بسم الله 🔵یک نکته از خطبه فاطمی امیرالمؤمنین ع #خطبه_202 نهج البلاغه مرثیه ای است که امام علی ع پس از دفن حضرت زهرا س به صورت مناجاتی با پیامبر ص ایراد کرده اند، در آغاز این خطبه آمده است: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنِّي وَ عَنِ ابْنَتِكَ النَّازِلَةِ فِي جِوَارِك...» ‏ چرا امیرالمومنین به سلام خودش (عنّی) اکتفا نمی‌کند و از طرف حضرت صدیقه (عن ابنتک) نیز به پیامبر سلام عرض می‌کند؟ شاید به خاطر اینکه حضرت صدیقه در حال وارد شدن به محضر پیامبر بوده (النازلة فی جوارک) و این سلام، سلام اسیتذان است. یعنی امیرالمومنین علیه‌السلام می‌‌خواهند به نیابت از حضرت زهرا س و برای ایشان از پیامبر، اذن دخول بگیرند. (ابن‌ ابی‌الحدید) #فاطمیه #با_معارف_نهج،شماره 138 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵به فاطمه سلام الله علیها اصرار کن.... 🏴🏴🏴🏴🏴 نهج البلاغه : #خطبه_202 السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنِّي وَ عَنِ ابْنَتِكَ‏... فَأَحْفِهَا السُّؤَالَ... السَّلَامُ عَلَيْكُمَا سَلَامَ مُوَدِّع‏. در این مرثیه# و نجوای غم انگیز امیرالمؤمنین علیه السلام با رسول خدا صلی الله علیه و آله ، حضرت می فرمایند : سلام بر شما از طرف من و از طرف دختر شما…… به فاطمه س اصرار کن و از او بخواه که برایت توضیح دهد که چه بر ما گذشت !…… سلام میکنم بر هردوی شما ، سلامی از جنس خداحافظی. 🌹عناصر زیبایی شناختی : ۱. زمخشری در کتاب اساس البلاغه ذیل ماده «حفو» می گوید که این واژه به معنای کثرت راه رفتن است. سپس بیان می کند که اگر این کلمه در کنار سوال بیاید تعبیر آن مجازی می شود. گویا مقصود ایشان همان استعاره مصرحه# است که در آن مشبه به حذف شده و مشبه ذکر شده است. کثرت سؤال پرسیدن و استفسار به کثرت قدم زدن تشبیه شده. ثمره معنایی آن مبالغه# در پرس و جو و سوال کردن است. یعنی آن قدر در پرس و جو کردن از احوال فاطمه س قدم بزن تا او احوال ما را برای تو بازگو کند. ۲. این درخواست حضرت از پیامبر ص به چه هدفی صورت گرفته؟ مگر نه این است که رسول خدا ص از همه آنچه اتفاق افتاده آگاه بودند پس این درخواست حضرت دیگر به معنای مطلع شدن پیامبر ص نیست. شاید امیرالمومنین ع شرمسار بودند از بیان آنچه بر ایشان گذشته و نمی خواستند به تفصیل به آن اشاره کنند اما می خواستند به صورت مبهم یادآوری کنند. شاید می خواستند غیر مستقیم اشاره کنند که فاطمه سلام الله علیها محجوب تر از آن بود که از غصه هایش برای من بگوید. او به من چیزی نگفت. به شما هم نخواهد گفت مگر اینکه در سوال کردن از او پافشاری کنید. ۳. امیرالمومنین ع در این کلام ابتدا از طرف خودشان و حضرت زهرا س سلام میکنند و از ایشان با عنوان دخترت یاد میکنند ( عن ابنتک) اما در پایان از ایشان با ضمیر مخاطب یاد میکنند ( السلام علیکما) صنعت التفات# گویا می خواهند بیان کنند که در ابتدا حضرت زهرا س در کنار من بود و باهم به شما سلام می دادیم اما الان دیگر در کنار من نیست و به شما پیوسته. ✍️استاد محمد سرافراز، حوزه علمیه قم #بازیباییهای_نهج، شماره 49 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵عدالت یا احساس عدالت؟ از منظر امیرالمؤمنین وظیفه حاکمان است که عدالت را به گونه‌ای اجرا کنند که مردم آن را احساس کنند! مولا علیه‌السلام در آغاز نامه‌ای که به حاکم مصر، محمد بن ابی‌بکر نوشت، صراحتا نوشته است: «فَاخْفِضْ لَهُمْ جَنَاحَكَ وَ أَلِنْ لَهُمْ جَانِبَكَ وَ ابْسُطْ لَهُمْ وَجْهَكَ وَ آسِ بَيْنَهُمْ فِي اللَّحْظَةِ وَ النَّظْرَةِ حَتَّى لَا يَطْمَعَ الْعُظَمَاءُ فِي حَيْفِكَ لَهُمْ وَ لَا يَيْأَسَ الضُّعَفَاءُ مِنْ عَدْلِكَ عَلَيْهِم» #نامه_27 ✍️با مردم فروتنی کن، با آنان مهربان و نرمخو باش، گشاده‌رو و خنده‌رو باش. [آنقدر] در نگاه‌های کوتاه و بلندی که به آنها می‌اندازی مساوات را در بینشان رعایت بکن که نه زورمندانشان به ستمکاری تو طمع بورزند و نه ضعیفانشان از عدالتت نومید شوند! ◀️حضرت در اینجا عدالت‌ورزی را با غایت روشن و قابل سنجشی ضابطه‌مند کرده‌اند. ضابطه‌ی روشنی که برای عدالت‌ورزی حاکمان تعیین کرده‌اند این است که نه #رانت_خواران طمع داشته باشند که از طریق ستمکاری تو می‌توانند به ضعیفان زور بگویند و نه ضعیفان به خاطر نگاه‌ ویژه تو به زورمندان از #عدالت تو نومید شوند. 🔹قطع طمع رانت‌خواران و احیای امید ضعیفان، معیار و غایت عدالت‌ورزی حکام است. #با_معارف_نهج،شماره 139 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#کلمه_قمع در نامه 27 نهج البلاغة 🔹در زبان عربی «قمع» به معنای ذلیل کردن (متعدی) است. در فرجام #نامه_27 نهج البلاغه آمده است: «وَ أَمَّا الْمُشْرِكُ فَيَقْمَعُهُ اللَّهُ بِشِرْكِه» ‏ ✍️یعنی خداوند مشرک را [در جامعه] به خاطر شرکش (یا به وسیله شرکش) ذلیل می‌کند. 🔸کلمه «قمع» در زبان فارسی معاصر معمولا در کنار کلمه «قلع» (به معنای ریشه‌کن کردن و نابود کردن) و معطوف به آن به کار می‌رود. شاید برای همین بوده که برخی مترجمان کلمه «یقمعه» را در اینجا به «نابود کردن» برگردانده‌ و این معنا را به دست داده‌اند که خداوند مشرک را نابود می‌کند در حالیکه این روایت می‌خواهد بگوید خداوند مشرک را ذلیل می‌کند. #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 53 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله ❓⁉️چی شد که آیت الله مکارم شیرازی نهج البلاغه درس دادند؟ ایشان خودشان چنین فرموده‌اند: 📣" زمانی که مرحوم حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی(ره) مدیریت شورای عالی حوزه را به عهده داشت نهج‌البلاغه را به عنوان درسی جنبی در حوزه تعیین کرد و از اینجانب خواست تا این کتاب ارزشمند را در حوزه تدریس کنم؛ اما به دلیل مشغله‌های علمی این پیشنهاد را نپذیرفتم و ایشان هم از پیشنهاد خود منصرف شد. تا این که شب در خواب دیدم در عراق هستم و از محل اقامت خود خارج شدم و ناگهان پلیس‌های عراقی مانع رفتن من شدند و از من خواستند تا گذرنامه و اوراق هویت خودم را ارائه دهم؛ اما بنده هر چه تلاش کردم دیدم هیچ مدرکی همراهم نیست. ناگهان نامه شورای مدیریت حوزه را برای تدریس نهج البلاغه در حوزه یافتم و آن را به پلیس نشان دادم و آن‌ها نیز با دیدن این نامه قانع شدند. در حقیقت این نامه باعث شد من از گرفتاری نجات یابم. پس از این ماجرا بنده با حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی(ره) تماس گرفتم و آمادگی خود را برای تدریس نهج البلاغه اعلام کردم و این باعث شد تا اینجانب نهج البلاغه را در حوزه تدریس کنم. #با_شیفتگان_نهج، 45 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵اشرافیت حاکمان «فَلَا تُكَلِّمُونِي بِمَا تُكَلَّمُ بِهِ الْجَبَابِرَةُ وَ لَا تَتَحَفَّظُوا مِنِّي بِمَا يُتَحَفَّظُ بِهِ عِنْدَ أَهْلِ الْبَادِرَةِ وَ لَا تُخَالِطُونِي بِالْمُصَانَعَةِ وَ لَا تَظُنُّوا بِي اسْتِثْقَالًا فِي حَقٍّ قِيلَ لِي» ‏ #خطبه_216 نهج البلاغه 🔹با من آنگونه که با جباران سخن گفته می‌شود، سخن نگویید، و آنگونه که از افراد تندخو احتیاط می‌کنند، از من احتیاط نکنید، با زدوبند و چاپلوسی و طمع‌کاری با من ارتباط نگیرید و گمان نکنید اگر حرف حقی به من گفته شود شنیدنش برایم کمترین تلخی و دشواری را داشته باشد و ... مدتی پس از صلح امام حسن (ع) #معاویه در سفری به مدینه آمد. در نماز جماعت مدینه تکبیر قبل از رکوع و بسم‌الله را از سوره حمد حذف کرد. پس از نماز، مهاجران و انصار به او خُرده گرفتند که چرا بسم‌الله و تکبیر را سرقت کردی (سرقتَ من الصلاة)؟ مجبور شد نمازش را اعاده کند! شافعی که راوی این حکایت معاویه است می‌گوید معاویه سلطانی بسیار عظیم القوة و شدید الشوکة بود همینکه مردم مدینه جرأت کرده‌اند به او ایرادی بگیرند نشانه این است که بسم‌الله جزء واجب نماز بوده است! (مسند شافعی ص 13) ◀️گزارش شافعی از شخصیت معاویه گزارش بسیار دقیقی است! سلطانی که حتی اگر نماز خود و مردم را باطل کند، صحابه پیامبر از ترس نتوانند به او اعتراضی بکنند! این، #اشرافیت در شیوه حکمرانی معاویه است اما منطق حکمرانی علی علیه‌السلام همان است که در این خطبه 216 آمده است. #مدیران_اشرافی #عدالت #حقوق_عامه #حق_الناس #حکومت #با_معارف_نهج،شماره 140 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵کلمه إحکام در نامه 31 نهج البلاغه #کلمه_إحکام به معنای کاری را با اتقان و استحکام و دقت انجام دادن است. بی‌توجهی به این نکته لغوی در ترجمه برخی فرازهای نهج‌البلاغه مانع از کامیابی مترجمان در انتقال دقیق معنا به زبان فارسی شده است. ✍️مثلا در #نامه_31 آمده است: «ثُمَّ أَشْفَقْتُ أَنْ يَلْتَبِسَ عَلَيْكَ مَا اخْتَلَفَ النَّاسُ فِيهِ مِنْ أَهْوَائِهِمْ وَ آرَائِهِم مِثْلَ الَّذِي الْتَبَسَ عَلَيْهِمْ فَكَانَ إِحْكَامُ ذَلِكَ عَلَى مَا كَرِهْتُ مِنْ تَنْبِيهِكَ لَهُ أَحَبَّ إِلَيَّ مِنْ إِسْلَامِكَ إِلَى أَمْرٍ لَا آمَنُ عَلَيْكَ بِهِ الْهَلَكَة» ترجمه: آنگاه ترسیدم اموری که مردم به خاطر هوا و هوسها و اجتهادات شخصی‌شان در آن به اختلاف افتاده‌اند، بر تو مشتبه شود، همانطور که بر خودشان نیز مشتبه شد. برای همین [به این نتیجه رسیدم که کوشیدن برای] استحکام عقایدت، با همه آن‌که هشدار دادن [و امر و نهی کردن جوانان] را نمی‌پسندم، بهتر از آن است که در جریانی رهایت کنم که در آن از هلاکت تو بیمناکم. 🔻در اینجا در جمله «کان إحکام ذلک...» یعنی شبهه را به صورت درست و متقن و اثربخش جواب دادن. این نکته که در بسیاری از ترجمه‌ها منعکس نشده، ظرافتهای بسیاری در خود دارد. مثلا نشان می‌دهد که شبهه را جواب ندادن بهتر است از بدون اتقان جواب دادن. #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 54 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵مرز بین تأسف سیاسی و اشک عاطفی ✍️ابوالخطاب از شاگردان امام صادق علیه‌ السلام بود که چون در ادامه دچار غلو و انحراف شد، از محضر امام ع طرد شد و سرانجام به خاطر اعتراض سیاسی بر عباسیان، همراه با یارانش به طرز فجیعی توسط حکومت عباسیان به قتل رسید. روزی یکی از شاگردان امام صادق علیه‌السلام در محضر ایشان از قتل ابوالخطاب سخن می‌گفت که بغض کرد و اشکش جاری شد. امام علیه السلام از او پرسیدند: آیا تو برای از دست دادن آنها حزین هستی؟ گفت: نه ولی خودتان یک بار که درباره جنگ #نهروان سخن می‌گفتید، فرمودید که یاران علی علیه‌السلام نیز بر کشته‌های نهروان می‌گریستند. حضرت امیر از آنها پرسید که آیا برای از دست رفتن کشتگان نهروان حزین شده‌اید؟ یاران امیرالمؤمنین علیه‌السلام به ایشان عرض کردند: نه ما به یاد دوستی و الفتی که با اینها داشتیم می‌افتیم و به آن بلایی که به آن گرفتار شدند می‌اندیشیم و دلمان می‌شکند. امام صادق علیه‌السلام فرمودند: چنین گریه‌ای اشکال ندارد. ↩️عنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بَكْرٍ قَالَ: ذَكَرْتُ أَبَا الْخَطَّابِ وَ مَقْتَلَهُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ فَرَقَقْتُ عِنْدَ ذَلِكَ فَبَكَيْت. فَقَالَ أَ تَأْسَى عَلَيْهِمْ؟ فَقُلْتُ لَا وَ لَكِنْ سَمِعْتُكَ تَذْكُرُ أَنَّ عَلِيّاً ع قَتَلَ أَصْحَابَ النَّهْرَوَانِ فَأَصْبَحَ أَصْحَابُ عَلِيٍّ ع يَبْكُونَ عَلَيْهِمْ فَقَالَ عَلِيٌّ ع أَ تَأْسَوْنَ عَلَيْهِمْ؟ فَقَالُوا: لَا إِنَّا ذَكَرْنَا الْأُلْفَةَ الَّتِي‏ كُنَّا عَلَيْهَا وَ الْبَلِيَّةَ الَّتِي أَوْقَعَتْهُمْ فَلِذَلِكَ رَقَقْنَا عَلَيْهِمْ ! قَالَ: لَا بَأْسَ. 📚بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏79، ص: 87 و 88 #با_معارف_نهج،شماره 141 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#قیس_بن_سعد الگوی #زهد یا ثروت بادآورده؟ 🔹یکی از نگرانی‌های مقام معظم رهبری که از دهه هفتاد بدان پرداخته‌اند، خطر انباشت #ثروتهای_بادآورده در جیب برخی از افراد منتسب به نظام جمهوری اسلامی است. در یک برنامه تلویزیونی یکی از فضلای حوزوی در مقام دفاع از جمهوری اسلامی (که خود وظیفه‌ای ملی و تکلیفی دینی است) این نکته را متذکر شده است که در حکومت امیرالممؤمنین نیز از ثروتمندان به عنوان کارگزاران دولت استفاده می‌شد که یکی از آنها قیس است. 🥺🙁😮 🔻راستی آیا قیس بن سعد، به ثروتمندانی #رانتخوار که در جمهوری اسلامی درباره آنها گفتگو می‌شود، شباهتی داشت؟ 1) شخصیت قیس: قیس فرزند سعد بود. سعد بزرگ قبیله خزرج و یکی از دوازده نقیبی بود که در هنگام بیعت با پیامبر ص تضمین کردند که قبیله‌هایشان هم ایمان می‌آورد. بعد از او نیز ریاست قبیله خزرج به فرزندش قیس واگذار شد. قیس از یاران نزدیک و مقرّب علی بود که ابتدا فرماندار مصر و سپس فرماندار آذربایجان شد. در جنگ صفین نیز از فرماندهان مهم لشکر بود. چنان درایتی داشت که گاه مالک اشتر را نصیحت می‌کرد. چنان اعتباری در نزد خاندان علی ع داشت که بعد از شهادت امام از نزدیکترین یاران حسن بن علی ع بود. 2) زهد و بخشش:‌ آثار و اخبار درباره بخشش او بسیار گسترده است. یک بار که یکی از املاکش را به قیمت 90هزار دینار فرخته بود، جارچی فرستاد در مدینه جار بزنند که هر کس قرض می‌خواهد بیاید. در یکی از بیماریهایش دید کسی به عیادتش نمی‌آید، همسرش به او اشاره کرد که همه‌ی مردم به تو بدهکارند، خجالت می‌کشند به حضورت برسند، اعلام کرد که همه بدهکاران را حلال کرده و بدهی‌ها را بخشیده است! منابع تاریخی فصول مشبعی را در بخشش و بی‌اعتنایی او به ثروت نقل کرده‌اند. ۳)‌ سلامت سیاسی:‌ مسعودی در مروج الذهب سه صفت او را بزرگ و کم‌نظیر دانسته است: دیانت، زهد و عشق و علاقه به علی علیه‌السلام.#معاویه قبل از #صفین نقشه‌ای کشید تا قیس را به سوی خود بکشاند. در آخرین نامه قیس به او نوشت: «ای بت و ای بت‌زاده تو می‌خواهی مرا از علی بن ابی‌طالب جدا کنی و به طاعت خودت بکشانی؟ مرا #فریب می‌دهی که مردم از علی جدا شده و به سوی تو آمده‌اند؟ به خدا قسم اگر برای علی کسی جز من و برای من کسی جز علی باقی نمانده باشد تا وقتی با علی دشمن هستی من با تو سر آشتی نخواهم داشت! من دشمن خدا را بر ولی خدا ترجیح نخواهم داد!» الغدیر ج 2 ص 110 و 112و 113 ☑️ای کاش آن روحانی بزرگوار در آن برنامه، صاحبان ثروتهای بادآورده را با قیس بن سعد مقایسه نمی‌کرد! #مناسبتی شماره 50 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵مبارزه با #فساد_اقتصادی و تبعیض اجتماعی؛ مانیفست انقلاب علی علیه‌السلام «...وَ الَّذِي بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً وَ لَتُسَاطُنَّ سَوْطَ الْقِدْرِ حَتَّى يَعُودَ أَسْفَلُكُمْ أَعْلَاكُمْ وَ أَعْلَاكُمْ أَسْفَلَكُمْ وَ ...» #خطبه_16 سوگند به کسی که او را به پیامبری برانگیخت، [درحکومت من] به شدت در هم آمیخته خواهید شد و به شدت غربال خواهید شد و آنقدر مانند دانه‌های داخل دیگ بالا و پایین خواهید شد تا اینکه پایین‌مرتبه‌ها صدرنشین شوند و صدرنشین‌ها به پایین کشیده شوند... 🔹علی ع در جامعه‌ای به خلافت رسید که مشکلات زیادی در آن وجود داشت و او باید بین آن مشکلات به اولویت‌سنجی می‌پرداخت: برای مثال مشکل اول این بود که دوگانه «انتصاب و امامت» به دوگانه «بیعت و خلافت» تبدیل شده بود! مشکل دوم فساد مالی و فاصله طبقاتی بود آنهم در حدی که طلاهای برخی از صحابه‌ با تبر بُرش می‌خورد! مشکل سوم مسأله فتوحات مستمر خلفا بود که علی نیز در کسوت خلیفه چهارم باید درباره آن برنامه‌ای ارائه می‌کرد، مشکل چهارم مساله قتل خلیفه سوم بود که خلیفه چهارم برنامه خود را برای مجازات عاملان قتلش مشخص می‌کرد چنانکه پیشنهادهایی نیز از سوی برخی صحابه در این مورد به علی علیه السلام ارائه شده (البدایة و النهایة؛ 7 ص 227 و 228) مشکل پنجم، جهل مردم به معارف اسلام بود آن هم در حدی که مثلا در مسجد کوفه وقتی امام مجتبی علیه السلام به دستور پدر مردم را از اینکه نماز مستحبی را به جماعت بخوانند نهی کرد، کسی نگفت: ما گمان می‌کردیم این سنت پیامبر است بلکه یکصدا فریاد زدند: "وا سنّة عمراه!" این، عمق فاجعه است که مردم سنّت پیامبر را واگذارند و به حفاظت از سنّت خلیفه بپردازند. ◀️علی ـ‌اماـ از میان این مشکلات رنگارنگ، مبارزه با فساد را انتخاب کرد. در اولین خطبه‌ای که برای مردم ایراد کرد مانیفست حکومتی خود را بیان کرد. او رسما اعلام کرد که رانتخورها باید رانتها را پس بدهند حتی اگر به عنوان مهریه به زنانشان پرداخته باشند(#خطبه_15)! او فساد را از فساد مالی به فساد در #تبعیض_اجتماعی تعمیم داد و رسما اعلام کرد که استانداردهای این 25 سال را قبول ندارد و هر کسی که با این معیارها ترقّی کرده باید به زیر کشیده شود و هر کسی که به خاطر این استانداردهای غلط به زیر کشیده شده‌ باید بالانشین شود (حَتَّى يَعُودَ أَسْفَلُكُمْ أَعْلَاكُمْ وَ أَعْلَاكُمْ أَسْفَلَكُمْ)! #خطبه_16 #مصلحت #اهم_و_مهم #با_معارف_نهج،شماره 142 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

🔹افتتاح مسجد نهج البلاغه در شهر «تاوی تاوی» فیلیپین🔸 🔹نامگذاری مسجد به نام نهج البلاغه یک ابتکار عمل زیبا. #با_شیفتگان_نهج،46 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵ترجمه نکره در سیاق نهی «وَ لَا تَظُنُّوا بِي اسْتِثْقَالًا فِي حَقٍّ قِيلَ لِي» ‏ #خطبه_216 نهج البلاغه 🔹 و گمان نکنید به خاطر حرف حقی که به من گفته شود، کوچکترین تلخی و دشواری در من پدید بیاید. «استثقالا» در این جمله، نکره در سیاق نهی است. «#نکره_در_سیاق نهی» صریح در تأکید و تعمیم است. یعنی: «هیچ گونه‌ استثقال». مترجمان نتوانسته‌اند تأکیدو عمومیتِ موجود در این جمله را به فارسی برگردانند. اغلب آنان جمله را به این صورت ترجمه کرده‌اند: «و درباره من گمان مبريد كه اگر حقّى گفته شود دشوار آيد،»! این ترجمه‌ها "تأکید و عمومیتِ" موجود در استثقال را نمی‌رساند! معنای جمله این است «هیچ گونه دشواری »را در من گمان نبرید! #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 55 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵رابطه بین «پرحرفی» و «دوزخی شدن» ◀️...وَ مَنْ كَثُرَ كَلَامُهُ كَثُرَ خَطَؤُهُ وَ مَنْ كَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَيَاؤُهُ وَ مَنْ قَلَّ حَيَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلْبُهُ وَ مَنْ مَاتَ قَلْبُهُ دَخَلَ النَّار... #حکمت_349 کسی که سخنانش زیاد شود خطایش زیاد می‌شود، کسی خطایش زیاد شود حیایش کم می‌شود، کسی که حیایش کم شود ورعش کم می‌شود، کسی که ورعش کم شود قلبش می‌میرد و کسی قلبش بمیرد داخل جهنم می‌شود.... #با_معارف_نهج،شماره 143 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵از فقه شخصی تا فقه حکمرانی صَلِّ الصَّلَاةَ لِوَقْتِهَا الْمُؤَقَّتِ لَهَا وَ لَا تُعَجِّلْ وَقْتَهَا لِفَرَاغٍ وَ لَا تُؤَخِّرْهَا عَنْ وَقْتِهَا لِاشْتِغَال. ‏. #نامه_27 نهج البلاغه نماز را در وقت خاص خودش بخوان. نه به خاطر داشتن فرصت، زودتر از وقت بخوان و نه به خاطر گرفتاری دیرتر از وقت خودش بخوان. چند نکته: 1.این جمله بخشی از نامه امام علی علیه السلام به محمد بن ابی بکر، والی مصر است. 2. این جمله در سیاقی است که جمله‌های قبلی و بعدی‌اش همگی احکامی را بیان می‌کند، که بر حاکم اسلامی واجب است. بنابراین بعید به نظر می‌رسد که این حکم (توصیه به نماز در وقت فضیلت) یک حکم استحبابی باشد. 3. در سراسر این نامه به محمد بن ابی‌بکر توصیه‌های حکومتی ارائه شده نه توصیه‌های فردی. توصیه به اقامه نماز در وقت خاص نیز در میان همین توصیه‌های حکومتی قرار گرفته است. 4. بنابراین، به نظر می‌رسد اینکه نماز باید در اوقات خودش خوانده شود و دیرتر از وقت خود خوانده نشود، در مقیاس فردی یک تکلیف مستحب است اما در مقیاس #حکمرانی یک تکلیف واجب است. یعنی حکومت موظف است برای اقامه #نماز در ساعات خودش برنامه‌ریزی کند. یعنی مقدمات را فراهم و موانع را برطرف کند. #فقه_حکومتی #فقه_سیاسی #با_معارف_نهج،شماره 143 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله برای دسترسی آسان تر مخاطبان گرامی به موضوعات، هشتگ عناوین اصلی در اینجا قرار داده می‌شود: #با_شیفتگان_نهج البلاغه #با_معارف_نهج البلاغه #با_مترجمان_نهج البلاغه #بازیباییهای_نهج البلاغه #آشنایی_با_خطبه ها #مناسبتی #چالش_ادبی https://eitaa.com/banahjolbalaghe لینک کانال↙️ https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🔵تاثیر نماز بر کنش سیاسی حاکمان صَلِّ الصَّلَاةَ لِوَقْتِهَا الْمُؤَقَّتِ لَهَا وَ لَا تُعَجِّلْ وَقْتَهَا لِفَرَاغٍ وَ لَا تُؤَخِّرْهَا عَنْ وَقْتِهَا لِاشْتِغَالٍ وَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْ‏ءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِك‏. #نامه_27 نهج البلاغه در جمله «وَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْ‏ءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِك‏» منظور از عمل چیست؟ شارحان و مترجمان نهج البلاغه کلمه "عمل" را در اینجا بر عمل شخصی هر کس حمل کرده و این معنا را برداشت کرده‌اند که: اعمال شخصی هر کس تحت تاثیر نماز او است. ولی به نظر می‌رسد که این، همه‌ی معنای این جمله نباشد! برای فهم دقیق این جمله دو مقدمه لازم است: 🔸مقدمه اول: معنای کلمه عمل کلمه «عامل» به معنای "کسی که متولی یک عملی است" به کار می‌رود(ن ک: شمس العلوم). والیان حکومتی و کارگزاران جمع‌آوری زکات را از همین جهت، «عامل» می‌نامند. کلمه «عمل» نیز به صورت مشترک معنوی، هم عمل شخصی را شامل می‌شود و هم مسئولیت سیاسی و حکومتی را. مثلاً امیرالمؤمنین علیه‌السلام در نامه به اشعث می‌نویسد: «إِنَّ "عَمَلَكَ" لَيْسَ لَكَ بِطُعْمَةٍ وَ لَكِنَّهُ فِي عُنُقِكَ أَمَانَةٌ»! در این عبارت امام، کلمه عمل به معنای مسئولیت و پست سیاسی به کار رفته است. 🔹مقدمه دوم: سیاق #نامه_27 برخی از نامه‌های امام علی ع مانند نامه 31 (معروف به نامه به امام حسن ع) مخاطب خاص ندارد و مشتمل بر توصیه‌های ارزشمند اخلاقی برای همه افراد است اما برخی از نامه‌ها مانند نامه 53 (عهدنامه مالک اشتر) برای کارگزاران حکومتی نوشته شده و در حال تبیین وظایف حاکم و اخلاق حکمرانی است. نامه 27 نیز نامه‌ی امام به والی مصر (محمد بن ابی‌بکر) است و همه جمله‌های قبل و بعد از جمله‌ی «كُلَّ شَيْ‏ءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِك‏» توصیه‌های امام به یک کارگزار سیاسی است. بنابراین در اینجا نیز باید مراد از کلمه «عمل»، عمل سیاسی و کنش حکمرانی باشد یا دست کم باید مراد امام، معنای عامی باشد که عمل سیاسی و کنش حکمرانی را نیز شامل بشود. راستی تأثیر #نماز حاکمان بر عمل سیاسی و اجرای وظایف حکومتی آنها چیست؟ َ #با_معارف_نهج،شماره 144 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله #آشنایی_با_خطبه دوازدهم مصادر خطبه المحاسن، ج1، ص262 فضای صدور خطبه بعد از پیروزی در جنگ جمل، يكى از ياران عرض كرد: دوست ‏داشتم برادرم همراه ما بود تا شاهد پيروزي شما باشد. حضرت امیر علیه السلام در پاسخ ایشان این خطبه را ایراد فرمودند. اهمیت خطبه 1. نقش انگیزه و میل باطنی در سریان وجود انسان در همه اعصار و ارائه نمونه ای روشن از حدیث شریف «انما الاعمال بالنیات و انما لکلّ امرء ما نوی» 2. پیوند مکتبی از میان تمام پیوندها، قوی ترین پیوندهاست. مضامین خطبه حضرت امیر علیه السلام در پاسخ به آن مرد که آرزو کرد برادرش در میدان حاضر بوده و شاهد پیروزی حضرت بود، فرمودند: آيا قلب و علاقه برادرت با ماست؟ او در پاسخ عرض كرد: آرى. امام علیه السلام فرمود: او نيز به طور مسلّم در اين صحنه حضور داشته است. گروههايى در لشكر ما حضور داشتند كه هم اكنون در صلب پدران و رحم مادرانند که به زودی به وجود آمده و ایمان به واسطه آنان قوت خواهد گرفت. لطایف خطبه 1. یکی از عوامل حسرت در قیامت آن است که انسان درمی یابد که در عمر کوتاه دنیوی می توانست همراه با تمام خوبان در همه اعصار تاریخ شده و در عمل آنان سهیم شود ولی با گرفتار شدن در دام غفلت، چه خسران بزرگی بر خود تحمیل کرده است. 2. ستون دین بودن نماز، در پرتو این خطبه شریف بهتر درک می شود چرا که هدف از نماز، یاد خداست (اقم الصلاة لذکری) و یاد خدا همان پیوند قلبی با مبدأ همه کمالات است. 3. در عبارت «و یقوی بهم الایمان» پیشگویی حضرت نسبت به قوت گرفتن دین به واسطه مردان الهی وجود دارد. ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ ✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵ترجمه کلمه «لاق» وَ لَا سَلَبَتْهُمُ الْحَيْرَةُ مَا لَاقَ مِنْ مَعْرِفَتِهِ بِضَمَائِرِهِم #خطبه_91 نهج البلاغة کلمه «لاق» به معنای شدت التصاق و پیوند شدید چیزی به چیزی است (لصق و التصق). ظاهرا «لیقه» را نیز از این جهت که با جوهر مرکب پیوند شدید دارد، لیقه نامیده‌اند. در این جمله از #خطبه_اشباح امیرالمؤمنین علیه السلام می‌خواهند بیان کنند مقام حیرتی که فرشتگان بدان رسیده‌اند، معرفت و ایمان آنها را از آنها نمی‌ستانَد. برای اینکه چرایی این نکته نیز روشن شود تعبیر «ما لاق من معرفته بضمائرهم» را به کار گرفته‌اند تا اشاره کنند که ایمان و خداشناسی فرشتگان به شدت به ضمائرشان چسبیده‌ و در عالیترین حدّ، درونی شده است. ➕توجه به معنای کلمه «لاق بضمائرهم» می‌تواند خواننده را به مقوله مهم «درونی کردن ایمان و خداشناسی و تبدیل کردن #ذکر_لسانی به #ذکر_قلبی» رهنمون کند. 🔸متأسفانه برخی مترجمان که گمان کرده‌اند این «لاق» همان «ملاقات» است (خلط بین لقی که ناقص است و لیق که اجوف است) کلمه «لاق» را به ملاقات کردن برگردانده‌اند! برخی دیگر نیز با گرایش به ترجمه‌هایی مانند «معرفتی که در دلهایشان جا داده‌اند» نتوانسته‌اند معنای دقیق عبارت را به فارسی برگردانند! ◀️از میان ترجمه‌هایی که دیده شد، در ترجمه انصاریان تا حدودی این معنا به فارسی منتقل شده است: «سرگردانى و حيرت، ايمانى را كه با باطن آنان پيوند خورده، ... از آنان سلب ننموده‏» #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 56 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵علی علیه السلام سیاستمدار بود یا نظامی؟ ✍️دکتر زکی بدوی در مقاله‌ای نوشته است: اینکه برخی مورخان گفته‌اند علی سیاستمدار نبود بلکه صرفا توان نظامی داشت، سخن ناروا و بی‌جایی است چون کسی که تاریخ خوانده باشد می‌داند که علی در اولین روزهای حکومتش، سپاه و نیروی نظامی قابل ملاحظه‌ای نداشت ولی با این حال با فتنه جمل مواجه شد. وقتی برای مقابله با فتنه جمل از مدینه خارج شد، فقط 800 نفر نظامی در اختیار داشت! اما وقتی در مقابل جملی‌ها ارود زد هزاران هزار نیروی نظامی جمع کرده بود! اگر علی مرد سیاست نبود پس این همه نیرو را چگونه گرد آورده بود؟ 📚مقاله «الإمام علي (كرّم الله وجهه) والتسامح الديني والسياسي» #با_شیفتگان_نهج،47 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵روزی که امویان می‌‌خواستند علی ع را خجالتزده کنند! 1️⃣«خطبه» یکی از قالبهای ادبیِ عرب بود که غالبا به وسیله بزرگان قبایل و بزرگ‌زادگان ایراد می‌شد. این قالب هنری در فرهنگ آنها حتی از شعر هم مهمتر بود.(قلقشندی، صبح الاعشی، ج1 ص 210). 2️⃣یکی از آداب عربی، ایراد خطبه نکاح در آستانه ازدواج بود. خطیبی از جانب خانواده داماد خطابه‌‌ای را از قبل آماده می‌کرد. این خطابه مشتمل بر فضیلتها و افتخارات خاندان داماد (معرفی او) و درخواست آنان از خاندان دختر بود. خطیب قبل از ارائه چنین خطابه‌ای خودش را آماده می‌کرد تا خطبه مناسبی ارائه کند. 3️⃣کلینی به سند معتبر در کافی آورده است که در زمان حاکمیت عثمان، روزی گروهی از بنی‌امیه در مسجد جمع شده بودند تا برای یکی از کسانشان عقد ازدواجی را منعقد کنند. امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام نیز در گوشه‌ای از مسجد بود. یکی از امویان از بقیه آنها پرسید: «موافقید امروز علی را شرمنده و خجل کنیم؟ یعنی از او بخواهیم که بدون آمادگی کافی خطبه‌‌ای برای این نکاح ایراد کند؟ او غافلگیر و خجالت‌زده خواهد شد و نخواهد توانست خطابه‌‌ی مناسبی ارائه کند!» (فَقَالَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ: هَلْ لَكُمْ أَنْ نُخْجِلَ عَلِيّا...) اتفاقا با پیشنهاد این جوان اموی موافقت شد. علی ع را صدا زدند. پیشنهادشان را مطرح کردند. ایشان پذیرفتند و خطابه‌ی بسیار زیبایی را ارتجالا و بدون هیچ گونه آمادگی قبلی ایراد کردند. این خطبه در تاریخ ماندگار شد. ↩️کاش راویان این حدیث، برایمان گزارش کرده بودند که آن جوان اموی که می‌خواست علی ع را بیازماید، بعد از اتمام خطبه زیبای امیرالمؤمنین علیه‌السلام چه حسی پیدا کرده بود؟! 📚کلینی این خطبه را در کتاب النکاح، باب خطب النکاح، حدیث اول جای داده است. (کافی ج 5 ص 369) #بازیباییهای_نهج، شماره 50 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

نماهنگ جالبی با صدای علی اکبر حائری در مورد امیرالمومنین ارواحنا فداه و نهج البلاغه و ... میلاد امام جواد علیه السلام مبارک باد. https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله به مناسبت #میلاد_امام_جواد علیه السلام 🔵#احترام_به_فرزند_خردسال عربها برای اینکه کسی را محترمانه یاد کنند، او را با کنیه‌اش یاد می‌کنند. روزگاری که #امام_رضا علیه السلام در خراسان بود، فرزند خردسالش محمد (امام جواد علیه السلام) در مدینه بود. 👈فضل بن سهل میگوید: امام رضا علیه السلام هرگز فرزندش را با اسم یاد نمی‌کرد و همواره او را با کنیه «ابوجعفر» یاد می‌کرد. مثلا وقتی نامه‌های #امام_جواد می‌رسید، حضرت نمی‌فرمود: پسرم محمد برایم نامه نوشته است بلکه با کنیه محترمانه‌ای می‌فرمود «ابو جعفر» برایم نامه نوشته است با اینکه حضرت جواد در سنین کودکی بوند. 🗞 نامه های امام جواد علیه السلام نیز در غایت زیبایی و بلاغت بود. (عیون اخبار الرضا ع ج 2 ص 240) #مناسبتی، شماره23 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵 مسئولان چرا از دربهای عمومی آمدو رفت نمیکنند؟ بزنطی می‌گوید در یکی از نامه‌هایی که #امام_رضا علیه السلام به فرزندشان (#امام_جواد) نوشته بودند، خواندم که به ایشان نوشته بودند: شنیده‌ام وقتی به مرکب سوار می‌شوی قراولان و غلامان، تو را از آن درِ فرعی (کوچک) بیرون می‌برند. بدان که تو را از درِ کوچک بیرون می‌برند تا از تو خیری به کسی نرسد. از تو خواهش می‌کنم و به حقی که بر گردنت دارم تو را قسم می‌دهم ورود و خروجت را فقط از در اصلی (بزرگ) انجام بدهی. وقتی هم می‌خواهی حرکت بکنی، حتما مقداری سیم و زر با خودت داشته باش تا هر کس از تو چیزی درخواست کرد مقداری به او اعطا بکنی.... (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 89) پ ن: 1. بااینکه امام جواد در آن سنین به مقام امامت نرسیده بودند ولی باز هم امام رضا ع ایشان را به رعایت چنین نکاتی سفارش میکنند. 2. #ائمه_جمعه، #مسئولان، حاکمان، از کدام در می‌روند و می‌آیند؟ آیا مردم به آنها #دسترسی دارند؟ #در_دسترس_بودن #در_دسترس_بودن_چهره_ها #امام_جمعه #مناسبتی، شماره 39 (#امام_جواد) https://eitaa.com/banahjolbalaghe