📌 #نسبت_علم_و_فرهنگ
💢 “هر فرهنگی لایه ها و سطوح مختلف دارد، عمیق ترین لایه های فرهنگی، لایه های است که عهده دار تفسیر #انسان و #جهان می باشد، مجموعه معانی ای که جغرافیای هستی را ترسیم کرده و انسان را در آن تعریف می کند، سعادت و آرمان های زندگی را معنا کرده و زندگی و مرگ را تبیین می نماید و این لایه از فرهنگ همان بخشی است که بیشترین بنیادهای معرفتی علم را در خود جای می دهد و به بیان دیگر مهم ترین مبادی #منطقی در علم یعنی مبادی #هستی_شناختی، #انسان_شناختی و #معرفت_شناختی در این لایه از #فرهنگ قرار می گیرند، این مبادی در سطوح مختلف بعدی فرهنگ یعنی، در علوم و دانش های جزئی و کاربردی و در ارزش ها، هنجارها و نمادهای اجتماعی، پیامدهای خود را به دنبال داشته و لوازم خود را نشان می دهند. رویکردها، مکاتب و نظریه های علمی مربوط به دانش های جزئی به همراه روش های تولید آنان در لایه های میانی فرهنگ قرار می گیرند.
⭕️ یک نظریه علمی در لایه های میانی فرهنگ هنگامی به طور طبیعی و درون زا شکل می گیرد که مبادی آن از قبل به #حوزه_فرهنگ وارد شده باشد و یک فرد در درون فرهنگ به طور طبیعی، هنگامی به تولید نظریه می پردازد، که بنیانها و مبادی آن را از درون فرهنگ فراگرفته باشد. به عنوان مثال، نظریه های علم مدرن در قرن نوزدهم و بیستم، پس از ورود بنیان های معرفتی آنها در سده های پس از رنسانس شکل گرفتند. این نظریه ها گر چه در چارچوب رویکردها و مکاتب مختلف پدید آمدند و لکن همه آنها با روش مدرن علم تولید شده اند و این روش متأثر از تفسیر جدیدی بود که فرهنگ غرب در دوران جدید از عالم و آدم ارائه داد. این تفسیر نخست در سطح دانش هایی واقع شد که مرتبط با این افق از معرفت بودند، یعنی در سطح معرفت های دینی و فلسفی.”
#حمید_پارسانیا
⭕️ جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📃مقاله “نظریه و فرهنگ” نوشته حمید پارسانیا
📃 مقاله نسبت علم و فرهنگ” نوشته حمید پارسانیا
📙کتاب “روش شناسی انتقادی حکمت صدرایی” نوشته حمید پارسانیا
📕کتاب “ما و علوم انسانی ۲” مجموعه نشست های سومین دوره مقدماتی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
🆔 @olum_ensani_eslami
بازسازی_علم_مدرن_و_بازخوانی_علم.pdf
376.8K
📌 مقاله #بازسازی_علم_مدرن_و_بازخوانی_علم_دینی
💢 نوشته استاد #حمید_پارسانیا
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
🆔 @olum_ensani_eslami
نسبت-علم-و-فرهنگ.pdf
495.9K
📌 مقاله #نسبت_علم_و_فرهنگ
💢 نوشته استاد #حمید_پارسانیا
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
🆔 @olum_ensani_eslami
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📌 تقابل مفهوم #علم_انسانی نزد فارابی و متفکرین دنیای #مدرن
💢 استاد #حمید_پارسانیا
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
📌 شکل مطلوب وحدت #حوزه و #دانشگاه ایجاد یک نظام معرفتی است.
💢 شکل مطلوب وحدت حوزه و دانشگاه در واقع یک نظام آگاهی معرفتی و علمی متلائم و متعامل است.
⭕️ شکل های مختلفی میتوان برای وحدت حوزه و دانشگاه تصور کرد، اما آن شکلی که شکل مطلوب است، در واقع یک نظام آگاهی معرفتی و علمی متلائم و متعامل است و الا وحدت به این معنی نیست که دروسی که در دانشگاه تدریس می شود، الزاما در حوزه و دروسی که در حوزه تدریس می شود، الزاما در دانشگاه تدریس شود.
⭕️ وحدت حوزه و دانشگاه، نظام معرفتی است که باید متناظر و متناسب با هویت فرهنگی، تاریخی، و دینی ما باشد، البته کثرت متناسب با خود را نیز هم به لحاظ علوم مختلف و هم به لحاظ نظریه های متعدد و متکثر، خواهد داشت.
⭕️ همان طور که امروز جهان غرب به یک وحدت، میان تفسیری که از دیانت می کند، با #نظام_فلسفی و علمی اعم از #علوم_پایه، #علوم_مهندسی و #علوم_انسانی رسیده است، و این مساله در نوع تقسیم بندی علوم و تعریف علم تاثیر گذار بوده، قاعدتا ما نیز نیاز به چنین امری درجهان اسلام و ایران به طور خاص داریم.
⭕️ این مساله احتیاج به تلاش همگانی از سوی دانشگاهیان و حوزیان دارد، ما حوزویانی داریم احساس نیاز به این مساله می کنند و هم دانشگاهیانی که این نیاز را احساس کرده و در حال تلاش و کوشش هستند.
⭕️ وحدت حوزه و دانشگاه باید مساله همه روزها و مقاطع جامعه علمی حوزه و دانشگاه باشد و البته این منافات ندارد با این مساله که در مقطعی از سال برای توجه بخشیدن و بازخوانی فعالیت هایی که طی سال انجام شده و بازبینی کردن مسیری که پیش روی است به این مساله بیشتر توجه شود.
⭕️ اما توقف بر روی مساله وحدت حوزه و دانشگاه فقط در یک روز خاص و اینکه فقط #جنبه_شعاری پیدا کند، افت قضیه است.
استاد#حمید_پارسانیا
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
🆔 @olum_ensani_eslami
📌 وحدت حوزه و دانشگاه سازنده هویت اجتماعی جامعه است.
💢 نباید از وحدت #حوزه و #دانشگاه این تلقی را داشته باشیم که حوزه به دانشگاه و یا دانشگاه به حوزه تبدیل شود، بلکه ایجاد یک انسجام معرفتی با توجه و بهره گیری از منابع و مبادی مشترک معرفتی بین این دو نهاد معنای وحدت حوزه و دانشگاه است.
⭕️ وحدت حوزه و دانشگاه از آن منظر دارای اهمیت است که این دو نهاد که هر کدام از یک عقبه تاریخی و معرفتی متفاوت برخوردارند، شکل دهنده و سازنده #هویت_اجتماعی ما بوده و هستند.
⭕️ وقتی سخن از وحدت میان این دو نهاد علمی و قله های #نخبگانی جامعه می شود، مراد آنست که هر یک به دیگری تبدیل شوند و رویه خود را تغییر دهند.
ا⭕️ زمینه سازی برای یک گفتگوی روشمند و منطقی علمی می تواند در زمینه سازی برای وحدت حوزه و دانشگاه موثر باشد.
⭕️ بخشی از موانع عدم تحقق کامل وحدت حوزه و دانشگاه، به ضعف های ساختاری این دو نهاد باز می گردد، البته حضور برخی از فارغ التحصیلان حوزوی در دانشگاه و بالعکس که در سال های اخیر این روند خوشبختانه رو به افزایش بوده ، توانسته است زمینه مناسبی برای مفاهمه و ایجاد یک زبان مشترک و دغدغه های یکسان بین دو نهاد مهم حوزه و دانشگاه ایجاد کند.
⭕️ حوزه و دانشگاه باید در زمینه تحول و ارتقای علوم انسانی به یک فهم مشترک از #علوم_انسانی و زمینه های نوسازی و بازنگری در برخی از این علوم برسند.
⭕️ نظام دانشگاهی باید مبانی هستیشناسی که در حوزه تداوم یافته است را در رشتههای مختلف خود بازخوانی کند.
⭕️ بیتوجهی نسبت به مرزبندیها در حوزه #علوم _نسانی با محوریت آموزههای اسلامی یکی از قواعد وحدت حوزه و دانشگاه است.
⭕️ انتقال علوم حوزوی به دانشگاهها در سطح کلان به خوبی قابل احساس است و بروز فاصله میان حوزه و دانشگاه مشکلات بسیاری را در جامعه به دنبال خواهد داشت بطوریکه در حوزه علوم تجربی مبانی هستیشناسی باید از معارف اسلامی گرفته شود به همین علت فلسفه دین با ادبیات جدید میتواند نقش مشخصی در هستیشناسی داشته باشد.
استاد#حمید_پارسانیا
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
🆔 @olum_ensani_eslami
📌 وضعیت انسان و اجتماع در دوران انقلاب اسلامی چگونه است؟
💢 ما در دوران معاصر با هجمه یک فرهنگ دیگری به دوپارگی سبک زیست و زندگی مواجه هستیم و این سبک زندگی که از یک جهان دیگری الهام میگیرد که در سطح نظام دانایی و معرفتی و علمی ما در حال پمپاژ شدن است.
⭕️ در هجوم دنیای غرب، در ابتدا فلسفهشان منتقل نمیشود، بلکه لایههای میانیتر علومشان مثل #علوم_سیاسی، #علوم_اجتماعی منتقل میشود. این علوم نهتنها ضد وحی بلکه ضد عقل هم هستند؛ زیرا فرهنگ مدرن آشکارا منکر عقل است و عقل را به افق عقلانیت و دستساخت انسان تنزل داده است. اتفاقی که در هیچ فرهنگی سراغ نداریم. در غرب ما عقل نداریم بلکه عقلانیت داریم که آن هم یک برساخت و یک پدیده فرهنگی است. علم به یک قلمرو ابزاری تقلیل داده شده که در ابتدا یک هویت مستقل از فرهنگ برای خود قائل بود اما بعد معلوم شد که این معنای از علم بخشی از معنای فرهنگ است و علم نتوانست، معنای مستقل خودش را داشته باشد. این ویژگی جهان حاضر است.
⭕️ مرحوم علامه میراث ادبیات تاریخی فرهنگ اسلامی را به صورت همهجانبه در خود هضم کرده بود. همانطور که حضرت امام(ره) این ویژگی را داشت؛ و ما در آن فرهنگ زیست داشتیم. اگر فیلسوفان این فرهنگ نبودند یا نظریهپردازان رابطه وحی خاتم را با زیست و زندگی جامعه تفسیر نمیکردند، این باعث میشد که در سلسله مراتب علمی، فقه جایگاهی نداشته باشد. فقه بخش وسیع حکمت علمی است. چه کسی میتواند بگوید فقه امتداد جریان فلسفی ما نیست؟ فلذا جریان علمی بین فلسفه و فرهنگ باید دائما برقرار باشد تا مسائل اجتماعی با ابتناء بر فلسفه حل شوند.
⭕️ در دوران معاصر ما این جریان باز هم حضور داشته است. بهطور خاص، ایران به دلیل عقبه شیعی خود و حوزه تعامل بین نقل و عقل و شهود که فیلسوفان دائما آن را تئوریزه میکردند و در مرحوم علامه طباطبایی، بحث قرآن و برهان و عرفان برجستهتر از همه سابقه تاریخیاش به فعلیت رسیده است. ایشان حکمت را امتداد داده و با آن زندگی کرده و همین امتداد موجب شده که ما در قرن بیستم، دو انقلاب را بتوانیم محقق کنیم و ایران به انقلابیترین کشور جهان تبدیل بشود. به واسطه امتداد فلسفه به عرصه اجتماع است که انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی محقق شده است؛ از همین جهت است که اگر فقه را از عرصه زیست و زندگی مردم برداریم، نه انقلاب مشروطه داریم و نه انقلاب اسلامی. فقهی که منجر به این دو انقلاب شده، #امتداد_فلسفه بوده است.
استاد#حمید_پارسانیا
لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️
🆔 @olum_ensani_eslami
❖ در دوران سازندگی ،مسائل نظری انقلاب مورد غفلت مدیران و برنامه ریزان جامعه قرار گرفت.
📝 #حمید_پارسانیا
• در تحلیل انقلاب و وضعیت جامعه ایران از همان اول نظریه ها و تئوری هایی استفاده شد که برای تحلیل و تبیین مسائل بعد از جنگ دوم در اندیشه سیاسی غرب به کار گرفته شد. برخی مراکز تحقیقاتی _ استراتژیک که باید زمینه های نظری انقلاب را تبیین و خط مشی حرکت اصلاحی جامعه را ترسیم نمایند و با بهره وری از بستر های فرهنگی جامعه ، استراتژی مقابله با تحلیل های وارداتی و بیگانه را مشخص می ساختند ، خود مرکز بسط و گسترش تحلیل های رفرمیستی شدند.
• هفت موج اصلاحات ص۸۵ ، ۸۶
.
.
.
#بنیاد_های_نظری_انقلاب_اسلامی
#عقلانیت_اجتماعی_انقلاب_اسلامی
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
❖ آمادگی كه حضرت امام برای انقلاب در سطح جامعه به وجود آورده بود، حتی در زمان مشروطه نيز اتفاق نيفتاد.
📝 #حمید_پارسانیا
❖ امام با استفاده از ظرفيت مرجعيت توانست حركت بزرگی در حوزه های مختلف اعم از اجتماعی و سیاسی و دیگر حوزه ها ايجاد كند.
❖ #فقه به تنهايی واقعيت اجتماعی ايران و فرهنگ ايران نمیتواند شكل دهد و امام به اسم فقه و نهاد مرجعيت كه يک واقعيت اجتماعی بود، ظرفيت نهان #ولايت را آشکار كرد.
❖ امام خمینی (ره) دغدغه تاريخ و تمدنی و فرهنگی داشتند. ما نمیتوانيم از قلمرو فلسفه و فرهنگ و زيست اسلامی عقبههای استدلالی را برداريم و فقط فقه را مورد توجه قرار دهيم.
❖ امروز اگر جمهوری اسلامی آن مجاری اسلامی خود را به غرب تغيير دهد، يعنی به جای ابن سينا ، كانت باشد با غلبه مبانی غرب چيزی به نام #فقه باقی نخواهد ماند. امام، ميراث معرفتی جهان اسلام را زمانی احيا كرد كه #حوزههای_علميه داشتند #افول میكردند.
❖ شخصيت فلسفی امام جدای شخصيت كلامی ايشان نبوده است و از هويت فلسفی جامعه شيعه آمده است. باید گفت امام شخصيت همه جانبهای است كه تمام ابعاد را در خود دارد. شخصيت فلسفی امام به گذشته فلسفه و تاريخ شيعه باز میگردد.
❖ امام خمینی يک شخص نيست كه فرهنگ با او كاری نداشته باشد؛ ياران و همراهانی دارد و در آينده اين حركت در صورتی ادامه پيدا خواهد کرد كه اين جامعيت ادامه داشته باشد. لذا انقلاب اسلامی بايد هويت خود را تحكيم ببخشد و هويت های ديگر را بشناسد تا بتواند پيام خود را به جهان نشان دهد.
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
❖ راه حل مقابله با چالش فرهنگ بیگانه
📝 استاد #حمید_پارسانیا
• نظریه ای که وارد فرهنگ دیگرب شود، بستر و زمینه تاریخی خود را به همراه می آورد و ناخودآگاه فرهنگ بیگانه بسط پیدا می کن. و با فرهنگ موجود چالش می یابد؛جامعه در این شرایط ، احساس تنش می کند که این تنش به دو صورت حل می شود ؛ یا با حذف فرهنگ بومی ، یا با تصرف در علم و فرهنگی که میهمان و گاهی مهاجم است.
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
❖ لزوم پرهیز از بروکراسی در مسیر تحول علوم انسانی اسلامی
❞ استاد#حمید_پارسانیا ❝
• شورای تحول در ابتدا باید به دنبال ساماندهی اقدامات انجام شده در عرصه تحول علوم انسانی اسلامی باشد.
• باید فرصتی برای مجموعههای فعال در این عرصه ایجاد شود تا شاهد انسجام هرچه بیشتر این نهادها باشیم.
• نباید در این مسیر بروکراسیای ایجاد شود که ظرفیتهای فعال طی آن حذف شوند.
• اگر این عملکرد مفید باشد یک ظرفیت ایجاد خواهد شد ولی اگر به درستی پیش نرود به تهدید تبدیل خواهد شد.
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
❖ لازمه تحقق اجتماعی یک نظام فکری
📝 استاد #حمید_پارسانیا
• برای ساخت یافتن هستههای سخت و کلان، زبان فلسفی نیاز است، ولی فرهنگ عمومی مردم جامعه را فیلسوفان نمیسازند؛ بلکه فرهنگ را مجموعه تعاملات انسانهاست که میسازد.
• با توجه به ضرورت استفاده از مبانی اسلام ناب در حرکت به سمت علوم اجتماعی، لوازم شکلگیری و تحقق یک مکتب علوم اجتماعی چیست؟
• یک اندیشه برای اینکه بتواند یک مکتب اجتماعی را ارائه دهد و به اصطلاح اندیشه مکتبساز باشد، اولا باید محور و نقطه کانونی و معنایی داشته باشد تا بتواند از جهت معرفتی و هم جهات دیگر به قلمرو اندیشههای اجتماعی تسری یابد. این ظرفیت در هر اندیشهای وجود ندارد بلکه برخی از اندیشهها قادر خواهند بود که چندین حوزه فکری را با همدیگر مرتبط کنند.
• در واقع، محور و نقطه کانونی باید به صورتی تئوریزه شود که یک نگاه کلانی را ایجاد نماید. این محور وقتی میخواهد به صورت کلان دربیاید، از سنخ رویکردهای فلسفی میشود و نگاه کلانی نسبت عالم و آدم تعریف میکند و هر موضوع و مسالهای ذیل این نگاه کلان تعین پیدا میکند.
• مقصود از آن نگاه کلان «نظام فکری» است. در هر نظام فکری قاعدتا اصولی وجود دارد که در هسته سخت آن جای گرفته و بقیه فروع در حاشیه آن شکل میگیرند. وقتی به مکتبهای علوم اجتماعی مینگریم، در عقبه آنها همان هستههای سخت قرار دارد که به صورت یک رویکرد فلسفی شناخته میشود و اینها هرگز به مطالعات جزئی و ریز تجربی که در حاشیه به آنها پرداخته میشود، قابل تقلیل نیستند و سرنوشت این هستهها آنجا تعیین نمیشود.
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه
❖ لازمه تحقق اجتماعی یک نظام فکری 📝 استاد #حمید_پارسانیا • برای ساخت یافتن هستههای سخت و کلان، ز
❖ نظام فکری چگونه به تحقق اجتماعی میرسد؟
📝 استاد#حمید_پارسانیا
• برای ساخت یافتن هستههای سخت و کلان، زبان فلسفی نیاز است ولی فرهنگ عمومی مردم جامعه را فیلسوفان نمیسازند بلکه فرهنگ را مجموعه تعاملات انسانهاست که میسازد.
• این شبکه رفتاری وقتی که میخواهد به صورت تجریدیتر از خودش دفاع بکند یا بخواهد خودش را توضیح دهد، یک زبان فلسفی پیدا میکند. این زبان فلسفی را فرهنگ عمومی و رفتار عمومی مردم باید حمایت کند.
• به عبارت دیگر، سطح عمومی مردم، باید آن چیزی را که متفکر طراحی میکند، بپذیرد و از آن استقبال کند یا یک تطبیقی با یکدیگر داشته باشد. در این حالت، یک فرهنگ اصیل از یک نقطه تفکری جوشیده و شکل میگیرد اما اگر آن تفکر نتواند با سطح عمومی مردم و لایههای بعدی خود ارتباط بگیرد و این استقبال نسبت به آن رویکرد وجود نداشته باشد، آن تفکر منزوی میشود.
• غیر از این حالت، فرهنگ غرب به نحو دیگری رخ داده است؛ به این صورت که ابتدا رنسانس در سطح هنر، در سطح زندگی عمومی مردم، در سطح سیاستمداران و در رقابت بورژواها با فئودالها و با کلیسا شکل گرفت و این مجموعه رقابتهای سهگانه منجر به این شد که یک سبکی از زندگی غالب بشود. این سبک زندگی، نوعی از تفسیر را نیاز داشت تا با مبنای فلسفی صورتبندی شوند و وجاهتی پیدا کنند.
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
32.47M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#حکمت_متعالیه | #علوم_انسانی_اسلامی
❖ ظرفیت حکمت صدرایی در تبیین و تدبیر فرهنگ
استاد #حمید_پارسانیا
•
•
•
•
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
❖ نظام فکری چگونه به تحقق اجتماعی میرسد؟
استاد #حمید_پارسانیا
• برای ساخت یافتن هستههای سخت و کلان، زبان فلسفی نیاز است ولی فرهنگ عمومی مردم جامعه را فیلسوفان نمیسازند بلکه فرهنگ را مجموعه تعاملات انسانهاست که میسازد. این شبکه رفتاری وقتی که میخواهد به صورت تجریدیتر از خودش دفاع بکند یا بخواهد خودش را توضیح دهد، یک زبان فلسفی پیدا میکند.
• این زبان فلسفی را فرهنگ عمومی و رفتار عمومی مردم باید حمایت کند؛ به عبارت دیگر، سطح عمومی مردم، باید آن چیزی را که متفکر طراحی میکند، بپذیرد و از آن استقبال کند یا یک تطبیقی با یکدیگر داشته باشد. در این حالت، یک فرهنگ اصیل از یک نقطه تفکری جوشیده و شکل میگیرد اما اگر آن تفکر نتواند با سطح عمومی مردم و لایههای بعدی خود ارتباط بگیرد و این استقبال نسبت به آن رویکرد وجود نداشته باشد، آن تفکر منزوی میشود.
• غیر از این حالت، #فرهنگ_غرب به نحو دیگری رخ داده است؛ به این صورت که ابتدا رنسانس در سطح هنر، در سطح زندگی عمومی مردم، در سطح سیاستمداران و در رقابت بورژواها با فئودالها و با کلیسا شکل گرفت و این مجموعه رقابتهای سهگانه منجر به این شد که یک سبکی از زندگی غالب بشود. این سبک زندگی، نوعی از تفسیر را نیاز داشت تا با مبنای فلسفی صورتبندی شوند و وجاهتی پیدا کنند.
•
•
•
•
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b
#استقلال_علمی | #بازیابی_هویت
• در کشور های اورپایی به تناسب محیط ، فرهنگ ، ظرفیت و اقتصاد، یک تکنولوژی به صورت ویژه مورد توجه قرار دارد که محور اصلی سازمان دهی مناسبات آن کشور است، با اینکه صادرات علم و تکنولوژی نیز در این کشورها مورد توجه است؛ اما در این ارتباط باید توجه داشت که داشتن استقلال علمی در واقع به استقلال سیاسی و امنیتی کمک قابل توجهی خواهد داشت و باید در کشور به استقلال علمی برسیم.
• استاد #حمید_پارسانیا
•
•
•
•
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b