🔻علیرضا پناهیان در نشست تخصصی نوحه‌سرایان و نغمه‌پردازان: 🔸معارف دینی تا زمانی که به زبان شعر در نیاید و در نوحه‌ها جاری نشود، در سینه‌ها باقی نمی‌ماند 🔘هیچ‌گاه از ادبیات کهن فارسی جدا نشوید؛ برای تقویت حماسه‌سرایی حتماً شاهنامه را مطالعه کنید 🔘امتیاز مهم نوحه‌سرایان، توصیف حقایق به‌جای اثبات آنها است 🔘نوحۀ خوب می‌تواند به حل بحران‌های فرهنگی جامعه کمک کند 🔘امروز نیاز داریم نیمۀ دوم ولایت‌مداری یعنی ولایت عرضی و فداکاری برای یکدیگر در نوحه‌ها مطرح شود --------------------- #علیرضا_پناهیان: سخنرانی‌ها و معارف دینی ما تا زمانی که در اشعار ثبت نشود و به زبان شاعران نیاید، در سینه‌ها باقی نمی‌ماند. مضامین این اشعار هم تا وقتی که در متن نوحه‌ها جاری نشود، ماندگار نمی‌شود. تا زمانی که ساعت‌ها سخنرانی‌، به کتاب تبدیل نشود و کتاب‌ها به شعر تبدیل نشود و شعرها به نوحه تبدیل نشوند و در قالب‌های ملودیک در هیأت‌ها خوانده نشود، آن‌چنان بقاء و گسترش پیدا نمی‌کند. جنس قیام امام‌حسین(ع) تبلیغی است. براساس روایات، کسی که یک بیت شعر برای امام‌حسین(ع) بگوید و کسی که آن را بخواند پاداش باعظمتی برایش خواهد بود. لذا پاسخ‌دادن به نوحه در هیأت هم دارای ثواب و پاداش است. (مَنْ أَنْشَدَ فِی‏ الْحُسَیْنِ‏ بَیْتاً... ؛ کامل الزیارات، ص104) نوحه‌ها باید هنرمندانه سروده شود و غیرمستقیم باشد و در آن، هرچه بیشتر از استعاره استفاده شود. در اشعار باید جملاتی وجود داشته باشد که بعدها به ضرب‌المثل تبدیل شود و افراد در اوقات مختلف زندگی، آن را بخوانند. مثلاً در روز دختر، مناسب است این شعر را پدرها برای دخترانشان بخوانند «دختر فکر بکر من، غنچۀ لب چو وا کند ؛ از نمکین کلام خود حق نمک ادا کند». هیچ‌گاه از ادبیات کهن فارسی جدا نشوید، مثلاً برای تقویت حماسه‌سرایی حتماً شاهنامه را مطالعه کنید که به روحیه حماسی شما در شعر گفتن کمک می‌کند. ترکیب نوحه‌ها با اشعار کهن فارسی هم بسیار مهم است. شما در نوحه‌ها، روایت می‌کنید که در اصطلاح مداحی به «زبان حال» مشهور است. به تصویر کشیدن، مهمترین شاخصۀ کار شماست و ما در ادبیات دینی خودمان در این زمینه، ضعف داریم. ما معمولاً حقایق دینی را اثبات می‌کنیم ولی سراغ توصیف آن نمی‌رویم. در ادبیات انقلابی هم همین ضعف را داریم. اما شما نوحه‌سرایان قدرت توصیف دارید و باید آن را حفظ کنید. برخی روضه‌ها هست که تاکنون خوانده نشده است. سوز روضه وداع حضرت زینب(س) با امام‌حسین(ع) به‌خاطر، جدایی یک خواهر از برادرش است یا وداع با امام زمانش؟ به‌خاطر وداع با امام زمانش است، ولی ما در این خصوص، کمتر شعر داریم. پیشنهاد می‌کنم برای روضه‌خوانی زاویۀ دیدهای جدید را ارائه کنید. آیا گریه امام‌حسین(ع) برای حضرت علی اکبر(ع) صرفاً به دلیل از دست دادن فرزند بود؟ نه؛ به‌خاطر این بود که او «اشبه الناس به رسول‌الله خَلقاً و خُلقاً» بود و چنین فردی را شهید کرده بودند. چرا این رویکردها را کمتر در روضه‌ها داریم؟ مضامین انقلابی را با زاویۀ دید مسائل عاشورایی می‌توان رشد داد. نوحۀ خوب می‌تواند به حل بزرگ‌ترین بحران‌های فرهنگی جامعه کمک کند؛ ناشکری، ناامیدی و ندیدن نیمه پر لیوان، از جمله معضلات امروز جامعه است. این موضوع را می‌توان با امام‌حسین(ع) که دارای دعای عرفه است حل کرد؛ دعایی که از ۱۱۰ سطرش، ۵۰ سطر آن تشکر از خداست! مثلاً احساس افتخار را چگونه می‌توان با زاویه دید خود بیان کرد؟ راه کربلای امام‌حسین(ع) باز شده است ولی ما هنوز در هیأت‌ها می‌گوییم «این دل تنگم غصه‌ها دارد و کربلا می‌خواهد...» الآن وقت بیان حرف‌های جهانی دربارۀ امام‌حسین(ع) است. ما امروز نیاز داریم که نیمه دوم ولایت‌مداری را در جامعه بیان کنیم. البته بیان رویکرد نوکر و ارباب هم خوب است اما باید به بحث «ولایت عرضی» و رابطۀ بین مؤمنین ولایت‌مدار وارد شویم. از شما تقاضا دارم موضوعاتی مانند «به هم پیوستن» و اینکه ما برای هم بمیریم و با هم مهربان باشیم و... را در قالب نوحه، میان هیأتی‌ها ترویج کنید. الآن مشکلات جامعه ما با اصلاح حکمرانی مردمی حل می‌شود. 🚩 نشست تخصصی نوحه‌سرایان و نغمه‌پردازان - ۱۴۰۲/۰۴/۱۳ @Panahian_ir @Panahian_text

عمری است که ما مدح علی(ع) می‌خوانیم ما قدر ولایت علی(ع) می‌دانیم بگذار معاویه کشد بر ما تیغ ما پای ولایت علی(ع) می‌مانیم #محمد_رضا_قاسمیان

آسمان می‌خوابد تا ببیند در خواب چهره‌ی ماهت را #محمد_رضا_قاسمیان #سه_گانی

آسمان می‌خوابد تا ببیند در خواب چهره‌ی ماهت را #محمد_رضا_قاسمیان #آوا_سرکار_خانم_المولی #سه_گانی

مشکلات جهان کی شود حل با مسلسل #محمد_رضا_قاسمیان #سه_گانی_هایکو

سلام و وقت بخیر 🔸با درود بی کران به یکایک شما عزیزان که افتخار همراهیتان را داریم. برای توفیق بهتر و بیشتر در ارائه مطالب، بشرط حیات زین پس در روزهای زوج بخش بررسی مفاهیم مهم موسیقی و روزهای فرد آشنایی با ردیف موسیقی ایرانی تقدیم حضورتان خواهد گردید. در خصوص حال و هوای احساسی دستگاه ها و آوازهای موسیقی ایرانی، نظرات مختلف و گاه بسیار متفاوت و برداشتهای گوناگونی وجود دارد و البته مقوله احساس از مواردی است که متر و میزانی نمی توان برای آن در نظر گرفت و هر کسی از ظن خود می تواند بر مبنای سلیقه و احساس خود برداشت متفاوتی داشته باشد. مثلا در آواز دشتی که جزو غمگین ترین آوازها بشمار می رود، می توان نغمات شاد و دل انگیز بسیاری نام برد. لذا مسئله حال و هوای احساسی را بطور نسبی می توان در نظر گرفت و بررسی نمود. در این باب و از نظر حالات روحی و روانی و احساسی دستگاهها و آوازهای مختلف، از نگاه روان شناسی و ارکان آن که تا حدودی نظرات اساتید مختلف را نیز در بر داشته باشد، این گونه می توان بیان کرد؛ 🔸۱-دستگاه شور: شور-آگاهی- درک- تفکر و اندیشه (شور انگیز و عاشقانه) ۲-آواز دشتی: سوز و گداز- گریه و مویه ( پاکترین احساسات) ۳-آواز ابوعطا: گله و شکایت (نصیحت) ۴-آواز افشاری: افسوس و حسرت- هجران از معشوق(باشکوه و احساسی) ۵-آواز بیات ترک: تعلیم- شادی درون ۶-دستگاه همایون: متانت- سربلندی- نصیحت و پذیرش ۷-آواز بیات اصفهان: اوج احساس (غم همراه با امید وصال) ۸-دستگاه سه گاه: بزم و شادمانی- شور و شوق ۹-دستگاه چهارگاه: تحرک- مقاومت و پیروزی- تلاش در رسیدن به آرزوهای دیرین عاشقی ۱۰-دستگاه ماهور: رویا پردازی- پرش از قله شادی به همراه ذهنی رویایی- آرزو(طرب انگیز-انگیزه تلاش و تحرک) ۱۱-دستگاه نوا: رازداری- حکایت(رازو نیاز و نیایش) ۱۲-دستگاه راست و پنجگاه: ستایش معبود (خدا)- بزرگمندی و تعریف... 🔸و نیز در کتاب موسیقی ایران از آغاز تا امروز از قول یکی از موسیقی شناسان معاصر فرانسوی که به موسیقی ایرانی کاملا اشراف داشته و به آن عشق می ورزد، نقل شده که وی معتقد است؛ دوازده مقام موسیقی امروز ایران (یعنی هفت دستگاه و پنج آواز مشتق از آن) هر یک با برجی از بروج دوازده گانه"نام ماه های سال در گذشته" به شرح زیر ارتباط دارد: 1. چهارگاه: حَمَل (فروردین) 2. همایون: ثور (اردیبهشت) 3. اصفهان: جوزا (خرداد) 4. دشتی: سرطان (تیر) 5. ماهور: اسد (مرداد) 6. ابوعطا: سنبله (شهریور) 7. سه گاه: میزان (مهر) 8. شور: عقرب (آبان) 9. نوا: قوس (آذر) 10. بیات ترک: جدی (دی) 11. افشاری: دلو (بهمن) 12. راست پنجگاه: حوت (اسفند) 🔸شاید بتوان استنباط کرد که متولدین هر یک از ماه های مزبور بیشتر به آوازی که مربوط به آن ماه است علاقه داشته و حداکثر بهره روحی را از شنیدن آن آواز می برند. (البته همانگونه که بیان گردید، این گونه نظریه ها و کلا مقوله های مرتبط با احساس و روح و روان مسائلی نسبی و برای افراد مختلف می تواند متفاوت باشد.) ✅ @Msantoor

ای پادشاه خوبان! ای دلبر موالی! از محضر تو دارد، این خسته دل سؤالی لب تشنه‌ی تو هستم، ای چشمه‌سار رحمت! آیا شود بنوشم، زآن باده‌ی زلالی؟ یاد تو می‌کند دل، ای تو بهشت موعود! پر می‌کشد به سویت، قلبم در آن حوالی ای دل ربوده بویت! در آرزوی رویت چشمم سپید گشت و، شد بخت من ذغالی ای لحظه لحظه با من! آخر بگو کجایی!؟ هر جا کنم نظاره، جای تو هست خالی ترسی به دل ندارم، در مجمع رقیبان کی شیر می‌هراسد از عوعوی شغالی!؟ ای برتر از گلستان! چون گویمت که ماهی!؟ آخر چگونه گویم وصف چنان جمالی!؟ با آفتاب حسنت، گیرد فلک چه عیدی! وقتی که عید دارد با دیدن هلالی کی می‌رسی نگارا! تا جان کنم نثارت؟ این چرخش زمانه، ما را دهد مجالی؟ #محمد_رضا_قاسمیان #گلشن_شعرا ۱۴۰۳/۰۱/۲۰

خداحافظ ای ماه خوب خدا! خداحافظ ای بهترین ماه‌ها! بهار دل ما! خزان گناه! که بودی تو چون عید بر اولیا دم رفتن آمد، دلم تنگ شد کنم خاک پای تو را توتیا چه مأنوس بودند، قرآن و دل! خداحافظ ای لحظه‌ی ربنا! ابوحمزه‌ات، آنچنان دلنشین! هم این افتتاح‌ات، چنین دلربا! دعای سحر، قلب ما می‌ربود خداحافظ ای روح سبز دعا! ندانسته‌ام قدر شب‌های قدر نشد آنچنان حق ایشان ادا هزاران اگر ماه، آید ولی ندارند قدری، چو قدر تو را چه تلخ است از بین ما می‌روی! ببین از فراقت، روان اشک ما برایم تو ای بهترین همنشین! خداحافظ ای بهترین لحظه‌ها! اگر می‌توانی بمانی، بمان اگر می‌روی، باز، ای مه! بیا خدایا! در این روز عید سعید بده عیدی ما «وَ بَارِک لَنا» خدایا! به ما اجر خوبان بده ظهور ولی‌ات(عج) مقدر نما #محمد_رضا_قاسمیان

عمری است سر بر درگه لطف تو می‌سایم قرآن به سر می‌گیرم و سرگرم احیایم ای منتهای آرزوی عاشقان! ای ماه! بنگر برای دیدنت شیدای شیدایم وقتی گرفتی از سر لطف و کرم دستم هر گز نلغزد در مسیر عاشقی پایم بی‌تو اگر چه سرد و ساکت، خلوتی دارم در خلوت و خاموشی خود غرق غوغایم با یاد تو چون بلبلی شوریده می‌خوانم نذر جمالت کرده‌ام ای گل! غزل‌هایم کی می‌شود گردی خرامان سرو این گلشن!؟ دلداده‌ی آن روی ماه، آن قدّ رعنایم هر شب تو را در خواب می‌بینم که می‌آیی ای کاش! تعبیرش کنی یک روز، رؤیایم #محمد_رضا_قاسمیان #بداهه_سرایی_گروه_ادیبانه ۱۴۰۳/۰۱/۲۱

ای پادشاه خوبان! ای دلبر موالی! از محضر تو دارد، این خسته دل سؤالی لب تشنه‌ی تو هستم، ای چشمه‌سار رحمت! آیا شود بنوشم، زآن باده‌ی زلالی؟ یاد تو می‌کند دل، ای تو بهشت موعود! پر می‌کشد به سویت، قلبم در آن حوالی ای دل ربوده بویت! در آرزوی رویت چشمم سپید گشت و، شد بخت من ذغالی ای لحظه لحظه با من! آخر بگو کجایی!؟ هر جا کنم نظاره، جای تو هست خالی ترسی به دل ندارم، در مجمع رقیبان کی شیر می‌هراسد از عوعوی شغالی!؟ ای برتر از گلستان! چون گویمت که ماهی!؟ آخر چگونه گویم وصف چنان جمالی!؟ با آفتاب حسنت، گیرد فلک چه عیدی! وقتی که عید دارد با دیدن هلالی کی می‌رسی نگارا! تا جان کنم نثارت؟ این چرخش زمانه، ما را دهد مجالی؟ #محمد_رضا_قاسمیان #آوا_سرکار_خانم_پروانه

در گوش دلم باز نوید آمده است بگذشت شب و صبح امید آمده است تا مژده دهد به قدس، آزادی را یک دسته کبوتر شهید آمده است #محمد_رضا_قاسمیان #آوا_سرکار_خانم_پروانه #رباعی #قدس

خداحافظ ای ماه خوب خدا! خداحافظ ای بهترین ماه‌ها! بهار دل ما! خزان گناه! که بودی تو چون عید بر اولیا دم رفتن آمد، دلم تنگ شد کنم خاک پای تو را توتیا چه مأنوس بودند، قرآن و دل! خداحافظ ای لحظه‌ی ربنا! ابوحمزه‌ات، آنچنان دلنشین! هم این افتتاح‌ات، چنین دلربا! دعای سحر، قلب ما می‌ربود خداحافظ ای روح سبز دعا! ندانسته‌ام قدر شب‌های قدر نشد آنچنان حق ایشان ادا هزاران اگر ماه، آید ولی ندارند قدری، چو قدر تو را چه تلخ است از بین ما می‌روی! ببین از فراقت، روان اشک ما برایم تو ای بهترین همنشین! خداحافظ ای بهترین لحظه‌ها! اگر می‌توانی بمانی، بمان اگر می‌روی، باز، ای مه! بیا خدایا! در این روز عید سعید بده عیدی ما «وَ بَارِک لَنا» خدایا! به ما اجر خوبان بده ظهور ولی‌ات(عج) مقدر نما #محمد_رضا_قاسمیان #آوا_سرکار_خانم_پروانه

عمری است سر بر درگه لطف تو می‌سایم قرآن به سر می‌گیرم و سرگرم احیایم ای منتهای آرزوی عاشقان! ای ماه! بنگر برای دیدنت شیدای شیدایم وقتی گرفتی از سر لطف و کرم دستم هر گز نلغزد در مسیر عاشقی پایم بی‌تو اگر چه سرد و ساکت، خلوتی دارم در خلوت و خاموشی خود غرق غوغایم با یاد تو چون بلبلی شوریده می‌خوانم نذر جمالت کرده‌ام ای گل! غزل‌هایم کی می‌شود گردی خرامان سرو این گلشن!؟ دلداده‌ی آن روی ماه، آن قدّ رعنایم هر شب تو را در خواب می‌بینم که می‌آیی ای کاش! تعبیرش کنی یک روز، رؤیایم #محمد_رضا_قاسمیان #آوا_سرکار_خانم_پروانه