ يَطْعُنُ عَلَى أَهْلِهِ)
(گزارش دیگری از «الکافی» با همین مضمون اما با کمی تفاوت)
🔰 در گزارش دیگر #کلینی میگوید: راوی به امام صادق(ع) گفت:
من خوراك خوب مىخورم و بوى خوش بكار مىبرم و بر مَركب خوب و چالاك سوار مىشوم و غلامم در پى من حركت مىكند. آیا چنین رفتاری #تکبّرآمیز است؟ حضرت مدّتى خاموش ماند و سپس فرمود:
🔺«#مستکبر، جبّار و گردن كشِ لعنت شده، كسى است كه مردم را خوار و حقیر بشمارد و نسبت به حق جاهل باشد.»
(إنّما الجَبّارُ المَلعونُ مَن غَمَصَ النّاسَ و جَهِلَ الحق)
🔺راوی به حضرت میگوید: نسبت به حق که جاهل نيستم اما معنای «غمص الناس» را نمىدانم چیست؟ حضرت پاسخ میدهد:
«یعنی هر كسی که مردم را تحقیر کند و بر آنها گردن كشى كند، چنين كسى #متكبّر است»
(مَنْ حَقَّرَ النَّاسَ وَ تَجَبَّرَ عَلَيْهِمْ، فَذٰلِكَ الْجَبَّارُ)
🔰روایات و گزارشات متعدد دیگری با همین مضمون نیز وارد شده که نشان از اهمیت این مسئله است(برخی موارد را از اینجا ببینید).
اگر بخواهیم در عصر ائمه(ع) یک مصداق کامل برای این نوع نگاه معرفی کنیم که اساسا هیچ اعتقادی به مردم و #مردم_سالاری ندارد بلکه شیوه حکومت آنها، مبتنی بر تحقیر، بردگی و خوار کردن مردم چیده شده، باید به #حکمرانی_بنی_امیه و معاویه اشاره کرد.
در ادامه به یک گزارش در این زمینه اکتفا میشود، هرچند قبلا نیز به چندین مورد از این گزارشات اشاره کردیم.
🔰 #وقعة_الصفین نقل میکند: #حضرت_امیر در نامه ای به #عمرو_بن_عاص میگوید:
«اى ابوعبداللّه! اجر خود را ضايع نکن و با #معاويه در راه باطلش همراهى نکرده و مسیر خود را از او جدا کن؛
چرا كه معاويه، #مردم را خوار و #حقیر مىشمارد و براى حق، ارزشى قائل نيست.»
(فَلا تُحبِط أجرَكَ أباعَبدِاللّه، و لاتُجارِيَنَّ مُعاوِيَةَ في باطِلِهِ، فَإِنَّ مُعاوِيَة غَمَصَ النّاسَ و سَفِهَ الحَق)
📌پ.ن: چرا استکبار به دنبال تحقیر مردم است؟
▫️اساسا اگر بتوان این احساس و نگاه را در انسانی ایجاد کرد که از دیگران حقیرتر و پستتر است، میتوان به راحتی بر او #تسلط_روانی پیدا کرد. در طول تاریخ، مستکبران پیوسته با همین شیوه پیش رفته و بر مردم حاکم شدهاند.
▫️#فرعون از جمله مستکبرانی است که از این شیوه برای حاکم شدن بر مردم استفاده کرده است:
«فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقين»(زخرف:54)
یعنی فرعون قوم خود را تحقیر و کوچک کرد و لذا مردم #اطاعتش کردند، چرا که آنها مردمی منحرف بودند.
▫️اگر دیروز مصداق کامل استکبار، فرعون و معاویه بودند، امروز مصداق اتمّ آن #امریکا و #تمدن_وحشی_غرب است که #اسرائیل میوه همین شجره خبیثه میباشد.
▫️البته شیوه آنها در ظاهر کرامت انسان و #دموکراسی است اما در واقع، با انواع و اقسام روش ها، به دنبال تحقیر و تحمیل نظر خود بر مردم اند که نتیجه اش #بردگی و سلب آزادی آنهاست.
در واقع با #شعار_آزادی، از مردم #سلب_آزادی میکنند.
▫️ «#استکبار یعنی سلطهی اقتصادی و نظامی و فرهنگی همهجانبه و #تحقیر_ملّتها. ملّت ایران را تحقیر کردند، سالها تحقیر کردند.» (۱۴۰۳/۰۸/۱۲)
(برخی از دیگر سخنان آیت الله خامنه ای دراین باره را از اینجا بخوانید)
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 تک خوری ممنوع
🔺در این حدیث قدسی دارد که #حضرت_داوود به تنهایی به صحرا میرفت. خداوند به او وحی کرد که چرا به تنهایی به سمت ما می آیی؟
🔸داوود گفت: اشتیاق من به دیدار تو زیاد شده و این خلق و #مردم، مانع رسیدن من به تو هستند، اینها بین ما فاصله انداخته اند لذا آنها را رها کرده ام و به تنهایی به سراغ تو آمده ام.
🔸خدای متعال به او وحی کرد:
داوود! به سوی #مردم خود بازگرد، اگر بتوانی دست یک بنده ای که از من #فراری است را در دست من بگذاری، اگر بتوانی یک #گنهکار را با من آشتی بدهی، این چیزی است که تو را ماندگار خواهد کرد، این چیزی است که من از تو میخواهم.
➕#کلید_واژه: «فَإِنَّكَ إن تَأتِني بِعَبدٍ آبِقٍ اثبِتكَ فِي اللَّوحِ جَميلا»
📌پ.ن: خیلی وقت ها خواستیم خودمون تنهایی تک خوری کنیم اما از اینها مهمتر اینه که چقدر تونستیم یکی رو به خدا و اهل بیت وصل کنیم؟ اصلا برا این کار، احساس وظیفه میکنیم؟
حاضریم سختی این کار رو بجون بخریم؟ حاضریم کمی کمتر به اعمال خودمون برسیم ولی بیشتر برای بقیه وقت بگذاریم؟
حقیقتا کار سختی است، خود را وقف دیگران کردن...
📍آیات و روایات اجتماعی|عضو شوید📍
💠 امان از «بی عقلی» در عدم استفاده از «تجربه ها»
🔺#امیرالمومنین(ع) در ابتدای نامه 31 نهج البلاغه خطاب به امام حسن(ع) میفرمایند:
▪️پیش از آنکه دلت سخت شده و ذهنت مشغول به چیزهای دیگر بشود، به #تربیت تو پرداختم، تا با اندیشه ای استوار و عزمی راسخ وارد کارزار عمل بشوی.
▪️در ادامه حضرت میفرمایند: حالا که میخواهی وارد میدان عمل بشوی، یک گنجینه فوق العاده هم در پیش روی توست. آن گنجینه چیست؟ #تجربه افراد پیش از تو.
این تجربه ها، تو را از اینکه دوباره خودت بخواهی آنها را تجربه کنی بی نیاز کرده و تو را کفایت میکند.
▪️انسان های پیش از تو، #تجربه کرده اند، و سختی و آسیب های تجربه مجدد دیگر از تو برداشته شده و حالا تو از این تجربه ها به راحتی استفاده کن.
▪️این تجربیات بدون هیچ زحمتی در اختیار توست و #عاقل کسی است که این تجربیات را حفظ کرده و بکار میبندد. بدان که #بهترین_تجربه نیز آنچیزی است که تو را #پند دهد.
(الْعَقْلُ حِفْظُ التَّجَارِبِ وَ خَيْرُ مَا جَرَّبْتَ مَا وَعَظَك)
🔺آقای #پزشکیان! اینها سخن همان علی(ع) که او را الگوی خودت قرار داده ای. #رهبر_انقلاب نیز چندین بار تاکید کرده اند که مسئولین ما از #تجربه_برجام عبرت بگیرند. صحبت های ایشان در دیدار پایانی با دولت روحانی را ببینید.
🔺چقدر تاکید دارند که این مسئله تبدیل به یک #تجربه_عینی برای مسئولین و مردم بشود.
چرا بناست از یک سوراخ، این همه بار گزیده بشویم. بابا انسان عاقل در این مواقع چه میکند؟ آیا اینگونه برخورد میکند؟
🔺آقای #پزشکیان! تجربه برجام برای برای سال های دور نیست، برای افراد غریبه هم نیست، توسط همین اطرافیان خود شما انجام شده، همین مشاورین شما.
🔺چرا اینقدر اصرار داریم که یک کار غلط را چندین بار تکرار کنیم؟ اصرار شما بر #مسئله_FATF نیز مصداق همین ماجراست. چرا میخواهیم همه مشکلات و مسائل کشور را گره به این ماجرا بزنیم؟ چرا نسبت به #تجربه_دولت_روحانی اینقدر بی توجهیم؟
🔺حضرت امیر در جای دیگری میفرمایند: #عاقل کسی است که تجربه ها او را #پند دهد.
(العاقلُ مَن وعَظَتْهُ التَّجارِب)
خب پس چرا این همه تجربه در #مذاکره با امریکا، آن هم تجربه ای مانند برجام، ما را پند نمیدهد؟ چرا این همه اصرار داریم که پند نگیریم؟ آیا ضررش غیر از این است که به خود ما و کشور ما و #مردم ما بازخواهد گشت؟
🔺چرا دور اندیشی به خرج نمیدهیم؟ امیرالمومنین میفرمایند:
#پيروزى با #دورانديشى به دست مىآيد؛ و دورانديشى هم با استفاده از همین #تجارب به دست می آید.
(الظَّفَرُ بالحَزْمِ، و الحَزْمُ بالتّجارِب)
🔺رهبر انقلاب که از همان ابتدا فرمودند موافق این مذاکره نیستم، #خوش_بین_نیستم، اما برجام را پذیرفتند، از این جهت که تجربه ای میشود که بواسطه این تجربه برای مردم و مسئولین ما #رشد_فکری حاصل میشود، همه متوجه خواهند شد که نتیجه اعتماد به امریکا چیزی نیست جز هیچ و #خسارت_محض.
🔺آقای #پزشکیان! امریکا و غرب اگر چه کار میکردند شما به این نتیجه میرسیدید که دیگر مذاکره با آنها #فایده ندارد؟ اصلا کاری هم مانده که آنها علیه ما نکرده باشند، تا ما بدانیم این مذاکرات تنها برای آنها سودمند است و برای ما جز ضرر چیزی ندارد؟
🔺کشور را که کلا معطل مذاکره و برجام کردیم، بعد که همه تعهدات را انجام دادیم و خودشان هم تایید کردند، باز علنی برخلاف برجام رفتار کردند. بعد هم که امریکا از برجام یک طرفه خارج شد، اروپا هم که گفت من متعهد هستم، شما خارج نشوید. ما هم ماندیم اما از آنها هم بخاری بلند نشد و همه اش بد قولی و دبه کردن.
🔺کار به جایی رسید که دیگر خود حسن روحانی هم کسانی که مجدد حرف از مذاکره با امریکا میزدند را #مسخره میکرد و میگفت اینها قابل اعتماد نیستند، حالا چه شده که مجدد خود همان ها حرف از مذاکره میزنند؟
🔺آقای پزشکیان این #خفت بناست تا کی ادامه پیدا کند؟ بس کنید به خدا...
مسیر رشد و #پیشرفت کشور و مردم که شما هم به دنبال آن هستید، هرچه باشد، قطعا این مسیرش نیست...
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 جهادِ تبیینِ «جدل گونه»، ممنوع!
1️⃣ کلینی در #کافی از امام صادق(ع) نقل میکنند:
🔺كار خود را #برای_خدا انجام دهيد، نه براى جلب رضایت مردم. چون آنچه برای خدا باشد، برای خداست و پذیرفته میشود اما آنچه براى مردم باشد، به سوی خدا بالا نخواهد رفت.
(اجْعَلُوا أَمْرَكُمْ لِلّٰهِ، وَ لَا تَجْعَلُوهُ لِلنَّاسِ؛ فَإِنَّهُ مَا كَانَ لِلّٰهِ، فَهُوَ لِلّٰهِ ؛ وَ مَا كَانَ لِلنَّاسِ، فَلَا يَصْعَدُ إِلَى الله)
🔺در ادامه تاکید میکنند:
▫️با مردم سر دین و ترویج آن، #جدل و #تخاصم نکنید، چرا که مجادله دل را #مريض میكند. چه اینکه خداوند به پيامبرش چنین گفت: «اين تو نيستى كه هر كس را بخواهى بتوانى #هدایت کنی، بلكه خداوند است كه هركس را بخواهد هدایت میکند». و همچنین به او گفت: «آيا اين تو هستى كه میتوانى مردم را وادار كنى تا در شمار #مؤمنان قرار گيرند؟»
(وَ لَا تُخَاصِمُوا النَّاسَ لِدِينِكُمْ؛ فَإِنَّ الْمُخَاصَمَةَ مَمْرَضَةٌ لِلْقَلْبِ؛ إِنَّ الله تَعَالىٰ قَالَ لِنَبِيِّهِ(ص) «إِنَّكَ لاٰ تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ وَ لٰكِنَّ اللّٰهَ يَهْدِي مَنْ يَشٰاءُ » وَ قَالَ: «أَ فَأَنْتَ تُكْرِهُ النّٰاسَ حَتّٰى يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ؟»)
▫️#مردم را به حال خود بگذاريد. اين مردم از افرادى مانند خود تعليم گرفته اند و شما از رسول خدا تعليم گرفته ايد. شنيدم كه پدرم امام باقر(ع) میفرمود: هر گاه خداوند مقرر كند كه يكى از بندگانش معتقد به #ولایت ما شده و داخل در دین شود، از پرنده اى كه به سوى لانه خود پرواز میكند، شتاب بيشترى خواهد داشت.
(ذَرُوا النَّاسَ؛ فَإِنَّ النَّاسَ أَخَذُوا عَنِ النَّاسِ، وَ إِنَّكُمْ أَخَذْتُمْ عَنْ رَسُولِ الله(ص)، إِنِّي سَمِعْتُ أَبِي(ع) يَقُولُ: إِنَّ الله عَزَّ وَ جَلَّ - إِذَا كَتَبَ عَلىٰ عَبْدٍ أَنْ يَدْخُلَ فِي هٰذَا الْأَمْرِ، كَانَ أَسْرَعَ إِلَيْهِ مِنَ الطَّيْرِ إِلىٰ وَكْرِهِ)
📚 کافی، ج1، ص166.
2️⃣ برقی در #محاسن از امام صادق(ع) نقل میکند:
🔺مردی نزد پدرم آمد و گفت: من مردی ستیزه جو و اهل #خصم و #جدل هستم و با کسانی که دوست دارم داخل در دین شده و امر #ولایت شما را بپذیرند، مجادله میکنم.
(إِنَّ رَجُلًا أَتَى أَبِي فَقَالَ: إِنِّي رَجُلٌ خَصِمٌ أُخَاصِمُ مَنْ أُحِبُّ أَنْ يَدْخُلَ فِي هَذَا الْأَمْرِ)
🔺پدرم به او گفت:
با هیچکس #مجادله نکن! چون وقتی که خداوند برای بنده اش خیر بخواهد، نکته و نشانه ای در قلبش قرار می نهد، تا آنجا که همان مرد هدایت شده از میان شما، شخصی را میبیند که مشتاق دیدار اوست.
(لَا تُخَاصِمْ أَحَداً؛ فَإِنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ خَيْراً نَكَتَ فِي قَلْبِهِ نُكْتَةً حَتَّى إِنَّهُ لَيَبْصُرُ بِهِ الرَّجُلَ مِنْكُمْ يَشْتَهِي لِقَاءَهُ)
📚محاسن، ج1، ص201.
➕ مطالعه چند روایت مشابه.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 تک خوری ممنوع
🔺#حضرت_داوود(ع) تنهایی به صحرا میرفت. خداوند به او وحی کرد:
چرا تنهایی به سمت ما می آیی و تو را تنها میبینم؟
🔸داوود گفت: اشتیاقم به دیدار تو آنقدر زیاد شده که میان من و بندگانت را فاصله انداخته لذا به تنهایی به سراغ تو آمده ام.
🔸خداوند به او وحی کرد:
داوود! به سوی #مردم خود بازگرد، اگر بتوانی دست یک #بنده_فراری از من را در دستم بگذاری، اگر بتوانی یک #گنهکار را با من آشتی بدهی، این چیزی است که تو را #ماندگار خواهد کرد، این چیزی است که من از تو میخواهم.
➕#کلید_واژه: «فَإِنَّكَ إن تَأتِني بِعَبدٍ آبِقٍ اثبِتكَ في اللَّوحِ جَميلا»
📌پ.ن: خیلی وقت ها خواستیم خودمان به تنهایی #تک_خوری کنیم، فقط به فکر خود بودیم و مردم را مانع رشدمان دانستیم، همانگونه که انگار داوود هم مردم را مانع #رشد خود میدانست
پیامبر اکرم(ع) آنقدر دلسوز #هدایت و دستگیری از مردم بود که گاهی خداوند در قرآن به ایشان تشر میزند که دیگر بس است، خود را برای هدایت مردم هلاک کردی:
«لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِين (شعرا:3)»
گويى مىخواهى جان خود را از شدّت اندوه از دست دهى بخاطر اينکه آنها ايمان نمىآورند!
آیا ما هم اینچنین هستیم؟ چقدر توانستیم دست بندگان فراری را به دست خدا دهیم و آنها را وصل به #حسین(ع) کنیم؟ اصلا برا این کار، #احساس_وظیفه میکنیم؟
حاضریم سختی آن را به جان خریده و کمی کمتر به خود پرداخته ولی بیشتر برای دیگران وقت بگذاریم؟
حقیقتا کار سختی است، خود را وقف دیگران کردن، هرچند که اساسا بخشی از رشد فردی ما، در گرو همین دغدغه هاست...
📍آیات و روایات اجتماعی|عضو شوید📍
💠 «فقر فرهنگی» به مثابه «بزرگترین مرگ»
1️⃣ پیامبر اکرم(ص):
«فقر، #بزرگترین_مرگ است.» از حضرت پرسیده شد: منظورتان از فقر، نداشتن دينار و درهم(#فقر_اقتصادی) است؟ حضرت فرمود: «خیر، بلکه منظور، #فقر_دینی و #فقر_فرهنگی است.»
(الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ، فَقِيلَ لَهُ: الْفَقْرُ مِنَ الدِّينَارِ وَ الدِّرْهَمِ؟ فَقَالَ: الْفَقْرُ مِنَ الدِّين)
[تحف العقول، ج1، ص6]
2️⃣ امام صادق(ع):
«فقر، #مرگ_سرخ است.» یعنی حتی از قتل و خونریزی نیز بدتر است. راوى به حضرت میگوید: منظورتان از فقر، نداشتن دينار و درهم(فقر اقتصادی) است؟ حضرت فرمود: «خیر؛ بلکه منظور، #فقر_دينى بود.»
(الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَحْمَرُ. فَقُلْتُ لِأَبِي عَبْدِالله(ع): الْفَقْرُ مِنَ الدِّينَارِ وَ الدِّرْهَمِ؟ فَقَالَ: لَا، وَلٰكِنْ مِنَ الدِّينِ)
[کافی، ج2، ص266؛ معانی الاخبار، ص259]
3️⃣ پیامبر اکرم(ص):
آیا میدانید #مُفلِس، بدبخت و ورشکسته واقعی کیست؟
گفته شد: در میان ما، مفلس کسی است که نه #پول و درهمی دارد و نه #دارایی و کالایی.
(قال: أَ تَدْرُونَ مَا اَلْمُفْلِسُ؟ فَقِيلَ: اَلْمُفْلِسُ فِينَا مَنْ لاَ دِرْهَمَ لَهُ وَ لاَ مَتَاعَ لَهُ)
حضرت فرمود: مفلس در امت من کسی است که:
در روز قیامت با نماز، روزه و زکات میآید؛ اما در عین حال، اهل #دشنام و #فحش دادن بوده است، اهل #تهمت زدن، اهل #خوردن_مال_دیگران، اهل خون ریزی، اهل درگیری و زدن دیگران.
یعنی مفلس واقعی کسی است که صرفا ظاهری از دین داشته اما در واقع، تهی از محتوای دینی بوده است.
(فَقَالَ: اَلْمُفْلِسُ مِنْ أُمَّتِي، مَنْ يَأْتِي يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ بِصَلاَةٍ وَ صِيَامٍ وَ زَكَاةٍ وَ يَأْتِي قَدْ شَتَمَ وَ قَذَفَ هَذَا وَ أَكَلَ مَالَ هَذَا وَ سَفَكَ دَمَ هَذَا وَ ضَرَبَ هَذَا)
[بحارالانوار، ج69، ص5]
📌پ.ن1:
▫️در این روایات، «فقر» نه به معنای نداشتن #سرمایه_مادی، بلکه به معنای محرومیت از «معنا، معرفت، اخلاق و #فرهنگ_دینی» است. این نگاه، فقر را صرفا یک پدیده اقتصادی نمیداند، بلکه آن را پدیدهای چندلایه و ساختاری میبیند که در ساحتهای فکری، فرهنگی، اخلاقی و دینی نیز قابل تحقق است.
جامعهای که از این سرمایه تهی شود، بهرغم پیشرفتهای صنعتی یا رفاه اقتصادی، در معرض فرسایش اخلاقی، معنوی و هویتی قرار میگیرد.
▫️فقر دینی و فرهنگی، حتی شامل صرفا #دارایی_ظاهری از دین نیز میشود. لذا #ظواهر_دینی کافی نیست، بلکه باید معنا و #محتوای_دینی در جان و قلب یک انسان و جامعه رسوخ کرده و عامل به آن باشد. لذا نبود آن، فرایند #فروپاشی_درونی یک جامعه را رقم میزند، حتی اگر در ظاهر، اهل دینداری یا دارای ثروت فروان باشد.
▫️این دو حدیث، تصویری الهیاتی-اجتماعی از فقر ارائه میدهند:
فقر، نه تنها محرومیت از پول، بلکه «#مرگ_معنا»، «فراموشی اخلاق»، و «فرسایش ایمان و عمل» است. جامعهای که از دین الهی، تهی شده و اخلاق، معنا، تقوا و تعهد اجتماعی را از دست بدهد، صرفا #مردهای_متحرک است. این همان چیزی است که قرآن از آن با تعبیر «كَالْأَنْعٰامِ بَلْ هُمْ أَضَل» یاد میکند.
▫️البته که فقر اقتصادی نیز خود مصیبت بزرگی است و حتی گاهی یکی از عوامل افول دین و اخلاق، همین عوامل اقتصادی است، اما در اینجا، چون در مقام مقایسه بین این دو فقر بودیم، عمده توجه بر فقر فرهنگی رفت.
📌پ.ن2:
مجموعه «#مناهج»، یکی از مجموعه هایی است که آثاری فاخر و قابل توجه برای پُر کردن خلاء فرهنگی، تولید کرده و ماموریت خود را تولید #پادکست_های_فاخر، با پشتوانه کار #پژوهشی دقیق گذاشته است.(از اینجا آثار تولیدی را ببینید:https://manahej.ir/radio/)
شخصا عمده پادکست های این مجموعه را گوش کرده و استفاده کرده ام، بسیار فاخر و با پشتوانه پژوهشی. به همه دوستان عزیز هم توصیه میکنم از آثار این مجموعه استفاده کنند.
این مجموعه، آثار خود را کاملا #رایگان منتشر کرده و عمده هزینه های آن توسط #مردم و مخاطبین تامین میشود، اما مدتی است به خاطر مسائل مالی به مشکل خورده است، خصوصا برای تامین ضرورت های اولیه.
‼️ به نظرم در این ایام #غدیر، علاوه بر کمک به موکب ها که حتما باید انجام بشود، حتما یک بخش از کمک های خود را به چنین مجموعه هایی اختصاص بدهیم که ماموریت شان، مبارزه با #فقر_فرهنگی است، آن هم با تولید آثار فاخر و پژوهشی که خودم کمتر مانند چنین مجموعه ای را سراغ دارم.
➕ برای کمک به این مجموعه: (کلید کنید)
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 نقش افکار عمومی و خواص در «تصمیمات امام»
🔺در #جنگ_احزاب، وقتی پیامبر دیدند بیشتر مسلمانان حداقل در ظاهر، از محاصره دشمن #سست و #خسته شده و به تنگ آمده اند، کسی را نزد رهبران #قبیله_غطفان فرستاد و به آنها #پیشنهاد_صلح داد، تا حداقل یک قبیله را از این جنگ جهانی جدا کرده و یک دشمن را از سر خود کم کند.
🔺پیامبر برای اینکه آنها این مسئله را پذیرفته و دست از جنگ بردارند و دیگر با قریش و یهود همکاری نکنند، به آنها پیشنهاد داد: تا چند سال، یک سوم میوه های شهر مدینه را به آنها خواهد داد.
یعنی حضرت یک امتیاز میگرفت و یک امتیاز میداد.
🔺حضرت در ادامه این تصمیم خود را با سعدبن معاذ و سعد بن عبادة که از بزرگان انصار و مدینه بودند به مشورت گذاشت. آنها در مشورت به حضرت گفتند:
اگر این دستوری است که ناچار باید بپذیریم و در این باره از جانب خداوند وحی و دستور رسیده، آن را میپذیریم اما اگر نظر شخصی خود شماست و ناظر به مصلحتی این تصمیم را گرفته اید، ما هم ناظر به این مسئله، نظری داریم.
🔺حضرت فرمود:
خیر، در این مسئله وحی و دستوری از جناب خداوند نیامده بلکه نظر شخصی است چرا که پس از دیدن وضعیت دشمن و وضعیت مردم و نیروهای خودی، برای کم کردن فشار دشمن چنین تصمیمی گرفته ام.
🔺سعدبن معاذ گفت:
ما پیش از اسلام به آنها باج ندادیم، الان که مسلمان شده و اسلام ما را گرامی داشته به آنها باج بدهیم؟ ما به این #خواری تن نمیدهیم و این پیشنهاد را نمیپذیریم و به خدا سوگند، به جز #شمشیر چیزی به آنها نخواهیم داد.
🔺حضرت وقتی حال و هوای شورانگیز آنها را دید، فرمود:
اکنون که نظر شما را ندانستم، دیگر آن پیشنهاد صلح عملی نخواهد شد و شما نیز نظر خود را تغییر ندهید و بدانید که هرگز خدای متعال، پیغمبر خود را خوار نخواهد کرد و او را به خود وانمیگذارد.
(الْآنَ قَدْ عَرَفْتُ مَا عِنْدَكُمْ فَكُونُوا عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَنْ يَخْذُلَ نَبِيَّهُ وَ لَنْ يُسْلِمَهُ حَتَّى يُنْجِزَ لَهُ مَا وَعَدَهُ)
🔺سپس حضرت در ميان مسلمانان بپا خواسته و آنها را به #جهاد و مبارزه دعوت کرده و آنها را دلیر و قوی دل ساخت و به آنها وعده یاری و #نصرت خداوند داد.
📚 الإرشاد، ج1، ص96.
📌پ.ن:
▫️قبلا سبک و #فرآیند_تصمیم_گیری_امام جامعه را توضیح داده بودیم(اینجا بخوانید). در این متن هم صرفا در مقام بیان همین نکته بودیم که امام جامعه در تصمیمات خود، لحاظ موارد متعددی را میکند. این مسئله هم در تحلیل حوادث و هم در کنشگری ها میتواند نقش بسزایی را ایفا کند. خصوصا آنجایی که ولیّ نیاز به #بسط_ید داشته باشد.
▫️اما تطبیق مباحث خیلی کار سختی است، لذا نه بنای این یادداشت این است که بگوید در مسئله #آتش_بس کنونی مسئله ای به رهبر انقلاب تحمیل شده است و نه میتوان به راحتی و بدون اطلاعات چنین حرفی زد بلکه مسئله این است که هوشیاری کافی را در این مسئله داشته باشیم.
▫️به عنوان نمونه میتوان به ماجرای #برجام یا #قطعنامه_598 اشاره کرد. حضرت امام تا دو هفته پیش از پذیرش قطعنامه هم حرف از مبارزه و جنگ میزد و هر صلحی را خیانت میدانست، اما وقتی واقعیت میدانی که مسئولین برای ایشان تصویر کردند را دیدند، قطعنامه را پذیرفتند.
▫️در واقع امام در مقابل #فشارهای_خارجی محکم ایستاده بود و به هیچ وجه زیر بار زور و #صلح_تحمیلی نمیرفت اما وقتی #وضعیت_داخلی را دید، براساس آن تصمیم گیری کرد. رهبر انقلاب نیز در تصمیمات خود دقیقا به همین سبک پیش میروند، به هیچ وجه صلح تحمیلی که از خارج تحمیل شده باشد را نمیپذیرند اما همیشه وضعیت داخلی یعنی حال و هوای #مردم و #خواص، در تصمیمات ایشان موثر است و اتفاقا این سبک از تصمیم گیری، عین #عقلانیت و #تدبیر است.
▫️حال در این دو صحبت رهبر انقلاب درباره قطعنامه598 دقت کرده و آنها را با یکدیگر جمع کنید:
1️⃣ «قبول قطعنامه هم در پايان كار، در آن شرايط كه امام از آن تعبير كردند به «نوشيدن #جام_زهر»، اين هم #مدبّرانه بود. در آن مقطع، اين كار، كار مدبّرانهاى بود، بايد انجام ميگرفت. اگر مدبّرانه نبود، اگر عاقلانه نبود، امام انجام نميداد. ما از نزديك شاهد بوديم و ميديديم كه چه دارد ميگذرد؛ كار، بسيار #عاقلانه بود.» 31/6/99.
2️⃣ «قطعنامه را هم كه امام قبول كرد، بهخاطر اين فشارها[ی خارجی] نبود. قطعنامه از طرف امام، به خاطر #فهرست_مشكلاتى بود كه #مسئولين آن روزِ امورِ اقتصادى كشورْ مقابلِ روىِ او گذاشتند و نشان دادند كه كشور نمىكِشد و نمىتواند جنگ را با اين همه هزينه، ادامه دهد. امام #مجبور شد و قطعنامه را پذيرفت.
پذيرش قطعنامه، به خاطر ترس نبود؛ به خاطر هجوم دشمن نبود؛ به خاطر تهديد امريكا نبود، [بلکه] آن، يك #مسألهى_داخلى بود؛ مسألهى ديگرى بود.» 14/3/75.
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 منطق قرآنی پذیرش آتش بس
🔺انفال: آیه 61
▫️«وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ»
▫️اگر دشمنانتان براى #صلحوسازش ابراز تمايل كردند، به آن تمايل نشان بده و به خدا توكل كن؛ زيرا فقط اوست كه حرفهايشان را مىشنود و نقشههايشان را مىداند.
🔺انفال: آیه 62
▫️«وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ»
▫️اگر هم بخواهند با پيشنهاد صلح، نیرنگ زده و تو را #فريب دهند، جاى نگرانى نيست؛ چون خدا براى تو بس است. چرا که او بود كه با #امداد_غيبى خودش و كمك #مسلمانان و توده های #مردم، از تو پشتيبانى كرده و نصرت داد.
📌پ.ن:
برخی اسلام را به خاطر حكم جهاد، #دينِ_شمشير معرفى میکنند اما این آیات نشان میدهد که همين اسلام که به جهاد دعوت میکند، آنجا که شرایط اقتضا میکند که اتفاقا عمده موارد همینگونه است، #صلح را بر #جنگ ترجيح مىدهد.
اما در عین حال تذکر میدهد که متوجه نیرنگ و #فریب دشمن نیز باشند.
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 «همدلی و اتحاد ملی»، گوهری نایاب که با پول نمیتوان خرید!!
🔸خداوند چگونه نصرت خود را بواسطه مردم، بسط میدهد؟
🔺انفال: آیه 62
▫️«فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ»
▫️خدا براى تو بس است، چون اوست كه با #امداد_غيبى خودش و كمك #مسلمانان و توده های #مردم، از تو پشتيبانى كرده و نصرت میدهد.
🔺انفال: آیه 63
▫️«وَ أَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَ لٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ»
▫️خداوند دلهاى مسلمانان را به یکدیگر #پیوند زده و #الفت و مهربانی ای میان آنها ایجاد کرد؛ كه اگر تمام دارايىهاى روى زمين را خرج مىكردى، باز هم نمىتوانستى چنین #انسجام، #اتحاد و همدلی ای ایجاد کنی؛ ولى خداوند این اتحاد و #همدلی را ایجاد کرد؛ چون او شكستناپذيرِ حکیم است.
🔺انفال: آیه 64
▫️«يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ»
▫️پيامبر! #خدا و مومنانی که پیروِ تو هستند، تو را بس است.
📌پ.ن:
▫️خداوند در اینجا تاکید میکند که پیامبر و امام جامعه را به دو طریق نصرت و تأیید میکند:
1. نصرت به طریق #امور_معنوی و غیبی
2. نصرت به طریق #پشتیبانی_مردم و مومنین
▫️در ادامه خداوند طریقه نصرت بواسطه مردم را بدین صورت توضیح میدهند که خداوند میان دل های مومنین، #پیوند، #همدلی و مهربانی ایجاد میکند. همین الفت، اتحاد و «#انسجام_اجتماعی» که میان مردم و محبتی که بین مردم و امام جامعه شکل میگیرد، باعث پیروزی بر دشمن میشود.
▫️اگر امروز ملت ایران بر دشمن صهیونی پیروز میشود، نباید نقش برجسته «همدلی و #اتحاد_ملی» را نادیده گرفت، انسجامی که خدا آن را به ما هدیه داده و ایجاد میکند.
▫️جالب اینکه قرآن تاکید میکند، این همدلی و انسجام، گوهری است که اگر همه دارایی های مادی خود را هزینه میکردید، نمیتوانستید آن را ایجاد کنید، اما خداوند آن را به شما هدیه داد و همین عامل منجر به پیروزی شما شد.
▫️شاید بتوان مهمترین عاملی که رژیم صهیونی را بر حمله به ایران اسلامی تحریک کرد، همین عامل دانست، اینکه تصور میکرد مردم دیگر پشتیبان حکومت دینی نیستند، اینکه میان خود مردم به شدت #اختلاف و #تفرقه افتاده است، میان مردم و حکومت شکرآب شده است. البته شواهدی هم برای خودش دست و پا کرده بود: از #انتخاباتهای_کمرونق گرفته تا اعتراضات خیابانی، از #شورش_1401 تا #گرانی و #نارضایتی_اجتماعی و...
▫️اما همه دیدیم که دشمن تصور خام و غلطی داشت. مردم همه متحد شدند، یک همدلی و انسجام عجیبی شکل گرفت و این چیزی نبود جز #هدیه_الهی.
📚 رک: کتاب انقلاب اسلامی و ریشه های آن، نوشته آیت الله مصباح، ص126.
➕مطالعه برخی از کلمات آیت الله خامنه ای ذیل آیه شریفه.
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 «خیانت» یا «تضییع و ناکارآمدی»؛ فرقی نمیکند...
🔸تأملی در مسئله «تعهد و تخصص»
1️⃣ #امام_صادق(ع) در حال حسابرسی از وکیلشان بودند. وكيل پشت سر هم قسم میخورد که خیانت نکرده است.
🔺حضرت فرمود: فلانى! براى من «#خيانت» یا «#تضییع» كردن تو فرقی نمیکند، چون بالاخره تو مال مرا نابود کرده ای، چه بواسطه خیانت و چه بواسطه تضییع و کوتاهی.
بله اگر خیانت کرده باشی، این برای تو بدتر و گناهش بیشتر است.
(يَا هَذَا! خِيَانَتُكَ وَ تَضْيِيعُكَ عَلَيَّ مَالِي سَوَاءٌ لِأَنَّ الْخِيَانَةَ شَرُّهَا عَلَيْك)
[کافی، ج5، ص304]
2️⃣ امام صادق(ع):
🔺برای من تفاوتی ندارد که کار را بخواهم به «#خائن» بسپارم یا به «ناشی و #نامتخصص». هر دو کار را خراب میکنند.
(مَا أُبَالِي ائْتَمَنْتُ خَائِناً أَوْ مُضَيِّعا)
[کافی، ج5، ص301]
3️⃣ پیامبر(ص):
🔺كسی که بدون «علم، مهارت و تخصّص» كارى انجام دهد، بيش از آنكه آباد كند، خراب میکند.
(مَنْ عَمِلَ عَلَى غَيْرِ عِلْمٍ كَانَ مَا يُفْسِدُ أَكْثَرَ مِمَّا يُصْلِح)
[کافی، ج1، ص44]
📌پ.ن:
▫️این روایات باید جزو #اصول_انتخاب_مسئولان و مدیران باشد. اگر کسی عهدهدار مسئولیتی میشود:
1. نخست باید #متعهد باشد؛ یعنی در پی خیانت، سوءاستفاده، فساد و تخریب نباشد. اما این شرط بهتنهایی کافی نیست.
2. شرط دوم، #تخصص و صلاحیت است. یعنی توانایی واقعی برای انجام وظیفهای که بر عهده میگیرد را داشته باشد.
▫️اگر فردی، بدون داشتن تخصص، توانایی و مهارت لازم، مسئولیتی را بپذیرد، نتیجهٔ کارش از نظر آسیب و خسارت، تفاوتی با عملکرد یک خائن ندارد.
تفاوت آنها تنها در #نیت است، نه در #پیامد.
▫️بله، اگر کسی #آگاهانه خیانت کند، گناه شخصیاش سنگینتر است، اما جامعه از هر دو یکسان آسیب میبیند.
▫️«نابلدی و ناکارآمدی»، بهاندازۀ «خیانت»، خطرناک است. چه بسا کسانی که نیتِ خیّری داشتهاند، اما بهسبب «ناتوانی» در ادارهٔ امور، ضرباتی سختتر از خائنان به کشور و مردم وارد کردهاند.
▫️پس «#غيرمتخصّص» و «#خائن» از این حیث برابرند، حتی اگر نامتخصص ته زهد باشد. چون هر دوی آنها، کار را خراب کرده و نتیجه فعلشان یکی است.
مسئولیت، «#مالک»ها میخواهد، نه «#کمیل»ها. آنکه هم متعهد باشد و هم توانا و متخصص.
▫️توجه به این عامل میتواند عامل رشد و #پیشرفت جامعه باشد و بی توجهی به آن عامل انحطاط و #فساد.
▫️نامتخصصی که مسئولیت میپذیرد، هم به #خود خیانت کرده و هم به جامعه و #مردم، و هم به #دین، هر چند که در ظاهر شخصی مومن و دیندار باشد.
▫️حال خود دیگر این مسئله را بر مسائل روز تطبیق بدهید و ببینید چه خیانت هایی که عده ای در حق این ملت و انقلاب نکرده اند، نیازی به ذکر نام هم نیست...
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9