.990418[1].mp3
17.58M
#نشستعلمی
#فلسفهاصول_2
✳ تطورات «مباحث زبان» در اندیشه اصولیین
🔹 ارائهکننده: حجةالاسلام محمد متقیان
🔹چهارشنبه 18\4\99
https://eitaa.com/alfigh_alosul/655
1.jpg
36.9K
#نشستعلمی
#فلسفهاصول_2
✳ تطورات «مباحث زبان» در اندیشه اصولیین
🔹 ارائهکننده: حجةالاسلام محمد متقیان
فهرست اجمالی مطالب؛
1⃣ آغاز قاعدهمندی زبان عربی در قالب «مباحث زبان» از بعد از اسلام
➖بازگشت ریشههای علم نحو به امیرالمؤمنین(سلاماللهعلیه) از طریق ابوالاسوددوئلی
➖بازگشت ریشههای علم لغت به امیرالمؤمنین (سلاماللهعلیه) از طریق عبداللهبنعباس
➖نقطه شروع «وضع علم صرف» با معاذالهراءشیعی و «تدوین علم صرف» با ابوعثمانمازنی از علمای امامیه
2⃣ اختلاف در تاریخ تدوین علم اصول
➖نظر غالب اهل سنت؛ شروع تدوین علم اصول با الرسالة شافعی
➖نظر امامیه؛ شروع تدوین علم اصول با «مباحث الالفاظ» هشامبنالحکم
3⃣ وجود برخی مباحث زبان در رسالههای اصولی اهل سنت و امامیه در دوران حضور
4⃣ ادوار مباحث زبان در دوران غیبت
دوره اول؛ از شیخمفید تا علامهحلی
دوره دوم؛ علامهحلی
دوره سوم؛ از علامهحلی تا شیخبهایی
دوره چهارم؛ از شیخبهایی تا شهیدثانی
دوره پنجم؛ از شهیدثانی تا القوانین
دوره ششم؛ از القوانین تا کفایةالاصول
↩ نتیجهگیری نهایی؛
➖اقتباس از منابع اهل سنت در سرفصلهای مباحث زبان
➖تثبیت فهرست مباحث زبان علامه حلی تا کفایة الاصول
@alfigh_alosul
#فقهایامامیه_3
💥اول و آخر کار مشروطه
✅ حضرت آیت الله بهجت (رحمةالله علیه):
کسانی بودند هم چون مرحوم آقاسیدمحمد کاظم یزدی - رحمه الله- و شیخ فضلاللهنوری- قدس الله نفسه الزکیه- که دوربین و آیندهنگر بودند و میگفتند: مشروطه، «کلمة حق یراد بها الباطل» سخن حقی است ولی باطل از آن اراده شده است. ولی دیگران آخر مطلب را از اول کار نمیدیدند که چگونه هر کس پول بیشتر صرف کند وکیل میشود و دین و دنیای مردم را در اختیار میگیرد.
بساط زر و زور مشروطه فقط برای این بود که ایران از حلقوم روسیه به حلقوم انگلیس سرازیر شود، که شد، به همان ملاک هم آمریکا از دست انگلیس گرفت، یعنی با ملاک #سرمایهداری بیشتر و خرج و وعده و رشوه بیشتر و... خدا به ما در جزئیات و کلیات امور، تنبه و بیداری عطا کند.
ر.ک. در محضر بهجت، ج3 ص 37
🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul
#پرونده_علمی_4
#ارتداد_5
✍ محمد متقیان
✅ماهیت ارتداد
2⃣ ارتداد در آیات قرآن_2
در بخش اول که آیات مربوط به موضوع ارتداد بررسی شد، آیاتی بودند که، واژه «ارتداد» در آنها استعمال شده بود. آیات دیگری نیز وجود دارند که، ناظر بر معنا و مفهوم ارتداد هستند لیکن با الفاظ و تعابیری متفاوت؛
🔅 آل عمران: وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ ديناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرين.(85)كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ (86)
أُولئِكَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعينَ (87)
خالِدينَ فيها لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ (88)
إِلاَّ الَّذينَ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ (89)
إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَنْ تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الضَّالُّونَ (90)
🔅النساء: إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ سَبيلاً (137)
🔅التوبه: يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَ كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا وَ ما نَقَمُوا إِلاَّ أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ فَإِنْ يَتُوبُوا يَكُ خَيْراً لَهُمْ وَ إِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَليماً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصيرٍ (74)
🔅النحل: مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إيمانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإيمانِ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ (106)
بررسی دلالی؛
1⃣ در همه این آیات، مفهوم بازگشت از دین یا ارتداد دینی با تعابیری چون؛ «ابتغاء غیر الاسلام دیناً»، «کفر بعد الایمان»، «کفر بعد الاسلام»، بیان شده است. پیرامون این تعابیر نیز قیود و شرایطی ذکر شده است که، نیاز به تأمل دقیق دارد.
2⃣ کفر بعد از اسلام یا ایمان، فعلی است که از شخص منتحل به اسلام، سر میزند، مواجهه شارع مقدس با این فعل در این آیات چگونه است؟ آیا برای این فعل، جزاء و مجازاتی در نظر گرفته است، یا اینکه فقط بیان فعل میکند و هیچ حکمی را بر آن بار نمیکند؟ صریح آیات فوق این است که، موضوع ارتداد یا کفر بعد از اسلام، دارای جزاء و مجازاتهایی است، لیکن آن مجازاتها دنیوی نیستند و عقوبات اخروی هستند. مانند؛ «فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرين»، «أُولئِكَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعينَ»، «لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ سَبيلاً»، «يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَليماً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصيرٍ»، «فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ».
3⃣ اینکه، در آیات مربوط به ارتداد که در دو پست 1 و 2، بررسی شد، مجازات اخروی طرح شده است و بیانی درباره عقوبات دنیوی ارتداد نیامده است، نیاز به تأمل و بررسی دارد. با این وجود، در کنار بیان موضوع ارتداد یا همان در مقام «عقدالوضع» نکاتی طرح میشود که، در فهم موضوع ارتداد بسیار کمک میکند. از جمله آن تعبیری است که، در آیه 86 سوره مبارکه آل عمران آمده است؛ كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ. در این آیه شریفه در مقام عقد الوضع و بیان موضوع ارتداد که با تعبیر کفر بعد از ایمان میگوید، خصوصیات چنین ارتداد و کفری را اینگونه برمیشمارد؛ شهادت به اینکه رسول حق است، بینات برای آنها وارد شده است. یعنی شخص مرتد، شاهد و گواه بر حقانیت رسول، و آمدن و انزال بینات است، و چنین فردی با کفر بعد از ایمان، خود را از نعمت هدایت الهی محروم میکند. چنین نکتهای در فهم موضوعشناسی ارتداد و درک لایههای باطنی ارتداد بسیار کمک میکند، هرچند حکمی که برآن بار میشود، مجازات اخروی باشد و دنیوی نباشد.
ادامه دارد...
@alfigh_alosul
ادامه از مطلب قبل....
4⃣ یا در آیه 106 سوره مبارکه نحل که موضوع ارتداد با تعبیر کفر بعد از ایمان است، از آن به #شرحصدرللکفر یاد شده است؛ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ. شرح صدر للکفر، گونهای تعبیر است که، در موضوعشناسی ارتداد قرینه بسیار مهمی به شمار میآید. فرد مرتد با بازگشت و ارتداد از دین به شرح صدر للکفر میرسد، یعنی سینه او فراخ میشود و وسعت مییابد برای اینکه، کفر را تحمل نماید و حامل کفر باشد، پس او در یک رتبه معمولی از کفر قرار ندارد.
↩ نکات بسیاری را میتوان از آیات مذکور استفاده نمود، نکاتی که در فهم ارتداد، قرینه قرار بگیرند و برای درک چرایی احکام سنگینی که برای ارتداد بار میشوند، کمک نمایند. با این وصف، در این آیات، هیچ عقوبت اخروی برای ارتداد بیان نشده است و آنچه که در این آیات آمده است؛
➖موضوعشناسی ارتداد با استفاده از واژه ارتداد و یا سایر تعابیر، و نیز با ذکر قرائنی برای درک حقیقت ارتدادی که مدنظر شرع انور است.
➖بیان مجازاتهای اخروی و عدم ذکر عقوباتی دنیایی.
@alfigh_alosul
🔷سلسله نشستهای تخصصی مبانی روش تفقه (#فلسفه_اصول) در #فرهنگستان_علوم_اسلامی_قم برگزار میگردد.
📒 #پرونده_دوم: مبانی زبان شناختی تفقه
#جلسه_سوم
🔻تطورات مباحث زبان در اندیشه اصولیین - #زبانشارع-
🔺حجةالاسلام محمد متقيان
🕙زمان: شنبه 28\4\99 ساعت 11:30 تا اذان ظهر
🏢مکان: بلوار الغدیر، کوچه10، ساختمان مفید، طبقه دوم، اتاق جلسات
@alfigh_alosul
990428.mp3
15.15M
#نشستعلمی
#فلسفهاصول_3
✳ تطورات مبحث «زبان شارع» در اندیشه اصولیین
🔹ارائه کننده: حجة الاسلام محمد متقیان
🔹شنبه ۹۹/۴/۲۸
https://eitaa.com/alfigh_alosul/664
نشست علمی.jpg
35.5K
#نشستعلمی
#فلسفهاصول_3
✳ تطورات مبحث «زبان شارع» در اندیشه اصولیین
🔹ارائهکننده: حجة الاسلام محمد متقیان
🔸فهرست اجمالی مطالب؛
1⃣طبقهبندی اندیشههای اصولی پیرامون «زبان شارع»؛
- دوره اول؛ شروع از سیدمرتضی با مسئله «حقیقة شرعیة»
- دوره دوم؛ شروع از علامه حلی با مسئله «خطابات شارع»
- دوره سوم؛ شروع با اخباریین و مواجهه اصولیین با مسئله «عدم حجیة ظواهر کتاب»
2⃣ دوره اول؛
- اقتباس مسئله «حقیقة شرعیه» از منابع اصولی اهل سنت
- تبدیل عنوان حقیقة شرعیة به «مجازات لغوی» در دیدگاه علامه حلی
- آغاز تفکیک حقیقة شرعیة از متشرعة در بیان صاحب معالم
3⃣ دوره دوم؛
- اقتباس مسئله «خطابات شارع» از منابع اصولی اهل سنت
- وجود اتفاق حداکثری میان اصولیین امامیه در عدم عمومیت خطابات لفظی قرآن کریم
- نظریه میرزای قمی در عدم حجیت ظواهر نسبت به غیرمقصودین بالافهام
- تفکیک میان ظرفیت لغوی و عقلی مسئله خطابات شارع در بیان شیخ انصاری
4⃣ دوره سوم؛
- شروع مسئله «عدم حجیت ظواهر کتاب» در بیان اخباریین
- شکلگیری سه جریان؛ افراطی، تفریطی و میانهرو، در میان اخباریین
- مواجهه اجماعی اصولیین با دیدگاه عدم حجیت ظواهر کتاب
🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul
هدایت شده از KHAMENEI.IR
🖤 لوح | امام جواد(ع) الگوی حركت ملّت ايران بود
◾ آیتالله خامنهای: امام جواد(علیهالسلام) مظهر مبارزهی با باطل بود او کوششگر برای حکومت الله بود. او برای خدا و قرآن مبارزه میکرد. او از قدرت ها نمیترسید. او در حقیقت امام و الگو و پیشاهنگ این حرکتی بود که امروز ملت ایران همگی دست به دست آن را تعقیب میکند. ۶۲/۶/۱۷
◾ سالگرد شهادت امام جواد
💻 @Khamenei_ir
#نکاتِفقهی_1
✅ کتاب المضاربة
✳ آیة الله شبیری زنجانی(دام عزه)
▫معنای مشارکت در مضاربه
1⃣ نظر مشهور #قدماء این است که اصل در مفاعله، مشارکت دو نفر در یک امر میباشد، اما عدهای از علمای متأخر (مثل مرحوم شیخمحمدحسیناصفهانی ، مرحومخویی و مرحومحکیم) این معنای مشارکتی را انکار کرده و فرمودهاند که مواردی عدیده وجود دارد که باب مفاعله استعمال شده اما معنای مشارکت در آن وجود ندارد.
2⃣ اشکال علمای متاخر به قدما وارد نیست؛ نظر قدما این است که معنای غالبی در باب مفاعله، مشارکت است نه اینکه هر کجا مفاعله استعمال شد، معنای مشارکت داشته باشد. به نظر ما معنایی که قدما ذکرکردهاند مناسبتر است.
3⃣ #صاحبجواهر میفرماید که به یک اعتبار در مضاربه، مشارکت وجود دارد و در تحصیل سود و ایجاد ضربفیالارض دو نفر دخیل و مؤثر هستند؛ یکی مالک که طبق قرارداد سرمایه را تأمین کرده و سبب محسوب میشود. و دیگری مباشر که مباشرة تلاش و ضربفیالارض کرده، خود را این طرف و آن طرف زده تا سودی حاصل شود.
هر دو نفر نسبت به دیگری کانّ ضرب در مال دیگری کرده است. ربحی که به دست میآید، نمای مال مالک و نمای عمل عامل است؛ و در نمای مال و نمای عمل شرکت حاصل شده است. به این اعتبار میشود گفت مالک یک قسمتی از نمای عمل را برای خودش تصاحب میکند؛ عامل نیز یک قسمت از نمای مال را برای خودش تصاحب میکند.
این وجه ایشان از بقیه وجوه بهتر است.
🔹جلسه اول درس خارج مضاربه؛ ۲۵/ ۹/ ۹۴
@alfigh_alosul
#حاشیهایبریکگفتار
☑ اخیراً جناب #سیدکمالحیدری چنین گفته است: کرونا توانسته است، غرور انسان مادی و حوزه های علمی جهان اسلام را که مدعی دخالت دین در عرصه حیات بشری بودند به چالش بکشد / وجه امتیاز شما که مدعی مکتب اهل بیت هستید نسبت به کسانی که چنین نیستند، در مواجهه با ویروس کرونا چیست؟
1⃣ اینکه کرونا چالش است، جای انکار ندارد اما اینکه چه چیزی و چه کسانی را به چالش میکشاند، محل بحث است. کرونا مانند هر بلای دیگری، دو طایفه را مغلوب میسازد؛ کسانی که مدعیاند فقط با اکتفا بر قدرت مادی و علم و دانش تجربی میتوانند بر آن فائق آیند، کسانی که رعایت بهداشت و مراعات جانب احتیاط را در پوشش بیان دینی، تمسخر مینمایند. اما کسانی که، مواجهه با کرونا را ذیل مدیریت دین طراحی میکنند و زمام مدیریت را نیز در اختیار #فقیه قرار میدهند، از این مواجهه به سلامت بیرون میآیند.
2⃣ توضیح مطلب اینکه؛ در مواجهه فقیهانه با مسئله کرونا، نه سرمستی علم و دانش تجربی حاکم است و نه خرافهگرایی در ظاهر مذهبی، بلکه آنچه که نمایان است، تجلی #عقلمتعبد است. عقل متعبد، جوهره فقاهت امامیه است، ترکیبی است از راهبری عقل با هدایت دین. عقل راهبر است، چون خطوط حرکت انسان را در زندگی ترسیم میکند، اما راهبری است که از کلمات وحی نور میگیرد و پرتو بر مسیر میاندازد. فقه شیعه نه خردستیز است و نه عقلگریز، بلکه اهل استدلال و اقامه دلیل و اتمام حجت است و از همینروی است که، میتواند راهبری کند، و نه خودبنیاد است و نه متکبر بلکه خاضع بر درگاه وحی ایستاده و از آن چشمه حیات مینوشد و مینوشاند.
پس هرگاه که در مواجهه با بیماری کرونا مغلوب شدیم، میتوانیم رد پای آن دو دیدگاه افراطی و تفریطی را ملاحظه کنیم.
3⃣ و اما وجه امتیاز مکتب اهلبیت چیست؟ علاوه بر آنکه، عقل متعبد، مهمترین وجه امتیاز ادراکی مکتب اهل بیت است، #آرامشی که در دل طوفان کرونایی در قلوب محبین و شیعیان ایشان وجود دارد، مهمترین وجه امتیاز قلبی این مکتب است. اگر کره جنوبی و چین از این بیماری رهایی جستهاند، یعنی مبتلایان به بیماری کرونا در آنها کم شده است، اما مگر میتوانند از اضطراب و استرس و وحشت این بیماری رهایی یابند؟ مکتب اهل بیت، آرامش در طوفان بلا را به انسان هدیه میکند، استقرار نفس میآورد و اطیمنان قلب ایجاد میکند. در آنجایی که همه هراسیده و سراسیمه شدهاند و به هزار چیز ناچیز میاندیشند، مکتب اهل بیت، آدمی را آرام میکند و از چنگال ترس رها میکند و در وادی ایمن جایش میدهد.
↩ نتیجه آنکه؛ در سایه مدیریت فقیهانه، هم میتوان به سلامت جسم و درمان بیماری دست یافت، بدون آنکه به چالش نزاع دین و علم مبتلا گشت، و هم میتوان در کانون بلا و ابتلاء به امنیت روان و آرامش درون رسید، بدون آنکه، اصل وجود چنین بیماری را انکار نمود. و این دو از آثار و برکات مکتب اهل البیت (سلام الله علیهم) میباشد که در ولایت و زعامت فقیه متجلی و نمایان میگردد.
🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul
هدایت شده از مرکز نشر آثار آیتالله بهجت
🏴 شهادت مظلومانه امام محمدباقر علیهالسلام تسلیت باد 🏴
✅ حضرت آیتالله بهجت قدسسره:
▫️... شعار سیاسی و استقلال و بقای حکومت برخی از فرقهها بر خرابکردن قبور بزرگان ائمهی بقیع علیهمالسلام بوده و هست…
▫️یک مشت دزد با این سابقهی کار که هادمالحرمین(تخریب کننده حرمها) هستند، خود را خادمالحرمین میدانند!
📚 رحمت واسعه، ص٢۵٢ (مجموعه فرمایشات حضرت آیتالله بهجت قدسسره پیرامون سیدالشهدا علیهالسلام و اصحاب آن حضرت، تهیه از فروشگاه اینترنتی بهجت آوا، متعلق به مرکز نشر آثار حضرت آیتالله بهجت www.Bahjatava.com )
☑️ کانال رسمی مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت #آیت_الله_بهجت قدسسره
✅ @bahjat_ir
#نکاتِفقهی_2
✅ کتاب المضاربة
✳ آیة الله شبیری زنجانی(دام عزه)
▫اقسام استرباح در کلمات فقها
1⃣ استرباح سه قسم دارد که درکتب مورد مقایسه قرار گرفتهاند.
قسم اول: مضاربه یا قراض
طبق قرارداد، مالک مالی به عامل میدهد که با آن کاری انجام دهد و دو طرف در سود حاصل از آن شریک باشند. عراقیها به این قسم، مضاربه میگویند و حجازیها به آن قراض میگویند.
قسم دوم: بضاعت
طبق قرارداد، مالک مالی به دیگری میدهد که با آن کاری انجام دهد و تمام سود حاصل برای مالک باشد.
قسم سوم: قرض
طبق قرارداد، مالک مالی به دیگری میدهد که با آن کاری انجام دهد و تمام ربح برای عامل باشد.
2⃣ صاحب ریاض میفرماید؛ فقها در این تقسیمبندی و ذکر تعاریف برای هر قسم، به دنبال ارایه تعریف و بیان تمام شرایط نبودهاند؛ شرط لازم را فقط بیان کردهاند نه شرط کافی را. از کلامشان استفاده نمیشود که به مجرد تحقق شرایط مذکور، این اقسام هم محقق میشوند.
به نظر ما توجیه اول صاحب ریاض، توجیه خوبی است. یعنی آنچه فقها گفتهاند شرط لازم است نه شرط کافی.
🔹جلسه دوم درس خارج مضاربه؛ ۲۸/ ۹/ ۹۴
@alfigh_alosul
✨✨اسعدالله ایامکم ✨✨
🌸🌸🌸
✅ حضرت آیتالله بهجت (قدسسره):
🔸از خدا میخواهیم که عیدی ما را در اعیاد شریفۀ اسلام و ایمان، موفقیت به عزم راسخِ ثابتِ دائم بر ترک معصیت قرار بدهد، که مفتاح(کلید) سعادت دنیویه و اُخرویه است!
ر.ک. به سوی محبوب، ص ٣۵
🌸🌸🌸
@alfigh_alosul
#نکاتِفقهی_3
✅ کتاب المضاربة
✳ آیة الله شبیری زنجانی(دام عزه)
▫راههای اثبات ربح برای عامل در مضاربه
1⃣ در فرضی که طرفین، شراکت عامل در ربح را شرط نکردهاند، آقای خویی میفرماید که عامل در ربح شریک نمیباشد، زیرا شراکت عامل در ربح، نیازمند دو امر است؛ نخست مالک میبایست مالکیت عامل نسبت به ربح را جعل کند؛ سپس شارع نیز آن جعل را امضاء کند. بنابر فرض، مالک به شراکت عامل اشاره نکرده و امضاء شارع نیز وجود ندارد، بنابراین عدم شراکت عامل در ربح علیالقاعده میباشد.
2⃣ به نظر ما، برای تکمیل اثبات عدم شراکت عامل، در فرضی که طرفین، شراکت عامل در ربح را شرط نکردهاند، علاوه بر نفی دو امری که آقای خوئی ذکر کرده ، امر دیگری نیز باید نفی شود.
در تبیین این امر باید گفت که اگر دو نفر که در مالی شریک هستند، با آن معاملهای انجام دهند، در سود حاصل از معامله شریک هستند.
در فرض مورد بحث نیز ممکن است کسی ادعا کند بنای عقلا بر شراکت عامل در سود میباشد؛ زیرا مال مالک، و عمل عامل، هر دو در تحقق سود دخیل بودهاند. لذا اگرچه مالک، در هنگام قرارداد، شراکت عامل در سود را جعل نکرده است اما وجود بنای عقلا، بر سهیم دانستن عامل در سود، در این فرض، برای ثبوت شراکت او در سود، کافی میباشد.
بنابراین برای اثبات عدم شراکت عامل در سود، در این فرض باید علاوه بر نفی دو امری که آقای خوئی ذکر کرده، این امر نیز نفی شده و گفته شود بنای عقلا وجود ندارد یا اگر وجود دارد، تسالم بر عدم ثبوت شراکت در چنین مواردی است.
🔹 جلسه سوم درس خارج مضاربه؛ ۳۰/ ۹/ ۹۴
@alfigh_alosul
#فقهایامامیه_4
✨التزام به قنوت، افتخار شیعه است.
✅حضرت آیت الله بهجت (رحمةاللهعلیه):
🔸التزام شیعه به #قنوت، افتخاری است برای آنها جهت تعظیم و تجلیل در پیشگاه خداوند متعال، در قبال عامه که #تکتف میکنند جهت تعظیم؛ زیرا قنوت هم تعظیم است و هم تزیین و هم ابتهال و تذلل و خشوع برای نمازگزار.
🔸با اینکه عامه در روایات خود تصریح دارند که حضرت رسول - صلیاللهعلیهوآلهوسلم- در صلاة فجر قنوت نمود و نفرین کرد. با این حال، اینگونه تعظیم را که معمولٌبه رسول الله - صلیاللهعلیهوآلهوسلم- بوده است را ترک میکنند، و تکتف را که مورد عمل آن حضرت نبوده به صرف استحسانات و خیالات خود به جا میآورند!
🔸البته ممکن است قنوت در نمازی مؤکد و در جای دیگری چنین نباشد، ولی در هر حال قنوت دعا است، و دعا امری است مطلوب و مرغوب و مأمورٌبه و بهترین وقت آن در حال نماز میتواند باشد که مصلی قلب خود را استحضار کرده است، به خلاف تکتف که نه مورد عمل بوده و نه مأمورٌ به، به گونهای که اگر مالک در ترک آن مخالف نبود قطعاً شیعه در ترک آن شناخته میشد.
🔺ر.ک. در محضر بهجت، ج3 ص 190
🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul
#غدیریه_1
🔅 ولایةامیرالمؤمنین(سلاماللهعلیه)، نورالله عزوجل است.
«أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ، عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ مُوسَى بْنِ عُمَرَ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ، عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى "يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللّٰهِ بِأَفْوٰاهِهِمْ"، قَالَ: يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا وَلَايَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع بِأَفْوَاهِهِمْ، قُلْتُ: قَوْلُهُ تَعَالَى "وَ اللّٰهُ مُتِمُّ نُورِهِ" قَالَ: يَقُولُ: وَ اللَّهُ مُتِمُّ الْإِمَامَةِ وَ الْإِمَامَةُ هِيَ النُّورُ، وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- فَآمِنُوا بِاللّٰهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِي أَنْزَلْنٰا، قَالَ: النُّورُ هُوَ الْإِمَامُ.»
الكافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص: 196
@alfigh_alosul
#غدیریه_2
🔅ولایة امیرالمؤمنین(سلاماللهعلیه)، بار امانتی است که، آسمانها و زمین نتوانستند آن را تحمل کنند.
«مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ، عَنِ الْحَكَمِ بْنِ مِسْكِينٍ، عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ، عَنْ رَجُلٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (سلام الله علیه) فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ إِنَّهُ كانَ ظَلُوماً جَهُولًا»، قَالَ: هِيَ وَلَايَةُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع.»
🔸 الكافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص: 413
@alfigh_alosul
audio_all_2.mp3
29.88M
🌸الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایةامیرالمؤمنين و الائمةعلیهم السلام🌸
💥فایل صوتی خطبه غدیر به همراه ترجمه فارسی.
✨مناسب برای پخش در ایستگاههای صلواتی و موکبها.
@alfigh_alosul
#نکاتِفقهی_4
✅ کتاب المضاربة
✳ آیة الله شبیری زنجانی(دام عزه)
▫مفاد قاعده «لاضرر»
قاعده «لاضرر» اعم است هم #مثبت حکمی است که دفع ضرر کند و هم #نافی حکم ضرری است. شارع، در روابط و حقوقی که مردم نسبت به هم دارند قوانین را به گونه ای تنظیم نموده که کسی متضرر نشود. بنابراین اگر در موردی جعل شارع موجب ضرر به شخصی شود، به مقتضای این قاعده، آن حکم و جعل نفی می شود. هم چنانکه اگر در جایی عدم جعل شیئ، موجب ضرر به شخصی شود، به مقتضای این قاعده، حکم به ثبوت و جعل آن شیئ می شود.
لذا اگر شخصی عملی انجام دهد و قصد تبرع هم نداشته باشد، در این صورت شارع ضمان جعل نکند، خلاف این است که شارع جلوی ضرر را گرفته است. لذا به مقتضای این قاعده، ضمان ثابت می شود تا شخص متضرر نشود.
فقره «لا ضرر» ناظر به حکم وضعی و فقره «لا ضرار» ناظر به حکم تکلیفی است یعنی در حیطه روابط و حقوقی که مردم نسبت به یکدیگر دارند، نه ضرری وجود دارد و نه اضرار جایز است.
🔹پ.نوشت؛ بیان فوق، ناظر بر رأی صاحب مستمسک مبنی بر «نافی ضرری بودن» قاعده مذکور است نه مثبت بودن آن.
🔹جلسه چهارم درس خارج مضاربه؛ ۹۴/۱۰/۱
@alfigh_alosul
الفقه و الاصول
✅یکی از برادران عزیزم که، دانشآموخته #موسسهعالیفقهوعلوماسلامی و مشغول به تحصیل و تحقیق در گروه #فقهالاقتصاد میباشد، یادداشت مختصری را در تبیین شخصیت استاد موسویان(ره) نگاشتهاند که، حاوی نکات مفید و قابل استفادهای است.
👇👇👇👇
✔️چند کلمهای درباره استادی عزیز...
ضایعه درگذشت استاد موسویان تاسفانگیز بود. چند سالی که در کلاس درس یا جلسات و گفتوگوهای مختلف توفیق استفاده از ایشان داشتیم، نکات جالب توجهی از شخصیت ایشان دریافتیم که اشاره به برخی خالی از لطف نیست:
1⃣ اول، که کمتر گفته میشود، شخصیت کاملاً انقلابی ایشان است که از رزمندگان خطوط مقدم جبههها و از جانبازان بود، در فتنه منتظری و طیف مهدی هاشمی از مبارزین صف اول بود و اقدامات خطیری داشت، در مبارزه با جریان غربگرایی پس از دوم خرداد جلودار بود، برای دفاع از نگاه اسلامی و انقلابی با حمایت طیف انقلابی قم کاندیدای مجلس شد و رای خوبی هم آورد هر چند به مجلس راه نیافت و...
یک انقلابی با بصیرت، پایدار و در صحنه عمل!
به یاد دارم در کلاسی به این مضمون میفرمود که گاهی ممکن است در موضوعی شخصاً نظر متفاوتی با رهبری داشته باشیم، اما اطاعت از ایشان واجب است، ایشان با اشرافی که به مسائل و مبانی دارند نکاتی را میبینند که شاید ما به آن توجه نداریم.
2⃣ دوم، تلاش خستگیناپذیر علمی استاد که با وجود سن و سال و بیماریها، عموماً از صبح زود تا دیروقت مشغول کار علمی اعم از تدریس و تحقیق و جلسات و نشستها بود و پس از کلاس ما که معمولاً شب بود، تازه به جلسه بعدی در پژوهشگاه یا .... میرفت، در حالی که اول صبح تهران بودهاند، در دانشگاه یا بانک مرکزی یا بورس یا... و تا آخر شب هم برنامهای فشرده داشتهاند! و ما شگفتزده از این همه تکاپوی استاد که برای ما با این ادعاها خارج از تصور و البته درس آموز است، با این همه مشغله حجم مقالات و کتب علمی ایشان در هر سال کم نظیر یا بی نظیر بود! توصیه ایشان به ما نیز همین تلاش پرحجم علمی و برای پاسخ به نیازهای کشور بود.
نکته دوم قطعاً دلیلی و انگیزهای جز نکته اول و اخلاص ایشان در این مسیر نمیتواند داشته باشد.
3⃣ سوم، ذهن خوب ، بیان خوب ، خوشصحبتی و تواضع کم نظیر استاد در هم صحبتی با شاگردان، کلاس درس ایشان را کلاسی ممتاز و گرم و پرچالش میساخت. با وجود گرایش خاص استاد در مباحث اقتصاد اسلامی که با نقدهای بعضاً تند دوستان در کلاس مواجه بود، اما ایشان هرگز بیان تند یا تحقیر آمیز یا طعنهای خطاب به شاگردان نداشتند.
4⃣ چهارم، با وجود شخصیت و تفکر انقلابی برای پیشبرد کار نظام با همه طیفها تعامل و همکاری داشت و در دولتهای با گرایشهای متضاد از جهت علمی معتمد بود که بخشی از آن هم ناشی از شخصیت باز، خوش برخورد و شوخ طبع استاد بود.
با وجود آن که انتقادهای علمی جدی به گرایش اقتصادی ایشان وجود داشته و دارد، با توجه به توان و تلاش علمی و شخصیت و تعامل مناسب خود در درون حوزه و با مدیران اجرایی کشور از طیفهای مختلف، توانست تا حد زیادی نگاه خود را در عرصه های بانکی و مالی حاکم کند. نکتهای که برای تلاش گران علوم اسلامی قابل توجه است. البته غلبه یافتن نگاه ایشان در عرصه اجرایی کشور مناشئ دیگری نیز دارد که باید در جای خود مورد بحث علمی قرار گیرد.
5⃣ در آخر هم راجع به انتقاداتی که به گرایش علمی ایشان وجود دارد باید توجه داشت که، ایشان در دورههای مختلف حیات علمی خود، دیدگاههایی رو به تکامل داشت و نباید به محتوای آثار علمی ایشان نگاهی مطلق و اغراق آمیز(مثبت یا منفی) داشت، اما لااقل دیدگاه ایشان با وجود برخی آفتها، برای دوره گذار و حل معضلات جاری نظام مالی کشور و اجتناب از معاصی بیّن الهی راهگشا بود، هر چند یقیناً برای نظام اقتصادی و مالی اسلامی در بلند مدت باید طرحی دیگر درانداخت و با نگاهی عمیقتر به مسائل نگریست و تلاش کرد تا از سیطره نهادهایی که در خدمت اهدافی دیگر است، رهایی یافت.
هدفی که حتماً تلاش و توفیقی مضاعف و مستمر می طلبد.
◾️خداوند ایشان را با ارواح طیبه اجداد طاهرینش علیهم السلام محشور گرداند و روحش را غریق غفران و رحمت واسعه خویش بنماید، ان شاءالله.
🔹موسسه عالی فقه و علوم اسلامی، گروه فقه الاقتصاد
@alfigh_alosul