🔔 تبیین پدیدههایی مانند کنترل رفتار و گزارشپذیری حالات درونی و تصمیمگیری و ... فقط با تشریح کارکردها سر و کار دارند؛ کما اینکه خود این پدیدهها اساساً بنحوی کارکردی تعریف میشوند.
🔔 در سرتاسر #علوم_تجربی، تبیینهای تحویلگرا به همین شیوه عمل میکنند. بعنوان مثال برای تبیین #ژن، ما باید مکانیسمی که اطلاعات وراثتی را ذخیره و از نسلی به نسل دیگر انتقال میدهد، مشخّص کنیم. و معلوم میشود که DNA این کارکرد را به انجام میرساند. هنگامی که نحوه این کارکرد را توضیح دهیم، ژن را هم تبیین کردهایم.
🔔 یا برای تبیین #حیات، در نهایت باید توضیح دهیم چطور یک سیستم میتواند تکثیر یا تولید مثل کند، سازگاری با محیطش داشته باشد، متابولیسم را انجام دهد، و از این قبیل. تمامی اینها پرسشهایی درباره به انجام رساندن کارکردها هستند و بخوبی با تبیینهای تحویلگرایانه تناسب دارند.
🔔 همین نکته درباره اکثر مسائل در #علوم_شناختی هم دیده میشود. برای تبیین #یادگیری باید شیوهای که طی آن، ظرفیتهای رفتاری در پرتو اطلاعات محیطی بهبود مییابد و اطلاعات جدید برای انطباق عملکردها با محیط اطراف بکار گرفته میشود، تبیین گردد.
اگر نشان دهیم که چطور یک فرآیند محاسباتی یا نورونی این کار را به انجام میرساند، آنگاه یادگیری را تبیین کردهایم.
🔔 شبیه همین را میتوان برای دیگر پدیدههای شناختی مانند #ادراک_حسّی، #حافظه، و زبان بگوییم.
اما وقتی رویکرد فوق به تجربههای آگاهانه میرسد، این دست تبیینها هم به شکست میانجامد.
🔔 آنچه #مسئله_دشوار را دشوار و غالباً منحصر به فرد میسازد، اینست که فراتر از مسائلی درباره به انجام رساندن کارکردها میرود. برای تأیید این نکته، توجّه داشته باشید که وقتی انجام تمام کارکردهای رفتاری و شناختی در همسایگی تجربه را تبیین کنیم – تمایز ادراکی، دستهبندی کردن، دسترسی درونی، گزارش شفاهی – ممکن است یک پرسش بعلاوه و بیپاسخ باقی بماند: "چرا انجام این کارکردها با تجربه همراه است"؟
🔔 پرسش مشابهی در تبیین ژن یا حیات بیپاسخ باقی نمیماند. اگر کسی بگوید: «شما توضیح دادهاید چطور DNA اطلاعات وراثتی را ذخیره و از نسلی به نسل دیگر منتقل میکند، اما هنوز تبیین نکردهاید که آن چطور یک ژن است»، دچار یک اشتباه مفهومی شده است. تمام آنچه بمعنای ژن بودن است، موجودی است که کارکردهای ذخیرهسازی و انتقال مرتبط اطلاعات را به انجام میرساند.
اما اگر کسی بگوید: «شما توضیح دادهاید چگونه اطلاعات، متمایز و گردآوری و گزارش میشود، ولی هنوز تبیین نکردهاید که چرا و چگونه بدان حس خاص، تجربه میگردد»، دچار اشتباه مفهومی نیست. این یک پرسش بعلاوه و قابل اعتناست.
🔔 این پرسش باقیمانده، سؤال کلیدی در مسئله #آگاهی است. چرا تمام این پردازشهای اطلاعات در تاریکی و فاقد هیچ احساسی درونی انجام نمیشود؟ چرا اینطور است که وقتی امواج الکترومغناطیس با شبکیه چشم برخورد میکند و بوسیله یک سیستم بصری، متمایز و دستهبندی میشود، این تمایز و دستهبندی بمثابه قرمزی روشن احساس میشود؟
🔔 یک #شکاف_تبیینی (اصطلاح لوین در 1983) بین کارکردها و تجربه وجود دارد و ما به یک #پل_تبیینی برای عبور از آن احتیاج داریم. یک تقریر صرفاً کارکردی، در یک سوی این شکاف باقی میماند و بنابراین، مواد سازنده پل باید جایی دیگر پیدا شود.
روشهای تبیینی رایج در علوم شناختی و #علوم_اعصاب برای این توسعه یافتهاند که انجام کارکردهای شناختی را تبیین نمایند، و از پس این هدف نیز بخوبی بر میآیند. ولی وقتی به مسئله دشوار میرسند، این رویکرد استاندارد چیزی برای گفتن ندارد.
برگرفته از فصل اول کتاب The Character of Consciousness نوشته دیوید چالمرز (2010)
@PhilMind