زبان و تاریخ‌مندی 🔹زبان‌مندی متون مقدس از جمله ادله زمینه‌های معتقدان به تاریخی‌نگری و تاریخ‌مندی است اینکه متون مقدس در قالب الفاظ بیان می‌شوند، نشان از این دارد، ادیان تحت تأثیر زمانه خودشان هستند چراکه زبان همواره تحت تأثیر فرهنگ است. 🔺در مقابل مخالفان این دیدگاه معتقدند: اگرچه زادگان زبان، فرهنگ هر زمان است ولی زبان در مواردی می‌تواند پویایی داشته باشد که به فرافرهنگ و فراتاریخ برسد. 📌به عنوان مثال اصل توحید، اصل عدالت و... با هر زبانی که بیان شوند، منحصر در آن فرهنگ و زمانه نیستند؛ بلکه فراتاریخ و فرازمان می‌باشند. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

قرآن؛ فعال یا منفعل؟! 🔹حضور انفعالی قرآن به معنای آن است که تمام ارزش‌های قرآن برخاسته از ارزش‌های جاهلیت پیش از اسلام است. 🔺ولی حضور فعال قرآن به معنای آن است که قرآن خودش شاخصه مخصوص به خودش را دارد و مبتنی بر آن برخی از آداب و رسوم را تأیید و امضا می‌کند ولی برخی دیگر را رد می‌کند. ▪️اینکه شاخصه قرآن در این زمینه چیست، مسئله‌ای دیگر است 📌ولی اصل شاخصه‌مندی مهم‌ترین نشانه بر حضور فعالانه قرآن است 🔺همین شاخصه‌هاست که نشان می‌دهد اسلام محدود به زمانه خودش نیست و قرار است در افق #فراتاریخ گام بردارد. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

اجتهاد؛ درمانی برای نسبت دین و تاریخ 🔹اینکه بخشی از گزاره‌های دینی ناظر به اتفاق تاریخی خاص بوده است، سخنی درست است ولی اینکه اساس دین را تاریخ‌مند بدانیم نادرست است؛ چراکه برخی از گزاره‌های دینی، از سنخ گزاره‌های راهبردی و فراتاریخی می‌باشند. 🔸اجتهاد مهم‌ترین مکانیزم برای تشخیص گزاره‌های راهبردی و فرازمانی دین و گزاره‌های زمان‌مند آن است. 🔺مثال ساده این مسئله، اصل زهد و ساده‌زیستی است. این اصل فرازمان است ولی مصداق آن در هر زمانی متفاوت و متغیر است. تطبیق آن راهبرد بر این کاربرد، کارکرد مجتهد است. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تفاوت پلورالیسم سیاسی و دینی 🔹پلورالیسم سیاسی تنها در حوزه‌های غیربنیادین کارآمد است. در مسائلی که چندان نیاز به دقت منطقی نداریم. مسائلی که می‌توانند چندوجهی باشند و هر یک از افراد بشر به خاطر توجه به بعدی از آن حقیقت، در کنار همدیگر زندگی مسالمت‌آمیزی داشته باشد. 🔸اما پلورالیسم فلسفی و دینی برخلاف پلورالیسم سیاسی قبل از آنکه به همزیستی مسالمت آمیز در زندگی سیاسی و یا اجتماعی تأکید داشته باشد، بر تکثر باورها و عقاید تأکید دارد. #پلورالیسم #کثرت_گرایی 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

چرا سخن از پلورالیسم مهم است؟ 🔹بسیاری از مسائلی که امروزه بخشی از چالش‌های عقیدتی جوانان را تشکیل می‌دهد، ناظر به همین «ایسم» هاست 🔺 از جمله پلورالیسم؛ ایده‌ای که عملاً می‌خواهد همه ادیان بلکه فرقه‌ها و عرفان‌های نوظهور را نیز به عنوان یکی از مسیرهای حقیقت جلوه دهد. 🔸چالش‌ها و پرسش‌هایی از جمله: ▪️ واقعا فقط مسلمانان به بهشت میروند؟ ▪️ چرا فکر می کنید کسی که مثل ما فکر نمی‌کند، جهنمی است؟ هر کسی نظری دارد. ▪️ مگر عقیده هر کسی محترم نیست؟! ▪️ آیا خدا این همه کافر را به جهنم می‌برد و فقط یک عده اقلیت در جهان را به بهشت می‌برد؟ #پلورالیسم #کثرت_گرایی 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

پلورالیسم نجات در ادبیات دینی 🔺پلورالیسم نجات به معنای این است که نجات فقط مخصوص اهالی یک دین خاص نیست بلکه گاهی ممکن است فردی یا افرادی از دین دیگر یا گرایش‌های غیر دینی نیز اهل نجات باشند. 🔹از این افراد در ادبیات دینی، با نام مستضعف یاد می‌شود. 🔸کسانی که یا ندای حقیقت به آن‌ها نرسیده است یا به خاطر شرایط زیستی یا محیطی یا رسانه‌ای مانعی از دریافت ندای حقیقت دارند. #پلورالیسم #کثرت_گرایی 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

کدام تاریخ‌مندی؟! 🔹قطعا برخی گزاره‌های دینی مربوط به شرایط زمانی و محیطی است که ارتباطی با زندگی امروز بشر ندارد. 🔸در این حالت دو دیدگاه به وجود می‌آید. 1️⃣نخست) دیدگاهی که با مشاهده این گزاره‌ها، تمام دین را تاریخ‌مند معرفی می‌کند و در نهایت به دنبال اثبات ناکارآمدی دین برای امروز جامعه است. این نسخه اندیشه‌های مدرن است. 2️⃣دوم) دیدگاهی که تلاش می‌کند تا از طریق فرایند اجتهاد، گزاره‌های راهبردی و فرازمان دین را از گزاره‌های زمان‌مند آن تفکیک کند تا با توجه به آموزه‌های فرازمانی آن بتواند از دین نسخه مناسبی برای نیازهای بشر امروز ارائه دهد. این دیدگاه، همان چیزی است که در اندیشه اسلامی مطرح است. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

سکولاریسم؛ پیامد تاریخ‌مندی! 🔹وقتی دین را محدود به گذشته کنیم و اسلام 1400 سال پیش را در حصار همان زمانه و محیط محصور کنیم، نمی‌توانیم برای امروز جامعه نسخه‌ای از آن استنباط کنیم! 🔸اینجاست که نظریه تاریخ‌مندی دین یا منجر به بی‌دینی و حذف کامل دین یا منجر به حذف دین از زندگی دنیایی بشر یا همان #سکولاریسم می‌شود. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

انگیزه‌هاو دغدغه‌های درست پلورالیسم 🔹اگرچه برخی عرصه‌های پلورالیسم دچار چالش است ولی زمینه‌ها و انگیزه‌های نظریه‌پردازان آن، اموری درست و به جا بوده است 1️⃣مبارزه با نژادپرستی 2️⃣گشاده‌رویی با پیروان باورها و ادیان دیگر و... از جمله این امورات است 🔺این‌ها امور درستی است که در خود اسلام نیز به آن‌ها توصیه داریم ▪️ولی این انگیزه‌ها و دغدغه‌ها آرام آرام تبدیل به پلورالیسم و کثرت‌گرایی (در حقانیت و صدق) شد. 📌انگیزه‌ درست ولی نظریه‌ای چالش‌برانگیز #پلورالیسم #کثرت_گرایی 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

امتداد پلورالیسم 🔹 #پلورالیسم یکی از مفاهیم بنیادین مدرن است 🔸 این ایده اگرچه در ابتدا برای تحقق زندگی مسالمت آمیز و با این هدف مطرح می‌شود 🔺 ولی خواسته یا ناخواسته منجر به پررنگ‌تر شدن تکثر‌های فکری و دینی می‌شود ▪️عملا منجر به استحاله فرهنگی، از بین رفتن ارزشهای دینی و از بین رفتن باب گفتگو می‌شود 🔸مثلا برونداد اجتماعی پلورالیسم به ویژه در نسل جوان این است که «هر کسی نظری دارد» و «باید به نظرات همدیگر احترام گذاشت» 🔹این جمله مهم‌ترین تکنیک ناخودآگاه برای فرار از گفتگوی علمی است 🔺کاربردی ترین تکنیک برای دوری از هنجار‌های اجتماعی و کاهش جامعه‌پذیری است 📌این درست است که باید به نظرات همدیگر احترام گذاشت ولی این به معنای آن نیست که هر کسی هر نظری داشت، لزوما نظرش صادق و درست است امکان ندارد که دو نظریه متضاد یا متناقض، هر دو درست باشند 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخ‌مندی و شأن نزول آیات قرآن 🔹یکی از پرسش‌ها و پندارهای عمومی درباره قرآن آن است که شأن نزول‌ آیات، مانع از کاربست آیات برای زمانه کنونی است. به عبارت دیگر هر آیه‌ای برای موقعیتی خاص نازل شده است، پس نباید در غیر آن موقعیت از آن استفاده کرد 🔸ولی این پندار مورد پذیرش نیست. 🔺اگرچه عموم آیات درباره موقعیت‌های خاص صدر اسلام نازل شده‌اند ولی به معنای انحصار به آن موقعیت نیست ▪️همانطور که در عرف نیز چنین انحصاری نداریم اگر بیماری که برایش ترشی‌جات مضر است، انار در دست بگیرد و پزشک به او هشدار دهد که «ترشی نخور»، مقصود پزشک فقط آن انار نیست. اگرچه دستور او درباره موقعیتی خاص بوده است ولی آن موقعیت دستور او را منحصر به انار نمی‌کند. #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

فهرست مطالب اصلی اندیشه رضوان بر اساس کلیدواژگان معرفت شناسی، فلسفه علم، ذهن و هرمنوتیک #شکاکیت #پوزیتیویسم #تجربه‌_گرایی #علم_و_دین #عقل_و_دین #عقلانیت #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک هستی‌شناسی #خداشناسی #آتئیسم #فلسفه #انسان_شناسی اندیشه‌های کلامی و الهیات #حسن_و_قبح #امامت #نبوت #عصمت #مهدویت #خاستگاه_دین #شر #اعجاز_قرآن مکاتب فکری (ism ها) #سکولاریسم (فهرست مطالب مربوط به سکولاریسم را از اینجا دنبال کنید) #پوزیتیویسم #پروتستانیسم #اومانیسم #سوبژکتیویته #انسان_محوری #انسانیت #انسان_شناسی #لیبرالیسم #دموکراسی #تکنوکراسی #سوسیالیسم #ناسیونالیسم #ملی_گرایی #کاپیتالیسم یا #سرمایه_داری #پلورالیسم (#کثرت_گرایی) حکمت عملی #عدالت #مشروعیت #مقبولیت #فلسفه_سیاسی / #فلسفه_سیاست #فلسفه_اخلاق #اخلاق #سودگرایی #مردمسالاری_دینی حقوق بشر #حقوق_زنان #فمنیسم #فمینیسم #عدالت #آزادی #صلح #خشونت جامعه و تمدن #تمدن_اسلامی #تمدن_غرب #مدرنیته #دین_و_تاریخ #دین_و_دنیا #دین_و_پیشرفت #دین_و_تکنولوژی #علم_دینی #علوم_انسانی_اسلامی #تکنولوژی (#فناوری) تاریخ تمدن #نهضت_اصلاح_دینی #عصر_روشنگری تاریخ اسلام #امام_حسین #غدیر روش‌شناسی علوم #پدیدارشناسی #تاریخی_نگری مسائل دینی #فایده_عبادت #ایمان_و_عمل گاهی نیز در قالب #پرونده_ویژه نگاهی به مناسبت‌های مهم خواهیم داشت و در قالب #اندیشمندان به متفکران مختلف و آراء آنها اشاره خواهیم داشت 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات